SKOK-i mają kłopoty, a na świecie unie kredytowe biją rekordy popularności. Sprawdź, jak działają

Unie kredytowe funkcjonują na świeciesxc.hu

Ponad 207 mln członków w 103 krajach na sześciu kontynentach. Na całym świecie działa dziś ponad 50 tys. tzw. unii kredytowych, instytucji podobnych do polskich SKOK-ów. I choć ich funkcjonowanie regulują - w zależności od kraju - różne przepisy, to są one zrzeszone w Światowej Radzie Związków Kredytowych, która siedzibę ma w USA. Członkiem istniejącej od 1971 roku WOCCU jest także Kasa Krajowa SKOK. Jak zatem działają na świecie podobne do SKOK-ów instytucje?

Z informacji zawartych na stronie internetowej Światowej Rady Związków Kredytowych wynika, że liczba unii na świecie systematycznie rośnie.

Jeszcze w 2005 roku było ich ok. 42 tys, a już w 2013 roku ponad 56 tys.

Rośnie też liczba ich członków - odpowiednio ze 157 mln do ponad 207 mln. Ciekawie prezentują się dane dotyczące oszczędności, którymi unie dysponują. Dziesięć lat temu było to nieco ponad 763 mld dolarów, a w 2013 roku już ponad 1 bln 433 mld dolarów.

Amerykańska popularność

Najwięcej unii jest w Ameryce Północnej - ponad 7 tys. i zrzeszają one ponad 112 mln członków (ponad połowę wszystkich członków unii kredytowych na świecie). Ale co ciekawe, z biegiem lat liczba instytucji na tym kontynencie spada - z ponad 10 tys. w 2006 roku do nieco ponad 7,5 tys. w 2013 roku.

W Ameryce Południowej unii jest ponad 2,4 tys. (ponad 19 mln członków); w Afryce ponad 22 tys. (17 mln członków); w Europie 2,3 tys. (9 mln członków); w Azji 21 tys. (42 mln członków), w Oceanii 189 związków (4,9 mln członków).

Co to takiego?

Popularne u nas i budzące ostatnio kontrowersje SKOK-i na świecie nazywane są uniami lub związkami kredytowymi.

Komisja Nadzoru Finansowego określa je mianem niebankowych instytucji depozytowo-kredytowych. Co do zasady, ich działalność nie jest nastawiona na zysk lecz pomoc finansową dla członków. Instytucje te koncentrują się na gromadzeniu oszczędności swoich członków (rachunki lub depozyty), a zgromadzone środki przeznaczają na działalność kredytowo-pożyczkową - zauważa KNF w swoim raporcie. Mogą też inwestować, ale tylko w tzw. bezpieczne instrumenty (bony i obligacje skarbowe).

Członkostwo w unii kredytowej jest dobrowolnej i otwarte dla wszystkich, których "obejmuje więź o charakterze zawodowym lub organizacyjnym". Ta więź wydaje się kluczowa. Aby skorzystać z usług danej unii trzeba być jej członkiem i mieć powiązania z innymi członkami wynikające np. ze wspólnego zatrudnienia, ale też religii czy zainteresowań.

USA

Jednym z najbardziej rozwiniętych rynków unii kredytowych są Stany Zjednoczone. Funkcjonuje tam blisko 7 tys. unii, które zrzeszają ponad 97 mln członków i dysponują oszczędnościami w wysokości ok. 900 mld dolarów. Jak się wydaje, na amerykańskim rynku instytucje te mają też najbardziej rozbudowaną strukturę. Tak jak w innych krajach tak i tu unie skupiają się na pomocy finansowej swoim członkom, a źródłem ich kapitału są wkłady członkowskie. Oferują one nisko oprocentowane kredyty konsumpcyjne i pożyczki hipoteczne na zakup lub budowę domu. Ze względu na federalny charakter kraju, w USA unie kredytowe mogą działać - w zależności od przyjętego modelu - w jednym stanie lub w większej ich liczbie.

Ponad połowa unii to instytucje federalne, zrzeszone w Krajowym Stowarzyszeniu Unii Kredytowych. Unie świadczące usługi w granicach jednego stanu zobowiązane są do przestrzegania regulacji stanowych, z kolei te prowadzące działalność w więcej niż jednym stanie, zobligowane są również do przestrzegania przepisów federalnych. Na czele każdej unii stoi zarząd a także komitet nadzorczy i komitet kredytowy (dbają o bezpieczeństwo funduszy unii).

Co ciekawe i ważne dla bezpieczeństwa, nadzór nad federalnymi uniami kredytowymi pełni niezależna agencja rządowa – Narodowa Administracja Unii Kredytowych (National Credit Union Administration – NCUA), a stanowe unie kredytowe podlegają władzom danego stanu. NCUA wydaje regulacje wiążące unie o charakterze federalnym, ma uprawnienia do dokonywania inspekcji na miejscu w podlegających jego nadzorowi uniach oraz do nakładania kar za łamanie przepisów regulujących działalność unii i umów zawartych przez unie - podkreśla KNF. Co ważne, członkowie zarządu NCUA powoływanie są przez - uwaga - prezydenta, po zatwierdzeniu ich kandydatur przez Senat.

Wkłady członków unii zabezpieczone są do wysokości 100 tys. dolarów (ze specjalnego Funduszu Gwarancyjnego). Kontrolą i nadzorem nad uniami zajmuje się Biuro Inspektora Generalnego, które powstało w 1989 roku. Zadaniem OIG jest przeprowadzanie kontroli poszczególnych unii kredytowych oraz dokonywanie przeglądu aktualnych przepisów prawnych dotyczących NCUA i propozycji ich zmian. W przypadku powstania groźby niewypłacalności unii kredytowej, NCUA może nakazać unii kredytowej zaprzestanie działalności i przystąpić do jej likwidacji, wyznaczając siebie likwidatorem - czytamy w raporcie KNF.

Były kłopoty

Amerykańskie unie nie ustrzegły się jednak - pomimo mocnego nadzoru - problemów. Kryzys nastąpił na początku lat 80. XX wieku. Przyczyną były problemy na rynku nieruchomości i wpływ zmian stóp procentowych. Spowodowane były one - zdaniem NCUA - "deregulacją, poluzowaniem wymogów dotyczących powiązań pomiędzy członkami unii i szerszym zakresem oferowanych przez unie usług". Wówczas część związków kredytowych znalazła się na progu bankructwa. Potrzebne było dokapitalizowanie całego sektora i stworzenie funduszu ubezpieczającego depozyty członków.

Wielka Brytania

W raporcie pt. "Przegląd zasad i praktyki działania wybranych systemów unii kredytowych" KNF podkreśla, że unie kredytowe w Wielkiej Brytanii są podmiotami o lokalnym zasięgu działania. Podlegają nadzorowi Financial Services Authority. Działalność unii koncentruje się na przyjmowaniu oszczędności od członków kas oraz udzielaniu im pożyczek. Są one zrzeszone w Brytyjskim Stowarzyszeniu Unii Kredytowych. Co ciekawe, zgodnie z brytyjskimi regulacjami, unie mogą podejmować także działania dotyczące transferu pieniędzy i wydawania środków płatniczych. I ważne: utworzenie unii kredytowej wymaga uzyskania zezwolenia FSA. Zgodnie z danymi WOCCU w Wielkiej Brytanii w 2013 roku było 375 unii i ponad 1,1 mln członków.

Europa Środkowo-Wschodnia

Jak pisze Komisja Nadzoru Finansowego, spośród krajów Europy unie kredytowe popularne są przede wszystkim w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Z kolei w państwach Europy Środkowo-Wschodniej "podejmowane były działania w kierunku budowy systemów unii kredytowych co miało miejsce m.in. w Bułgarii, Słowenii, Czechach oraz Polsce. Jedynie jednak w Polsce skala ich działalności okazała się znacząca". WOCCU podaje, że w sumie na starym kontynencie unie zrzeszając ponad 9 mln członków.

Szeroko opisywanym przez KNF przypadkiem są czeskie unie. W latach 90. XX w. w Czechach funkcjonowało ok. 100 unii kredytowych. Zarządzały one aktywami o wartości ponad 1 miliarda koron czeskich i oferowały swoim członkom oprocentowanie depozytów dochodzące do 14,8 proc. rocznie, w okresie, w którym rynkowe oprocentowanie wynosiło ok. 4 proc. - czytamy.

Co ważne, w Czechach unie kredytowe nie miały nadzoru ani resortu finansów, anie narodowego banku. Trudne chwile nastąpiły w 2000 roku, kiedy pojawiły się pierwsze oznaki kryzysu. Ich przyczyny upatruje się w błędach w zarządzaniu i "braku doświadczenia zawodowego kierownictwa unii". Problemem był także "brak przejrzystości unii oraz nadużycia władz i pracowników" - pisze KNF. Kryzys w Czechach był analizowany przez Światową Radę Unii Kredytowych. Stwierdziła ona, że straty z tytułu kryzysu, który dotknął bezpośrednio 20 unii kredytowych wyniosły ok. 160 milionów dolarów; kolejne 73 unie borykały się z poważnymi problemami.

"W związku z integracją nadzoru finansowego w Czechach, od 1 kwietnia 2006 r. nadzór nad uniami kredytowymi sprawuje Narodowy Bank Czech (CNB). Ubezpieczaniem depozytów zgromadzonych w uniach kredytowych w przypadku problemów, które pojawiłyby się po 31 marca 2006 r. zajmuje się Fundusz Ubezpieczeń Depozytów" - pisze KNF.

Autor: mn / Źródło: tvn24bis.pl, KNF, World Council of Credit Unions

Źródło zdjęcia głównego: sxc.hu

Pozostałe wiadomości

Wielka Brytania ogłosiła nałożenie sankcji zarówno na trzy jednostki Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (GRU), jak i oficerów tej instytucji. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydało komunikat w związku z działaniami Londynu.

MSZ: Polska wyraża solidarność z Wielką Brytanią

MSZ: Polska wyraża solidarność z Wielką Brytanią

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 420 milionów złotych. W Polsce najwyższe byłe wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 18 lipca 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

"Indie nie popierają jednostronnych sankcji" - podkreślił rzecznik indyjskiego resortu spraw zagranicznych Randhir Jaiswal. W ten sposób odniósł się do sankcji nałożonych przez Unię Europejską na Rosję, które obejmują największą rafinerię ropy rosyjskiego koncernu Rosnieft w indyjskim stanie Gudźarat.

Reakcja na ruch Unii Europejskiej. "Nie popierają jednostronnych sankcji"

Reakcja na ruch Unii Europejskiej. "Nie popierają jednostronnych sankcji"

Źródło:
PAP

PKO BP, Santander, ING Bank Śląski, mBank i BNP Paribas - klienci tych instytucji finansowych muszą liczyć się z utrudnieniami w najbliższych dniach. Mogą wystąpić problemy z serwisem internetowym, aplikacją czy płatnościami.

Największy bank ostrzega. "Utrudnienia w dostępie do usług"

Największy bank ostrzega. "Utrudnienia w dostępie do usług"

Źródło:
tvn24.pl

W porównaniu do minionego roku większość owoców była w czerwcu wyraźnie droższa - mówi TVN24+ Kamil Łuczkowski, ekonomista z zespołu analiz makroekonomicznych Banku Pekao. Królem wzrostu cen okazały się jabłka. - Inaczej kształtowała się sytuacja na rynku warzyw. Tu Główny Urząd Statystyczny odnotował spadek cen detalicznych - mówi z kolei Mariusz Dziwulski, analityk rynku rolno-spożywczego w PKO BP. Jednak, jak zaznacza, są wyjątki. Ceny kapusty w hurcie wzrosły w skali roku o ponad połowę.

Król i królowa wzrostu cen

Król i królowa wzrostu cen

Źródło:
TVN24+

Policja przeprowadziła przeszukanie w rezydencji i w siedzibie partii Jaira Bolsonaro. Były prezydent Brazylii jest oskarżony o przygotowywanie zamachu stanu. Sąd nakazał mu noszenie elektronicznej bransoletki i zabronił używania mediów społecznościowych.

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Przeszukanie w rezydencji i siedzibie partii byłego prezydenta

Źródło:
PAP, CNN

Wielka Brytania nałożyła nowe sankcje na ponad 20 rosyjskich szpiegów, hakerów i jednostki wywiadu. Chodzi o osoby i podmioty oskarżone o operacje cybernetyczne zagrażające stabilności Europy - wskazał brytyjski rząd w oświadczeniu.

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

"Szpiedzy GRU prowadzą kampanię mającą na celu destabilizację Europy"

Źródło:
PAP

Wielki sukces polskiego programisty. Przemysław Dębiak zajął pierwsze miejsce w prestiżowych zawodach AtCoder World Tour Finals 2025, pokonując nie tylko wszystkich pozostałych zawodników, ale też sztuczną inteligencję.

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Polak lepszy od sztucznej inteligencji. Osobiste gratulacje od szefa OpenAI

Źródło:
tvn24.pl

Od 14 sierpnia przyjmowane będą wnioski od firm i instytucji, które chcą uczestniczyć w prowadzonym przez resort pracy pilotażu skróconego czasu pracy. To pierwszy taki program w tej części Europy i pierwszy na tak szeroką skalę w Polsce – wskazała ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Krócej w pracy. "Wielki, pierwszy w tej części Europy, pilotaż"

Krócej w pracy. "Wielki, pierwszy w tej części Europy, pilotaż"

Źródło:
PAP

Bat Indiany Jonesa został sprzedany za 525 tysięcy dolarów na trwającej przez tydzień aukcji firmy Heritage Auctions. Harrison Ford posługiwał się słynnym rekwizytem w filmie "Indiana Jones i ostatnia krucjata" z 1989 roku.

Bat Indiany Jonesa sprzedany na aukcji

Bat Indiany Jonesa sprzedany na aukcji

Źródło:
PAP

W projekcie budżetu opracowanym przez Komisję Europejską przewidziano dla Polski ponad 123 miliardy euro, między innymi na politykę spójności i rolnictwo - wynika z zestawienia opublikowanego przez Komisję Europejską w nocy z czwartku na piątek. Jest to wstępna propozycja budżetu, nad którą będą w kolejnych miesiącach pracować państwa członkowskie.

Ogromne pieniądze dla Polski

Ogromne pieniądze dla Polski

Źródło:
PAP

Wizz Air uruchomi 11 tras z lotniska Warszawa-Modlin, przeniesie też do Modlina dwa samoloty - poinformowała w piątek węgierska linia lotnicza. Wizz Air przestał operować z Modlina pod koniec 2012 roku.

Wizz Air wraca do Modlina. Znamy trasy

Wizz Air wraca do Modlina. Znamy trasy

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Należący do koncernu Meta popularny komunikator WhatsApp powinien przygotować się do wycofania z rynku rosyjskiego - oświadczył Anton Goriełkin, wiceprzewodniczący komisji do spraw technologii informatycznych Dumy Państwowej, niższej izby rosyjskiego parlamentu.

Rosja chce się go pozbyć. "Należy do ekstremistycznej organizacji"

Rosja chce się go pozbyć. "Należy do ekstremistycznej organizacji"

Źródło:
PAP

Na Giełdzie Papierów Wartościowych wszystkie główne indeksy rosną. WIG-Banki jest na najwyższym poziomie w historii. "Wszystko wskazuje na to, że obecny rok na warszawskim parkiecie będzie należał do najbardziej zyskownych od wielu lat" - napisał w komentarzu Michał Stanek z Q Value.

Euforia na warszawskiej giełdzie

Euforia na warszawskiej giełdzie

Źródło:
PAP Biznes, tvn24.pl

Bezpośrednie połączenie PKP Intercity do Chorwacji cieszy się sporym powodzeniem. Jak poinformował minister infrastruktury Dariusz Klimczak, do końca wakacji sprzedało się około 11 tysięcy biletów na ten pociąg. A co z połączeniami do Włoch czy Austrii?

Prawie wszystkie bilety sprzedane. Minister wyjaśnia

Prawie wszystkie bilety sprzedane. Minister wyjaśnia

Źródło:
PAP

W pierwszym półroczu 2025 roku deweloperzy sprzedali 18,3 tysiąca mieszkań. To wynik mniejszy o około 10 procent mniejszy niż rok temu przy tym, gdy oferta mieszkań jest na poziomie historycznego maksimum - w sprzedaży jest 62 tysiące lokali. Jak wskazuje Otodom na rynku może pojawić się stagnacja.

"Historyczne maksimum" na rynku mieszkań

"Historyczne maksimum" na rynku mieszkań

Źródło:
PAP

Ja na przykład ostatnio bardzo dużo mówię o Polsce lokalnej i o tym, że potrzeby Polski lokalnej są inne niż Warszawy. Sama jestem warszawianką i patriotką Warszawy, ale uważam, że te rozwiązania z Warszawy, copy-paste na Polskę lokalną, to totalnie nie jest to - powiedziała w programie "Jeden na jeden" w TVN24 ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz (Polska 2050). Broniła w ten sposób poprawek przegłosowanych w Sejmie wspólnie z PiS w sprawie budownictwa społecznego.

"Potrzeby Polski lokalnej są inne". Ministra broni poprawek do ustawy

"Potrzeby Polski lokalnej są inne". Ministra broni poprawek do ustawy

Źródło:
tvn24.pl

Rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt poinformowała, że dotychczas pisma od prezydenta Donalda Trumpa w sprawie ceł otrzymało 25 krajów. Dodała, że Unia Europejska jest bardzo chętna do negocjacji handlowych, z kolei Kanada to trudny partner do rozmów.

25 krajów otrzymało pisma od Trumpa

25 krajów otrzymało pisma od Trumpa

Źródło:
PAP

Producenci oleju w liście do premiera Donalda Tuska domagają się odblokowania możliwości importu rzepaku z Ukrainy. W ich ocenie niedobór surowca w sezonie 2025/2026 ma wynieść co najmniej 500 tysięcy ton, co negatywnie wpłynie na krajowe tłocznie. Ministerstwo Rozwoju i Technologii poinformowało, że wstrzymuje się jeszcze z decyzjami w tej sprawie.

Sytuacja jest "niezwykle trudna". Apel do premiera

Sytuacja jest "niezwykle trudna". Apel do premiera

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Uważam, że obywatelom należy się informacja na temat prawdziwego obrazu sytuacji - powiedział w czwartek na konferencji prasowej minister aktywów państwowych Jakub Jaworowski, odnosząc się do przedstawionego w środę przez posłów Prawa i Sprawiedliwości raportu na temat sytuacji spółek Skarbu Państwa. Jak stwierdził, jest "zszokowany poziomem fałszu i manipulacji" twierdzeń przedstawicieli opozycji.

PiS publikuje raport. Minister: jestem zszokowany poziomem fałszu i manipulacji

PiS publikuje raport. Minister: jestem zszokowany poziomem fałszu i manipulacji

Źródło:
PAP, tvn24.pl

W czerwcu Joanna Tyrowicz, członkini Rady Polityki Pieniężnej, wnioskowała o podwyżkę stóp procentowych o 250 punktów bazowych. Wniosek został jednak odrzucony przez pozostałych członków RPP - poinformował Narodowy Bank Polski.

Propozycja dużej podwyżki stóp procentowych. Wyniki głosowania

Propozycja dużej podwyżki stóp procentowych. Wyniki głosowania

Źródło:
PAP, tvn24.pl