500 plus "traci realną wartość". Alarmujący raport o ubóstwie

Borys-Szopa: wypłaty 500 plus będą w miarę możliwości jak najszybciejtvn24
wideo 2/23

Ponad 2 miliony Polaków żyło w skrajnym ubóstwie w 2018 roku - wynika z najnowszego raportu przygotowanego przez Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska). Oznacza to wzrost o około 422 tysiące osób w porównaniu do roku wcześniej. Według Komitetu, potrzebna jest waloryzacja między innymi świadczenia Rodzina 500 plus.

17 października jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem. Z tej okazji EAPN Polska opublikował raport "Poverty watch 2019: monitoring ubóstwa finansowego i polityki społecznej przeciw ubóstwu w Polsce".

Wzrost ubóstwa

Autorzy raportu podkreślili, że w 2018 roku zmienił się pozytywny trend w zakresie spadku ubóstwa skrajnego i relatywnego.

Podstawę wyznaczania granicy ubóstwa skrajnego stanowi minimum egzystencji szacowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS). Minimum egzystencji osoby dla samotnej w 2018 roku wynosiło 595 złotych, dla czteroosobowej rodziny (dwie osoby dorosłe plus dwoje dzieci do lat 14) – 1606 złotych. W przypadku ubóstwa relatywnego te progi wyniosły odpowiednio 810 złotych i 2187 złotych.

"Wskaźniki obu rodzajów ubóstwa wzrosły – ubóstwo skrajne z 4,3 procent do 5,4 procent, ubóstwo relatywne z 10,7 procent do 10,9 procent. Stało się tak mimo wyższego niż w 2017 roku wzrostu realnego przeciętnego wynagrodzenia (o 5,3 procent), realnej płacy minimalnej (o 4 procent), mniejszego niż w 2017 roku bezrobocia (3,7-3,8 procent) oraz kontynuowania wypłat świadczenia wychowawczego (500 plus)" - czytamy.

Jak podkreślono, "korzyści najuboższych 20 procent społeczeństwa z tych pozytywnych trendów w postaci wzrostu realnych dochodów i wydatków zasadniczo spadły w 2018 roku".

Podano, że realne dochody w gospodarstwach domowych najbiedniejszych 20 procent społeczeństwa wzrosły w ujęciu rocznym o 1,5 procent, podczas gdy wydatki wzrosły o 3,3 procent. Dla porównania, w 2017 roku realne dochody wzrosły o 15,7 procent, a w 2016 roku o 22,1 procent.

Z raportu EAPN wynika, że liczba Polaków żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła o około 422 tysiące - z 1,7 miliona w 2017 roku do 2,1 miliona w 2018 roku. 417 tysięcy ubogich stanowiły dzieci, a 276 tysiące seniorzy. Liczba dzieci żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła o około 90 tysięcy w porównaniu do 2017 roku.

Zgodnie z danymi GUS, w 2018 roku stopa ubóstwa skrajnego wśród dzieci do lat 18 wyniosła 6 procent, podczas gdy prognozowano, że po wprowadzeniu programu 500 plus w sytuacji skrajnego ubóstwa pozostanie jedynie 0,7 procent polskich dzieci.

Liczba osób żyjących w ubóstwie relatywnym wzrosła w ubiegłym roku o około 304 tysiące - z 5,2 miliona do 5,5 miliona.

Zaznaczono jednak, że nadal - mimo zmiany trendu - w ubóstwie żyje mniej Polaków niż w latach 2014-2015.

Rodzina 500 plus

Autorzy raportu dużo miejsca poświęcili programowi Rodzina 500 plus, który wystartował 1 kwietnia 2016 roku. "Świadczenie wychowawcze stanowi oczywiście realną pomoc dla rodzin z dziećmi, ale poziom wsparcia dla ubogich rodzin w ramach tego świadczenia zmniejsza się" - podkreślono.

Autorzy raportu wyjaśnili, że jest tak po części dlatego, że "od 2016 roku nie było ono waloryzowane, a ceny rosły. Traci więc ono realną wartość". Jak wskazano, 500 złotych z 2016 roku warte było około 480 złotych w 2018 roku.

Na temat waloryzacji świadczeń premier Mateusz Morawiecki mówił we wrześniowej rozmowie z money.pl. - Przy tak niskiej inflacji poszerzyliśmy program o pierwsze dziecko. Każda rodzina, która ma drugie dziecko, ma też pierwsze, więc to 100-procentowa waloryzacja - uzasadnił szef rządu.

Ponadto, autorzy raportu zwrócili uwagę, że "mimo zaplanowanej podwyżki na 2017 rok, nie podniesiono też zasiłków rodzinnych ani kryteriów, które do nich uprawniają. Dlatego one również traciły na wartości, a część ubogich rodzin traciła je częściowo lub w całości w związku z przekraczaniem kryteriów dochodowych".

W ocenie EAPN Polska, brak waloryzacji świadczenia wychowawczego i zasiłków rodzinnych sprawił, że rodziny utrzymujące się głównie ze świadczeń mogły zaspokoić swoje potrzeby na niższym poziomie. "Dlatego właśnie wśród takich rodzin ubóstwo skrajne wzrosło najbardziej (z 10,4 do 14,1 procent). Rodziny takie korzystały w niewielkim stopniu lub w ogóle z podwyżek płacy minimalnej i ogólnego wzrostu płac" - podkreślono.

Na każde dziecko

Od początku lipca tego roku można składać wnioski o 500 plus w nowej rozszerzonej odsłonie. Po zmianach świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko, bez względu na dochody rodziny.

Autorzy raportu podkreślili, że brak kryterium dochodowego "da małe korzyści uboższym rodzinom, które od początku korzystały ze świadczenia na jedyne lub pierwsze dziecko". "Duże korzyści odniosą rodziny z klasy średniej i w szczególności zamożne" - dodano.

Według EAPN Polska, "usunięcie kryterium w świadczeniu wychowawczym może w niewielkim stopniu przyczynić się do zwiększenia dochodów z pracy w uboższych rodzinach". Efekt będzie zauważalny dopiero w 2020 roku. "Jednak kształt zasiłków rodzinnych nadal słabo do tego zachęca (uzyskiwanie dochodu wyższego niż kryterium nie powoduje poprawy sytuacji)" - zaznaczono.

Przeciwdziałanie ubóstwu

Jak podkreślono w raporcie, "polityka przeciwdziałania ubóstwu powinna uwzględniać nie tylko świadczenia pieniężne - odpowiednio wysokie i regularnie waloryzowane".

W ocenie Komitetu, wsparcie finansowe powinno być skoordynowane z dostępnymi, dobrej jakości usługami dla osób w wieku produkcyjnym, na przykład wsparcie w nabywaniu i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, pomoc w szukaniu i utrzymaniu zatrudnienia, zapewnianie opieki nad dziećmi i zależnymi osobami dorosłymi, dostęp do transportu publicznego.

"Usługi te umożliwiają osobom zdolnym do pracy z ubogich rodzin na uzyskanie lub zwiększenie dochodów z pracy" - wyjaśniono.

Rządowe sprawozdanie

Na wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa zwrócił uwagę sam rząd w drugim sprawozdaniu z realizacji o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w 2018 roku. Jego autorem jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Ministerstwo podało, że w 2018 roku odnotowano wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa, co - według resortu - "wiązało się między innymi z wyczerpaniem się efektu programu na poziom wydatków gospodarstw domowych, na podstawie których dokonywany jest pomiar ubóstwa skrajnego".

"Ubóstwo mierzone jest na podstawie wydatków gospodarstwa domowego w porównaniu z całą grupą badanych gospodarstw, zatem w przypadku zwiększenia oszczędności, które wcześnie mogły wcale nie występować wśród najbiedniejszych, może się okazać, że teoretycznie poziom ubóstwa wzrósł. Jest to jednak tylko wynik statystyczny, bo rzeczywisty poziom zasobów i dostępności do dóbr tego gospodarstwa domowego wzrósł" - podkreśliła minister rodziny Bożena Borys-Szopa.

Wzrost ubóstwa skrajnego potwierdzają dane Głównego Urzędu Statystycznego, o których w sierpniu pisał Konkret24.

Jako pierwsza o raporcie Polskiego Komitetu Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu napisała "Gazeta Wyborcza".

European Anti-Poverty Network (EAPN) jest największą europejską organizacją sieci krajowych oraz organizacji europejskich i międzynarodowych, które działają na rzecz walki z ubóstwem. Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska) został powołany do życia w 2007 roku, zrzesza obecnie 32 organizacje ogólnopolskie i lokalne. EAPN Polska działa przy Wspólnocie Roboczej Związków Organizacji Socjalnych WRZOS.

Autor: mb / Źródło: tvn24bis.pl

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Branża turystyczna szuka pomysłów, mających do wyjazdów przekonać nawet tych, którzy widzieli już wszystko. Nie każdy trend chwyci, są jednak takie, od których nie ma ucieczki, bo związane są na przykład ze zmianami klimatu.

"Gotowi są oszczędzać na wszystkim, ale nie na podróżach". Nowe trendy

"Gotowi są oszczędzać na wszystkim, ale nie na podróżach". Nowe trendy

Źródło:
tvn24.pl

Michael McGrath, komisarz Unii Europejskiej do spraw ochrony konsumentów, stwierdził, że jest zaniepokojony liczbą małych przesyłek, które codziennie napływają do Unii Europejskiej - głównie z Chin. Wskazał przy tym na zagrożenia dla bezpieczeństwa konsumentów oraz uczciwej konkurencji na rynku.

"Eksplozja" liczby małych paczek. "Taka skala obciążyłaby każdy system"

"Eksplozja" liczby małych paczek. "Taka skala obciążyłaby każdy system"

Źródło:
PAP

Skrócenie czasu pracy w dłuższej perspektywie na pewno będzie miało szansę na realizację, ale dzisiaj jest to zadanie prawie niewykonalne – powiedział główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że bardziej niż czterodniowy tydzień pracy może sprawdzić się stopniowe skracanie liczby godzin.

Krótszy tydzień pracy. "Dzisiaj to zadanie prawie niewykonalne"

Krótszy tydzień pracy. "Dzisiaj to zadanie prawie niewykonalne"

Źródło:
PAP

Kilkanaście osób zostało rannych podczas ewakuacji pasażerów samolotu linii Ryanair na lotnisku Palma de Mallorca - informują media. Wcześniej na pokładzie maszyny włączył się alarm przeciwpożarowy. Port lotniczy funkcjonuje bez zakłóceń.

Alarm przeciwpożarowy, pasażerowie wyskakiwali na płytę lotniska. Są ranni

Alarm przeciwpożarowy, pasażerowie wyskakiwali na płytę lotniska. Są ranni

Źródło:
PAP

Pierwszy w sezonie upał spowodował, że w ciągu jednego dnia ceny energii wzrosły pięćdziesięciokrotnie - przekazały Polskie Sieci Elektroenergetyczne. W upalne wieczory klimatyzatory powodują wzrost zużycia prądu, a jeśli nie pracują odnawialne źródła energii, zastąpić je musi droższa energia konwencjonalna.

Ceny prądu wystrzeliły

Ceny prądu wystrzeliły

Źródło:
PAP

30 milionów złotych zapłacił nabywca 600-metrowego apartamentu w warszawskim kompleksie Noho One - podał "Puls Biznesu". Według dziennika to największa oficjalnie potwierdzona transakcja na polskim rynku nieruchomości mieszkaniowych.

To może być najdroższe mieszkanie w Polsce

To może być najdroższe mieszkanie w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Od soboty 5 lipca obowiązuje zakaz sprzedaży nieletnim wszystkich e-papierosów. Także tych, które nie zawierają nikotyny. Zakazane będzie ponadto używanie e-papierosów beznikotynowych w miejscach, w których obecnie obowiązuje zakaz palenia.

Zakaz sprzedaży. Ostrzeżenia w sklepach

Zakaz sprzedaży. Ostrzeżenia w sklepach

Źródło:
PAP

Donald Trump podpisał ustawę budżetową realizującą jego podatkowe obietnice wyborcze. "Jedna wielka piękna ustawa" łączy cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i jednoczesnym zwiększeniem środków między innymi na deportację migrantów. Eksperci przewidują, że na nowym prawie zyskają najlepiej zarabiający Amerykanie.

Mówi, że to jego największe zwycięstwo. Jest podpis Trumpa

Mówi, że to jego największe zwycięstwo. Jest podpis Trumpa

Źródło:
PAP

Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński został wezwany do Prokuratury Okręgowej w Warszawie w charakterze świadka. Szef banku centralnego miał zeznawać 8 lipca, ale rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prokurator Piotr Antoni Skiba poinformował, że Glapiński nie stawi się na wtorkowe przesłuchanie.

Prezes NBP wezwany do prokuratury. "Ma inne obowiązki"

Prezes NBP wezwany do prokuratury. "Ma inne obowiązki"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, RMF FM

W związku z pożarem budynku wielorodzinnego w Ząbkach koło Warszawy Polska Izba Inżynierów Budownictwa (PIIB) wskazuje na konieczność podjęcia "natychmiastowych działań prewencyjnych i kontrolnych w skali ogólnopolskiej".

Apel o pilny przegląd poddaszy. Po pożarze w Ząbkach

Apel o pilny przegląd poddaszy. Po pożarze w Ząbkach

Źródło:
tvn24.pl

- Budujemy kolej za 100-150 milionów złotych za kilometr. Ja to bardzo wyraźnie podkreślam, mniej więcej tyle kosztuje budowa tak zwanego Y, no więc nie chcemy, by tabor woził powietrze - stwierdził w "Bez kitu" na antenie TVN24 Maciej Lasek, wiceminister infrastruktury i pełnomocnik rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego.

"150 milionów za kilometr". Lasek o budowie Kolei Dużych Prędkości

"150 milionów za kilometr". Lasek o budowie Kolei Dużych Prędkości

Źródło:
TVN24

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na sześciu deweloperów kary o łącznej wysokości 1,6 miliona złotych za wprowadzanie klientów w błąd co do powierzchni oferowanego lokalu. Jak podano w komunikacie, problem dotyczył wliczania do metrażu powierzchni pod ściankami działowymi.

Wprowadzali klientów w błąd. Kary dla sześciu deweloperów

Wprowadzali klientów w błąd. Kary dla sześciu deweloperów

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot ponownie nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 210 milionów złotych. W Polsce najwyższa była wygrana czwartego stopnia w wysokości ponad 750 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 4 lipca 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło milion wniosków o rentę wdowią. Aby otrzymać świadczenie za lipiec, wniosek należy złożyć do ostatniego dnia miesiąca - poinformował w piątek ZUS.

Milion wniosków o nowe świadczenie

Milion wniosków o nowe świadczenie

Źródło:
PAP

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o podatku od towarów i usług. Ustawa ta podnosi limit przychodów, poniżej którego przedsiębiorca jest zwolniony z rejestrowania się jako podatnik VAT, do 240 tysięcy złotych z obecnych 200 tysięcy złotych.

Limit podatkowy w górę. Jest podpis prezydenta

Limit podatkowy w górę. Jest podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Ryanair zapowiada zwiększenie o 20 procent dopuszczalnych wymiarów bezpłatnego bagażu podręcznego. Zmiana ma związek z nowym standardem Unii Europejskiej dotyczącym minimalnych wymiarów jednej sztuki bagażu, którą pasażerowie mogą zabrać na pokład - podaje portal stacji BBC.

Ryanair zmienia wymiary bagażu podręcznego

Ryanair zmienia wymiary bagażu podręcznego

Źródło:
BBC

Lipcowa obniżka stóp procentowych może być początkiem cyklu łagodzenia polityki pieniężnej - mówi członek Rady Polityki Pieniężnej Ludwik Kotecki w rozmowie z agencją Bloomberg. Jego zdaniem, jeśli dane makroekonomiczne na to pozwolą, do końca 2025 roku możliwe są jeszcze dwie obniżki stóp procentowych.

To może być dopiero początek. Członek RPP Ludwik Kotecki zabiera głos

To może być dopiero początek. Członek RPP Ludwik Kotecki zabiera głos

Źródło:
PAP

Inflacja w tym roku wyniesie 3,9 procent, w 2026 roku spadnie do 3,1 procent, a w roku 2027 zmniejszy się do 2,4 procent - prognozuje Narodowy Bank Polski w "Raporcie o inflacji". Bank centralny przewiduje, że polska gospodarka wzrośnie o 3,6 procent w tym roku.

"Raport o inflacji". NBP pokazał projekcję

"Raport o inflacji". NBP pokazał projekcję

Źródło:
PAP

Im mniejszy ośrodek, tym trudniej znaleźć w nim mieszkanie na wynajem - podał Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Według ekspertów niska podaż lokali do wynajęcia w mniejszych miejscowościach sprzyja zjawisku "gniazdownictwa", czyli zamieszkiwaniu młodych dorosłych z rodzicami.

"Im mniejszy powiat, tym trudniej". To sprzyja "gniazdownictwu"

"Im mniejszy powiat, tym trudniej". To sprzyja "gniazdownictwu"

Źródło:
PAP

Hiszpański sektor turystyczny ostrzega władze, że problemy logistyczne kraju negatywnie wpływają na jego wizerunek. Niedawna awaria kolei i chaos na lotnisku w Barajas w Madrycie zagrażają planom przyciągnięcia rekordowej liczby turystów w tym roku.

Obwiniają rząd. "Odwraca się plecami"

Obwiniają rząd. "Odwraca się plecami"

Źródło:
PAP

Administracja Donalda Trumpa ogłosiła nałożenie nowych sankcji na podmioty eksportujące irańską ropę naftową i ukrywające jej pochodzenie. Departament Stanu zaznaczył przy tym, że jest to element polityki nakładania "maksymalnej presji" na irański reżim.

Element "maksymalnej presji". Decyzja administracji Donalda Trumpa

Element "maksymalnej presji". Decyzja administracji Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Donald Trump zapowiedział, że jego administracja zacznie w piątek wysyłać do rządów innych państw pisma informujące o wysokości ceł, jakie USA nałożą na ich eksport - podała Agencja Reutera.

Donald Trump: kilka państw poinformujemy

Donald Trump: kilka państw poinformujemy

Źródło:
PAP

To jest trochę moim zdaniem straszenie ze strony niektórych partii politycznych, że będziemy ograniczać dostęp do gotówki. Nie ma takich planów, nie ma takich intencji - powiedział minister finansów Andrzej Domański w programie "Jeden na Jeden" w TVN24. Szef resortu mówił również o tym, że na pewno będzie pomoc dla poszkodowanych w wyniku pożaru w Ząbkach.

Pożar w Ząbkach. Zapowiedź ministra finansów

Pożar w Ząbkach. Zapowiedź ministra finansów

Źródło:
TVN24, PAP

Branża przewozowa wyraziła obawy w związku z przywróceniem czasowych kontroli na granicach z Litwą oraz Niemcami. Jak podkreślono, kolejna bariera może sprawić, że wielu przewoźników podejmie decyzję o "zaprzestaniu tej niedochodowej dziś działalności".

Branża w strachu. "Z niepokojem czekam na poniedziałek"

Branża w strachu. "Z niepokojem czekam na poniedziałek"

Źródło:
PAP

"Ty masz zdjęcie z Panteonem, oni twój portfel" - przestrzega Ambasada RP we Włoszech polskich turystów. To hasło jest elementem kampanii mającej zwrócić uwagę na problem kieszonkowców, którzy są "stałym problemem" w Italii. W jej ramach wskazano też, na co szczególnie uważać.

Ambasada we Włoszech apeluje do polskich turystów

Ambasada we Włoszech apeluje do polskich turystów

Źródło:
PAP

Izba Reprezentantów przegłosowała "jedną wielką piękną ustawę" Donalda Trumpa, w której połączono cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i zwiększeniem wydatków na deportacje migrantów. Projekt, który ma powiększyć dług USA o niemal cztery biliony dolarów, trafi na biurko prezydenta.

"Pierwsze duże zwycięstwo legislacyjne w drugiej kadencji Donalda Trumpa"

"Pierwsze duże zwycięstwo legislacyjne w drugiej kadencji Donalda Trumpa"

Źródło:
PAP

Nie oszukujmy się, ta wczorajsza obniżka, to jest raczej symboliczna. Wciąż mamy wiele niewiadomych - tak decyzję w sprawie stóp procentowych skomentował w "Faktach po Faktach" w TVN24 ekonomista, profesor Witold Orłowski. Dziennikarz ekonomiczny Maciej Samcik stwierdził, że inflacja "jeszcze nie jest pokonana".

"Nie oszukujmy się". Echa decyzji w sprawie stóp procentowych

"Nie oszukujmy się". Echa decyzji w sprawie stóp procentowych

Źródło:
TVN24

W kolejnych kwartałach inflacja może nieco wzrosnąć z powodu odmrożenia cen energii - stwierdził prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński. Dodał jednak, że przy sprzyjających danych obniżka stóp procentowych we wrześniu jest możliwa.

Co z inflacją? Prezes NBP Adam Glapiński wskazuje na jeden czynnik

Co z inflacją? Prezes NBP Adam Glapiński wskazuje na jeden czynnik

Źródło:
PAP