W pierwszej połowie XIII wieku klimat był wyjątkowo ciepły, co spowodowało, że roślinność na stepach, ciągnących się przez Europę i Azję, stała się bujna. To z kolei pomogło Mongołom rozszerzyć granice swojego państwa na zachód. W 1241 roku armia mongolska dotarła do równin, aż na terytorium Węgier. W kilku bitwach Złota Orda pod dowództwem Batu-chana rozgromili Polaków i Węgrów. Jednak ostatecznie Azjaci ponieśli porażkę. Nicola Di Cosmo z Uniwersytetu Princeton w USA twierdzi, że w główniej mierze stoi za tym pogoda.

Stepy w wodzie

Na stepach na Węgrzech poziom wód gruntowych jest wysoki, co sprzyja podtopieniom tych obszarów. Di Cosmo, analizując pierścienie drzew w tym rejonie odkrył, że na początku 1242 roku zima była mokra, co zapewne zmieniło step w bagno. Potwierdzają to również historyczne dokumenty.

- Znali tamtejsze środowisko, jednak nie wiedzieli, że teren ten często nawiedzają powodzie - stwierdził Di Cosmo.

Konnica Mongolska pasła swoje zwierzęta na wielkich stepach. Gdy zamieniły się w bagna, konie nie miały co jeść. Z tego względu Mongołowie zdecydowali wycofać się do suchych, wyżynnych obszarów w Rosji. W rezultacie w 1242 roku pogoda udaremniła dalszy najazd Azjatów na Środkową Europę.

W roli głównej

Di Cosmo podkreśla, że warunki pogodowe nie były jedynym czynnikiem odwrotu Mongołów, choć z pewnością stanowiły główny powód, którego nie należy ignorować.

- To tak samo, jakby powiedzieć, że mroźna zima w Rosji nie miała wpływu na odwrót wojsk Napoleona - porównał Di Cosmo.

Aaron Putnam z Uniwersytetu Maine popiera badania Di Cosmo. Twierdzi, że uwzględniono wszystkie potencjalne powody, które mogły przyczynić się do klęski Mongołów.

- Myślę, że jest to przekonujące. Wcześniejsze wyjaśnienia na temat wycofania się Mogołów nie były spójne. Mongołowie byli rozwinięci technologicznie, ale do ich klęski przyczyniło się nieodpowiednie dla koni środowisko - podał Putnam.

Kontrowersyjne badania

Michael Mann z Uniwersytetu Princeton przyznał, że analizy są interesujące, jednak uczula przed ich nadinterpretacją. Twierdzi, że wyniki niekoniecznie zostały poprawnie zinterpretowane pod względem wpływu warunków pogodowych na owe wydarzenie historyczne.

- Jestem sceptycznie nastawiony do wyników badań, które jak twierdzą naukowcy mówią, że Mongołów powstrzymała pogoda. Z doniesień historycznych raczej wynika, że warunki atmosferyczne nie były aż tak skrajne - stwierdził Mann.

Jak kapryśna może być pogoda w zimę przekonali się w tym roku Brytyjczycy. W niektórych regionach Anglii pojawiły się ogromne powodzie:

Powódź w Wielkiej Brytanii nadal trwa

Autor: AD/jap / Źródło: newscientist.com