Sądowa batalia o Mały ZUS. "Prowadzimy ponad 600 spraw"

- Oddziały terenowe Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Gdańsku i Poznaniu prowadzą setki spraw przedsiębiorców, w tym sprawy dotyczące Małego ZUS Plus. Aktualnie jest ich ponad 600, z czego w kilkudziesięciu przypadkach złożyliśmy już odwołania do sądów - powiedziała PAP rzeczniczka Małych i Średnich Przedsiębiorców Agnieszka Majewska.

Dodała, że wnioski od przedsiębiorców w sprawie interwencji wpływają do biura Rzecznika "w znacznej ilości". - Pierwszą taką sprawę udało nam się już wygrać. Mam nadzieję, że po wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim pojawią się kolejne orzeczenia korzystne dla przedsiębiorców. Jeśli tak się nie stanie, będziemy składać apelacje, a następnie skargi nadzwyczajne do Sądu Najwyższego - powiedziała.

Podkreśliła, że Biuro Rzecznika MŚP zawsze będzie wspierać przedsiębiorców w sprawach, w których organ administracji publicznej naruszy Konstytucję Biznesu, w tym jedną z pięciu głównych zasad: co nie jest zabronione, jest dozwolone; zasada domniemania uczciwości przedsiębiorcy; zasada rozstrzygania niejasności w przepisach prawa i postępowaniach administracyjnych na korzyść przedsiębiorcy oraz zasada proporcjonalności.

Przeczytaj również: Pułapki w przepisach o wakacjach składkowych. Te osoby muszą uważać

Według rzeczniczki MŚP wciąż pojawiają się przypadki naruszania Konstytucji Biznesu, a wiele z nich widać w działaniu urzędników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. - W lutym i marcu zakład nie przyjmował wniosków przedsiębiorców składanych w sprawach Małego ZUS Plus, co w mojej ocenie stanowiło naruszenie Konstytucji Biznesu. W indywidualnych sprawach przedsiębiorców, w których ZUS nie wydawał decyzji, a jedynie informował o braku możliwości jej wydania, Biuro Rzecznika MŚP występowało z wnioskami o ich wydanie. Dopiero po wstąpieniu Rzecznika do postępowania na prawach przysługujących prokuratorowi decyzje takie były wydawane - poinformowała rzeczniczka.

Zapowiedziała, że w tym tygodniu spotka się z prezesem ZUS Zbigniewem Derdziukiem, mając - jak dodała - "nadzieję na konstruktywną rozmowę dotyczącą współpracy z Biurem Rzecznika, a także na to, że w przyszłości pracownicy zakładu przychylniej będą odnosili się do przedsiębiorców".

Majewska uważa, że kwestie sporne między przedsiębiorcami a organami administracyjnymi powinny być rozwiązywane przede wszystkim na drodze mediacji. Zapowiedziała też, że podejmie starania na rzecz nowelizacji ustawy o Rzeczniku MŚP, tak by rzecznik nie tylko mógł pomagać przy organizacji mediacji, ale był jej faktycznym uczestnikiem i jako strona mógł wspierać przedsiębiorców, co byłoby jej zdaniem korzystne dla przedsiębiorców i przyczyniałoby się do budowania przyjaznego państwa. Według niej byłyby to wymierne i widoczne rozwiązania, na które przedsiębiorcy czekają od wielu lat.

W jej opinii w ciągu ostatnich dwóch lat dzięki współpracy Biura Rzecznika MŚP z Krajową Administracją Skarbową udało się wypracować dobre praktyki, które obecnie stosowane są przez urzędników. Dzięki temu przedsiębiorcy są przyjaźniej traktowani przez urzędy. - Wcześniej bywało różnie. Podczas mojej pracy w Gdańsku widziałam wiele przypadków przeciągających się kontroli skarbowych. Od tego czasu wiele się zmieniło na lepsze, co sygnalizują sami przedsiębiorcy - zauważyła.

Zmiany - jak mówiła - widać np. w treści uzasadnień decyzji administracji skarbowej. "Przedsiębiorca nareszcie może je zrozumieć. Wcześniej standardem było wielostronicowe pismo, w którym na kilkunastu stronach cytowane były przepisy, na kolejnych 10 orzecznictwo, zaś clou sprawy zawarte było w ostatnim akapicie. Liczę, że podobnych co w KAS zmian na lepsze doczekamy się wkrótce w ZUS" - podsumowała rzeczniczka MŚP.

Jak poinformowało Biuro Rzecznika MŚP, 27 czerwca br. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim wydał pierwszy wyrok, w którym podzielił argumentację Rzecznika MŚP i przyznał przedsiębiorcy prawo do Małego ZUS Plus od 1 stycznia 2024.

Spór między Rzecznikiem MŚP a ZUS dotyczy interpretacji przepisów dotyczących tzw. Małego ZUS Plus. A konkretnie o to, jak długo powinna trwać przerwa, po upływie której przedsiębiorca może ponownie skorzystać z tego preferencyjnego rozwiązania. Według Rzecznika intencją ustawodawcy było wprowadzenie dwóch lat przerwy, natomiast ZUS stanął na stanowisku, że przerwa powinna wynosić trzy lata.

- W oparciu o tę interpretację przepisów od początku bieżącego roku ZUS odmawia przedsiębiorcom możliwości korzystania z Małego ZUS Plus, jeżeli korzystali z tej preferencji składkowej w okresie od stycznia 2019 r. do grudnia 2021 r. Spotkało się to ze sprzeciwem Rzecznika MŚP, który m.in. wystąpił o zajęcie stanowiska w tej sprawie przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Wobec braku jednoznacznego stanowiska ministerstwa rzecznik podjął szereg interwencji procesowych - podano.

Sąd wskazał przy tym, że przy interpretacji przepisów dotyczących tej preferencji składkowej należy brać pod uwagę intencję ustawodawcy, który chciał, aby ulga przysługiwała przez 36 miesięcy w cyklicznych 5-letnich okresach, a ponadto art. 11 ustawy Prawo przedsiębiorców, który nakazuje organowi stosowanie zasady przyjaznej interpretacji przepisów i rozstrzygania wątpliwości na korzyść przedsiębiorców.

Mały ZUS Plus to niższe, proporcjonalne do dochodu, składki na ubezpieczenia społeczne dla najmniejszych przedsiębiorców. Z rozwiązania mogą korzystać przedsiębiorcy, których roczny przychód nie przekracza 120 tys. zł i prowadzili działalność w poprzednim roku przez co najmniej 60 dni.