OZE remedium na wysokie ceny energii w firmach?

Jak poinformował rząd, także w drugiej połowie bieżącego roku zostanie utrzymana dotychczasowa maksymalna cena prądu zamrożona na poziomie 693 zł/MWh dla małych i średnich firm, instytucji samorządowych oraz podmiotów użyteczności publicznej (np. szkół, żłobków, szpitali). Rozwiązanie wspiera zwłaszcza tych przedsiębiorców, którzy podpisali umowy na zakup energii elektrycznej po stałej, wyższej stawce. Właściciele firm, które wybrały rozliczenia zmienne, oparte o bieżące notowania na Towarowej Giełdzie Energii (TGE), korzystają na spadkach cen na giełdzie, a te obserwujemy od końca 2022 roku. Dzięki temu obecnie płacą jeszcze mniej niż wynosi ustawowa, zamrożona stawka.

Aktualne ceny na TGE wróciły do poziomów z drugiej połowy 2021 roku. Na ten moment cena hurtowa energii elektrycznej na Towarowej Giełdzie Energii z dostawą na dzień następny wynosi około 440 zł/MWh; 440 zł/MWh z dostawą na trzeci kwartał, 450 zł/MWh z dostawą na czwarty kwartał i 485 zł/MWh z dostawą na rok 2025. Zawsze jednak mogą wydarzyć się nieprzewidziane sytuacje, które wywindują ceny, jak miało to miejsce na koniec 2021 i w 2022 roku, kiedy wiele zbieżnych w czasie awarii oraz wybuch wojny w Ukrainie złożyły się na wzrost cen do niespotykanych wcześniej poziomów.

– Co więcej, chociaż aktualnie obserwujemy spadki na giełdzie, w długoterminowej perspektywie energia pochodzenia węglowego, a tej jest w polskim miksie najwięcej, będzie jednak drożeć. Przedsiębiorcy stale rozglądają się więc za rozwiązaniami, które zapewnią im niższe stawki. Po ostatnich kryzysach na rynku energii społeczeństwo jest bardziej świadome, o energetyce mówiło i mówi się coraz więcej. Zauważamy, że klienci są bardziej wyedukowani oraz skłonni wybierać złożone produkty energetyczne i w ten sposób wpływać na swoją cenę za energię – mówi Katarzyna Bienias, dyrektorka sprzedaży dedykowanej MŚP, członkini zarządu Axpo Polska.

Jak wynika z raportu "Renewable Energy as a Path to Resilience. SME Perspectives on the Energy Crisis" ^[1] przeprowadzonego przez Beyond Fossil Fuels, połowa przedsiębiorców MŚP w Polsce za wzrost kosztów energii obwinia zależność kraju od paliw kopalnych, a w niedostatku lokalnych i krajowych inwestycji w zakresie energii odnawialnej upatruje przyczyn wzrostu kosztów energii w kraju. Obserwując tendencje i chcąc zapewnić sobie dobre stawki za energię, sektor MŚP stawia na OZE.

 – Spora część małych i średnich przedsiębiorstw inwestuje w OZE lub rozważa takie inwestycje w kolejnych latach, aby zniwelować rosnące koszty energii. Jako sprzedawca energii mamy ustawowy obowiązek odbioru ewentualnych nadwyżek energii z instalacji naszych klientów MŚP. W 2022 roku mieliśmy zaledwie koło tysiąca klientów, którzy posiadają własne źródła wytwórcze. Teraz jest ich już prawie pięć tysięcy. Co ciekawe, obserwujemy również wzrost zainteresowania dzierżawą ziem pod panele fotowoltaiczne, wiatraki czy biogazownie – dodaje Katarzyna Bienias z Axpo Polska.

Inną możliwością zabezpieczenia atrakcyjnej stawki są długoletnie umowy cPPA [ang. corporate Power Purchase Agreement]. Jest to rozwiązanie dla tych firm, które nie chcą lub nie mogą zainwestować we własne instalacje odnawialnych źródeł energii. W ramach współpracy sprzedawca energii łączy przedsiębiorcę z właścicielem instalacji OZE i pośredniczy przy zakupie energii. Dzięki temu, że umowy podpisuje się na 10-15 lat, można ustalić atrakcyjną stawkę zielonej energii. Do tej pory takie umowy były zarezerwowane jedynie dla firm o największym zużyciu energii. Dziś rozmawia się, by umożliwić je także przedsiębiorcom MŚP.

– Kontrakty cPPA są preferowaną formą zakupu i sprzedaży, ponieważ przyczyniają się do powstawania nowych odnawialnych mocy wytwórczych oraz pomagają budować przewagę biznesową. Jeszcze nie ustalono szczegółów, na jakich zasadach umowy cPPA będą mogły być zawierane przez mniejsze przedsiębiorstwa. Należy jednak pamiętać, że już teraz sektor MŚP może korzystać z zielonej energii bez inwestowania we własne instalacje. Część spółek obrotu oferuje ją bowiem w standardzie – wyjaśnia Katarzyna Bienias z Axpo Polska.

Innym ważnym powodem, dla którego przedsiębiorcy wybierają korzystanie z zielonej energii, jest obowiązek raportowania niefinansowego oraz względy przewagi biznesowej. Niezależnie od tego, czy daną firmę obejmuje konieczność raportowania ESG czy nie, faktem jest, że zarówno klienci jak i partnerzy biznesowi wywierają coraz większą presję na korzystanie z zielonej energii. Jak pokazują badania, konsumenci już dziś wolą wybierać zakup produktów od firm, które korzystają z zielonej energii. Nacisk na firmy jest także efektem oczekiwań ich większych partnerów biznesowych, którzy są zobowiązani do raportowania i zwracają uwagę na zrównoważony rozwój w obrębie całego swojego łańcucha dostaw. Chęć zatrzymania przy sobie coraz bardziej świadomych ekologicznie klientów i partnerów zmienia więc sam zakup energii, a tym samym rynek.

[1] Beyond Fossil Fuels, "Renewable Energy as a Path to Resilience. SME Perspectives on the Energy Crisis", lipiec 2023.