Jak wyglądało uderzenie w asteroidę? Można podejrzeć je na obrazach z Webba i Hubble'a

Źródło:
NASA
Uderzenie w planetoidę Dimorphos, sfotografowane przez Kosmiczne Teleskopy Hubble'a i Jamesa Webba
Uderzenie w planetoidę Dimorphos, sfotografowane przez Kosmiczne Teleskopy Hubble'a i Jamesa WebbaNASA
wideo 2/5
Uderzenie w planetoidę Dimorphos, sfotografowane przez Kosmiczne Teleskopy Hubble'a i Jamesa WebbaSCIENCE: NASA, ESA, CSA, Jian-Yang Li (PSI), Cristina Thomas (Northern Arizona University), Ian Wong (NASA-GSFC) IMAGE PROCESSING: Joseph DePasquale (STScI), Alyssa Pagan (STScI)

Dwa teleskopy - Jamesa Webba i Hubble'a - uwieczniły moment, w którym sonda NASA uderza w planetoidę Dimporphos, by zmienić jej trajektorię. Dzięki obrazom naukowcy mają szansę dowiedzieć się więcej na temat składu chemicznego obiektu.

Sonda NASA zderzyła się we wtorek z Dimorphosem - księżycem asteroidy Didymos - w ramach misji DART. Był to pierwszy w historii - i do tego zakończony sukcesem - test obrony planetarnej. W ramach próby inżynierowie zamierzali sprawdzić, na ile uderzenie w niewielkie ciało niebieskie może zmienić jego kurs.

Dwa potężne urządzenia NASA - Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba i Kosmiczny Teleskop Hubble'a skierowały swoje obiektywy w stronę Dimorphosa i uchwyciły historyczny moment. To pierwszy raz, kiedy oba teleskopy jednocześnie obserwowały ten sam cel na niebie.

Uderzenie w planetoidę Dimorphos, sfotografowane przez Kosmiczne Teleskopy Hubble'a i Jamesa WebbaSCIENCE: NASA, ESA, CSA, Jian-Yang Li (PSI), Cristina Thomas (Northern Arizona University), Ian Wong (NASA-GSFC) IMAGE PROCESSING: Joseph DePasquale (STScI), Alyssa Pagan (STScI)

Wzajemne działanie

Skoordynowane działanie Hubble'a i Webba to coś więcej niż tylko operacyjny kamień milowy dla każdego z teleskopów. Dzięki połączeniu sił, istnieje szansa na rozwiązanie pytań dotyczących wyglądu i historii Układu Słonecznego.

- Webb i Hubble udowadniają to, w co zawsze wierzyliśmy: uczymy się więcej, gdy pracujemy razem - powiedział administrator NASA Bill Nelson. - Po raz pierwszy Webb i Hubble jednocześnie uchwyciły obrazy z tego samego celu w kosmosie: asteroidy, która została uderzona przez statek kosmiczny. Cała ludzkość z niecierpliwością czeka na odkrycia, które nadejdą z Webba, Hubble'a i naszych naziemnych teleskopów - dotyczące misji DART i nie tylko - dodał.

Dzięki podwójnym obserwacjom naukowcy mogą zdobyć wiedzę o naturze powierzchni Dimorphosa oraz tego, jak dużo materiału zostało wyrzucone dzięki kolizji. Ponieważ oba teleskopy uchwyciły zderzenie w różnych długościach fal światła (Webb w podczerwieni, a Hubble w widzialnym), naukowcy dowiedzą się jakie rozmiary miały cząsteczki wyrzucone w wyniku uderzenia.

"Planowaliśmy te obserwacje przez lata"

Webb wykonał jedno zdjęcie przed zderzeniem, a następnie kilka po w ciągu następnych kilku godzin. Łącznie powstało 10 fotografii. Na obrazach widać ciasne, zwarte jądro, od którego odchodzą smugi materiału. Obserwacje te stanowiły dla zespołu naukowców spore wyzwanie, ze względu na prędkość poruszania się asteroidy po niebie. W miarę jak sonda zbliżała się do celu, zespoły wykonały dodatkowe działania, aby umożliwić i przetestować metodę śledzenia asteroid, które poruszają się ponad trzy razy szybciej niż ustalone limity prędkości dla Webba.

- Ogromnie podziwiam ludzi z Webb Mission Operations, którzy sprawili, że to się udało - powiedziała główna badaczka Cristina Thomas z Uniwersytetu Północnej Arizony. - Planowaliśmy te obserwacje przez lata, potem bardzo szczegółowo przez tygodnie i jestem ogromnie szczęśliwa, że to doszło do skutku - dodała.

Na najbliższe miesiące naukowcy planują kolejne obserwacje planetoid. Pozyskane dane mają zapewnić naukowcom wgląd w skład chemiczny ciał niebieskich.

Uderzenie w planetoidę Dimorphos, sfotografowane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa WebbaSCIENCE: NASA, ESA, CSA, Cristina Thomas (Northern Arizona University), Ian Wong (NASA-GSFC) IMAGE PROCESSING: Joseph DePasquale (STScI)

"Bezprecedensowy widok bezprecedensowego wydarzenia"

Hubble rejestrował obserwacje układu podwójnego przed uderzeniem, a następnie przez 15 minut po uderzeniu. Na fotografiach widać wyrzuconą w wyniku uderzenia materię w postaci promieni rozciągających się od powierzchni asteroidy. Niektóre z nich wydają się lekko zakrzywione, ale na razie astronomowie nie są pewni, co to dokładnie oznacza. Dzięki zdjęciom z Hubble'a astronomowie oszacowali, że po zderzeniu z asteroidą, jasność układu wzrosła trzy razy. Jak potem podali, taki stan rzeczy utrzymywał się jeszcze osiem godzin po zderzeniu.

W najbliższych tygodniach Hubble wciąż będzie monitorować układ. Inżynierowie chcą przyjrzeć się mu jeszcze 10 razy i stwierdzić jak chmura materiałów rozszerza się i zanika w czasie.

- Kiedy zobaczyłem te dane, zaniemówiłem, oszołomiony niesamowitymi szczegółami wyrzutu, które uchwycił Hubble - powiedział Jian-Yang Li z organizacji Planetary Science Institute w Tucson w Arizonie, który kierował obserwacjami. - Jestem szczęśliwy, że mogłem być świadkiem tej chwili i częścią zespołu, który tego dokonał - dodał.

Łącznie Hubble wykonał 45 obrazów.

- To bezprecedensowy widok bezprecedensowego wydarzenia - podsumował Andy Rivkin, szef zespołu badawczego DART z Laboratorium Fizyki Stosowanej Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa w Laurel w stanie Maryland.

Uderzenie w planetoidę Dimorphos, sfotografowane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'aSCIENCE: NASA, ESA, Jian-Yang Li (PSI) IMAGE PROCESSING: Alyssa Pagan (STScI)

Autorka/Autor:kw

Źródło: NASA

Źródło zdjęcia głównego: SCIENCE: NASA, ESA, CSA, Cristina Thomas (Northern Arizona University), Ian Wong (NASA-GSFC) IMAGE PROCESSING: Joseph DePasquale (STScI)

Pozostałe wiadomości

Pogoda na dziś. W piątek 14.02 pojawią się w części kraju przelotne opady śniegu. Termometry pokażą maksymalnie 2 stopnie Celsjusza. W całym kraju odczujemy zimno.

Pogoda na dziś - piątek 14.02. Zimno, w wielu regionach przelotnie popada śnieg

Pogoda na dziś - piątek 14.02. Zimno, w wielu regionach przelotnie popada śnieg

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nowy gatunek pasożytniczego grzyba został odkryty w Irlandii Północnej. Organizm modyfikuje zachowanie żywicieli - drobnych pająków jaskiniowych - tak, by łatwiej było mu infekować kolejne ofiary. Co ciekawe, odkrycia dokonano... na planie filmowym

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Źródło:
PAP, CABI

Strefa opadów śniegu przemieszczała się w nocy nad Polską. Prawdziwie zimowo zrobiło się w stolicy, w której biało nie było od połowy stycznia.

Warszawa na śnieg czekała miesiąc

Warszawa na śnieg czekała miesiąc

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24, GDDKiA

Cyklon Zelia uderzył w północno-zachodnie wybrzeże Australii. Podmuchy wiatru, sięgające 290 kilometrów na godzinę, spowodowały paraliż miejscowości Port Hedland, lokalnego zagłębia przemysłowego. Meteorolodzy i służby ratunkowe ostrzegają, że po przejściu burzy w regionie wciąż będzie niebezpiecznie.

Porywy sięgały 290 kilometrów na godzinę. "Trudno wyrazić, jak groźny jest ten cyklon"

Porywy sięgały 290 kilometrów na godzinę. "Trudno wyrazić, jak groźny jest ten cyklon"

Źródło:
Reuters, ABC News

Do niebezpiecznego zdarzenia doszło w Cieśninie Magellana u chilijskiego wybrzeża. Dwóch mężczyzn pływało kajakami, gdy niespodziewanie na powierzchni wody pojawił się wieloryb. Zwierzę złapało za jeden z kajaków.

Wpadł kajakiem w paszczę wieloryba. "Myślałem, że już nie żyję"

Wpadł kajakiem w paszczę wieloryba. "Myślałem, że już nie żyję"

Źródło:
PAP

Z powodu intensywnych opadów deszczu, które nawiedziły Peru we wtorek i w środę, doszło do wielu niebezpiecznych zdarzeń. Pojawiły się rozległe powodzie, miejscami nabrzmiała od wody ziemia nie wytrzymywała i waliła się na miejscowości. Jak poinformowały tamtejsze władze, nie obyło się bez ewakuacji mieszkańców, nawet w Limie - stolicy kraju.

Zawalające się domy, mnóstwo ewakuowanych rodzin. Skutki powodzi i osuwisk w Peru

Zawalające się domy, mnóstwo ewakuowanych rodzin. Skutki powodzi i osuwisk w Peru

Źródło:
Reuters

Pogodą w naszym kraju w nadchodzących dniach sterować mają niże. Za ich sprawą przez kraj przetoczą się fronty z opadami śniegu i deszczu ze śniegiem. Nocami temperatura może spadać do nawet -20 stopni Celsjusza.

Jęzor zimna sięgający Bałkanów. Jak długo będzie mroźno

Jęzor zimna sięgający Bałkanów. Jak długo będzie mroźno

Źródło:
tvnmeteo.pl

Asteroida 2024 YR4 może trafić w Ziemię w 2032 roku z prawdopodobieństwem wynoszącym obecnie 2,3 procenta. Obiekt jest obserwowany przez ekspertów z Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Asteroidę niedługo ma również poddać analizie Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST).

Asteroida 2024 YR4 może zderzyć się Ziemią. Do akcji wkracza najpotężniejszy teleskop świata

Asteroida 2024 YR4 może zderzyć się Ziemią. Do akcji wkracza najpotężniejszy teleskop świata

Źródło:
Reuters

W najbliższych dniach Polskę zaleje nowa fala siarczystego mrozu. Pod koniec tygodnia temperatura może spaść do nawet -20 stopni Celsjusza. O szczegółach mówił Tomasz Wasilewski, który był gościem programu "Wstajesz i wiesz".

"To będzie najmroźniejszy czas". Kiedy nastąpi kulminacja zimna

"To będzie najmroźniejszy czas". Kiedy nastąpi kulminacja zimna

Źródło:
tvnmeteo.pl

Władze miasta Ayamonte na południowym zachodzie Hiszpanii liczą straty dokonane przez przejście trąby powietrznej. Żywioł zniszczył kilkadziesiąt domów oraz powalił drzewa i latarnie.

Trąba powietrzna w Hiszpanii. "Był wielki strach"

Trąba powietrzna w Hiszpanii. "Był wielki strach"

Źródło:
Enex, vivamalaga.net, huelvahoy

Etna jest w tym tygodniu aktywna. Na nagraniu z drona widać, jak w środę z wnętrza wulkanu wydobywał się pył, malowniczo unosząc się nad ośnieżonym stożkiem.

Erupcja Etny. Dym nad ośnieżonym stożkiem na nagraniu z drona

Erupcja Etny. Dym nad ośnieżonym stożkiem na nagraniu z drona

Źródło:
Reuters, it.euronews.com

Do Polski nadciąga tęgi mróz. Za sprawą bardzo zimnych mas powietrza arktycznego temperatura może spaść do nawet -20 stopni Celsjusza. O szczegółach pisze nasza synoptyk Arleta Unton-Pyziołek.

Czoło mroźnej fali wtoczy się do Polski. Siła rażenia tego zimna może być naprawdę duża

Czoło mroźnej fali wtoczy się do Polski. Siła rażenia tego zimna może być naprawdę duża

Źródło:
tvnmeteo.pl

Śnieg przywitał mieszkańców niektórych regionów Polski w czwartkowy poranek. Na Kontakt24 przesłaliście nam zdjęcia między innymi z Chorzowa oraz Ornontowic.

Zimowy poranek w części Polski. "Napadało śniegu"

Zimowy poranek w części Polski. "Napadało śniegu"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl, IMGW

Z powodu nieustannych trzęsień ziemi na greckiej wyspie Amorgos ogłoszono stan sytuacji nadzwyczajnej. Wcześniej takie działania podjęto na Santorini. Zdaniem greckich ekspertów aktywność sejsmiczna w regionie pozostaje na niezmiennym poziomie.

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Źródło:
PAP

Za nami druga pełnia 2025 roku. W środę na niebie panował tzw. Śnieżny Księżyc. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia rozświetlonego Srebrnego Globu.

Pełnia Śnieżnego Księżyca na waszych zdjęciach

Pełnia Śnieżnego Księżyca na waszych zdjęciach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Według nowej analizy przeprowadzonej przez naukowców z Montana State Univesity, mikroby żyjące w gorących źródłach w amerykańskim Parku Narodowym Yellowstone mogą wyjaśniać ewolucję wykorzystywania tlenu przez organizmy.

Gorące wody w Yellowstone mogą ujawniać sekrety początków życia na Ziemi

Gorące wody w Yellowstone mogą ujawniać sekrety początków życia na Ziemi

Źródło:
sciencealert.com

Meszki antarktyczne mają unikatową strategię przetrwania w nieprzyjaznym środowisku bieguna południowego. Larwy owadów wykorzystują dwa mechanizmy hibernacji, dzięki którym osiągają dojrzałość w momencie, gdy pozwalają im na to warunki atmosferyczne. To jedyny znany nauce organizm, u którego zidentyfikowano taką taktykę.

Te owady potrafią coś, czego nie umie żadne inne zwierzę

Te owady potrafią coś, czego nie umie żadne inne zwierzę

Źródło:
Osaka Metropolitan University, United States Antarctic Program

Dach sali gimnastycznej zawalił się w jednym z liceów w stanie Oregon. Chociaż w momencie zdarzenia w sali nikogo nie było, o włos od wypadku znaleźli się pracujący w pobliżu strażacy.

Dach liceum zawalił się pod setkami ton śniegu

Dach liceum zawalił się pod setkami ton śniegu

Źródło:
CNN, Medford School District 549C

Pierścień Einsteina został zauważony na zdjęciach z europejskiego teleskopu Euclid. Jak wyjaśnili naukowcy, zjawisko można zaobserwować jedynie w ściśle określonych warunkach. Wykryto je w okolicach galaktyki, którą obserwujemy od ponad stulecia.

Idealny pierścień Einsteina uchwycony na testowym zdjęciu

Idealny pierścień Einsteina uchwycony na testowym zdjęciu

Źródło:
ESA, CNN

Rekin zaatakował dwie amerykańskie turystki na Bahamach. Jak opowiadały kobiety, do ataku doszło kilka minut po tym, jak weszły do wody. Lokalne media przypomniały, że to nie pierwsza taka sytuacja, jaką odnotowano w archipelagu.

Wskoczyły do wody, zaatakował je rekin. "Cieszę się, że żyjemy"

Wskoczyły do wody, zaatakował je rekin. "Cieszę się, że żyjemy"

Źródło:
CNN, NBC News

Do 24 wzrosła liczba ofiar powodzi, które nawiedzają Boliwię. Intensywne opady deszczu utrzymują się nad krajem od listopada, a najtrudniejsza sytuacja panuje w zachodniej części kraju. Według prognoz ulewy nie ustaną do marca.

W powodziach zginęły 24 osoby, a deszcz nie przestaje padać

W powodziach zginęły 24 osoby, a deszcz nie przestaje padać

Źródło:
Reuters, Opinion Bolivia, Los Tiempos

Trzy burze śnieżne, praktycznie jedna po drugiej, uderzą w krótkim czasie w Stany Zjednoczone. Ostrzeżenia przed obfitymi opadami śniegu, oblodzeniem i powodziami wydano na terenie 26 stanów.

Trzy burze śnieżne. Miliony Amerykanów objętych alertami

Trzy burze śnieżne. Miliony Amerykanów objętych alertami

Źródło:
CNN, ABC News

Wewnętrzne jądro Ziemi mogło zmienić swój kształt w ciągu ostatnich 20 lat - uważają naukowcy. Ich badanie może dostarczyć cennych informacji na temat funkcjonowania pola magnetycznego, które odgrywa kluczową rolę w ochronie naszej planety przed szkodliwym promieniowaniem kosmicznym.

Wewnętrzne jądro Ziemi mogło zmienić kształt

Wewnętrzne jądro Ziemi mogło zmienić kształt

Źródło:
BBC, CNN

Naukowcy obawiają się, że zjawisko La Nina, które zazwyczaj prowadzi do spadku temperatury na świecie, mogło stracić swój wpływ na hamowanie globalnego ocieplenia. Obawy wśród ekspertów wzbudziły dane zunijnego programu Copernicus, pokazujące, że tegoroczny styczeń był najgorętszy w historii pomiarów.

Czy La Nina traci swoją supermoc? Naukowcy zadają sobie ważne pytanie

Czy La Nina traci swoją supermoc? Naukowcy zadają sobie ważne pytanie

Źródło:
Phys.org

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował długoterminową prognozę eksperymentalną na wiosnę i początek lata. Czy nadchodzące tygodnie przyniosą ze sobą powiew zimy, czy też nad naszym krajem rozgości się ciepło? Sprawdź przewidywania meteorologów.

Wiosna może być inna niż zazwyczaj. Mamy prognozę

Wiosna może być inna niż zazwyczaj. Mamy prognozę

Źródło:
IMGW

Śnieg pojawił się w niektórych regionach Grecji. Biało zrobiło się w górach położonych na kontynencie, a także na Krecie i Eubei. Zimowa aura nie odpuści, bo w środę również może sypać śnieg.

Zimowa aura zapanowała w Grecji

Zimowa aura zapanowała w Grecji

Źródło:
ENEX, lifo.gr

Obfite opady śniegu sparaliżowały Stambuł. We wtorek w kilku dzielnicach tureckiej metropolii zamknięto szkoły, a samochody ślizgały się na ośnieżonych i oblodzonych drogach. Utrudnienia zanotowano także w ruchu lotniczym.

Śnieżyca w Stambule. Utrudnienia na drogach, odwołane loty i pozamykane szkoły

Śnieżyca w Stambule. Utrudnienia na drogach, odwołane loty i pozamykane szkoły

Źródło:
PAP, Anadolu Ajansi

Na francuskiej wyspie Amsterdam od połowy stycznia trwa pożar. Ogień zniszczył ponad połowę jej powierzchni, ale służby nie podejmują akcji gaśniczej - terytorium jest zbyt odległe i niedostępne, by ją poprowadzić. Przyrodnicy obawiają się, że pożar poważnie wpłynie na rzadkie gatunki bytujące na wyspie.

Wyspa płonie od miesiąca. Jest zbyt daleko, by gasić pożar

Wyspa płonie od miesiąca. Jest zbyt daleko, by gasić pożar

Źródło:
Radio France, France24

Ponad dwa tysiące szkół w stanie Rio Grande do Sul na południu Brazylii odwołało w poniedziałek zajęcia. Tego dnia uczniowie mieli wrócić do nauki po wakacyjnej przerwie. Decyzja o przełożeniu rozpoczęcia roku szkolnego jest związana z ekstremalnymi upałami, jakie obecnie występują w Brazylii

Z powodu upału rok szkolny zacznie się później

Z powodu upału rok szkolny zacznie się później

Źródło:
Reuters, Globo, Agencia Brasil, MetSul

Z jednej z farm w okolicach miejscowości Storvika w Norwegii uciekło co najmniej 27 tysięcy łososi. Mogą one stanowić zagrożenie dla ryb żyjących na wolności, ponieważ są nosicielami nieznanych im chorób i pasożytów.

Z przemysłowej hodowli uciekło 27 tysięcy łososi. Mogą zagrażać rybom żyjącym na wolności

Z przemysłowej hodowli uciekło 27 tysięcy łososi. Mogą zagrażać rybom żyjącym na wolności

Źródło:
PAP

Pożary lasów trawią centralną i południową część Chile. Walkę z ogniem utrudniają warunki pogodowe i działania ludzkie - wiele ognisk zostało wznieconych celowo. Wyczerpanych strażaków wspierają osoby prywatne, dowożące wodę do gaszenia własnymi samochodami.

"Nadchodzi lato i zaczynasz się bać, bo wiesz, co się stanie"

"Nadchodzi lato i zaczynasz się bać, bo wiesz, co się stanie"

Źródło:
PAP, Reuters, EFE, Las Noticias de Malleco

Czarne wilki zostały zaobserwowane w polskim lesie. W Europie osobniki o takim umaszczeniu pojawiają się dość rzadko - jest ono charakterystyczne dla populacji zamieszkujących Amerykę Północną. Jak wyjaśnili przyrodnicy, gen kodujący czarne umaszczenie bywa dla drapieżników zarówno błogosławieństwem, jak i przekleństwem.

Czarne wilki pojawiły się w polskim lesie

Czarne wilki pojawiły się w polskim lesie

Źródło:
Fundacja SAVE, AP

Międzynarodowy zespół naukowców przedstawił niepokojącą wizję Arktyki za blisko 80 lat. Jak stwierdzili badacze, jeśli zmiany klimatu nie zahamują, pod koniec tego stulecia najzimniejszy obszar na Ziemi będzie praktycznie nie do poznania. To, co może się stać, będzie miało bardzo poważne konsekwencje nie tylko dla planety, ale także i dla jej mieszkańców.

Arktyka ociepla się cztery razy szybciej niż reszta świata. Jak może wyglądać pod koniec stulecia?

Arktyka ociepla się cztery razy szybciej niż reszta świata. Jak może wyglądać pod koniec stulecia?

Źródło:
nsidc.org

760 gospodarstw domowych zostało w niedzielę pozbawionych dostępu do prądu w dolinie Montafon w Austrii. Na półtorej godziny ulice popularnego kurortu narciarskiego pogrążyły się w ciemnościach. Jak się okazało, za awarią sieci stały kuny, które przegryzły izolację kabla.

Alpejski kurort pogrążył się w ciemnościach, bo kuny przegryzły kabel

Alpejski kurort pogrążył się w ciemnościach, bo kuny przegryzły kabel

Źródło:
PAP, oe.24

Pożar w Parku Narodowym Grampians w Australii został opanowany, ale strażacy nie przerywają pracy - kolejne dni mają przynieść warunki sprzyjające rozprzestrzenianiu się ognia. Skalę zniszczeń, jakie spowodowały płomienie, doskonale widać na obrazach satelitarnych udostępnionych przez unijną agencję Copernicus.

W dwa miesiące spłonęła większość parku narodowego

W dwa miesiące spłonęła większość parku narodowego

Źródło:
ABC News, The Conversation, Copernicus