Umowa o pracę to dla wielu Polaków preferowana forma zatrudnienia. Nie wszyscy jednak wiedzą, na jakich zasadach przyznawane są urlopy, a także jak można ją wypowiedzieć. Przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące umów o pracę.
Umowa o pracę – co powinna zawierać?
Według Kodeksu pracy, w umowie o pracę powinny znaleźć się informacje o: stronach umowy, rodzaju umowy, dacie jej zawarcia, warunkach dotyczących wynagrodzenia i zatrudnienia, miejscu wykonywania pracy, czy wymiarze czasu pracy. Umowa musi być sporządzana na piśmie.
Wypowiedzenie umowy o pracę
Umowę o pracę można rozwiązać przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Można także zerwać umowę bez okresu wypowiedzenia. Ważność umowy może też po prostu wygasnąć z upływem czasu, na który była zawarta. W ostatnim przypadku nie trzeba wykonywać jakichkolwiek czynności – strony po prostu nie podpisują nowej umowy.
W pozostałych przypadkach oświadczenie o wypowiedzeniu powinno być zawarte na piśmie. Jeżeli pracodawca wypowiedział umowę zawartą na czas nieokreślony lub rozwiązał umowę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca jej rozwiązanie.
Pracodawca musi również pouczyć pracownika o przysługującym mu prawie wniesienia odwołania od tej decyzji do sądu pracy.
Okres wypowiedzenia przy umowie o prace jest uzależniony od tego, jak długo pracownik był zatrudniony.
Okres wypowiedzenia wynosi: 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy oraz 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Pracownik i pracodawca mogą też zgodzić się co do warunków rozstania i podpisać rozwiązanie umowy za porozumieniem stron.
Urlop na umowie o pracę
Długość rocznego urlopu jest uzależniona od ogólnego stażu pracy. Do okresu zatrudnienia wliczany jest więc poprzednie lata pracy, bez względu na przerwy i sposób ustania stosunku pracy. Co więcej, uwzględniany jest również okres zakończonej nauki, wszystkie nie podlegają jednak sumowaniu.
Przy okresie zatrudnienia krótszym niż 10 lat urlop wynosi 20 dni, a przy okresie wynoszącym co najmniej 10 lat – 26 dni.
Do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu pracownika, dolicza się następujące okresy nauki w:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkole zawodowej - 3 lata
- średniej szkole zawodowej - 5 lat
- średniej szkole zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat
- średniej szkole ogólnokształcącej - 4 lata
- szkole policealnej - 6 lat
- szkole wyższej - 8 lat
Nie można jednak sumować lat nauki w różnych szkołach.
Natomiast osobie, która po raz pierwszy podpisała umowę o pracę, prawo do większego urlopu przysługuje z upływem każdego miesiąca. Za przepracowany miesiąc należy mu się 1,66 dnia całkowitego urlopu.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, urlop ustala się proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia. Na przykład, przy pracy na pół etatu jest to 10 lub 13 dni.
Zgodnie z kodeksem pracy, jedna część urlopu ma wynosić co najmniej 14 dni kalendarzowych.
Pracownik, który ma umowę o pracę, ma prawo do otrzymania pełnego wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego. Za niewykorzystanie urlopu pracownik może dostać ekwiwalent pieniężny jedynie wtedy, gdy nie wykorzystał całego urlopu z powodu rozwiązania umowy o pracę.
Pracownik może także wykorzystać cztery dni urlopu na swój własny wniosek, czyli tak zwany urlop na żądanie.
Gdy pracownik nie wykorzysta urlopu w roku kalendarzowym, udziela się go do 30 września następnego roku.
Autor: mp / Źródło: tvn24bis.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock