Tej atrakcji turystycznej już nie ma

Źródło:
PAP, nrk.no
"Kocioł, w którym gotowana jest pogoda dla Europy" gwałtownie się zmienia
"Kocioł, w którym gotowana jest pogoda dla Europy" gwałtownie się zmieniaTVN24
wideo 2/17
Lód i lodowce

Norweskie lodowce topnieją w rekordowo szybkim tempie - alarmują badacze. Najszybciej znikają te najdalej na północy, ale podobny los spotyka położone w innych częściach kraju. Znika między innymi schodzący wprost do jeziora lodowiec Nigardsbreen, jedna z największych atrakcji turystycznych regionu Sogn og Fjordane.

Grubość kontynentalnych lodowców w Norwegii spadła w ciągu ostatnich 12 miesięcy nawet o 10 procent - wynika z najnowszych danych przedstawionych w czwartek przez rządową agencję nadzorującą gospodarkę wodną NVE. To tempo, jakiego nie obserwowano wcześniej w historii pomiarów.

- Najbardziej dramatyczne zmiany dostrzegamy na północy. Głównym problemem są niskie opady śniegu zimą oraz postępujące za nią upalne lato - powiedziała Liss Andreassen, glacjolożka w NVE. Jak dodała, zimą akumuluje się mniej śniegu i lodu, niż topnieje latem.

Szczególnie ucierpiał lodowiec Engabreen w regionie Nordland. Tylko w 2024 roku jego czoło cofnęło się o 83 metry, czyli o jedną piątą tego, co wskazują prowadzone od 2014 r. badania. Długość Austre Okstindbreen w Nordland i Steindalsbreen w Troms skróciła się odpowiednio o 80 i 75 m.

Znika popularna atrakcja turystyczna

Do niedawna zachód Norwegii był dla lodowców bezpiecznym miejscem. Wiejący znad Oceanu Atlantyckiego wilgotny wiatr niósł wystarczająco obfite opady, by pokrywa lodowa w trakcie zimy odbudowywała się. Jednak od 2020 r. śniegu w tej części kraju pada zimą znacznie mniej, a lato przychodzi wcześniej, jest gorące i trwa dłużej.

Z tego powodu turyści stracili w tym roku możliwość podziwiania jednej z największych atrakcji okręgu Sogn og Fjordane - położonego w Parku Narodowym Jostedalsbreen, schodzącego wprost do jeziora lodowca Nigardsbreen. Tylko w 2024 r. cofnął się on o 42 m, znikając za skalistym zboczami okolicznych gór.

Jeszcze w zeszłym roku tysiące turystów podpływało pod czoło tego lodowca łodziami, licząc na wyjątkowy widok spotkania lodu z wodą, ale tegoroczne lato ostatecznie przesądziło o losie tej atrakcji. - W tym roku nie da się już zobaczyć czoła lodowca z punktu fotograficznego na parkingu w pobliżu - zaznaczyła Andreassen.

W ciągu ostatniej dekady lodowiec ten cofnął się prawie o pół kilometra.

Lodowiec Nigardsbreen w 2023 rokuShutterstock
Google Maps

"Ten proces będzie trwać"

Najbardziej znany norweski lodowiec Hardanderjøkulen również staje się coraz mniejszy. Grubość lodu w miejscach, gdzie kręcono piątą część "Gwiezdnych wojen" od początku wieku stopniała o 15 m. Czoło lodowca, który odgrywał planetę Hoth w "Imperium kontratakuje", piątej części sagi, cofnęło się od początku XXI wieku o ponad 460 m. - Każdy z naszych lodowców stracił w ciągu ostatnich dziesięciu lat średnio 200 metrów długości i ten proces będzie trwać - podkreślił Hallgeir Elvehøy, naukowiec z NVE.

2025 będzie Światowym Rokiem Ochrony Lodowców

UNESCO i Międzynarodowa Organizacja Meteorologiczna WMO ogłosiły rok 2025 Światowym Rokiem Ochrony Lodowców. 21 marca będzie od przyszłego roku obchodzony jako Dzień Lodowców.

Na Uniwersytecie Rice’a w Houston w amerykańskim Teksasie przygotowano listę "ofiar katastrofy klimatycznej" - lodowców, które zniknęły już z powierzchni Ziemi. Z Norwegii trafiły na nią do tej pory Breifonn i Juvfonne, lodowiec, na którym znaleziono najstarszy w kontynentalnej Europie lód, którego wiek w 2017 r. szacowano na 7600 lat.

Autorka/Autor:ps

Źródło: PAP, nrk.no

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym wiatrem nad morzem i intensywnymi opadami śniegu w górach. Na terenie dwóch województw śnieg będzie sypać do soboty.

Ostrzeżenia IMGW w kilku województwach

Ostrzeżenia IMGW w kilku województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Niż Telse wpływa na pogodę w Polsce. Nadchodzący czas przyniesie klasyczną, jesienno-zimową aurę z opadami i napływem chłodnego powietrza. Jak prognozują synoptycy tvnmeteo.pl, w górach może dosypać naprawdę sporo śniegu.

Ten "ślimak" przyniesie nawet 30 centymetrów śniegu

Ten "ślimak" przyniesie nawet 30 centymetrów śniegu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Niezwykle wysoką temperaturę zmierzono na początku tygodnia we Francji. W Pau u podnóży Pirenejów było ponad 26 stopni Celsjusza, i to w nocy. Meteorolodzy wyjaśniają, że to efekt wiatru fenowego.

26 stopni. W nocy w listopadzie

26 stopni. W nocy w listopadzie

Źródło:
meteofrance.com, The Guardian, tvnmeteo.pl

Co najmniej 15 osób zginęło, a 113 jest uznawanych za zaginione po osunięciu się ziemi w wyniku ulew na wschodzie Ugandy - poinformowała w czwartek policja.

Znaleziono 15 ciał, ponad 100 osób jest zaginionych

Znaleziono 15 ciał, ponad 100 osób jest zaginionych

Źródło:
PAP

Pogoda na jutro, czyli na piątek 29.11. W nocy pojawią się opady deszczu, a w górach także deszczu ze śniegiem i śniegu. W dzień również będzie padać, a termometry pokażą od 4 do 7 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - piątek 29.11. Nocą w części kraju pojawią się zimowe opady

Pogoda na jutro - piątek 29.11. Nocą w części kraju pojawią się zimowe opady

Źródło:
tvnmeteo.pl

Weekend w większości kraju będzie pochmurny i chłodny. Początek grudnia nie przyniesie zmiany pogody na bardziej zimową. Śnieg w najbliższych dniach spadnie tylko w górach.

Niż Telse odejdzie. Co czeka nas w kolejnych dniach w pogodzie

Niż Telse odejdzie. Co czeka nas w kolejnych dniach w pogodzie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Co najmniej pięć osób zginęło w rzadkim ataku zimy w Korei Południowej - podała agencja Yonhap. Ekstremalne warunki pogodowe w prowincji Gangwon doprowadziły do karambolu z udziałem ponad 50 aut, w którym zostało rannych 11 osób.

Rekordowe śnieżyce. Co najmniej pięć osób nie żyje

Rekordowe śnieżyce. Co najmniej pięć osób nie żyje

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, The Korea Herald, Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

Gwałtowne powodzie wywołane ulewami spowodowały, że prawie 40 tysięcy mieszkańców północnej Malezji musiało się ewakuować. W stanie Kelantan, który został najbardziej dotknięty przez żywioł, w wyniku porażenia prądem zmarły dwie osoby. Pod wodą znalazły się też południowe prowincje Tajlandii.

"Miasto jest całkowicie sparaliżowane"

"Miasto jest całkowicie sparaliżowane"

Źródło:
Bangkok Post, The South China Morning Post, AFP

Z powodu opadów śniegu przejście graniczne Jakuszyce - Harrachow zostało zamknięte dla pojazdów ciężarowych - poinformowała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Utrudnienia dla kierowców mogą potrwać nawet 30 godzin.

Pada śnieg, zamknięto przejście graniczne

Pada śnieg, zamknięto przejście graniczne

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Dawną tajną bazę amerykańskiej armii znaleźli naukowcy NASA podczas badań radarowych lodowca na Grenlandii. Odkrycia dokonano przypadkowo, podczas testowania możliwości nowej technologii przy badaniu wnętrza lodowców. Istnienie tej zimnowojennej bazy, znanej jako Camp Century, nie było już tajemnicą, jednak nowa technologia po raz pierwszy ukazała jej konstrukcję.

Szukali dna lodowca, znaleźli dawną tajną bazę

Szukali dna lodowca, znaleźli dawną tajną bazę

Źródło:
NASA, tvn24.pl

Bolid przeciął niebo we wtorek rano w okolicach Kołbieli (woj. mazowieckie). Efektowna, jasna kula światła została uchwycona przez kamerkę samochodową Reportera24. Zjawisko można zobaczyć na nagraniu.

Jasny punkt na niebie nad Mazowszem. Wiemy, czym był

Jasny punkt na niebie nad Mazowszem. Wiemy, czym był

Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach, Skytinel

Wał szkwałowy zawisł w czwartek nad Oleśnicą (woj. dolnośląskie). - Zwiastuje on zazwyczaj porywisty wiatr oraz intensywne opady deszczu, a latem silne burze - przekazał synoptyk tvnmeteo.pl Damian Zdonek.

"Wyjątkowo spektakularne zjawisko" nad Oleśnicą

"Wyjątkowo spektakularne zjawisko" nad Oleśnicą

Źródło:
tvnmeteo.pl, Sieć Obserwatorów Burz

Mikroorganizmy zostały znalezione na próbce asteroidy Ryugu. Nie pochodzą one jednak spoza Ziemi - kosmiczna skała została skolonizowana przez nasze rodzime bakterie. Do zasiedlenia doszło pomimo szczegółowych procedur bezpieczeństwa, co pokazuje, jak doskonale mikrofauna radzi sobie z adaptacją do nieprzyjaznych środowisk.

"Znaleźliśmy mikroorganizmy w próbce asteroidy"

"Znaleźliśmy mikroorganizmy w próbce asteroidy"

Źródło:
Science X Network, space.com

Ponad półtora miliona zgonów rocznie na całym świecie jest wynikiem zanieczyszczenia powietrza spowodowanego pożarami. Najbardziej cierpią mieszkańcy krajów rozwijających się, głównie w Afryce i Azji. Dym i popioły mają szczególnie niszczycielski wpływ na układ krążenia i oddechowy.

Zabijają ponad półtora miliona ludzi rocznie. W nieoczywisty sposób

Zabijają ponad półtora miliona ludzi rocznie. W nieoczywisty sposób

Źródło:
AFP, The Lancet

Co najmniej 27 osób zginęło na skutek ulew, jakie nawiedziły Sumatrę. Powodzie i lawiny błotne uwięziły wiele ludzi w pojazdach, na miejscu wciąż trwają poszukiwania zaginionych. Niebezpieczna aura wzmocniona została przez zjawisko La Nina.

Pojazdy i domy pod zwałami błota. "Skupiamy się na poszukiwaniu zaginionych"

Pojazdy i domy pod zwałami błota. "Skupiamy się na poszukiwaniu zaginionych"

Źródło:
PAP. Reuters

Rok 2024 był w Belgii rekordowy pod względem opadów deszczu. Od 1 stycznia spadło w kraju 1088,8 litra na metr kwadratowy - poinformował Królewski Instytut Meteorologiczny. W czwartek sąsiednią Holandię nawiedziła szósta w tym roku burza.

"Ten rok był bardzo mokry". Rekord pobity na miesiąc przed końcem roku

"Ten rok był bardzo mokry". Rekord pobity na miesiąc przed końcem roku

Źródło:
ENEX, brusselstimes.com, dutchnews.nl

Orki żyjące w wodach północno-zachodniego Pacyfiku znowu zaczęły nosić "kapelusze" z martwych łososi. Jak donoszą naukowcy, ten makabryczny trend wrócił po 37 latach.

Po prawie 40 latach powróciła makabryczna moda

Po prawie 40 latach powróciła makabryczna moda

Źródło:
livescience.com

Powodzie, które były następstwem intensywnych opadów deszczu, nawiedziły w ostatnich dniach część Sri Lanki. W wyniku żywiołu zginęła jedna osoba, a osiem jest poszukiwanych.

Osiem osób, w tym sześcioro dzieci, zaginęło w powodzi

Osiem osób, w tym sześcioro dzieci, zaginęło w powodzi

Źródło:
Reuters, Associated Press

Astronomowie po raz pierwszy z bliska przyjrzeli się umierającej gwieździe spoza naszej galaktyki. Chodzi o WOH G64, którą dzieli od nas 160 tysięcy lat świetlnych. Jak podkreślają naukowcy, to "rzadka okazja bycia świadkiem gwiezdnej ewolucji w czasie rzeczywistym".

Umierający "gwiezdny Behemot" podejrzany z bliska. Niezwykłe zdjęcie

Umierający "gwiezdny Behemot" podejrzany z bliska. Niezwykłe zdjęcie

Źródło:
ESO

Pismo alfabetyczne może być o pół tysiąclecia starsze, niż sądzono - twierdzą naukowcy, który odkryli gliniane cylindry na terenie Syrii. Wydaje się, że są na nich wyryte jedne z najstarszych alfabetycznych zapisów wykonanych w historii ludzkości.

"Historia pochodzenia alfabetu może być zupełnie inna"

"Historia pochodzenia alfabetu może być zupełnie inna"

Źródło:
PAP, jhu.edu

Burze śnieżne przetoczyły się przez Turcję. W wyniku gwałtownego pogorszenia pogody zmarły dwie osoby, na śmierć zamarzło kilkaset owiec. Opady doprowadziły do paraliżu na drogach, wielu kierowców utknęło w zaspach i wymagało pomocy służb.

Uderzenie śnieżycy. Paraliż na drogach, zwierzęta zamarzły na śmierć

Uderzenie śnieżycy. Paraliż na drogach, zwierzęta zamarzły na śmierć

Źródło:
PAP, Duvar

Powalone przez wiatr ogromne drzewo runęło na dom i wpadło do środka w Kingston w stanie Waszyngton. Budynek został zniszczony. Na szczęście nikogo nie było wtedy w środku - informują amerykańskie media.

Drzewo przecięło dom na pół

Drzewo przecięło dom na pół

Źródło:
CNN, KING 5 News

W jednej z dzielnic położonych w pobliżu miasta Honolulu na Hawajach z niewiadomego powodu umierają dzikie ptaki. Władze amerykańskiego stanu mają zbadać zwłoki padłych zwierząt, aby ustalić przyczynę ich śmierci.

Tajemnicza śmierć ptaków. "Coś tu jest nie tak"

Tajemnicza śmierć ptaków. "Coś tu jest nie tak"

Źródło:
Hawaii News Now, tvnmeteo.pl

Smugi opadowe pojawiły się we wtorek nad Białymstokiem. Widok ten, zwany też zjawiskiem virga, uchwycił na zdjęciach Reporter24 pan Szymon. - Przypomina włókna wystające z chmury - skomentował autor fotografii.

"Włókna wystające z chmury". Coś takiego nie pojawia się często

"Włókna wystające z chmury". Coś takiego nie pojawia się często

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Silnik na paliwo stałe, który ma napędzać małą rakietę Epsilon S, stanął we wtorek w płomieniach podczas testu w centrum kosmicznym Tanegashima w Japonii - poinformowała agencja kosmiczna JAXA. Policja i straż pożarna podały, że nie było ofiar w ludziach.

Płomienie i kłęby dymu. Eksplozja w centrum kosmicznym

Płomienie i kłęby dymu. Eksplozja w centrum kosmicznym

Źródło:
PAP

Orki pojawiły się w wąskiej zatoce False Creek położonej w sercu Vancouver. Cztery osobniki zostały uchwycone na nagraniu z promu. Te morskie ssaki rzadko wpływają do tych wód.

Grupa orek pojawiła się w sercu Vancouver

Grupa orek pojawiła się w sercu Vancouver

Źródło:
Reuters

Naukowcy zaobserwowali u kaberu etiopskiego, zwanego też szakalem, nieznane wcześniej u drapieżników zachowanie: spożywanie nektaru kwiatów. W ten sposób zwierzęta te mogą pełnić funkcję zapylaczy - piszą badacze na łamach "Ecology".

Szakale jako zapylacze? Lubią jeść nektar

Szakale jako zapylacze? Lubią jeść nektar

Źródło:
sciencedaily.com