Narodowy Spis Powszechny. GUS podał pierwsze dane

Uczestnictwo w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 jest obowiązkowe, ale udział w nim jest łatwy i nie wymaga wychodzenia z domu, ponieważ najprościej jest to zrobić przez internet. Nie jest to jednak jedyna opcja. Jeśli ze względu na wiek czy stan zdrowia ktoś nie umie tego zrobić, pomogą osobiście lub telefonicznie rachmistrzowie.

Podstawową formą jest samospis w formule online. Można go dokonać bezpiecznie, bez wychodzenia z domu, za pośrednictwem strony spis.gov.pl, gdzie jest dostępna interaktywna aplikacja do uzupełnienia wpisu. Dostępne są tam formularze w języku polskim, angielskim, ukraińskim oraz rosyjskim. Takie rozwiązanie jest wygodne nie tylko ze względu na pandemię, ale również wygodę wypełniania takiego formularza - spisu można dokonać o dowolnej godzinie przez siedem dni w tygodniu. Jedynie uzupełniającymi metodami ma być spis telefoniczny lub spis bezpośredni dokonany przy pomocy rachmistrza spisowego.

Jak wskazał Dominik Rozkrut, na razie - ze względu na sytuację epidemiczną - rachmistrze nie będą się z nikim kontaktować bezpośrednio. Kontakty telefoniczne mają natomiast ruszyć z początkiem maja, natomiast chęć uczestnictwa w takiej formie spisu można wyrażać już teraz.

- Dokładnie dzisiaj, od północy, można się spisywać. Mieliśmy już taką informację na początku dnia (...), że do tego momentu mamy spisanych mniej więcej 31 tysięcy osób oraz 13,5 tysiąca mieszkań - poinformował prezes GUS. Jak dodał, pierwsze osoby spisały się zaraz po północy.

Rozkrut zapewnił jednocześnie, że wszystkie dane osobowe przekazywane podczas spisu są prawnie chronione oraz objęte tajemnicą statystyczną, a dane jednostkowe - anonimizowane. Osobom uczestniczącym w pracach spisowych, które złamią tajemnicę statystyczną, grozi kara pozbawienia wolności.

W czwartek w godzinach porannych wiele osób miało problemy z realizacją obowiązku spisowego. - Jeżeli chodzi o stronę, to rzeczywiście był tam chwilowy problem, widzę jednak, że teraz wszystko działa, zarówno aplikacja, jak i strona - powiedziała w rozmowie z TVN24 Biznes rzeczniczka GUS Karolina Banaszek.

Od rana wielu internautów zgłaszało problemy z załadowaniem strony internetowej spis.gov.pl. Nie działała także aplikacja dedykowana spisowi. Także po 10.00 występowały problemy z funkcjonowaniem rządowej witryny.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Jak wyjaśniał wcześniej GUS, spisowi podlegają "osoby fizyczne stale zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach i innych zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami na terenie Polski oraz osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania". Podlegają mu także "mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania i inne zamieszkane pomieszczenia niebędące mieszkaniami".

Czas na spis powszechny. Co grozi za kłamstwo lub odmowę udziału?

"Po raz pierwszy w historii polskiej statystyki publicznej samospis internetowy będzie obowiązkowy. Oczywiście jeśli ktoś np. ze względu na zaawansowany wiek, stan zdrowia czy niepełnosprawność nie będzie się w stanie samospisać, pomogą mu w tym nasi rachmistrze – bezpośrednio i telefonicznie" - podkreślił GUS. Nie trzeba się więc martwić brakiem komputera czy internetu.

Dla uczestniczących w spisie przewidziana jest loteria, przy czym dotyczy ona tylko tych, którzy wezmą udział w samospisie internetowym. - Wszyscy, którzy się "samospiszą", otrzymają propozycję wygenerowania kodu, za pomocą którego można zarejestrować się w loterii – wyjaśnił Dominik Rozkrut. Nagrodą główną będą samochody – po jednym na każde województwo. Nagrody dodatkowe to bony o wartości 1000 zł oraz 500 zł.

Zakres informacji zbieranych w spisie to m.in. charakterystyka demograficzna, aktywność ekonomiczna, poziom wykształcenia, migracje, charakterystyka etniczno-kulturowa czy zasoby mieszkaniowe. W formularzu spisowym nie ma pytań dotyczących zarobków, dochodów czy stanu majątkowego. Dokładna lista pytań dostępna jest w dedykowanej zakładce na stronie spis.gov.pl.

Prezydent Andrzej Duda w czwartek podpisał nowelizację ustawy o Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań w 2021 roku. Przepisy wydłużają czas trwania narodowego spisu powszechnego o trzy miesiące. Spis będzie trwał sześć miesięcy: od 1 kwietnia do 30 września 2021 roku, a nie jak pierwotnie planowano – do 30 czerwca 2021 roku.

Przeprowadza go Główny Urząd Statystyczny. Obecnie procedowana jest jest też nowelizacja