Frankowicze nierówno traktowani? Dwa rodzaje kredytów i różna pomoc

Projekt ustawy przewiduje m.in., że banki będą musiały zwrócić swoim klientom różnicę między dopuszczalnym spreadem, a tym, który w rzeczywistości pobrałyShutterstock

Posiadacze tzw. kredytów indeksowanych mogą dostać nawet kilkakrotnie wyższe zwroty spreadów niż posiadacze tzw. kredytów denominowanych, niektórzy z nich mogą nawet nie dostać nic - wynika z przygotowanego przez Kancelarię Prezydenta projektu tzw. ustawy frankowej.

W ostatni wtorek sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Maciej Łopiński oraz prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński przedstawili projekt nowej tzw. ustawy frankowej. Przewiduje on m.in., że banki będą musiały zwrócić swoim klientom różnicę między dopuszczalnym spreadem, a tym, który w rzeczywistości pobrały.

Co prezydent proponuje frankowiczom? Tłumaczymy w sześciu punktach

Kto ile dostanie?

W projekcie zawarto wzory służące do obliczenia, jaka kwota spreadu powinna zostać oddana kredytobiorcy; inna w przypadku kredytów indeksowanych, inna dla kredytów denominowanych. Autorzy projektu postanowili bowiem rozróżnić te dwa rodzaje kredytów. Oba wzory, jako kurs odniesienia biorą pod uwagę kurs waluty wyznaczony przez NBP. W przypadku kredytów indeksowanych mowa jest jednak o kursie sprzedaży NBP, a w przypadku kredytów denominowanych o kursie kupna, a więc niższym o kilka groszy. Różne wzory i różny kurs odniesienia NBP powodują, że osoba, którą zaciągnęła kredyt opisany w projekcie, jako "indeksowany" otrzyma wielokrotnie wyższą kwotę do zwrotu niż kredytobiorca, który zaciągnąłby identyczny kredyt, jeśli chodzi o wysokość, ale zdefiniowany w projekcie jako "denominowany". Obliczyliśmy, że przypadku kredytu w wysokości 100 tys. franków udzielonego w lutym 2007 r. posiadacz kredytu "indeksowanego" mógłby otrzymać ok. 2,5 krotnie wyższą kwotę zwrotu, niż w przypadku kredytu "denominowanego". W niektórych przypadkach posiadacz kredytu "denominowanego" w ogóle nie dostałby zwrotu - wynik jest ujemny, więc teoretycznie powinien dopłacić bankowi. Tak by się stało w przypadku kredytu zaciągniętego w jednym z banków 9 sierpnia 2005 r. w wysokości 100 tys. franków. W efekcie kredytobiorca otrzymał 255 tys. 610 zł, bowiem bank przyjął kurs sprzedaży franka w wysokości 2,5561 zł (wynika to z tabeli banku dla tego dnia). Tego dnia kurs kupna NBP wyniósł 2,5667 zł, a sprzedaży - 2,6185 zł. Jeżeli kredyt zostałby uznany za "indeksowany", kredytobiorca mógłby liczyć na zwrot kwoty ok. 1800 franków, a w przypadku kredytu "denominowanego" - nie dostałby nic. Obliczenia te potwierdził analityk z Citi Handlowego Andrzej Powierża. Według niego przyjęcie różnych kursów NBP, raz sprzedaży, raz kupna - to błąd logiczny. - Dokonując obliczeń w obu przypadkach powinniśmy się porównywać do tego samego kursu NBP, a nie do różnych. To błąd formuły - ocenił. W projekcie założono, że kredyt denominowany to kredyt udzielony w walucie obcej, który został wypłacony w walucie polskiej, bez względu na użyte w umowie kredytu określenie kredytu.

To zatem kredyt walutowy, w którym wysokość zadłużenia w walucie obcej obliczana jest według kursu kupna waluty w dniu podpisywania umowy kredytowej.

Natomiast kredyt indeksowany to kredyt udzielony w walucie polskiej, który zgodnie z umową kredytu stanowi równowartość określonej ilości waluty obcej lub jest indeksowany lub waloryzowany do waluty obcej, bez względu na użyte w umowie kredytu określenie kredytu.

To zatem rodzaj kredytu walutowego, w którym wysokość zadłużenia w walucie obcej obliczana jest według kursu kupna waluty w momencie wypłaty środków. Wielkość zaciągniętego kredytu jest przeliczana po kursie kupna waluty, w dniu wypłaty kredytu.

Dwie konstrukcje kredytu

Biuro prasowe Kancelarii Prezydenta wyjaśniło, że przyjęta w projekcie konstrukcja zwrotu spreadów jest oparta na prawnym i ekonomicznym modelu funkcjonowania kredytów indeksowanych oraz kredytów denominowanych do waluty obcej. "W przypadku kredytu indeksowanego kredyt był udzielany w złotych polskich. Zgodnie z umową kredytu, kwota ta była jednak indeksowana (waloryzowana) do waluty obcej. Konstrukcja ta opierała się więc na przeliczeniu (indeksowaniu) złotych polskich na walutę obcą. W takiej sytuacji modelowo powinien być stosowany kurs sprzedaży, ponieważ klient niejako „posiadał” złotówki, które w tym rodzaju kredytu musiały być przeliczone na walutę obcą, aby bank mógł określić kwotę zadłużenia klienta w walucie obcej. Podobna zresztą sytuacja, w której dochodzi do przeliczenie złotych polskich na walutę obcą, miała miejsce w przypadku przyjmowania wpłat rat w walucie polskiej" - wyjaśniono. "W przypadku kredytu denominowanego konstrukcja kredytu jest natomiast odwrotna. W treści umowy kredytowej kwota kredytu wskazana jest w walucie obcej, natomiast w celu dokonania wypłaty kredytu w walucie polskiej jest on przeliczany z zastosowaniem kursu kupna. Bank kupuje niejako od klienta walutę obcą z uwagi na to, że klient chce otrzymać wypłatę w złotych polskich. W projekcie ustawy opisano więc modelowe ujęcie kredytów indeksowanych i denominowanych" - tłumaczy KP. Według kancelarii zdecydowana większość kredytów odnoszonych do walut obcych, udzielanych w Polsce, była kredytami opierającymi się na konstrukcji indeksacji. Miało to miejsce nawet w przypadku używania w nazwach umów kredytowych słowa „denominowany”. Dlatego projekt ustawy wprowadza definicje obu rodzajów kredytów zastrzegając, że powinny one być stosowane przy interpretacji tej ustawy niezależnie od nazwy użytej w samej umowie. "Trzeba pamiętać, że Prezydent RP jako projektodawca kieruje do Parlamentu przedłożenie w treści proponowanej. Ostateczny kształt ustawa otrzymuje w wyniku prac sejmowych i senackich, na wynik których zarówno Prezydent RP, jak i prezydencka Kancelaria, nie mają bezpośredniego wpływu" - zastrzeżono.

Czym jest spread?

Spread to różnica między kursem sprzedaży i kupna waluty, pobierany przez banki m.in. przy walutowych kredytach mieszkaniowych. Zwrot ten miałby - w świetle projektu - formę pomniejszenia kapitału pozostałego do spłaty, a w przypadku kredytów z umów wygasłych nastąpiłaby jego wypłata. Zgodnie z projektem klient będzie mógł w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy wnioskować o zwrot spreadów. Miałyby być one zwracane do kwoty 350 tys. zł kapitału kredytu na jedną osobę. W projekcie ustawy ocenia się, że koszty zwroty spreadów wyniosą 3,6-4 mld zł. Zdaniem prezesa NBP Adama Glapińskiego skala obciążeń banków z tego tytułu "aczkolwiek bardzo znacząca, nie powinna doprowadzić do ich zdestabilizowania". Nie będzie natomiast, poinformowano na wtorkowej konferencji w Belwederze, jednorazowego przewalutowania walutowych kredytów mieszkaniowych, czego domagali się frankowicze i co zakładały kolejne wersje prezydenckiego projektu ustawy frankowej. Według Glapińskiego "przewalutowanie kredytów walutowych powinno jednak nastąpić w rozsądnym czasie i będzie miało miejsce". - Posłużą temu odpowiednie i zdecydowane działania, podjęte w konsultacji z Komitetem Stabilności Finansowej, którego funkcji makroostrożnościowej jestem przewodniczącym. Działania te dostarczą bankom silnych bodźców do samodzielnej restrukturyzacji kredytów na drodze negocjacji z klientami - mówił prezes NBP. Zapowiedział, że na najbliższym posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej, 10 sierpnia, wystąpi z wnioskiem o powołanie specjalnej grupy roboczej ds. restrukturyzacji walutowych kredytów mieszkaniowych, której zadaniem będzie przedstawienie ostatecznej koncepcji.

Balcerowicz: propozycja prezydenta dla frankowiczów to mniejsze zło:

Balcerowicz: propozycja prezydenta dla frankowiczów to mniejsze zło
Balcerowicz: propozycja prezydenta dla frankowiczów to mniejsze zło

Autor: ToL//km / Źródło: PAP, tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Rotterdam, największy port w Europie, rozpoczął przygotowania do potencjalnego konfliktu z Rosją - podał "Financial Times". Rezerwuje miejsca dla okrętów z wyposażeniem wojskowym oraz planuje, dokąd przekierować transport cywilny w przypadku wojny.

Największy port Europy przygotowuje się na potencjalną wojnę

Największy port Europy przygotowuje się na potencjalną wojnę

Źródło:
PAP

We wtorek Komisja Europejska przedstawiła plan wsparcia branży chemicznej, która zmaga się ze spadkiem produkcji i zamykaniem zakładów. Sektor ten zapewnia 1,2 miliona miejsc pracy i dostarcza produkty dla ponad 90 procent przemysłu w Unii Europejskiej.

Ciemne chmury nad branżą. "Ostatni dzwonek"

Ciemne chmury nad branżą. "Ostatni dzwonek"

Źródło:
PAP

We wtorek Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy dotyczący tak zwanych emerytur czerwcowych z lat 2009-2019 - podało Centrum Informacyjne Rządu w komunikacie. Nowe przepisy umożliwią ponowne przeliczenie świadczeń dla ponad 100 tysięcy osób.

Emerytury do ponownego przeliczenia. Rząd przyjął projekt

Emerytury do ponownego przeliczenia. Rząd przyjął projekt

Źródło:
tvn24.pl

Po latach napięć i spadku ruchu pasażerskiego lotnisko w Modlinie ma otrzymać nowy impuls rozwojowy. Ryanair zapowiada nowe kierunki i zwiększenie floty, terminal ma zostać rozbudowany, a do portu zaczynają wchodzić nowi przewoźnicy. Nad ambitnymi planami wciąż wisi jednak polityczne ryzyko.

Modlin przyspiesza. Ryanair inwestuje, nowi gracze na horyzoncie

Modlin przyspiesza. Ryanair inwestuje, nowi gracze na horyzoncie

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Ruszyło odliczanie do przyjęcia euro przez Bułgarię. Państwa Unii Europejskiej zagłosowały we wtorek za przystąpieniem tego kraju do strefy euro 1 stycznia 2026 roku. Bułgaria zostanie 21. krajem Wspólnoty będącym członkiem eurolandu.

Euro w kolejnym kraju. Jest decyzja

Euro w kolejnym kraju. Jest decyzja

Źródło:
PAP

Wiceminister klimatu Miłosz Motyka przekazał, że możliwe są zmiany w proponowanych przepisach przeciwpożarowych dotyczących domowych magazynów energii. Wcześniej przeciw wymogom proponowanym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii zaprotestowała branża OZE.

Alarm w branży. Wiceminister zabiera głos

Alarm w branży. Wiceminister zabiera głos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. W efekcie kumulacja rośnie do 260 milionów złotych. W Polsce odnotowano jedną wygraną czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 8 lipca 2025 roku.

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Z najnowszego raportu porównywarki Rankomat wynika, że za obowiązkowe ubezpieczenie OC kierowca musi zapłacić dziś o 14 procent więcej niż przed rokiem. Średnia składka to prawie 700 zł. Gdzie najdrożej? Myli się ten, kto pomyśli, że w Warszawie. Stolica nie trafiła nawet do pierwszej trójki. Najwięcej muszą zapłacić mieszkańcy Gdańska, Wrocławia oraz Łodzi.

Obowiązkowe OC coraz droższe

Obowiązkowe OC coraz droższe

Źródło:
Rankomat.pltvn24.pl

W maju rynek mieszkaniowy się ożywił po obniżce stóp procentowych, jednak jak pokazują najnowsze dane było to chwilowe ożywienie. Jak wynika z raportu Otodom w czerwcu w siedmiu największych miastach sprzedano niespełna 3,1 tysiąca mieszkań.

Zaskakująca sytuacja na rynku. "Dane nie pozostawiają złudzeń"

Zaskakująca sytuacja na rynku. "Dane nie pozostawiają złudzeń"

Źródło:
PAP

- Nie wiadomo, kiedy prezes NBP Adam Glapiński zostanie przesłuchany przez sejmową Komisję Odpowiedzialności Konstytucyjnej w sprawie zarzutów z wniosku o pociągnięcie go do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu - poinformował przewodniczący komisji Zdzisław Gawlik z Koalicji Obywatelskiej. Nie wiadomo także, kiedy komisja zakończy prace w tej sprawie.

"Sprawa jest trudna, złożona, skomplikowana" Co z Trybunałem Stanu dla prezesa Glapińskiego?

"Sprawa jest trudna, złożona, skomplikowana" Co z Trybunałem Stanu dla prezesa Glapińskiego?

Źródło:
PAP

Strajk spowodował utrudnienia i opóźnienia na kolei we Włoszech. To kolejny protest w szczytowym okresie wakacyjnych wyjazdów.

Ważna informacja dla turystów. Utrudnienia we Włoszech

Ważna informacja dla turystów. Utrudnienia we Włoszech

Źródło:
PAP

Nowe podejście Stanów Zjednoczonych do energetyki - powrót do klasycznych surowców - mogło "wydawać się dziwactwem", biorąc pod uwagę trendy w uprzemysłowionych państwach. Jednak w ślad za USA podążają inne zachodnie kraje - wskazuje "Dziennik Gazeta Prawna".

Zmiana trendu na Zachodzie. "Coraz więcej krajów obawia się zależności"

Zmiana trendu na Zachodzie. "Coraz więcej krajów obawia się zależności"

Źródło:
"Dziennik Gazeta Prawna"

Chiny ostrzegły administrację Donalda Trumpa przed ponownym otwieraniem konfliktu handlowego poprzez wznowienie ceł na ich towary w przyszłym miesiącu. Zagroziły także, że podejmą kroki przeciwko tym państwom, które dobiją targu z USA, by odciąć Chiny od łańcucha dostaw.

Chiny ostrzegają Trumpa i grożą odwetem innym krajom

Chiny ostrzegają Trumpa i grożą odwetem innym krajom

Źródło:
Reuters

Służą do omijania sankcji, zakupu broni, ale też ratują prywatne majątki czy pomagają w prowadzeniu działań humanitarnych. - W Rosji, Ukrainie, Izraelu, Iranie, a także w innych powiązanych krajach widzieliśmy, jak kryptowaluty były sposobem na ucieczkę kapitału do bezpiecznych miejsc - tłumaczy w rozmowie z TVN24+ Bartłomiej Mętrak, analityk rynków finansowych XTB. Czy podczas konfliktu wojennego pieniądze zawsze będą na celowniku? - Zawsze tak jest - odpowiada Krzysztof Piech, dyrektor Centrum Technologii Blockchain na Uczelni Łazarskiego.

Kiedy giełdy upadają, a hakerzy atakują. Kryptowaluty w czasach wojny

Kiedy giełdy upadają, a hakerzy atakują. Kryptowaluty w czasach wojny

Źródło:
TVN24+

Prezydent USA Donald Trump pokazał w poniedziałek kopie listów adresowanych do 14 krajów, w których zapowiada wprowadzenie wobec nich nowych stawek celnych. Najwyższe taryfy dotyczą Laosu i Mjanmy (po 40 proc.). Prezydent USA zaznaczył w nich, że w razie nałożenia przez kraje ceł na USA, Waszyngton podniesie swoją stawkę celną o taką samą wysokość.

Donald Trump wysyła listy w sprawie ceł. Wyjaśnia powody decyzji

Donald Trump wysyła listy w sprawie ceł. Wyjaśnia powody decyzji

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters

Jeśli złoty umocni się wobec dolara bardziej niż frank szwajcarski, Polska może stać się 20. gospodarką świata - stwierdził doktor Piotr Maszczyk ze Szkoły Głównej Handlowej. Podkreślił, że istotną rolę odegrają także demografia i rozwój innowacyjności nad Wisłą.

Ekspert o słowach Donalda Tuska. "Wysokie prawdopodobieństwo"

Ekspert o słowach Donalda Tuska. "Wysokie prawdopodobieństwo"

Źródło:
PAP

W kwietniu Komisja Europejska nałożyła karę w wysokości 500 milionów euro na Apple za łamanie unijnych przepisów antymonopolowych. W poniedziałek, ostatniego możliwego dnia, koncern złożył odwołanie, twierdząc, że Komisja w swojej decyzji "wykracza daleko poza prawne wymogi".

Apple odwołuje się od gigantycznej kary Komisji Europejskiej

Apple odwołuje się od gigantycznej kary Komisji Europejskiej

Źródło:
Reuters

Laureaci Nagrody Nobla chcą opodatkowania fortun najbogatszych. Siedmioro ekonomistów w poniedziałek na łamach dziennika "Le Monde" zaapelowali, by Francja wprowadziła podatek od fortun najbogatszych obywateli. Według ich wyliczeń wprowadzenie 2-procentowego obciążenia miałoby przynieść dochód rzędu 250 mld dolarów.

Grupa noblistów chce opodatkowania najbogatszych

Grupa noblistów chce opodatkowania najbogatszych

Źródło:
PAP

Według danych Dun & Bradstreet Poland, firmy zajmującej się przetwarzaniem i analizą danych o przedsiębiorstwach, każdego dnia z krajobrazu Polski znika przynajmniej 10 sklepów. W ciągu roku zostało zamkniętych około 2 tysięcy sklepów, choć nadal działa ich w Polsce ponad 365 tys.

Ubywa polskich sklepów. Każdego dnia znika ich przynajmniej 10

Ubywa polskich sklepów. Każdego dnia znika ich przynajmniej 10

Źródło:
PAP

Minister finansów USA Scott Bessent ogłosił, że w ciągu dwóch dni zostaną przedstawione nowe umowy handlowe z amerykańskimi partnerami. W środę upływa wyznaczony przez Waszyngton termin na ich wynegocjowanie.

"W ciągu najbliższych 48 godzin będziemy mieć kilka ogłoszeń"

"W ciągu najbliższych 48 godzin będziemy mieć kilka ogłoszeń"

Źródło:
PAP

Klarowne i zrozumiałe informacje, większa ochrona klientów i zakaz reklam, w których pożyczka pokazana jest jako sposób poprawy poziomu życia - to główne założenia projektu ustawy o kredycie konsumenckim. Nowe regulacje mają dostosować prawo do unijnych dyrektyw.

Zmiany w kredytach. Jest projekt

Zmiany w kredytach. Jest projekt

Źródło:
PAP

W ramach deregulacji strona społeczna zgłosiła 500 propozycji, powstało około 175 aktów prawnych, a prawie 20 ustaw zostało podpisanych przez prezydenta - przekazał na konferencji prasowej szef Inicjatywy SprawdzaMY, prezes InPostu Rafał Brzoska. Oto najważniejsze rzeczy, które udało się zrobić.

Deregulacja. To się udało zrobić

Deregulacja. To się udało zrobić

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Polska gospodarka w roku 2025 będzie na 20. miejscu na świecie i wyprzedzi Szwajcarię, a siła nabywcza Polaka jest wyższa niż Japończyka - stwierdził w poniedziałek premier Donald Tusk podczas wystąpienia w budynku warszawskiej giełdy. Dodał, że działania w sprawie deregulacji "to największa zmiana ustrojowa od czasu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej".

Tusk: Polska wyprzedzi Szwajcarię

Tusk: Polska wyprzedzi Szwajcarię

Źródło:
PAP

Minister transportu Rosji Roman Starowojt został odwołany przez przywódcę kraju Władimira Putina bez podania przyczyny. Dziennik "Izwiestia" podał, że Starowojt został znaleziony martwy w mieście Odincowo w obwodzie moskiewskim. Zdaniem gazety polityk prawdopodobnie popełnił samobójstwo.

Media: odwołany przez Putina minister znaleziony martwy

Media: odwołany przez Putina minister znaleziony martwy

Źródło:
PAP

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny postawił zarzuty organizatorowi wydarzeń artystycznych Live Nation, kwestionując regulaminy firmy. UOKiK wskazał w komunikacie, że chodzi o zakaz wnoszenia bagaży na organizowane przez firmę imprezy i obowiązkowe opłaty za zostawienie plecaków i torebek w depozycie.

"Kiedy torebka staje się bagażem". Prezes UOKiK postawił zarzuty

"Kiedy torebka staje się bagażem". Prezes UOKiK postawił zarzuty

Źródło:
PAP

Czeska rafineria Litvinov wznowiła pracę po piątkowej awarii prądu - podał Unipetrol, który jest częścią grupy Orlen. 

Czeska rafineria Orlenu wznawia działanie

Czeska rafineria Orlenu wznawia działanie

Źródło:
PAP