Polski Ład – podatkowe zmiany dla pracowników, emerytów i firm

● Polski Ład to ogłoszony przez PiS program społeczno-gospodarczy ● Polski Ład to 10 obszarów, jednym z elementów są zmiany w podatkach ● Najważniejsze zmiany podatkowe to zwiększenie kwoty wolnej od podatku, zmiana progu podatkowego w ramach skali podatkowej oraz likwidacja możliwości odliczania od podatku składki zdrowotnej ● Większość nowych przepisów podatkowych weszła w życie 1 stycznia 2022 roku

Polski Ład, w ramach planu ogłoszonego w maju, miał się składać z dziesięciu następujących obszarów: Planu na zdrowie, Uczciwej pracy - godnej płacy, Dekady rozwoju, Rodziny i domu w centrum życia, Polski - naszej ziemi, Przyjaznej szkoły i kultury na nowy wiek, Dobrego klimatu dla firm, Czystej energii - czystego powietrza, CyberPoland 2025, Złotej jesień życia.

Wśród projektów z Polskiego Ładu, które do tej pory zostały przyjęte, są tak zwany kredyt bez wkładu własnego, nowe świadczenie - 12 tysięcy złotych na dziecko (na drugie i kolejne dzieci), tak zwany mały dom bez pozwolenia, ale przede wszystkim licząca 140 stron ustawa, która wprowadza największe od lat zmiany podatkowe.

Rozwiązania zaproponowane w ramach Polskiego Ładu w istotny sposób wpływają na pracowników i pracodawców. - Wejście w życie rozwiązań przewidzianych w Polskim Ładzie diametralnie zmieni polski system podatkowy - stwierdziła w rozmowie z TVN24 Biznes Joanna Narkiewicz-Tarłowska, dyrektor zespołu ds. podatków pracowniczych i usług imigracyjnych w PwC Polska.

Jedną z najważniejszych zmian jest podwyższenie kwoty wolnej od podatku do wysokości 30 tys. zł dla podatników, którzy rozliczają się według zasad ogólnych, czyli według skali podatkowej. W praktyce zmiana ta dotyczyć będzie pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy o dzieło.

Kolejną zmianą jest podwyższenie progu podatkowego do wysokości 120 tys. zł, powyżej którego naliczana będzie 32 proc. stawka podatku dochodowego.

Jednak nowe przepisy likwidują także możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Przyjęcie takiego rozwiązania oznacza, że dla części pracowników podatkowe zmiany będą mniej korzystne, duża grupa nie zyska ani nie straci (za sprawą nowej ulgi dla klasy średniej), a trzecia grupa - zarabiająca kilkanaście tysięcy złotych miesięcznie - będzie na zmianach stratna.

Czytaj także: Polski Ład i zmiany dla pracowników. Kto zyska, kto straci. Wyliczenia

Z punktu widzenia seniorów kluczowe są podobne elementy zmian podatkowych: wyższa kwota wolna, zmiana progu podatkowego oraz likwidacja odliczenia składki zdrowotnej. - Emeryt ze świadczeniem 2500 złotych brutto otrzymuje dzisiaj na rękę 2088 złotych. Dzięki zmianom jego świadczenie na rękę wzrośnie do 2275 złotych, ponieważ nie zapłaci podatku 187 złotych miesięcznie. To 2244 złotych rocznie - tłumaczył niedawno rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

Zgodnie z wyjaśnieniami resortu finansów emeryci, którzy mają świadczenia do 2,5 tys. zł, przestaną w ogóle płacić PIT. Jednocześnie oznacza to, że nie będą mogli skorzystać z odliczeń podatkowych np. w ramach ulgi na leki - nie ma podatku, nie ma od czego odliczać.

Jak wyliczał niedawno Zakład Ubezpieczeń Społecznych, za sprawą zmiany podatkowych świadczenia za styczeń 2022 r: - w przybliżeniu do 483 zł będą wypłacone w tej samej kwocie jak wypłacane za grudzień 2021 r. - w przybliżeniu od 484 zł do 2 500 zł będą wypłacone w wyższej kwocie niż wypłacane w 2021 r. - w przybliżeniu powyżej 2 500 zł do 4 920 zł będą wypłacone w kwocie wyższej niż za grudzień 2021 r. - w przybliżeniu powyżej kwoty 4 920 zł - będą wypłacone w kwocie niższej niż wypłacane w 2021 r.

Czytaj także: Polski Ład a emerytury. Wyliczenia

Z punktu widzenia mniejszych firm jedna z ważniejszych zmian, które wprowadza Polski Ład, dotyczy składki zdrowotnej.

Obecnie mniejsi przedsiębiorcy płacą ryczałtową składkę zdrowotną bez względu na to, ile zarobią. W 2021 roku to 381,81 zł. Na dodatek jej część odliczają od podatku. Od 2022 roku znika możliwość odliczenia, a ponadto przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej albo podatkiem liniowym zapłacą składkę proporcjonalną do faktycznego dochodu, natomiast opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - w wysokości uzależnionej od wielkości uzyskiwanych przychodów. Przynajmniej dla części przedsiębiorców oznacza to wzrost obciążeń.

Zmiany w składce zdrowotnej, w połączeniu z wyższą kwotą wolną od podatku oraz podniesionym progiem podatkowym, oznaczają, że zmienia się próg opłacalności podatku liniowego w stosunku do skali podatkowej. Dla części przedsiębiorców najlepszym rozwiązaniem może się okazać ponadto ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. 

Polski Ład wprowadza też ograniczenie w korzystaniu z karty podatkowej. Od stycznia z karty podatkowej będą mogli skorzystać tylko podatnicy, którzy już wcześniej rozliczali się w ramach tej formy.

Podatników rozliczających się z kolei w ramach ryczałtu ewidencjonowanego czekają natomiast zmiany stawek. Dotyczy to programistów i innych pracowników, o czym wspominał niedawno Grant Thornton. Od nowego roku Polski Ład wprowadza dla nich 12-proc. stawkę ryczałtu. Dotychczas byli oni opodatkowani stawką 15 proc. Nowe, 14-proc., stawki ryczałtu obejmą także zawody medyczne: lekarzy, dentystów, stomatologów, pielęgniarki, a także architektów i inżynierów.

Czytaj także: Polski Ład i duże zmiany dla przedsiębiorców. Co trzeba wiedzieć Podatkowa rewolucja w Polskim Ładzie. Jaką formę opodatkowania wybrać?

Polski Ład wprowadza ponadto kilka nowych ulg podatkowych. Jedną z nich jest ulga dla klasy średniej. Ma ona dotyczyć m.in. osób zatrudnionych na etacie oraz samozatrudnionych rozliczających się według skali, osiągających roczne przychody w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł.

Jak wyjaśniało wcześniej Ministerstwo Finansów, w ocenie skutków regulacji - za sprawą nowej ulgi - podatkowe zmiany w ramach Polskiego Ładu mają być neutralne dla osób z dochodem od około 6000 do 11 000 zł miesięcznie. Najważniejsze zadanie ulgi dla klasy średniej to ograniczenie wpływu negatywnych skutków zmian w przepisach dotyczących składki zdrowotnej (likwidacja możliwości odliczenia od PIT).

Kolejną jest ulga dla pracujących seniorów, czyli tak zwany PIT-0 dla emeryta. Osoby zatrudnione na etacie, pracujący na zleceniach i przedsiębiorcy (na skali podatkowej, podatku liniowym oraz rozliczający się ryczałtem), którzy mimo osiągnięcia uprawnień do emerytury zrezygnują z jej pobierania i będą dalej aktywni zawodowo, będą płacić podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł zarobków (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi).

Nowa jest też ulga dla rodziców, mających co najmniej czwórkę dzieci. Każdy z rodziców w rodzinie posiadającej co najmniej czwórkę dzieci uzyska odliczenie w kwocie 85 tys. zł, które powiększy kwotę wolną w wysokości 30 tys. zł. 

Polski Ład wprowadzi również zmiany w PIT dla osób samotnie wychowujących dziecko. Od 2022 roku zamiast preferencyjnej formy rozliczania pojawi się odliczenie na dziecko w wysokości 1500 zł.

Czytaj także: Nowe ulgi podatkowe w Polskim Ładzie. Kto zapłaci mniej fiskusowi?

Polski Ład wprowadza też duże zmiany w opodatkowaniu najmu prywatnego, ale dopiero od 1 stycznia 2023 roku, czyli rok później niż większość przyjętych właśnie przepisów podatkowych.

Do tej pory najem prywatny mógł być opodatkowany, w zależności od wyboru podatnika, według skali podatkowej lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Od 1 stycznia 2023 roku jedyną dopuszczalną formą będzie ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Czytaj także: Polski Ład i zmiany dla wynajmujących mieszkania