Jeżeli kupiliśmy nową rzecz i jest ona wadliwa lub niezgodna z opisem, możemy próbować dochodzić swoich praw z tytułu gwarancji lub rękojmi. Jakie są między nimi różnice? Kiedy lepiej wybrać gwarancję, a kiedy rękojmię.
Gwarancja a rękojmia
Gwarancja i rękojmia są dwoma różnymi podstawami składania reklamacji przez konsumenta. Dzięki nim konsument ma możliwość dochodzić swoich praw w przypadku wykrycia wady fizycznej lub prawnej zakupionego towaru.
Zdarza się, że dostępna jest jedynie rękojmia, często jednak konsument ma do wyboru obie możliwości. Co więcej wybór jednej z nich nie odbiera nam prawa do skorzystania również z drugiej. Inaczej mówiąc nawet, jeżeli wybierzemy dochodzenie naszych praw np. na drodze gwarancji, możemy wciąż skorzystać również z rękojmi – na przykład, jeżeli w ramach gwarancji nie spełniono naszych roszczeń.
Czym jednak różni się gwarancja od rękojmi?
Rękojmia – co to jest?
Rękojmia jest uprawnieniem gwarantowanym nam przez prawo. Obciąża ona sprzedawcę odpowiedzialnością za wady prawne i fizyczne sprzedawanego towaru, wykonanego dzieła, wynajmowanego lokalu czy przeprowadzonych robót budowlanych.
Z przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że każdy konsument ma 2 lat od zakupu, aby skorzystać z rękojmi i w ten sposób dochodzić swoich praw względem sprzedawcy. Sprzedawca ma 14 dni na rozpatrzenie zgłoszonej w ten sposób reklamacji – w przypadku nieudzielenia odpowiedzi w terminie uznaje się, że reklamacja została przez niego uznana.
Na mocy rękojmi domagać możemy się bezpłatnej naprawy towaru, jego wymiany na nowy, a także zwrotu całości lub części pieniędzy. Decyzja w tym zakresie należy do konsumenta, a jego wybór jest wiążący dla sprzedawcy. Podstawą reklamacji w tym zakresie będzie przedstawiony przez nas dowód zakupu lub umowa zakupu. Sprzedawca nie może przy tym wymagać od nas posiadania oryginalnego opakowania towaru ani paragonu – dowodem zakupu może być też np. wydruk z karty płatniczej.
Należy pamiętać, że z tytułu rękojmi możemy skorzystać jedynie wobec wad, o których nie wiedzieliśmy podczas dokonywania zakupu. W przeciwnym razie sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi – chodzi np. o przypadki, w których zakupiono towar przeceniony właśnie ze względu na określoną wadę.
Gwarancja – co to jest?
Gwarancja jest z kolei uprawnieniem oferowanym dobrowolnie, najczęściej przez producentów towarów. To dodatkowe, pisemne zapewnienie producenta o jakości swoich produktów – chce on w ten sposób wzmocnić swój wizerunek i podkreślić jego bezawaryjność.
Czas trwania gwarancji jest ustalany dowolnie – może to być jeden dzień, a może być dożywotnio – wszystko zależy od gwaranta, czyli podmiotu który decyduje o ustanowieniu - lub nie - gwarancji.
Podobnie jest z zakresem gwarancji i zasadami, na jakich jest ona udzielana, w tym czasem, jak gwarant ma na rozpatrzenie naszej reklamacji. Również od gwaranta zależy, czego możemy się w ramach naszej reklamacji domagać – wymiany towaru, naprawy, czy zwrotu pieniędzy.
Udzielenie gwarancji nie wyłącza przy tym naszego prawa do korzystania z rękojmi – decyzja o tym, jaką drogą będziemy dochodzić swoich praw, należy do konsumenta. Co więcej w przypadku dokonania reklamacji z tytułu gwarancji upływ 2-letniego okresu, w którym możemy skorzystać także z rękojmi, jest wstrzymywany na czas rozpatrywania zgłoszenia gwarancyjnego.
Gwarancja czy rękojmia – co lepsze?
W sytuacji, w której przysługuje nam nie tylko rękojmia, ale również gwarancja, z czego lepiej skorzystać?
Najczęściej konsumenci wybierają gwarancję. Wynika to nie tylko z faktu, że nie wszyscy zdają sobie sprawę z przysługiwania im rękojmi. Wybór gwarancji niesie ze sobą określone korzyści: przede wszystkim większe szanse na właściwe zdiagnozowanie i usunięcie problemu przez wyspecjalizowanego producenta, niż przez sprzedawcę.
Gwarancja czasami oferuje nam również specjalne korzyści lub możliwości wykraczające poza to, co oferuje rękojmia. Może to być usługa naprawy towaru u nas w domu, opłacania kosztów przesyłki lub znacznie dłuższy czas na zgłaszanie wad niż jest to możliwe w przypadku rękojmi. Ponadto w przypadku zakupu za granicą gwarancja umożliwia skorzystanie z naprawy również w autoryzowanym serwisie w kraju naszego pobytu.
Jednak w wielu sytuacjach to rękojmia może być lepszym, o ile nie jedynym wyborem. Przede wszystkim przysługuje nam ona z mocy prawa zawsze, a nie tylko wówczas, gdy zdecydował się na to producent. Ponadto rękojmia daje nam pewność posiadanych praw i sposobu ich dochodzenia – warto więc wybrać rękojmię, gdy gwarancja daje nam mniejsze korzyści, lub gdy obowiązuje krócej niż 2 lata.
Źródło: TVN24 Biznes
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock