Dzień wolny za święto w sobotę. Komu i kiedy przysługuje wolne?

W Polsce mamy w ciągu roku 13 świąt będących dniami ustawowo wolnymi od pracy. Czy jeśli święto takie wypada w weekend, to przysługuje nam za nie dodatkowy dzień wolnego? 

Zgodnie z Kodeksem pracy, jeżeli święto wolne od pracy wypada w innym dniu niż niedziela, obniża nam wymiar czasu pracy o 8 godzin. Niedziela jest więc wyjątkiem, ponieważ zawsze jest dniem ustawowo wolnym od pracy. 

Przepis ten oznacza, że obniżenie wymiaru czasu pracy o 8 godzin przysługuje nam tylko, gdy święto wypada w sobotę - nawet jeżeli i tak była ona w naszym przypadku niepracująca. Argumentowane jest to tym, że dla wielu osób sobota jest normalnym dniem pracy. 

Nie wszyscy bowiem pracują od poniedziałku do piątku, mając weekendy wolne. Niektórzy do pracy chodzą np. od wtorku do soboty, mając dwa dni wolnego w niedzielę i poniedziałek.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Sytuacje, kiedy święto wypada w sobotę, zdarzają się dość często. Dla przykładu w 2021 roku było tak 1 maja, w Święto Pracy, i będzie 25 grudnia - w Boże Narodzenie.  Jak odebrać przysługujący nam dodatkowy dzień wolny za święto w sobotę?

Pracownik nie musi składać żadnego wniosku, aby odebrać dodatkowy dzień wolny. Jednocześnie pracodawca sam decyduje o tym, kiedy przyzna nam ten dzień. Termin ten ma prawo ustalić odgórnie i tylko od niego zależy, czy wszyscy pracownicy firmy będą odbierać dzień wolny jednocześnie czy też w różnych dniach. Warto natomiast pamiętać, że pracodawca nie może przyznawać po kilka godzin wolnego dziennie zamiast całego dnia poza pracą – zgadzać musi się bowiem liczba dni niepracujących w danym okresie rozliczeniowym. 

Dodatkowy dzień wolny może być przyznany w dowolnym terminie w danym okresie rozliczeniowym, zarówno po, jak i przed świętem. Przykładowo, jeżeli okresy rozliczeniowe są miesięczne, oznacza to, że dzień wolny powinniśmy otrzymać w tym samym miesiącu, w którym było święto.

Co w sytuacji, gdy pracodawca nie zgodzi się na przyznanie dodatkowego dnia wolnego za święto w sobotę? W takim przypadku ryzykuje on otrzymanie grzywny w wysokości od 1 do 30 tys. zł. Ponadto nieoddanie dnia wolnego oznaczałoby przekroczenie normy pracy przez pracownika, a co za tym idzie – konieczność wypłacenia mu dodatku za nadgodziny. 

Dzień wolny za święto w sobotę nie przysługuje on osobom pracującym na innych umowach niż umowy o pracę (np. umowa zlecenia, umowa o dzieło), a także wykonującym niektóre zawody, np. nauczycieli.

Dodatkowy dzień wolny za święto wypadające w sobotę nie dotyczy również osób przebywających na zwolnieniach lekarskich i urlopach macierzyńskich, ponieważ przysługujące wówczas zasiłki należne są za każdy dzień niezdolności do pracy, również dni wolne. Jeżeli jednak osoba taka była na zwolnieniu w święto, ale wróci do pracy przed wyznaczonym przez pracodawcę dodatkowym dniem wolnym, ten dzień wolny będzie już jej przysługiwał.

Dzień wolny za święto w sobotę nie przysługuje ponadto osobom pracującym zgodnie z weekendowym systemem czasu pracy zgodnie z art. 144 Kodeksu pracy. Sytuacja ta polega na tym, że pracownik wykonuje pracę jedynie w piątki, soboty, niedziele i święta.

Dodatkowy dzień wolny przysługiwać będzie natomiast w sytuacji, w której pracownik spędził dodatkowy dzień wolnego na urlopie wypoczynkowym. W takim przypadku pracodawca musi udzielić mu dodatkowego dnia wolnego w innym terminie.