Co dalej z programem Czyste Powietrze? "Kilkanaście tysięcy rodzin czeka na wypłaty"

Na konferencji prasowej minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska poinformowała, że resort planuje wykorzystać pieniądze z programu Feniks (Fundusze europejskie na infrastrukturę, klimat i środowisko) w celu wypłacenia zaległych dotacji w programie Czyste Powietrze.

- Uznaliśmy, że rozpoczynamy proces uruchomienia puli środków dostępnych z Feniksa, zajmie to parę tygodni, ale chcemy mieć pewność, że w perspektywie kolejnych miesięcy, ta płynność w programie Czyste Powietrze zostanie nie tylko przywrócona, ale i zachowana w sposób trwały poprzez wprowadzenia docelowych rozwiązań - powiedziała.

Dodała, że chodzi o pewność przywrócenia i zachowania płynności w programie antysmogowym Czyste Powietrze. Nie wykluczyła jednocześnie, że wcześniej pojawi się jakiś sposób prefinansowania złożonych wniosków o dotację. Hennig-Kloska podkreśliła, że na Czyste Powietrze rząd z pierwszej transzy KPO dostał 200 mln zł i wypłata zaległych dotacji dla beneficjentów zostanie wznowiona - korzystając z tych pieniędzy. Minister poinformowała jednak, że zaległości sięgają 300 mln zł i dlatego resort zdecydował się sięgnąć po środki z Feniksa, by pokryć tę różnicę.

Jak przypomniała minister, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wstrzymał wypłaty w ramach programu Czyste Powietrze, a w efekcie "kilkanaście tysięcy rodzin czeka na wypłaty". Dodała, że przez zaniedbania poprzedniego rządu brakuje pieniędzy m.in. z KPO i Funduszy Spójności. Ministerstwo przekazało w ubiegłym tygodniu, że w pierwszym tygodniu stycznia br. resort otrzymał informację z NFOŚiGW o zaległościach wypłat dotacji z programu Czyste Powietrze. "W drugiej połowie poprzedniego roku przyjmowano do realizacji wnioski, nie mając na nie pokrycia finansowego. W połowie grudnia 2023 r. zatrzymane zostały wypłaty, z powodu wyczerpania pieniędzy w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i funduszach wojewódzkich" - wyjaśniono. Informowano wówczas, że na rozpatrzenie czeka 23 tys. wniosków, a średnia wartość dotacji wypłacanej na jedną umowę o dofinansowanie dla obecnie prowadzonego naboru (od 3 stycznia 2023 r.) to 41 tys. zł. Szefowa MKiŚ zapowiedziała na konferencji, że kolejnymi planami w sprawie Czystego Powietrza ma być przyspieszenie czasu rozpatrywania oraz zwiększenie ilości rozpatrywanych wniosków w programie. Hennig-Kloska dodała, że chciałaby wyeliminować z programu przyznawanie dotacji do nieefektywnych pomp ciepła. Zapowiedziała ponadto, że mają być eliminowane sytuacje, kiedy pompę ciepła instalowano w domu bez termomodernizacji. Odpowiadając na pytania dziennikarzy, szefowa resortu poinformowała, że w tym tygodniu kierownictwo ministerstwa zbiera się, by określić harmonogram prac nad aktualizacją Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040) i rozdzielić zadania. - Pod koniec tygodnia będziemy mogli powiedzieć coś więcej - zapowiedziała Hennig-Kloska pytana o termin przygotowania dokumentu.

Jak dodała, "jako rząd chcemy ambitnej polityki klimatycznej, ale takiej, którą da się wdrożyć bez szkody dla ludzi i gospodarki, bo to musi być zdecydowanie sprawiedliwa transformacja z myślą o człowieku i o tym, żeby gospodarka zmiany wytrzymała". Zwróciła ponadto uwagę, że "jesteśmy dziś skupieni na celu na 2030 rok, ale także na tym, by zrealizować zobowiązania osiągnięcia celu neutralności klimatycznej na 2050 rok".

Program Czyste Powietrze to największy program antysmogowy w Polsce. Właściciele domów jednorodzinnych mogą otrzymać środki na wymianę nieekologicznych źródeł ciepła, a także na poprawę efektywności energetycznej budynku np. poprzez jego docieplenie.

Czytaj też: Tysiące rodzin czekają na pieniądze. "Potężne zaniedbanie poprzedniego rządu"