Postojowe dla pracownika. Ile wynosi na umowie o pracę, ile przy umowie zlecenia?

Wynagrodzenie postojowe to przewidziana prawem forma wsparcia finansowego dla pracownika wypłacanego podczas przestoju w działalności jego pracodawcy. Inaczej mówiąc, jeżeli pracownik nie ze swojej winy, ale z przyczyn dotyczących pracodawcy nie wykonywał swoich obowiązków w czasie pracy, wciąż należy mu się wynagrodzenie.

Sytuacje, w których pracownikowi może należeć się postojowe, są różne i nie musi to być wprost wina pracodawcy. Równie dobrze powodem przestoju w pracy mogą być problemy techniczne i awarie, czy zdarzenia losowe, jak brak prądu czy silne mrozy.

Co ważne, aby kwalifikować się do świadczenia postojowego, pracownik musi przez cały czas przestoju być gotowym do wykonywania pracy.

Świadczenie postojowe zgodnie z Kodeksem pracy przysługiwało jedynie zatrudnionym na umowę o pracę. Jednak w czasie pandemii COVID-19, w związku z wejściem w życie tzw. tarcz antykryzysowych, wprowadzono tak zwanego świadczenie postojowe, którym objęto również zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, w tym umowę zlecenie.

W rezultacie postojowe dla osób posiadających umowę o pracę jest wypłacane na podstawie Kodeksu pracy, zaś dla osób posiadających umowę zlecenie było wypłacane na podstawie tzw. specustawy covidowej z 2 marca 2020 roku.

Różne podstawy prawne postojowego sprawiały, że nieco inne były warunki. Szczególną różnicą jest to, że świadczenie w przypadku zatrudnionych na umowę zlecenie przysługuje jedynie w związku ze stanem epidemii. Zatrudnionych na umowie o pracę obejmują zaś wszystkie przyczyny przestoju przewidziane Kodeksem pracy.

Wysokość świadczenia postojowego zależy od rodzaju umowy, jaką posiada pracownik. Dla zatrudnionych na umowę o pracę wynosi ono 100, 60 lub 50 proc. ich dotychczasowego wynagrodzenia podstawowego, czyli pensji bez premii i dodatków.

100 proc. otrzymają osoby, które w umowie mają określoną godzinową lub miesięczną stawkę wynagrodzenia. Osoby, które nie mają takiego zapisu w umowie, np. pracują na prowizję, otrzymają 60 proc. Podczas pandemii, w pierwszych tarczach antykryzysowych, wprowadzono zapis, zgodnie z którym pracownik w czasie przestoju ekonomicznego otrzymywał połowę wynagrodzenia.

Niezależnie od sytuacji, wysokość świadczenia postojowego dla zatrudnionych na umowie o pracę nie może być niższa od aktualnie obowiązującej płacy minimalnej.

W przypadku świadczenia dla osób na umowach zleceniach postojowe wynosi 80 proc. wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w 2020 roku. Tym samym wynosi ono 2080 zł, ale nie podlega już opodatkowaniu ani nie są z niego potrącane składki.

Od zasady tej jest jednak wyjątek w sytuacji, gdy suma przychodów z umów cywilnoprawnych w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym pracownik złożył wniosek o świadczenie postojowe, była niższa niż 1300 zł. Wówczas świadczenie wynosi tyle, ile ta suma przychodów.

Aby zatrudniony na umowie zlecenie kwalifikował się do wypłaty postojowego musi on jednocześnie spełnić kilka dodatkowych warunków. Jego umowa musi być zawarta przed 1 kwietnia 2020 roku, a przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie nie może przekraczać 300 proc. aktualnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego przez GUS. Osoba ta nie może też mieć innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Osobom zatrudnionym na umowę o pracę postojowe przysługuje niezależnie od wymiaru etatu i tego, czy mieli umowę na czas określony, nieokreślony czy próbny.

Osoby te nie muszą również składać żadnego wniosku, aby uzyskać świadczenie postojowe – decyzja o przestoju w pracy należy wyłącznie do pracodawcy. To on tym samym decyduje kto z pracowników, kiedy i na jak długo będzie kierowany na przestój, a co za tym idzie będzie kwalifikował się do wynagrodzenia postojowego. Postojowe wypłacane jest w tym przypadku tak samo, jak dotychczasowa pensja.

Z kolei zatrudnieni na umowę zlecenie aby uzyskać świadczenie postojowe muszą złożyć u każdego ze swoich zleceniodawców oświadczenie, że nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu oraz informację o wysokości swoich przychodów z pozostałych umów – jeżeli takie mają. Następnie właściwy wniosek (RSC-P) zleceniodawca składa do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i to ZUS wypłaca wówczas postojowe. Świadczenie postojowe może być przyznane maksymalnie trzykrotnie. Wnioski składane mogą być drogą elektroniczną poprzez platformę ePUAP najpóźniej w ciągu trzech miesięcy po miesiącu, w którym został zniesiony w Polsce stan epidemii.