Czy nowe święto będzie dniem wolnym od pracy? Kancelaria Prezydenta wyjaśnia

Ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich w imieniu prezydenta, który podjął inicjatywę ustawodawczą w tej sprawie, podczas pierwszego czytania na senackiej komisji kultury i środków przekazu przedstawiał sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Wojciech Kolarski. - Ustawa jest odpowiedzią na zgłaszane przez przedstawicieli społeczności lokalnych i władz samorządowych apele i postulaty. Trzy Powstania Śląskie stanowią końcowy etap w procesie jednoczenia ziem polskich w okresie porozbiorowym, mają wpływ na kształtowanie się zachodniej granicy odrodzonego państwa. Dla zniszczonej wojną odradzającej się Rzeczpospolitej rejon ten miał ogromne znaczenie. Był to bogaty, nowoczesny okręg przemysłowy o dużym potencjale gospodarczym i ekonomicznym, z tradycją ciężkiej pracy, a także jak się okazało wielkim poczuciu polskości i patriotyzmu - mówił.

Jak zaznaczył, ustawa wskazuje jako datę święta państwowego - Narodowego Dnia Powstań Śląskich - dzień 20 czerwca. - Kwestia daty była przedmiotem dyskusji w ramach prac nad projektem w Sejmie. Wskazany dzień nawiązuje do powszechnej w świadomości Ślązaków daty wkroczenia do Katowic w 1922 r. Wojska Polskiego na czele z gen. Stanisławem Szeptyckim i uroczystym powitaniu wkraczających oddziałów m.in. przez Wojciecha Korfantego - relacjonował Kolarski.

W środę za ustawą zagłosowało 98 senatorów, nikt się nie wstrzymał i nie był przeciw. Wcześniej - 12 maja - Sejm poparł ustawę o ustanowieniu 20 czerwca Narodowym Dniem Powstań Śląskich.

Czy 20 czerwca będzie dniem wolnym od pracy? O wyjaśnienie poprosiliśmy Kancelarię Prezydenta.

"Kwestia dni wolnych od pracy uregulowana jest kompleksowo w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich nie przewiduje zmian w tej ustawie, jak również w żaden inny sposób nie wskazuje na to, by dzień 20 czerwca miał być dniem wolnym od pracy" - napisano w odpowiedzi.

"Nie ma więc przesłanek do wnioskowania, iż ustanawiane święto państwowe miałoby być dniem wolnym od pracy" - dodano.

Powstania Śląskie to trzy konflikty na Górnym Śląsku pomiędzy ludnością polską i niemiecką w latach 1919-21. I powstanie wybuchło w sierpniu 1919 r. i zostało stłumione przez Niemców. II powstanie, w sierpniu 1920 r., osiągnęło swoje cele – rozwiązano niemiecką policję, udało się uzyskać zapewnienie o ukaraniu przywódców antypolskich ekscesów.

Dwa powstania poprzedzały zapowiedziany na marzec 1921 r. plebiscyt, w którym mieszkańcy Górnego Śląska mieli wypowiedzieć się, czy chcą przyłączenia tego regionu do Polski, czy do Niemiec. W głosowaniu dopuszczono udział osób, które wcześniej wyemigrowały ze Śląska. W związku z tym z Niemiec przyjechało 182 tys. emigrantów, z Polski - 10 tys. Ostatecznie w plebiscycie wzięło udział ok. 97 proc. uprawnionych osób, z czego ok. 19 proc. stanowili wcześniejsi emigranci. Za przynależnością do Polski zagłosowało 40,3 proc. głosujących. Po plebiscycie alianci zaproponowali przyznanie Polsce jedynie powiatów pszczyńskiego i rybnickiego.

III Powstanie Śląskie, trwające od maja do lipca 1921 r., było odpowiedzią na niekorzystne dla Polski propozycje podziału Górnego Śląska. Na czele zrywu, w którym wzięło udział ok. 60 tys. Polaków, stanął Wojciech Korfanty. Powstańcy zdołali opanować prawie cały obszar, na którym głosy oddano za Polską. Do najpoważniejszych starć doszło w okolicach Góry św. Anny.

W wyniku tego zrywu Rada Ambasadorów zdecydowała o korzystniejszym dla Polski podziale Śląska. Z obszaru plebiscytowego – czyli ponad 11 tys. km kw. - zamieszkanego przez ponad 2 mln ludzi, do Polski przyłączono 29 proc. terenu i 46 proc. ludności. W Polsce znalazły się m.in.: Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (obecny Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Podział był też korzystny dla Polski gospodarczo - na przyłączonym terenie znalazły się 53 z 67 istniejących kopalni, 22 z 37 wielkich pieców oraz 9 z 14 stalowni.