Unia skarży Polskę za "złote weto"

Zdaniem KE, sama ustawa i wykonywanie nadanych przez nią uprawnień w spółkach o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego, wraz z rozporządzeniami wykonawczymi nadającymi władzom Polski szczególne uprawnienia (obejmujące prawo do sprzeciwu w stosunku do pewnych kluczowych decyzji organów spółki jak również do ustanawiania obserwatorów) w 13 krajowych spółkach "uchybiają traktatowym zasadom swobodnego przepływu kapitału oraz swobody przedsiębiorczości".

"To ogranicza swobodny przepływ kapitału"

KE uważa, że "nadane Skarbowi Państwa szczególne uprawnienia w tych spółkach stanowią nieuzasadnione ograniczenie swobodnego przepływu kapitału, jako czynnik zniechęcający do inwestycji bezpośrednich i portfelowych w takich spółkach".

Chodzi o ustawę z 3 czerwca 2005 roku o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w strategicznych spółkach wraz z dwoma towarzyszącymi jej rozporządzeniami wykonawczymi, ustalającymi listę takich spółek i określającymi rolę obserwatorów z ramienia państwa w organach tych spółek.

Polska ma małe szanse na zwycięstwo

Komisja Europejska kwestionuje prawo krajów członkowskich do "złotego weta" w firmach uznawanych przez nie za strategiczne. Uprawnienia te ograniczają bowiem prawo pozostałych właścicieli do uczestniczenia w zarządzie i kontroli spółki.

"Stanowią zatem ograniczenie dla inwestycji bezpośrednich w przedmiotowych spółkach. Ze względu na fakt, że ograniczenia te powstrzymują również inwestorów od zakupu niekontrolnych pakietów akcji dla celów inwestycji portfelowych, mogą być one dodatkowo uznane za ograniczenie dla inwestycji portfelowych w przedmiotowych spółkach" - uważa KE. Tego rodzaju szczególne uprawnienia, zdaniem KE, "można uznać za ograniczenie swobody przepływu kapitału i swobody przedsiębiorczości".

Trybunał Sprawiedliwości UE potwierdzał niejednokrotnie, że takie przepisy są sprzeczne z unijnym prawem. Dopuścił wyjątek dla Belgii jedynie w przypadku dwóch spółek z sektora gazowego, na co powoływała się Polska, twierdząc, że ustawa nie narusza przepisów UE.

Jak zjeść ciastko i mieć ciastko

Skarb Państwa tymczasem myśli, jak zrezygnować z nietolerowanego przez Unię "złotego weta", a jednocześnie zachować władzę nad spółkami, które mają także innych inwestorów.

Rzecznik resortu skarbu Maciej Wewiór powiedział w czwartek PAP, że MSP przygotowało projekt ustawy o zasadach nadzoru właścicielskiego Skarbu Państwa, który proponuje nowe podejście do zapewnienia bezpieczeństwa interesów naszego kraju. Podkreślił, że 22 października zajął się nim Komitet Stały Rady Ministrów i w najbliższym czasie trafi pod obrady rządu. Ponieważ proces wnoszenia spraw przez Komisję Europejską do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości trwa około dwóch miesięcy - to zdaniem rzecznika MSP - sprawa zaskarżenia ustawy o "złotym wecie" okaże się prawdopodobnie "bezprzedmiotowa".

Lista spółek o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego:

1. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo spółka akcyjna z siedzibą w Warszawie; 2. Grupa LOTOS spółka akcyjna z siedzibą w Gdańsku; 3. Operator Logistyczny Paliw Płynnych spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku; 4. Polski Koncern Naftowy ORLEN spółka akcyjna z siedzibą w Płocku; 5. Tauron Polska Energia spółka akcyjna z siedzibą w Katowicach; 6. Polska Grupa Energetyczna spółka akcyjna z siedzibą w Lublinie; 7. PSE - Operator spółka akcyjna z siedzibą w Warszawie; 8. Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System spółka akcyjna z siedzibą w Warszawie; 9. Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych "Przyjaźń" spółka akcyjna z siedzibą w Płocku; 10. Przedsiębiorstwo Przeładunku Paliw Płynnych "Naftoport" spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku; 11. PKP - Polskie Linie Kolejowe spółka akcyjna z siedzibą w Warszawie; 12. TP - Emitel spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie; 13. Inowrocławskie Kopalnie Soli "Solino" spółka akcyjna z siedzibą w Inowrocławiu.

Źródło: PAP, lex.pl