ROA – czym są wskaźniki rentowności? Czym różni się ROA od ROS i ROE?

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład i podatki po nowemu
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24
wideo 2/5
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24

Prowadząc działalność gospodarczą, najważniejszą kwestią jest zdolność osiągania z niej zysków. Ocenie tej zdolności, jak i ogólnej sytuacji finansowej spółki, służą wskaźniki rentowności takie jak ROA. Czym są wskaźniki rentowności? Jak wylicza się i interpretuje ROA? Z jakimi innymi wskaźnikami można się spotkać?

● Wskaźniki rentowności pomagają oceniać efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa. Im wyższe i stabilniejsze ich wartości, tym lepiej. ● Wskaźnik rentowności aktywów pokazuje zysk z każdej zainwestowanego złotego. ● Oprócz wskaźnika rentowności aktywów (ROA) często spotykany jest wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS) oraz wskaźnik rentowności kapitału (ROE). ● Wskaźniki rentowności ułatwiają korygowanie błędów i planowanie rozwoju firmy.

Wskaźniki rentowności nie mają definicji ustawowej – są to pojęcia z zakresu rachunkowości i ekonomii. Ich definicje i zastosowanie znaleźć można m.in. w publikacjach i dokumentach Komisji Nadzoru Finansowego.

Jednocześnie zasady prowadzenia rachunkowości określa ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, natomiast przepisy dotyczące ewidencji środków trwałych rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych.

Wskaźnik rentowności

Zasadniczym celem prowadzenia działalności gospodarczej jest osiąganie z niej zysku – czyli przychodów wyższych niż koszty ich uzyskania. Rentowność, inaczej dochodowość, jest parametrem określającym efektywność ekonomiczną funkcjonowania przedsiębiorstwa i przełożenie, jakie ma to na osiągane zyski. W dużym uproszczeniu im wyższe i szybciej osiągane zyski, tym wyższa rentowność.

Oceny rentowności przedsiębiorstwa można dokonywać na różne sposoby. Służącym do tego narzędziem są wskaźniki rentowności, nazywane też indeksami rentowności lub stopami zyskowności. Dzięki tym wskaźnikom możliwe jest skuteczniejsze korygowanie błędów w zarządzaniu firmą, lepsze planowanie kierunków jej rozwoju oraz, w rezultacie, osiąganie wyższych przychodów.

Rentowność mierzyć można przede wszystkim w trzech głównych obszarach:

1. majątku (aktywów) – wskaźnik ROA, 2. sprzedaży – wskaźnik ROS, 3. kapitału – wskaźnik ROE.

Wskaźnik rentowności aktywów

Mierzenie rentowności aktywów przedsiębiorstwa dokonuje się poprzez ocenę posiadanych przez nie składników majątku o określonej wartości. Dotyczy to zarówno aktywów trwałych, jak i aktywów obrotowych. Służy do tego wskaźnik rentowności aktywów ROA (Return On Assets).

Wskaźnik ROA obrazuje zdolność firmy do wypracowywania zysku oraz efektywność gospodarowania posiadanym do dyspozycji majątkiem. Im wyższy wskaźnik ROA, tym lepiej. Parametr ten jest brany pod uwagę m.in. przez instytucje finansowe przy mierzeniu zdolności kredytowej spółki.

Przy ocenie sytuacji finansowej firmy patrzy się przy tym nie tylko na wartość wskaźnika ROA, ale również jego stałość w kolejnych latach działalności. Małe wahania ROA są potwierdzeniem stabilnej pozycji firmy i jej modelu biznesowego.

ROA - wzór

Wyliczenie ROA, podobnie jak wszystkich innych wskaźników rentowności opiera się na informacjach z bilansu księgowego firmy oraz jej rachunku zysków i strat.

Wskaźnik rentowności aktywów, gdy posiada się te informacje, wyliczany jest już w prosty sposób. Jest to stosunek zysku netto przedsiębiorstwa do wartości posiadanych przez nie aktywów.

Aby obliczyć wskaźnik ROA należy podzielić zysk netto przez wartość całego majątku spółki, a następnie wynik pomnożyć przez 100 proc. Uzyskany wyrażony procentowo wynik pokazuje, ile zysku netto osiągane jest na każdej złotówce zainwestowanego majątku.

ROA - interpretacja

Na ocenę wyliczonego wskaźnika ROA wpływ ma branża danego przedsiębiorstwa, charakterystyka rynku, czy porównanie do wyników osiąganych przez najbliższych konkurentów biznesowych.

Czasami przyjmuje się, że optymalny poziom ROA wynosi ok. 10 proc. Wyższy, wynoszący kilkanaście czy kilkadziesiąt procent ROA, jest bardzo trudny do utrzymania przez dłuższy czas, co może wpłynąć negatywnie na ocenę stabilności kondycji spółki. Z kolei niższy ROA oznacza niską rentowność danego przedsiębiorstwa, natomiast ujemny ROA – brak rentowności, a więc brak opłacalności prowadzonej działalności.

Najczęściej do uzyskania kredytu przez firmę wystarczy ROA wynoszący kilka procent. Jednocześnie w przypadku małych firm oczekuje się zwykle wyższego ROA niż w przypadku dużych firm o ugruntowanej pozycji.

Wskaźnik rentowności sprzedaży netto

Inny niż ROA wskaźnik rentowności jest potrzebny przy ocenie rentowności sprzedaży towarów i usług prowadzonej przez przedsiębiorstwo. W tym przypadku wykorzystuje się wskaźnik rentowności sprzedaży netto – ROS (Return Of Sale).

Aby obliczyć ROS należy podzielić zysk netto przez wartość przychodów ze sprzedaży, a następnie wynik pomnożyć przez 100 proc. Uzyskany wyrażony procentowo wynik pokazuje, ile zysku netto osiągane jest na każdej złotówce przychodu ze sprzedaży. Innymi słowy, ROS obrazuje stopień opłacalności prowadzonej przez firmę sprzedaży.

Podobnie jak w przypadku ROA, im wyższy jest wskaźnik ROS, tym wyższa rentowność. Nie ma jednak określonego optymalnego poziomu ROS przedsiębiorstwa – wszystko zależy bowiem od charakteru prowadzonej sprzedaży i branży, w której się działa. Aby prawidłowo ocenić ROS przedsiębiorstwa należy porównać wartość tego wskaźnika w innych, podobnych przedsiębiorstwach z tego samego sektora gospodarki.

Wskaźnik rentowności kapitału

Trzecim często spotykanym wskaźnikiem rentowności jest wskaźnik rentowności kapitału ROE (Return On Equity). Służy on dokonywaniu oceny skuteczności zarządzania przez przedsiębiorstwo posiadanym kapitałem własnym, czyli o zyskach osiąganych z inwestycji. Kapitał własny to kapitał, który został wniesiony do spółki przez właścicieli, albo który został wypracowany podczas jej bieżącej działalności.

Aby obliczyć ROE należy podzielić zysk netto przez wartość kapitału własnego przedsiębiorstwa, a następnie wynik pomnożyć przez 100 proc. Uzyskany wyrażony procentowo wynik pokazuje, ile zysku netto osiągane jest z każdej zaangażowaną jednostkę kapitału własnego.

Im wyższa wyliczona wartość wskaźnika ROE, tym lepiej świadczy to o rentowności kapitałowej przedsiębiorstwa, czyli jego efektywności w korzystaniu z wewnętrznych źródeł finansowania. ROE jest wykorzystywany m.in. przez udziałowców i akcjonariuszy, dla których wzrost ROE oznacza wzrost ewentualnej dywidendy.

ROA a ROE

W praktyce wskaźnik ROE jest podobny do ROA, jest jednak pomiędzy nimi zasadnicza różnica – ROE nie uwzględnia bowiem zobowiązań firmy, czyli jej zadłużenia.

Inaczej mówiąc ROE pokazuje zyskowność z każdej złotówki należącej do firmy, natomiast ROA – z każdej złotówki zainwestowanej w firmę, ale mogącej pochodzić np. z pożyczki. Tym samym ROA jest zawsze mniejsze od ROE, ponieważ aktywa zawsze są większe niż kapitał własny.

Źródło:

1. M. Sierpińska, T. Jachna, Metody podejmowania decyzji finansowych, PWN 2013 r. 2. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości 3. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych 4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

PKO BP, Pekao, Santander, ING Bank Śląski, mBank - między innymi te instytucje finansowe zaplanowały prace serwisowe w najbliższych dniach. Klienci mogą mieć problemy w korzystaniu z aplikacji, zlecaniu przelewów czy płatnościach kartą.

Będą utrudnienia w największych bankach w Polsce

Będą utrudnienia w największych bankach w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump potwierdził zapowiedzi, że 1 lutego nałoży 25-procentowe cła na Meksyk i Kanadę. Dodał jednak, że nie jest pewien, czy będzie to dotyczyć importu ropy naftowej.

To już jutro. Trump potwierdza zapowiedzi

To już jutro. Trump potwierdza zapowiedzi

Źródło:
PAP

Średni koszt najmu mieszkania wzrósł w grudniu 2024 roku o cztery procent rok do roku - wynika z raportu Rankomat.pl i Rentier.io dotyczącego 17 miast w Polsce. Autorzy zaznaczają, że "rok nie był jednolity".

Ceny najmu. W jednym segmencie "dominowały wzrosty"

Ceny najmu. W jednym segmencie "dominowały wzrosty"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W piątek mija termin na złożenie wniosku o tańszą energię dla samorządów i podmiotów użyteczności publicznej - przypomina resort klimatu i środowiska. Dodaje, że chodzi o skorzystanie z ceny maksymalnej na prąd.

Niższe rachunki za prąd. Ostatni dzień na wniosek

Niższe rachunki za prąd. Ostatni dzień na wniosek

Źródło:
tvn24.pl

Związkowcy z Rafako, prezydent Raciborza i starosta raciborski podpisali się pod listem otwartym do premiera Donalda Tuska o przyspieszenie procedur mających zmierzać do uratowania będącego w upadłości zakładu. Rozpoczęły się w nim zwolnienia grupowe wszystkich pracowników, które potrwają do końca lutego 2025 roku.

Zwolnienia w polskiej firmie. "Został nam już wyłącznie apel do premiera"

Zwolnienia w polskiej firmie. "Został nam już wyłącznie apel do premiera"

Źródło:
PAP

W czwartkowym losowaniu Lotto padła szóstka. Do jednego z graczy trafią dwa miliony złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 30 stycznia 2025 roku.

Padła szóstka w Lotto

Padła szóstka w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Powiązane z rządem chińskie konta w mediach społecznościowych wsparły premierę chatbota firmy DeepSeek - podał Reuters, powołując się na firmę analityczną Graphika. Wśród wspomnianych kont miały być profile należące do dyplomatów, mediów i instytucji państwowych.

Reuters: premierę chińskiej AI DeepSeek wsparły konta społecznościowe powiązane z Pekinem

Reuters: premierę chińskiej AI DeepSeek wsparły konta społecznościowe powiązane z Pekinem

Źródło:
PAP

W czwartek weszły w życie przepisy zakazujące wprowadzania do obrotu napojów spirytusowych w tak zwanych alkotubkach - poinformował resort rolnictwa. Jak dodano, ze względu na postulaty producentów, wprowadzono 30-dniowy okres przejściowy, pozwalający na handel "alkotubkami" maksymalnie do 28 lutego tego roku.

"Całkowity zakaz wprowadzenia do obrotu". Rozporządzenie weszło w życie

"Całkowity zakaz wprowadzenia do obrotu". Rozporządzenie weszło w życie

Źródło:
PAP

Stały Komitet Rady Ministrów zaakceptował projekt ustawy w sprawie podniesienia zasiłku pogrzebowego - poinformował w czwartek szef komitetu Maciej Berek. Propozycja resortu rodziny zakłada, że świadczenie wzrośnie od przyszłego roku z 4 tysięcy do 7 tysięcy złotych.

Jest ważna decyzja w sprawie zasiłku pogrzebowego

Jest ważna decyzja w sprawie zasiłku pogrzebowego

Źródło:
PAP

Spółka Black Red White, znany producent mebli, zwiększyła zakres planowanych zwolnień grupowych z około 350 do 421 osób w pierwszym półroczu tego roku - wynika z informacji Powiatowego Urzędu Pracy w Biłgoraju (Lubelskie).

Black Red White zwiększa skalę zwolnień grupowych

Black Red White zwiększa skalę zwolnień grupowych

Źródło:
PAP

W Chorwacji rozpoczął się w czwartek tygodniowy bojkot wybranych sieci supermarketów oraz trzech grup produktów. Premier Andrej Plenković ogłosił tego dnia zaktualizowaną listę produktów, objętych wymogiem ograniczenia cen.

Ruszył tygodniowy bojkot sklepów. Premier reaguje

Ruszył tygodniowy bojkot sklepów. Premier reaguje

Źródło:
PAP

W razie braku dojścia do porozumienia WOŚP z TV Republika sieć handlowa Lidl zaprzestanie dalszych emisji spotów reklamowych w stacji - poinformowała dyrektorka do spraw korporacyjnych i społecznej odpowiedzialności biznesu Lidl Polska Aleksandra Robaszkiewicz. Firmy Oleofarm oraz Wawel przekazały, że rezygnują z emisji reklam w TV Republika.

Firmy reagują po oświadczeniu Owsiaka

Firmy reagują po oświadczeniu Owsiaka

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvn24.pl

Stopy procentowe w strefie euro zostaną obniżone o 25 punktów bazowych - zadecydował Europejski Bank Centralny. EBC podał, że nie ma z góry określonej ścieżki dla stóp procentowych.

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych w strefie euro

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych w strefie euro

Źródło:
PAP

Oszuści wysyłają fałszywe wiadomości z informacją o konieczności dokonania korekty w PIT-17 - ostrzega resort finansów. Dodaje, że cyberprzestępcy podszywają się pod Krajową Administrację Skarbową (KAS).

Oszustwo na PIT. Resort ostrzega

Oszustwo na PIT. Resort ostrzega

Źródło:
PAP

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wyraził zgodę na przejęcie przez cyber_Folks kontroli nad spółką Shoper poprzez zakup 49,9 procent jej akcji - poinformowała firma w komunikacie prasowym. Chodzi o transakcję o wartości 547,5 miliona złotych.

Wielkie przejęcie na polskim rynku. Firma o decyzji urzędu

Wielkie przejęcie na polskim rynku. Firma o decyzji urzędu

Źródło:
PAP

1 lutego 2025 roku wchodzą w życie nowe przepisy wprowadzające wolne od pracy 24 grudnia w Wigilię Bożego Narodzenia. Zmiany dotyczą także kolejnej niedzieli bez zakazu handlu.

Nowy dzień wolny od pracy i zmiany w handlu

Nowy dzień wolny od pracy i zmiany w handlu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Toyota Motor sprzedała 10,8 milionów aut w 2024 roku. To najchętniej wybierana marka na świecie piąty rok z rzędu - przekazała Agencja Reutera.

Auta tego producenta sprzedają się najlepiej

Auta tego producenta sprzedają się najlepiej

Źródło:
Reuters

Lider Naddniestrza poinformował, że zapasy gazu w separatystycznym regionie Mołdawii są "bliskie zera". Jak podały lokalne media, Kiszyniów i Tyraspol nie mogą dojść do porozumienia w sprawie unijnych środków na rozwiązanie kryzysu energetycznego.

Kryzys się pogłębia. "Nasze zapasy są bliskie zera"

Kryzys się pogłębia. "Nasze zapasy są bliskie zera"

Źródło:
PAP

Produkt Krajowy Brutto (PKB) Polski wzrósł w 2024 roku o 2,9 procent w porównaniu z 2023 rokiem - podał we wstępnym szacunku Główny Urząd Statystyczny (GUS). Dodał, że w 2023 roku PKB wzrósł o 0,1 procent.

PKB Polski. Najnowsze dane GUS

PKB Polski. Najnowsze dane GUS

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Twój e-PIT będzie niedostępny od 4 do 14 lutego - powiadomił resort finansów. W tych dniach usługa ma być zasilana informacjami o przychodach podatników, co ma umożliwić wygenerowanie PIT-ów.

Twój e-PIT będzie niedostępny. Resort wyjaśnia

Twój e-PIT będzie niedostępny. Resort wyjaśnia

Źródło:
PAP

Publiczne pieniądze wykorzystane do partyjnych celów. Za rządów Zjednoczonej Prawicy miliony złotych z instytucji państwa i państwowych spółek trafiały do Telewizji Republika. To stacja, która sama siebie określa jako niezależną, ale uprawia polityczną propagandę Prawa i Sprawiedliwości. Telewizja cieszyła się przywilejami nie tylko za sprawą publicznych pieniędzy, ale również koncesji na nadawanie naziemne - przyznanej przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Reportaż Marty Gordziewicz ujawniający te powiązania, "Republika propagandy", można obejrzeć w TVN24 GO.

Rzeka publicznych milionów dla TV Republika. "Sposób absolutnie patologiczny"

Rzeka publicznych milionów dla TV Republika. "Sposób absolutnie patologiczny"

Źródło:
TVN24