Tysiące kredytobiorców w pułapce. "Problem będzie narastać"

Źródło:
PAP
Glapiński o inflacji. "Ceny spadły, niewiele"
Glapiński o inflacji. "Ceny spadły, niewiele"TVN24 BiS
wideo 2/7
Glapiński o inflacji. "Ceny spadły, niewiele"TVN24 BiS

Obniżki stóp procentowych mogą zachęcić osoby z kredytami z okresowo stałą stopą procentową do negocjowania warunków albo refinansowania kredytem tańszym. Może to być jednak trudne ze względu na prawo i nową rekomendację Komisji Nadzoru Finansowego.

Boom na kredyty z okresowo stałą stopą procentową (najczęściej na 5 lat) rozpoczął się wraz z kolejnymi podwyżkami stóp procentowych. Według danych z drugiego kwartału 2023 w tej formule udzielonych zostało ponad 63 proc. nowych kredytów hipotecznych. Na dodatek część klientów zdecydowała się na zmianę dotychczasowego oprocentowania zmiennego na okresowo stałe, żeby uchronić się przed kolejnymi podwyżkami rat. Według danych z raportu AMRON-SARFiN tylko przez pierwsze sześć miesięcy 2023 roku kredyty o okresowo stałej stopie uzyskało w sumie 40 tysięcy osób. W drugim półroczu 2022 roku liczba nowo udzielonych kredytów o okresowo stałym oprocentowaniu wyniosła niemal 25 tysięcy.

Jednocześnie rozpoczęcie przez Radę Polityki Pieniężnej cyklu obniżek stóp procentowych może doprowadzić do sytuacji, że wiele osób zacznie rozważać przejście z kredytu z okresowo stałą stopą procentową na stopę zmienną lub spłatę posiadanego kredytu przy wykorzystaniu nowego kredytu.

- Cykl obniżek stóp dopiero się zaczął. Im dłużej jednak będzie on trwać, tym bardziej problem będzie narastać. Do mnie żadne sygnały nie dotarły, ale nie mam wątpliwości, że to kwestia czasu, kiedy ten trend się zacznie - powiedział w rozmowie z PAP prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek.

- Do tej pory nie zgłosiła się do nas żadna osoba, która wskazywałaby na problem związany z kredytem o częściowo stałej stopie procentowej i odsetkami od takiego kredytu. Jednak zakładamy, że takie sprawy się pojawią, bo to byłoby lustrzane odbicie sytuacji, które się zdarzały, kiedy rosły stopy procentowe – zgłaszali się do nas klienci, którzy chcieli zmienić stopę zmienną na stopę stałą - powiedział Dariusz Kowalski z Departamentu Klienta Rynku Bankowego i Kapitałowego w Biurze Rzecznika Finansowego.

Czy będzie można zmienić umowę?

WIBOR 3M – od którego zależy oprocentowanie dużej części kredytów – obniżył się z 6,9 proc. pod koniec lipca do ok. 5,7 proc. obecnie. Rekordowy poziom ten wskaźnik osiągnął w listopadzie 2022 r., kiedy przekraczał nawet 7,6 proc. Także okresowo stałe oprocentowanie nowych kredytów na cele mieszkaniowe, udzielanych przez banki, obniżyło się z 9,1 proc. w listopadzie 2022 r. do 7,8 proc. w sierpniu 2023 r. – wynika z danych NBP.

Jeśli ten spadek będzie głębszy, klienci spłacający kredyty ze stałym oprocentowaniem mogą chcieć dogadać się z bankiem w sprawie zmian w umowie kredytowej. W grę wchodzą porozumienie z bankiem w sprawie obniżki oprocentowania stałego, zamiana na kredyt o zmiennej stopie bądź spłata kredytu z wykorzystaniem nowego kredytu w innym banku (refinansowanie).

Stopa referencyjna NBPPAP/Maciej Zieliński

- Zgodnie z naczelną zasadą swobody umów, strony zawierające umowę, w tym umowę kredytu, mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania – w granicach swobody wynikających z przepisów prawa czy zasad współżycia społecznego. Oznacza to, że strony mają również prawo do jej modyfikacji. Należy jednak pamiętać, że w oparciu o tę zasadę zmiana warunków wymaga zgodnej woli klienta i banku - powiedział Dariusz Kowalski.

Jednak faktycznie klienci spłacający takie kredyty mają ograniczone możliwości, bowiem banki mają prawo stosować opłatę rekompensacyjną w razie spłaty kredytu przed terminem. Według art. 40 ustawy o kredycie hipotecznym "strony mogą zastrzec w umowie o kredyt hipoteczny rekompensatę w przypadku spłaty całości lub części kredytu hipotecznego przed terminem określonym w tej umowie". W przepisie tym mówi się także, że "w przypadku kredytu hipotecznego, w którym stała stopa oprocentowania kredytu hipotecznego obowiązuje w danym okresie, kredytodawca może pobierać rekompensatę w tym okresie".

Największy kłopot

Jednak największym problemem mogą być ograniczenia dotyczące klientów spłacających kredyty według okresowo stałej stopy nałożone przez Komisję Nadzoru Finansowego. Rekomendacją z czerwca tego roku nadzór zakazał refinansowania kredytu o stałej stopie kredytem o stopie zmiennej czy też zamiany kredytu o stałej stopie na stopę zmienną. Nadzór zakazał także refinansowania kredytów o stopie okresowo stałej innym kredytem o stopie okresowo stałej z okresem jej "obowiązywania krótszym niż okres, na jaki oprocentowanie stałe zostało ustalone w umowie kredytu refinansowanego". Jak powiedział prezes ZBP, rekomendacja KNF wzbudziła wątpliwości banków.

- Jedną z kwestii, jakie podnosiliśmy, dotyczyła wątpliwości prawnych, czy banki mogą uzyskiwać informacje, jakiego typu kredyt miał wcześniej klient - powiedział Tadeusz Białek. - Z naszego punktu widzenia jeszcze większym problemem była ta część rekomendacji KNF, według której nie jest możliwe zaproponowanie klientowi niższego poziomu oprocentowania stałego bez wydłużenia okresu kredytowania - dodał.

Białek podkreślił, że sektor bankowy jest w tym zakresie w dialogu z Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego i kwestie operacyjne dotyczące stosowania stanowiska są przedmiotem wyjaśniania. Jego zdaniem w ten sposób KNF chciała wprowadzić możliwość oferowania klientom niższego oprocentowania stałego pod koniec okresu, w którym to oprocentowanie obowiązuje. Obecnie bowiem tylko klient może wystąpić o nowe oprocentowanie stałe; jeżeli tego nie zrobi, po zakończeniu okresu ze stałą stopą oprocentowanie zamienia się na zmienne.

- Może się zdarzyć, że bank nie będzie w stanie zaoferować lepszych warunków, co może prowadzić do przeskakiwania do innych banków, aczkolwiek rozumiem intencję, że celem stanowiska było, aby właśnie temu zapobiec - przyznał Tadeusz Białek.

Możliwe spory

Zastrzegł, że sytuacja, kiedy klienci będą chcieli negocjować warunki kredytu na lepsze, a bank ze względów rynkowych nie będzie w stanie odpowiedzieć pozytywnie na prośbę klienta, może powodować spory.

- Na pewno nie jest tak, że kredyty o okresowo stałej stopie procentowej mają jakieś wady prawne - są oparte na dyrektywie o kredytach hipotecznych. Ale zdajemy sobie sprawę, że cała ta sytuacja ze względów operacyjnych może nastręczać trudności w relacjach banków z klientami - stwierdził prezes ZBP. Zwłaszcza że kiedy okaże się, iż banki nie mogą pójść na rękę klientom, część z kredytobiorców może spróbować rozwiązania sądowego.

- W przypadku braku polubownego porozumienia z bankiem klient może potencjalnie dokonać weryfikacji postanowień umowy pod kątem występowania w niej klauzul niedozwolonych. Występowanie takich klauzul może być podstawą do wystąpienia na drogę sądową bądź może stanowić silny argument w postępowaniu polubownym - stwierdził Dariusz Kowalski.

"Problem wizerunkowy dla całego systemu"

- Innym możliwym rozwiązaniem takiej kwestii jest interwencja ustawodawcy. Tak było w przypadku wakacji kredytowych – ustawodawca narzucił bankom zmiany w ich relacjach z klientami i w efekcie klienci uzyskali pewną ulgę w obsłudze kredytu - powiedział Kowalski.

Tadeusz Białek wskazuje jednak na to, że negatywne doświadczenie klientów w kwestii możliwości refinansowania kredytów może odbić się na ich zainteresowaniu kredytami ze stałą stopą.

- To może być problem wizerunkowy dla całego systemu, który promuje kredyt o stałej stopie procentowej w środowisku wysokich stóp procentowych. Cały czas powtarzamy, że środowisko wysokich stóp procentowych nie jest właściwe do rozwijania kredytów o stałym oprocentowaniu. Nigdzie na świecie nie rozwijały się kredyty o stałym oprocentowaniu przy wysokich stopach procentowych. Dopiero kiedy stopy są niskie, a przede wszystkim stabilne, to umożliwia rozwój kredytów o stałej stopie - dodał prezes ZBP.

Autorka/Autor:mp/dap

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Premier Australii Anthony Albanese zapowiada, że jeśli jego partia wygra nadchodzące wybory, to doprowadzi do zainwestowania 1,2 miliarda dolarów w metale ziem rzadkich. Stacja BBC zastanawia się, czy blokada Chin na eksport tych metali jest szansą dla Canberry.

Blokada Chin szansą dla Australii

Blokada Chin szansą dla Australii

Źródło:
BBC

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 420 milionów złotych. W Polsce odnotowano dwie wygrane w wysokości około miliona złotych. Oto wyniki losowania Eurojackpot i liczby, które padły 25 kwietnia 2025 roku.

Dwie duże wygrane w Eurojackpot w Polsce

Dwie duże wygrane w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Zespół CSIRT KNF ostrzega przed rosnącym zagrożeniem "płynącym z grupowych wiadomości SMS od cyberprzestępców". Podkreśla także, że działania oszustów są "coraz bardziej niebezpieczne".

"Ich działania są nie tylko coraz bardziej niebezpieczne". Ostrzeżenie

"Ich działania są nie tylko coraz bardziej niebezpieczne". Ostrzeżenie

Źródło:
tvn24.pl

Rząd Chin rozważa zwolnienie części towarów z USA z ceł w wysokości 125 procent - podały źródła Reutersa. Chiński resort spraw zagranicznych nie potwierdził tych informacji.

Wolta Pekinu. Zmiana podejścia w wojnie celnej

Wolta Pekinu. Zmiana podejścia w wojnie celnej

Źródło:
PAP

Prezydent Donald Trump przekazał w rozmowie z magazynem "Time", że umowy handlowe są oczekiwane za trzy do czterech tygodni. Zaznaczył, że USA prowadzą rozmowy z Chinami na temat umowy celnej, choć Pekin zaprzecza.

Donald Trump: uważam to za stratę

Donald Trump: uważam to za stratę

Źródło:
PAP

Unia Europejska przyjęła środki, które mają zniechęcać firmy żeglugowe z krajów członkowskich do sprzedaży starych statków na rzecz rosyjskiej "floty cieni" - poinformował Olof Gill, rzecznik Komisji Europejskiej.

Walka z "flotą cieni". Przyjęte środki

Walka z "flotą cieni". Przyjęte środki

Źródło:
PAP

Od maja turyści w Salzburgu będą mogli korzystać z darmowej komunikacji miejskiej. Warunkiem jest zameldowanie się w obiekcie turystycznym. Bilet Mobilności Gościnnej ma promować ekologiczne środki transportu.

Komunikacja miejska za darmo. Jest jeden warunek

Komunikacja miejska za darmo. Jest jeden warunek

Źródło:
PAP

Rata kredytu z oprocentowaniem zmiennym na 500 tysięcy złotych może spaść nawet o ponad 700 złotych. Dlaczego? Instytucje finansowe spodziewają się, że wskaźnik WIBOR 3M za dziewięć miesięcy może wynieść tylko 3,64 procent. Wszystko przez gołębie głosy płynące z Rady Polityki Pieniężnej i banku centralnego. Pierwsze spadki rat mają się jednak pojawić już w przyszłym miesiącu - wynika z analizy Rankomat.pl. Z kolei w przypadku kredytów z oprocentowaniem stałym na spadek raty często trzeba będzie poczekać kilka lat.

Rata kredytu niższa o 700 złotych? Wszystkie oczy na kluczowy wskaźnik

Rata kredytu niższa o 700 złotych? Wszystkie oczy na kluczowy wskaźnik

Źródło:
tvn24.pl

W lutym 2025 roku Polacy byli drugą najliczniejszą grupą turystów z Unii Europejskiej na Maderze - podają lokalne władze. Rosnąca popularność wyspy sprawiła, że po raz pierwszy w historii Polacy zagłosują tam w wyborach prezydenckich.

Polacy pokochali tę wyspę. Zapadła ważna decyzja

Polacy pokochali tę wyspę. Zapadła ważna decyzja

Źródło:
PAP

Agencja Rozwoju Przemysłu chce przejąć spółkę Skarbu Państwa - Fabrykę Przewodów Energetycznych z siedzibą w Będzinie. Taką informację podał Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).

Jest chętny na przejęcie fabryki, która "mocno podupadła"

Jest chętny na przejęcie fabryki, która "mocno podupadła"

Źródło:
PAP

Główny Inspektor Farmaceutyczny wstrzymał na terenie całego kraju obrót produktem leczniczym o nazwie Clatra. Powodem jest stwierdzenie wady jakościowej. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Wszystkie serie leku wstrzymane w obrocie

Wszystkie serie leku wstrzymane w obrocie

Źródło:
tvn24.pl

Choć sama kara Komisji Europejskiej dla Apple i Mety nie jest zaskoczeniem, to jej relatywnie niska wysokość wydaje się być związana z napięciami w relacjach transatlantyckich - oceniła Aleksandra Wójtowicz, analityczka do spraw cyfrowych Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (PISM).

"Symboliczna" kara w wysokości pół miliarda euro

"Symboliczna" kara w wysokości pół miliarda euro

Źródło:
PAP

Rząd na posiedzeniu 6 maja zajmie się ułatwieniem procedury rozwodowej - przekazał w czwartek premier Donald Tusk podczas spotkania ze stroną społeczną w sprawie deregulacji. Według propozycji małżeństwo mógłby rozwiązać, po spełnieniu określonych warunków, urzędnik stanu cywilnego lub notariusz.

Szykują się zmiany w rozwodach

Szykują się zmiany w rozwodach

Źródło:
PAP

Kalifornia została czwartą co do wielkości gospodarką na świecie - oświadczył gubernator tego amerykańskiego stanu Gavin Newsom, cytowany w piątek przez stację BBC. W 2024 roku kalifornijski PKB wyniósł 4,10 bln dolarów. To więcej niż PKB Japonii, które wynosiło 4,01 bln dolarów.

Kalifornia wyprzedziła Japonię

Kalifornia wyprzedziła Japonię

Źródło:
PAP

To na pewno nie jest czas na takie zmiany - mówi prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie Hanna Mojsiuk, odnosząc się do pomysłu wprowadzenia czterodniowego tygodnia pracy. - Przyjmując takie przepisy zakładamy po prostu, że firmy muszą pogodzić z się ze spadkiem efektywności produkcyjnej, czyli mniejszymi przychodami lub muszą zatrudnić dodatkowe osoby - dodała.

Mocna krytyka czterodniowego tygodnia pracy

Mocna krytyka czterodniowego tygodnia pracy

Źródło:
tvn24.pl

Koncern Apple planuje przenieść montaż wszystkich iPhone'ów sprzedawanych w USA z Chin do Indii już w 2026 roku - informuje gazeta "Financial Times". Decyzja ta wynika z zaostrzenia wojny handlowej między Pekinem a Waszyngtonem.

Chcą przenieść produkcję do innego kraju. Wszystko przez cła Trumpa

Chcą przenieść produkcję do innego kraju. Wszystko przez cła Trumpa

Źródło:
PAP

Za rządów PiS stadnina w Janowie Podlaskim straciła najlepsze konie i zasoby genetyczne - stwierdził wiceminister rolnictwa Jacek Czerniak. Dodał, że odbudowa hodowli koni arabskich jest procesem, który zajmie kilka lat.

"Zamilknijcie na ten temat, bo ja nie wytrzymam takiej bezczelności"

"Zamilknijcie na ten temat, bo ja nie wytrzymam takiej bezczelności"

Źródło:
PAP

PKO BP, Bank Pekao, ING Bank Śląski, mBank, Nest Bank - te banki zaplanowały prace serwisowe w najbliższych dniach. W niektórych przypadkach mogą pojawić się trudności z płatnościami online, a także płatnościami BLIK.

Utrudnienia dla klientów dużych banków

Utrudnienia dla klientów dużych banków

Źródło:
tvn24.pl

Rosnącą popularność elektronicznych rozliczeń z fiskusem "Twój e-PIT" bezwzględnie wykorzystują cyberprzestępcy - wynika z badania przeprowadzonego przez serwis ChronPESEL.pl i Krajowy Rejestr Długów. Oszuści podszywają się pod urzędy skarbowe, Ministerstwo Finansów czy Krajową Administrację Skarbową pod pretekstem zwrotu nadpłaty podatku. "Ich celem jest przejęcie milionów numerów PESEL" - alarmują autorzy raportu.

Wykorzystują gorący okres. "Celem jest przejęcie milionów numerów PESEL"

Wykorzystują gorący okres. "Celem jest przejęcie milionów numerów PESEL"

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Finansów ostrzega przed oszustami podszywającymi się pod oficjalne serwisy, takie jak Twój e-PIT, e-TOLL czy e-Urząd Skarbowy. Cyberprzestępcy próbują wyłudzić dane podatników za pomocą SMS-ów, e-maili i fałszywych stron.

"Apelujemy o wzmożoną ostrożność, zwłaszcza teraz". Resort ostrzega

"Apelujemy o wzmożoną ostrożność, zwłaszcza teraz". Resort ostrzega

Źródło:
PAP

- Niszczymy markę, którą są USA - uważa prezes firmy inwestycyjnej Citadel Ken Griffin. Miliarder wcześniej wspierał Donalda Trumpa i przekazywał niezwykle hojne datki na kampanie republikanów - opisuje portal stacji CNN.

Najpierw wspierał, teraz krytykuje Donalda Trumpa. "Niszczymy tę markę"

Najpierw wspierał, teraz krytykuje Donalda Trumpa. "Niszczymy tę markę"

Źródło:
CNN

Jeżeli nadal trwałaby wojna celna i handlowa, to i w Polsce rozpocznie się większa fala drożyzny i inflacji. - Jeśli dwa słonie walczą, to trawa będzie zdeptana. Tą trawą jesteśmy my - stwierdził w rozmowie z tvn24.pl prof. dr hab. Bogdan Góralczyk, politolog, sinolog, dyplomata. - Czeka nas dużo niepewności - dodał Piotr Dzierżanowski z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

"Jeśli dwa słonie walczą, to trawa będzie zdeptana. Tą trawą jesteśmy my"

"Jeśli dwa słonie walczą, to trawa będzie zdeptana. Tą trawą jesteśmy my"

Źródło:
TVN24+