Nowe przepisy ws. GMO. Ekolodzy alarmują, resort uspokaja

Kukurydza GMO w Unii jeszcze w tym roku? "Mało prawdopodobne"
Kukurydza GMO w Unii jeszcze w tym roku? "Mało prawdopodobne"
TVN24 BiS
Kukurydza GMO w Unii jeszcze w tym roku? "Mało prawdopodobne" TVN24 BiS

Rolnicy, organizacje ekologiczne i konsumenckie alarmują, że rząd szykuje przepisy, które ułatwią prowadzenie upraw roślin zmodyfikowanych genetycznie w Polsce. Resort środowiska zapewnia, że nowe prawo ma dotyczyć jedynie upraw doświadczalnych, które mają być ściśle kontrolowane.

W Sejmie trwają prace nad nowelizacją ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (GMO). Nowy projekt jest już po pierwszym czytaniu i pracuje nad nim komisja ochrony środowiska.

Zmiany w prawie są konieczne, bo w Polsce wciąż obowiązuje stara ustawa o GMO z 2001 roku, która nie zawiera wielu z zapisów unijnych dyrektyw: w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska GMO oraz w sprawie ograniczonego stosowania mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie. Trybunał Sprawiedliwości UE rok temu orzekł, że polski rząd musi wprowadzić odpowiednie zapisy dotyczące zamkniętego użycia GMO - w przeciwnym razie grożą nam kary. Unijne prawo dotyczące GMO, choć restrykcyjne, to jednak dopuszcza możliwość takich upraw. Ale kraje członkowskie, w pewnym zakresie mogą regulować swoje prawo dotyczące tych roślin. I tak Polska, na mocy ustawy o nasiennictwie, do tej pory zakazała upraw jedynych dwóch dopuszczonych przez UE roślin GMO – kukurydzy MON 810 i ziemniaka Amflora. Oznacza to, że uprawy GMO są u nas niedozwolone.

Kto zapłaci rolnikowi za straty?

Według Koalicji Polska Wolna od GMO, nowe przepisy proponowane przez resort środowiska zmienią ten stan rzeczy. Sprawią, że rośliny zmodyfikowane będą mogły być uprawiane na terenie Polski. A to grozi zanieczyszczeniem pól tradycyjnych roślinami GM. Na ten problem wskazuje też Greenpeace. - Zaproponowane zmiany nie wprowadzają restrykcyjnych ograniczeń dla upraw GMO. Należałoby na przykład dodać, że nie mogą one powstawać w pobliżu terenów Natura 2000, lub że konieczne jest uzyskanie zgody sąsiadów na uprawę pola z takimi roślinami – mówi Joanna Miś z Greenpeace.

Dodaje, że w nowelizacji brakuje transpozycji tak ważnych zapisów europejskich przepisów, jak klauzula bezpieczeństwa. - To jest jedna z głównych zasad dotyczących ochrony środowiska w UE. Dzięki klauzuli bezpieczeństwa można zakazać upraw roślin zmodyfikowanych genetycznie w przypadku istnienia ryzyka dla zdrowia lub środowiska – zwraca uwagę Miś.

Doświadczenia na GMO

Miś dodaje, że nie jest możliwe koegzystowanie upraw konwencjonalnych, ekologicznych i GMO. Podkreśla, że wszędzie tam, gdzie uprawia się GMO, dochodzi do zanieczyszczeń.

Z tym stanowiskiem nie zgadza się prof. Jacek Hennig z Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk. - Przepisy UE opracowane przez EFSA [Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności – red.] precyzyjnie określają zasady koegzystencji upraw tradycyjnych i GM. Nie rozumiem podważania ich zasadności na terenie Polski – mówi prof. Hennig. Zaznacza, że w Polsce warunki do prowadzenia badań nad GMO są ograniczane przez prawo.

Co z odszkodowaniami?

Inny problem, na który wskazują ekolodzy i rolnicy koalicji to utrudniona - ich zdaniem - ścieżka ubiegania się o odszkodowanie za skażenie uprawy konwencjonalnej lub ekologicznej przez GMO.

Przygotowana przez rząd nowelizacja mówi, że „użytkownik GMO” jest zobowiązany do złożenia gwarancji bankowej lub polisy ubezpieczeniowej, którą przechowuje Minister Środowiska. Pieniądze z niej mają być wypłacane poszkodowanym w wyniku działalności użytkowników GMO. Np. rolnikom ekologicznym, których plony lub ziemia stracą na wartości z uwagi na skażenie przez GMO. Aby jednak otrzymać odszkodowanie, trzeba będzie uzyskać prawomocny wyrok sądu. - Oznacza to konieczność poniesienia kosztów sądowych i spór prawny, w którym poszkodowani rolnicy nie mają szans na wygranie w starciu z prawnikami biotechnologicznych korporacji – podkreśla Paweł Połanecki z Koalicji Polska Wolna od GMO. Dodaje, że zmiana ta nie występowała w wersji projektu ustawy przesłanego do konsultacji w 2012 r.

Rekompensaty dla każdego

Resort środowiska, który przygotował nowe przepisy, twierdzi, że obawy ekologów są bezpodstawne. Podkreśla, że nowelizacja nie dotyczy upraw komercyjnych, a jedynie doświadczalnych, czyli badań naukowych.

Aleksandra Majchrzak z biura prasowego ministerstwa zapewnia też, że rekompensata za szkody będzie przysługiwać każdemu, kto mógłby ponieść straty w związku z prowadzeniem takich badań.

A pola ze zmodyfikowanymi roślinami nie będą powstawać w pobliżu ich konwencjonalnych odpowiedników. - Przed wydaniem decyzji [o obsianiu pola roślinami GM – red.] prowadzi się konsultacje za pośrednictwem władz lokalnych ze społecznością, która mieszka w pobliżu planowanego miejsca uwolnienia GMO. To daje możliwość np. rolnikom na zgłoszenie sprzeciwu gdyby obawiali się, że może to zagrozić ich interesom. Zamierzone uwolnienie GMO do środowiska obejmuje wyłącznie badania nad GMO na polach doświadczalnych – tłumaczy Majchrzak.

Rząd zacieśni granice przed GMO

Resort przyznaje, że w UE zgłoszonych jest wiele nowych roślin GM, które oczekują na autoryzację, czyli zezwolenie na możliwość ich uprawy na terenie Unii. Przypomina, że „Polska i wiele innych państw członkowskich głosuje przeciwko wprowadzeniu nowych GMO do obrotu”. Co, gdy jednak UE zgodzi się na te uprawy? - Zostanie wprowadzony zakaz uprawy na terytorium RP na podstawie ustawy o nasiennictwie. Planujemy też wprowadzić do polskiego prawa klauzulę bezpieczeństwa. Będzie to kompleksowa regulacja dotycząca wprowadzania zarówno zakazów obrotu produktów GMO jak i upraw GMO – zapewnia Majchrzak.

Kukurydza GMO w Unii jeszcze w tym roku? "Mało prawdopodobne"
Kukurydza GMO w Unii jeszcze w tym roku? "Mało prawdopodobne" TVN24 BiS

Autor: km//bgr / Źródło: tvn24bis.pl

Pozostałe wiadomości

- Dochodzą do mnie sygnały, że w niektórych urzędach te procedury znowu stają się barierą dla ludzi. Niektórzy urzędnicy wymagają danych, które nie są potrzebne - powiedział Donald Tusk na zakończenie posiedzenia sztabu kryzysowego. Premier zwrócił się do urzędników z "uwagą, która może niektórym zepsuć humor". Podkreślił, że na szczegółową weryfikację przyjdzie jeszcze czas.

Tusk do urzędników z "uwagą, która może niektórym zepsuć humor"

Tusk do urzędników z "uwagą, która może niektórym zepsuć humor"

Źródło:
tvn24.pl

Na skutek uszkodzeń wywołanych powodzią zablokowane są cztery odcinków dróg krajowych w zarządzie GDDKiA - poinformowała Główna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Z kolei zarządca infrastruktury kolejowej PKP PLK przekazał, że nieprzejezdne w środę po południu pozostają trzy odcinki linii kolejowych.

Zablokowane drogi, nieprzejezdne linie kolejowe. Lista

Zablokowane drogi, nieprzejezdne linie kolejowe. Lista

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Rezerwa Federalna USA zdecydowała w środę o obniżeniu stóp procentowych o 50 punktów bazowych (0,5 p.p.). Była to pierwsza obniżka od lutego 2022 r., kiedy zaczęła się seria podwyżek związana z walką z inflacją. Ostatnie cięcie stóp miało miejsce w 2020 r. Ten odważny, ale nieoczekiwany ruch o pół punktu procentowego otwiera drogę do niższych kosztów pożyczek na wszystkie rodzaje kredytów, od kredytów hipotecznych po karty kredytowe.

Amerykański bank centralny obniżył stopy procentowe bardziej, niż oczekiwano

Amerykański bank centralny obniżył stopy procentowe bardziej, niż oczekiwano

Źródło:
tvn24.pl/PAP

Salon sukien ślubnych z Kłodzka został kompletnie zniszczony. Anna Gdowik prowadziła go w tym miejscu od ośmiu lat. Udało się uratować tylko kilka sukien i maszyny do szycia. - Nie mogę patrzeć na to, co tam się stało - mówi właścicielka. Ale nie przestaje pracować.

"Była kryzysowa narzeczona, są powodziowe panny młode"

"Była kryzysowa narzeczona, są powodziowe panny młode"

Źródło:
tvn24.pl

Naczelna Rada Adwokacka (NRA) zaapelowała do ministra sprawiedliwości, by chronić powodzian przed działalnością firm odszkodowawczych i windykacyjnych żerujących na tragedii. Rada chce, by upowszechniać informacje o pomocy prawnej, zwłaszcza tej świadczonej pro bono.

Pomoc prawna dla powodzian i apel do ministra sprawiedliwości

Pomoc prawna dla powodzian i apel do ministra sprawiedliwości

Źródło:
pap, tvn24.pl

Hubert Różyk złożył w środę rano rezygnację z funkcji rzecznika prasowego Ministerstwa Klimatu i Środowiska. W ostatnim czasie pojawiły się kontrowersje związane z zapowiedziami programów pomocowych resortu klimatu, w którym zatrudniony był Różyk.

Dymisja w ministerstwie po kontrowersyjnej wypowiedzi

Dymisja w ministerstwie po kontrowersyjnej wypowiedzi

Źródło:
tvn24.pl

Trybunał Konstytucyjny orzekł w środę, że przepisy nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach eksportowych z lipca 2023 r. są niezgodne z konstytucją. Decyzja TK ma związek z pracami legislacyjnymi nad zawartymi w noweli przepisami Prawa farmaceutycznego, tzw. Apteki dla aptekarza 2.0. - Czeka nas agresywne przejmowanie rynku aptecznego przez sieci - powiedział w środę prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Marek Tomków, odnosząc się do orzeczenia TK.

TK zadecydował w sprawie aptek. "Czeka nas agresywne przejmowanie rynku"

TK zadecydował w sprawie aptek. "Czeka nas agresywne przejmowanie rynku"

Źródło:
PAP

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ma sprawdzić, czy w miejscach objętych powodzią dochodzi do zmów cenowych lub nadużywania pozycji dominującej - poinformował w środę Urząd. Efektem nielegalnych działań może być między innymi wzrost cen produktów pierwszej potrzeby. Za nieuczciwe praktyki przedsiębiorcom mogą grozić potężne kary finansowe.

"Chęć wzbogacenia się na tragedii". Będą kontrole, możliwe potężne kary

"Chęć wzbogacenia się na tragedii". Będą kontrole, możliwe potężne kary

Źródło:
PAP

Wzrost cen konsumpcyjnych w Polsce w sierpniu 2024 roku wyniósł 4 procent rok do roku - podał unijny urząd statystyczny Eurostat. Oznacza to, że inflacja pozostała na tym samym poziomie co miesiąc wcześniej. Jednocześnie wciąż plasujemy się mocno powyżej średniej dla wszystkich państw Wspólnoty. Wyprzedają nas jedynie Rumunia i Belgia.

Inflacja w Europie. Polska jednym z niechlubnych liderów

Inflacja w Europie. Polska jednym z niechlubnych liderów

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska poinformowała w środę, że potrąci 200 milionów euro Węgrom z przynależnych im funduszy unijnych, ponieważ Budapeszt nie zapłacił na czas grzywny za łamanie unijnego prawa, między innymi poprzez przetrzymywanie osób ubiegających się o ochronę w strefach tranzytowych i wydalanie z kraju tych, które czekały na rozpatrzenie odwołań.

Milion euro dziennie kary. Węgrzy ukarani za łamanie prawa

Milion euro dziennie kary. Węgrzy ukarani za łamanie prawa

Źródło:
PAP

Ubezpieczenie AC chroni przed rozmaitymi rodzajami szkód, najczęściej również tych będących wynikiem zalania. Warto jednak pamiętać, że na to, czy dostaniemy odszkodowanie i w jakiej kwocie, wpływ będzie miało kilka ważnych czynników. Co zrobić, by dostać odszkodowanie po powodzi?

Zalany samochód a odszkodowanie z autocasco. Co trzeba wiedzieć?

Zalany samochód a odszkodowanie z autocasco. Co trzeba wiedzieć?

Źródło:
tvn24.pl

Klienci z terenów objętych stanem klęski żywiołowej będą mogli skorzystać z zawieszenia rat kredytów w niektórych bankach. O takim rozwiązaniu informują kolejne banki. To niejedyne formy pomocy dla powodzian.

Zawieszenie rat dla powodzian. Kolejne banki przygotowują oferty

Zawieszenie rat dla powodzian. Kolejne banki przygotowują oferty

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Philip Morris International, właściciel takich marek papierosów jak Marlboro i L&M, ogłosił sprzedaż należącej do niego brytyjskiej firmy. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że sprzedawany biznes zajmuje się produkcją inhalatorów stosowanych do leczenia chorób płuc. Tytoniowy gigant sprzedał brytyjską firmę za zaniżoną cenę z powodu "nieuzasadnionej" krytyki, która towarzyszyła tej transakcji.

Po fali krytyki tytoniowy gigant sprzedaje biznes ze stratą

Po fali krytyki tytoniowy gigant sprzedaje biznes ze stratą

Źródło:
BBC

Firma Google wygrała w środę przed Trybunałem Sprawiedliwości UE proces z Komisją Europejską w sprawie anulowania 1,49 miliarda euro kary nałożonej na amerykańskie przedsiębiorstwo przed pięcioma laty.

TSUE zniósł ogromną karę nałożoną na Google

TSUE zniósł ogromną karę nałożoną na Google

Źródło:
PAP

- W razie potrzeby rząd wprowadzi ceny urzędowe na niektóre produkty pierwszej potrzeby - poinformował w sodę szef rządu Donald Tusk. Jak przypomniał, są narzędzia prawne związane ze stanami nadzwyczajnymi, które to umożliwiają.

Rząd może wprowadzić narzędzia do kontroli cen na terenach powodziowych

Rząd może wprowadzić narzędzia do kontroli cen na terenach powodziowych

Źródło:
tvn24.pl

Ubezpieczyciele odnotowali w ostatnim czasie kilkukrotny wzrost zgłoszeń szkód z obszarów dotkniętych klęską żywiołową - wynika z informacji przekazanych przed firmy. Co zrobić, aby otrzymać odszkodowanie po powodzi? Wyjaśniamy.

Ubezpieczyciele notują kilkukrotny wzrost zgłoszeń szkód

Ubezpieczyciele notują kilkukrotny wzrost zgłoszeń szkód

Źródło:
PAP

Poszkodowani w wyniku powodzi, posiadający kredyt mieszkaniowy, będą mogli skorzystać z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Pomoc będzie polegała na spłacie rat, przez okres 12 miesięcy, niezależnie od wysokości raty kredytowej - zapowiedział minister finansów Andrzej Domański w trakcie środowego posiedzenia sztabu kryzysowego.

Państwo spłaci 12 rat kredytu

Państwo spłaci 12 rat kredytu

Źródło:
TVN24

Mieszkańcy południowej Polski zmagają się z powodziami i ich dramatycznymi skutkami. W całym kraju ruszyły setki zbiórek finansowych i rzeczowych. W akcję włączyły się największe organizacje pozarządowe, między innymi Polski Czerwony Krzyż, Caritas Polska, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, a także Fundacja TVN.

Zbiórki dla powodzian. Gdzie można wpłacać pieniądze?

Zbiórki dla powodzian. Gdzie można wpłacać pieniądze?

Źródło:
PAP

Resorty finansów i rodziny nie ustępują w sprawie swoich propozycji dotyczących zasiłku pogrzebowego - przekazała środowa "Rzeczpospolita". MF uważa, że świadczenie powinno wynieść 6450 zł, natomiast zdaniem MRPiPS, ze względu na wysokie koszty pogrzebu, wsparcie musi być większe.

Spór o zasiłek pogrzebowy. Dwie propozycje na stole

Spór o zasiłek pogrzebowy. Dwie propozycje na stole

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Rozporządzenie wprowadzające zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi zostało we wtorek opublikowane w Dzienniku Ustaw. Resort finansów poinformował, że wejdzie w życie w środę, 18 września.

Zerowy VAT na darowizny dla powodzian. Opublikowano rozporządzenie

Zerowy VAT na darowizny dla powodzian. Opublikowano rozporządzenie

Źródło:
PAP

Warren Buffett, zaliczający się do grona najbogatszych ludzi na świecie, odesłał córkę do banku, gdy ta poprosiła go o pieniądze na remont kuchni. Ujawniono to w raporcie firmy Benzinga, zajmującej się publikowaniem informacji finansowych i rynkowych.

Multimiliarder w sprawie pożyczki zaproponował córce wizytę w banku

Multimiliarder w sprawie pożyczki zaproponował córce wizytę w banku

Źródło:
PAP

W razie nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, rodzic opiekujący się zdrowym dzieckiem w wieku do 8 lat ma prawo do zasiłku opiekuńczego - poinformował we wtorek Grzegorz Dyjak z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Przerwanie zajęć z powodu powodzi. ZUS przypomina o zasiłku

Przerwanie zajęć z powodu powodzi. ZUS przypomina o zasiłku

Źródło:
PAP

Rząd rozszerzył terytorium objęte stanem klęski żywiołowej o kolejne powiaty: w województwie dolnośląskim - dzierżoniowski, lubański i świdnicki, w województwie opolskim - brzeski, kędzierzyńsko-kozielski, opolski oraz powiat krapkowicki - wynika z opublikowanego we wtorek rozporządzenia.

Kolejne powiaty objęte stanem klęski żywiołowej

Kolejne powiaty objęte stanem klęski żywiołowej

Źródło:
PAP

Warzywniak Rubin prowadzony w Kłodzku przez pana Mateusza został kompletnie zalany. Mężczyzna stracił środki do życia. - Jeśli sklep nie będzie funkcjonował, to nie będę zarabiał. Mam dwie pracownice, którym muszę płacić, przecież ich teraz nie zwolnię - mówi.

"Ze sklepu zostały tylko ściany". Obraz przed i po powodzi

"Ze sklepu zostały tylko ściany". Obraz przed i po powodzi

Źródło:
tvn24.pl

Nowe wydanie powieści "Topiel", osadzonej w Głuchołazach podczas powodzi w 1997 roku, trafiło na rynek. Autor kryminału Jakub Ćwiek oraz wydawnictwo nie chcą ze sprzedaży ani złotówki - cały zysk zostanie przekazany na rzecz poszkodowanych w powodzi mieszkańców Głuchołazów, rodzinnego miasteczka Ćwieka.

Książka o powodzi pomoże powodzianom. "To był odruch"

Książka o powodzi pomoże powodzianom. "To był odruch"

Źródło:
tvn24.pl