Miejskie wyspy ciepła są śmiertelnym zagrożeniem. Jak radzić sobie z upałem

Rządowe Centrum Bezpieczeńswa: może być niebezpiecznie
Rządowe Centrum Bezpieczeńswa: może być niebezpiecznie
tvn24
Rządowe Centrum Bezpieczeńswa: może być niebezpiecznietvn24

Fala upałów utrzyma się w Polsce do piątku. Front przyniesie ze sobą gorące, zwrotnikowe powietrze. Najwyższa temperatura prognozowana jest na południu Polski, gdzie termometry wskażą od 32 do 36 stopni. Jak zaznacza Witold Skomra z Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, najtrudniej wytrzymać w taką pogodę będzie w miejskich wyspach ciepła.

Witold Skomra z Rządowego Centrum Bezpieczeństwa (RCB) w programie "Wstajesz i wiesz" mówił o utrudnieniach pogodowych, jakie czekają nas w najbliższych dniach. Wysoka temperatura, spowodowana frontem płynącym z południa, może zagrażać naszemu zdrowiu.

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia trzeciego - najwyższego - stopnia właśnie przed groźnymi upałami.

Najgorsza sytuacja wystąpi w dużych miastach.

- Przy tak wysokiej temperaturze, przy braku wiatru, dużej wilgotności powietrza dochodzi do zjawiska, które nazywamy wyspą ciepła - tłumaczy Skomra. Dodaje, że przy takich warunkach zagrożone jest życie osób z problemami krążeniowo-oddechowymi.

Przypomina także sytuację z 2003 roku. - W kilku miastach Europy Zachodniej powstały takie wyspy ciepła. Zginęło wtedy w całej Europie prawie 50 tysięcy ludzi. Nieprawdopodobna tragedia, o której nikt nie słyszał - mówi.

Schemat miejskiej wyspy ciepła (Micgryga (CC BY 3.0)/Wikipedia)Micgryga (CC BY 3.0)/Wikipedia

Czym są miejskie wyspy ciepła

Wyspy ciepła koncentrują się w obrębie dużych miast, gdzie ruch powietrza jest ograniczony. Wyższa temperatura w miastach spowodowana jest przez uwalnianie ciepła do dolnej warstwy atmosfery w procesie konwekcji (ruch powietrza, spowodowany różnicami temperatur: cieplejsze, a więc lżejsze powietrze wypychane jest do góry, cięższe, chłodniejsze znajduje się tuż nad powierzchnią).

Zabudowa dodatkowo potęguje to zjawisko, ponieważ wiatr napotyka na swojej drodze więcej przeszkód niż ma to miejsce na otwartym terenie z roślinnością. Powietrze napotyka na przeszkody i nie może swobodnie przemieszczać się i mieszać się w mieście, więc temperatura wolniej tam spada. Przez wiele lat naukowcy uważali, że to zjawisko powstaje na skutek zmniejszenia powierzchni parowania, między innymi przez usunięcie roślinności z przestrzeni miejskiej.

- Między blokami nie ma ruchu wiatru. Są otwarte place, gdzie będzie duże nasłonecznienie - tłumaczy Skomra.

Najbardziej widocznym i miarodajnym wskaźnikiem miejskiej wyspy ciepła jest różnica temperatury między miastem a obszarami podmiejskimi. Może ona dochodzić nawet do 10-15 stopni Celsjusza. Wyspy częściej występują latem niż zimą.

Zły moment dla osób starszych

Osoby chore, czujące się źle oraz te, które źle znoszą upały w dni, kiedy jest największe nasłonecznienie, nie powinny wychodzić na otwartą przestrzeń. - Osoby starsze z problemami oddechowymi przez te kilka dni mogą być naprawdę zagrożone - zaznacza Witold Skomra.

Francuzi polecają osobom starszym, aby w tym czasie robiły zakupy czy odwiedzały galerie handlowe, czyli miejsca, które są klimatyzowane. Należy przeczekać najcieplejszy okres od godz. 10 do 14. Kiedy kilka lat temu przez Włochy przechodziła fala upałów, lokalne władze kupowały seanse w kinach dla starszych osób.

Prognozowana temperatura w najbliższych dniach (Ventusky.com)
Prognozowana temperatura w najbliższych dniach (Ventusky.com)Ventusky.com

Po upałach przyjdą burze

- W związku z tymi upałami, czeka nas front burzowy, który idzie od zachodu. Znowu będziemy mieli powtórkę z tego, co było w zeszłym tygodniu. Czyli najpierw bardzo wysoka temperatura, a potem burze i porywiste wiatry. Pojutrze i w piątek mogą pojawić się burze. Na razie mówi się o województwach zachodnich - informuje Witold Skomra.

Do Polski nadciągnie strefa z burzami
Do Polski nadciągnie strefa z burzamiVentusky.com

Sytuacja może być niebezpieczna

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa przypomina też, że aby bezpiecznie przetrwać upały należy ograniczyć przebywanie w pełnym słońcu, pić dużo niegazowanej wody, nie wychodzić - jeśli nie ma takiej potrzeby - z domu oraz unikać wysiłku fizycznego i picia alkoholu, który odwadnia organizm. Należy też pamiętać o noszeniu nakrycia głowy.

Nie można zostawiać dzieci i zwierząt w zamkniętym samochodzie. W przypadku wystąpienia objawów przegrzania organizmu: przyspieszony oddech, temperatura, nudności, zawroty głowy lub dreszcze należy szukać pomocy, dzwoniąc na numery alarmowe 112 lub 999.

Eksperci zalecają, żeby osoby dorosłe codziennie wypijały co najmniej 1,5 litra napojów, a osoby starsze nawet więcej - około 2 litrów (zapotrzebowanie na wodę dorosłego mężczyzny wynosi 2,5 litra dziennie, kobiety - 2 litry). Jednak zalecenia te dotyczą sytuacji, kiedy przebywamy w otoczeniu o umiarkowanej temperaturze.

Zobacz całą rozmowę z Witoldem Skomrą:

Wojciech Skowron informuje o ostrzeżeniach pogodowych
Wojciech Skowron informuje o ostrzeżeniach pogodowychtvn24

Autor: wd/aw / Źródło: tvn24, PAP, science daily

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock /

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W czwartek 4.09 w niektórych regionach Polski już od rana pojawiają się burze. Wyładowaniom towarzyszą opady deszczu oraz silne porywy wiatru. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Grzmoty słychać już od rana

Gdzie jest burza? Grzmoty słychać już od rana

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed trudnymi i niebezpiecznymi warunkami. W części kraju obowiązują żółte alarmy przed gęstą mgłą oraz burzami. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Niebezpiecznie w części kraju. IMGW ostrzega

Niebezpiecznie w części kraju. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. W czwartek 4.09 termometry wskażą maksymalnie 28 stopni. Miejscami przelotnie popada i zagrzmi. Aura przeważnie korzystnie wpłynie na nasze samopoczucie.

Pogoda na dziś - czwartek, 4.09. Będzie ciepło, a miejscami burzowo

Pogoda na dziś - czwartek, 4.09. Będzie ciepło, a miejscami burzowo

Źródło:
tvnmeteo.pl

Prawie 40 lat po oderwaniu się od Antarktydy, A23a, największa i najstarsza góra lodowa świata się rozpada. Zdaniem naukowców z British Antarctic Survey (BAS), masa lodu zniknie w ciągu kilku tygodni.

Przetrwała czterdzieści lat. Ma zniknąć w ciągu tygodni

Przetrwała czterdzieści lat. Ma zniknąć w ciągu tygodni

Źródło:
PAP, CNN, AFP

Huragan Lorena, który uformował się u wybrzeży Meksyku, zagraża mieszkańcom półwyspu Kalifornia Dolna - ostrzegają służby meteorologiczne. Żywiołowi towarzyszy wiatr z prędkością do 120 kilometrów na godzinę oraz ulewne deszcze. Po Pacyfiku sunie jeszcze jeden huragan.

Lorena nabiera siły. Zagraża wybrzeżom Meksyku

Lorena nabiera siły. Zagraża wybrzeżom Meksyku

Źródło:
Reuters, ABC News

Polska w najbliższych dniach znajdzie się pomiędzy dwoma układami barycznymi, co przyniesie zmienne warunki pogodowe. Początek weekendu upłynie pod znakiem silnych burz i spadku temperatury - miejscami termometry pokażą zaledwie 22 stopnie Celsjusza.

Weekend przyniesie ochłodzenie i burze. Kiedy wróci ciepło?

Weekend przyniesie ochłodzenie i burze. Kiedy wróci ciepło?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na czwartek 4.09. W nocy na wschodzie kraju pojawią się gęste mgły. Dzień przyniesie pogodną aurę, choć w części Polski możliwe są przelotne opady i burze.

Pogoda na jutro - czwartek, 4.09. Mgły spowiją w nocy część kraju

Pogoda na jutro - czwartek, 4.09. Mgły spowiją w nocy część kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gwałtowne powodzie nawiedziły północne Indie. W wyniku ulew doszło do osunięć ziemi, w wyniku których zginęło co najmniej pięć osób - poinformowały lokalne władze. W niektórych regionach trwają akcje poszukiwawczo-ratunkowe.

Najwyższe opady od siedmiu dekad. Zginęło pięć osób

Najwyższe opady od siedmiu dekad. Zginęło pięć osób

Źródło:
Reuters, Times of India

We wtorek wieczorem przez włoskie miasto Triest przeszła gwałtowna ulewa. W ciągu kilku godzin sparaliżowała ruch drogowy oraz spowodowała liczne podtopienia. Straż pożarna interweniowała ponad 60 razy.

Chaos nad Adriatykiem. Osuwiska, podtopienia, uwięzieni kierowcy

Chaos nad Adriatykiem. Osuwiska, podtopienia, uwięzieni kierowcy

Źródło:
ENEX, ANSA

Lato 2025 było najcieplejszym w historii pomiarów Chin - przekazała w środę Chińska Administracja Meteorologiczna (CMA). Również inne kraje Azji Wschodniej doświadczyły ekstremalnie wysokiej temperatury.

Rekordowe lato w Chinach. To powód do niepokoju

Rekordowe lato w Chinach. To powód do niepokoju

Źródło:
PAP, AFP

Grupa badaczy zajmujących się zmianą klimatu ostro skrytykowała raport Departamentu Energii w administracji Donalda Trumpa dotyczący regulacji emisji zanieczyszczeń. Zdaniem ekspertów bagatelizuje on zagrożenia związane ze zmianami klimatu i przedstawia je jako rzekomo korzystne zjawiska.

"To nie nauka, to propaganda". Raport administracji Trumpa pod ostrzałem

"To nie nauka, to propaganda". Raport administracji Trumpa pod ostrzałem

Źródło:
CNN, The New York Times

Władze hiszpańskiej Teneryfy ogłosiły, że przeprowadzą największe w historii ćwiczenia na wypadek wybuchu wulkanu Teide znajdującego się na wyspie. W symulacji wezmą udział nie tylko mieszkańcy, lecz także naukowcy oraz służby. Ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce nieco ponad 100 lat temu.

"To nie jest improwizacja". Na Teneryfie dostaną ważny alert

"To nie jest improwizacja". Na Teneryfie dostaną ważny alert

Źródło:
CanarianWeekly, El Diario

Wtorkowy wieczór przyniósł burze z ulewami w części kraju. W województwie łódzkim wystąpiły lokalne podtopienia, a silny wiatr łamał gałęzie i zrywał dachy.

"To było megauderzenie. Nagle zacząłem widzieć latające płyty dachowe"

"To było megauderzenie. Nagle zacząłem widzieć latające płyty dachowe"

Źródło:
TVN24

Młody niedźwiedź pojawił się na szlaku turystycznym w Dolinie Kościeliskiej w Tatrach i zaczął gonić przestraszonego turystę. W sieci pojawiło się nagranie incydentu. - To nie był atak - podkreślił w rozmowie z TVN24 Filip Zięba z Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Niedźwiedź gonił turystę w Tatrach

Niedźwiedź gonił turystę w Tatrach

Źródło:
TVN24

W środę asteroida 2025 QV5 o rozmiarach zbliżonych do autobusu przeleci obok Ziemi. Kosmiczny obiekt nie stanowi zagrożenia dla naszej planety, ale amerykańska agencja kosmiczna NASA będzie prowadzić jego dokładne obserwacje.

Jest wielkości autobusu, w środę przeleci blisko Ziemi

Jest wielkości autobusu, w środę przeleci blisko Ziemi

Źródło:
Live Science, NASA

Rekordowe opady deszczu nawiedziły północną Japonię. W prefekturze Akita wylało kilka rzek, zalewając miejscowe pola ryżowe. Służby apelują do mieszkańców o zachowanie ostrożności.

Takich ulew we wrześniu jeszcze tam nie było

Takich ulew we wrześniu jeszcze tam nie było

Źródło:
Reuters, NHK

W poniedziałek po południu w stolicę amerykańskiego stanu Arizona - Phoenix - uderzyła burza piaskowa. Atak żywiołu spowodował poważne zakłócenia w ruchu drogowym i lotniczym. Tysiące osób było bez prądu.

Burza piaskowa nawiedziła miasto

Burza piaskowa nawiedziła miasto

Źródło:
CNN, KTAR News 92.3 FM, ABC15

W nocy z poniedziałku na wtorek na polskim niebie widoczna była zorza polarna. Wiele osób skorzystało z dobrych warunków do obserwacji, w tym Reporterzy 24.

Zorza polarna. Wasze zdjęcia

Zorza polarna. Wasze zdjęcia

Źródło:
Kontakt24, Z głową w gwiazdach

Do 1411 osób wzrosła liczba ofiar trzęsienia ziemi w Afganistanie - przekazał rzecznik tamtejszego rządu. Ponad 3100 osób zostało rannych, a około 5400 domów uległo zniszczeniu. Wciąż trwa akcja ratunkowa, którą utrudnia brak zasobów i trudny teren. We wtorek ziemia ponownie się zatrzęsła.

Trzęsienie ziemi w Afganistanie. Był kolejny wstrząs

Trzęsienie ziemi w Afganistanie. Był kolejny wstrząs

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters

W ostatnich latach liczba lwów azjatyckich w Indiach znacznie wzrosła. Z jednej strony jest to sukces w odbudowie populacji podgatunku, który został niemal wytępiony przez człowieka, z drugiej - coraz częściej obserwuje się ataki tych zwierząt na ludzi. Rozwiązania problemu nie widać.

Z wioski zniknęło dziecko. Co dalej z "wyjątkową relacją"?

Z wioski zniknęło dziecko. Co dalej z "wyjątkową relacją"?

Źródło:
CNN

Sudańscy rebelianci przekazali w poniedziałek, że w wiosce na zachodzie kraju doszło do osuwiska, w wyniku którego zginęło ponad tysiąc osób. Zaapelowali o pomoc do ONZ i międzynarodowych organizacji humanitarnych.

Wielkie osuwisko, które miała przeżyć tylko jedna osoba

Wielkie osuwisko, które miała przeżyć tylko jedna osoba

Źródło:
PAP, Reuters, Al Jazeera

Tegoroczne lato "prawie na pewno" będzie najcieplejszym w historii pomiarów Wielkiej Brytanii - poinformowała w poniedziałek brytyjska agencja pogodowa Met Office. To sygnał postępującego globalnego ocieplenia.

Najcieplejsze lato od ponad 140 lat

Najcieplejsze lato od ponad 140 lat

Źródło:
PAP, The Guardian, Met Office

Amerykański astronauta Don Pettit uchwycił na nagraniu mieniącą się nad Ziemią zorzę polarną. Niezwykłe zjawisko zarejestrował z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Tak wygląda zorza polarna z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Tak wygląda zorza polarna z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Pięć gatunków ptaków od 2026 roku będzie objętych całoroczną ochroną. Informacją tą podzielił się Mikołaj Dorożała, wiceminister klimatu i środowiska. "Udało się osiągnąć ważny kompromis" - napisał.

"Dobra wiadomość dla przyrody". Na te gatunki nie będzie można polować

"Dobra wiadomość dla przyrody". Na te gatunki nie będzie można polować

Źródło:
tvn24.pl

Trzęsienie ziemi w Afganistanie. Dlaczego jego skutki okazały się tak tragiczne? Zdaniem profesora Jerzego Żaby, sejsmologa z Uniwersytetu Śląskiego, wpłynęło na to kilka czynników.

Dlaczego trzęsienie ziemi w Afganistanie było tak zabójcze

Dlaczego trzęsienie ziemi w Afganistanie było tak zabójcze

Źródło:
PAP

Silne trzęsienie ziemi w Afganistanie pochłonęło życie ponad 800 osób, a ponad 3000 zostało rannych. Akcję ratunkową utrudnia niedostępność wielu dotkniętych obszarów. W rozmowach z mediami świadkowie katastrofy zrelacjonowali swoje przeżycia.

Trzęsienie ziemi w Afganistanie. "Byłem na wpół pogrzebany i nie mogłem się wydostać"

Trzęsienie ziemi w Afganistanie. "Byłem na wpół pogrzebany i nie mogłem się wydostać"

Źródło:
Al Jazeera, Associated Press, BBC

W tym tygodniu czeka nas wyjątkowe zjawisko astronomiczne. Nasz naturalny satelita schowa się w cieniu Ziemi i dojdzie do całkowitego zaćmienia Księżyca.

Przed nami wyjątkowe zjawisko astronomiczne. Będzie widoczne z Polski

Przed nami wyjątkowe zjawisko astronomiczne. Będzie widoczne z Polski

Źródło:
timeanddate.com, PAP, tvnmeteo.pl

W niedzielę przez Houston w Teksasie przeszły silne burze, które wyrządziły wiele szkód na drogach i zakłóciły ruch lotniczy. Woda wlała się również do niektórych mieszkań.

Tym razem to Houston miało problem. "Tato, spójrz na wodę"

Tym razem to Houston miało problem. "Tato, spójrz na wodę"

Źródło:
ENEX, KHOU11, FOX 26 Houston

Do połowy września w Polsce ma panować późne lato - według niektórych prognoz temperatura może wzrosnąć nawet do 34 stopni Celsjusza. Tomasz Wasilewski odpoczywa na urlopie, dlatego tym razem w modele meteorologiczne zajrzała synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Pogoda na 16 dni: upał jeszcze może wrócić

Pogoda na 16 dni: upał jeszcze może wrócić

Źródło:
tvnmeteo.pl