Prawdopodobnie jest to jedna z najstarszych protez, jak膮 odnaleziono do tej pory w historii ludzko艣ci. Egiptolodzy z Uniwersytetu w Bazylei wraz z innymi ekspertami ponownie zbadali drewniany palec u nogi.
Odkryto go w kobiecym grobie w pobli偶u Sheikh'Abd el-Qurna w pobli偶u Luksoru. 3000-letni drewniany paluch zosta艂 poddany nast臋pnie szczeg贸艂owym badaniom przy u偶yciu najnowocze艣niejszych metod, jakimi dysponuj膮 naukowcy.
Badacze przebadali protez臋 przy zastosowaniu nowoczesnej technologii rentgenowskiej oraz tomografii komputerowej. Udowodnili dzi臋ki temu, 偶e drewniany palec by艂 kilkakrotnie przymocowany do stopy w艂a艣cicielki, kt贸r膮 by艂a c贸rka kap艂ana.
Rzemie艣lnicza precyzja
Dzi臋ki badaniom naukowcy mogli rozpozna膰 materia艂y, kt贸re zosta艂y u偶yte do produkcji protezy, a nawet zidentyfikowali metod臋 produkcji. Okaza艂o si臋, 偶e - jak na tamte czasy - wynalazek by艂 bardzo nowoczesny.
Sztuczny paluch opracowany w pierwszym tysi膮cleciu przed nasz膮 er膮 pokazuje ogromne umiej臋tno艣ci rzemie艣lnika, kt贸ry musia艂 bardzo dobrze zna膰 fizjonomi臋 cz艂owieka. Urz膮dzenie to umo偶liwi艂o du偶膮 mobilno艣膰 pacjentce. Proteza by艂a solidnie skonstruowana, wida膰 to po strukturze pasa, kt贸ry j膮 utrzymywa艂. Drewniana proteza zosta艂a wyrze藕biona w precyzyjny i staranny spos贸b. Widocznie w艂a艣cicielka ceni艂a sobie komfort, naturalny wygl膮d i estetyk臋 wykonania. Kobieta mog艂a liczy膰 na wykwalifikowanych specjalist贸w.
Proteza znaleziona w mogile
Proteza pochodz膮ca z wczesnej epoki 偶elaza, zosta艂a odnaleziona w grobowcu, kt贸ry by艂 ukryty w skale pod star膮, nieczynn膮 kaplic膮 na wzg贸rzu cmentarnym Szejka "Abd el-Qurna" na zach贸d od Luksoru. Ta kaplica nale偶y do grupy monumentalnych grobowc贸w skalnych pochodz膮cych z ko艅ca XV wieku p.n.e. Grobowce te budowano dla wy偶szej klasy, kt贸ra by艂a w bliskich stosunkach z rodzin膮 kr贸lewsk膮.
W tym projekcie finansowanym przez Szwajcarsk膮 Fundacj臋 Nauki wykorzystano precyzyjn膮 technologi臋 bada艅 i fotografii. Naukowcy wzi臋li pod uwag臋 pozosta艂o艣ci archeologiczne, dzi臋ki czemu mieli wgl膮d w historie 偶ycia lokalnej ludno艣ci oraz spos贸b w jaki budowali obiekty. Te materialne pozosta艂o艣ci po dawnych ludach dostarczaj膮 informacji na temat praktyk produkcyjnych, zwyczaj贸w, umiej臋tno艣ci, a nawet nawyk贸w poszczeg贸lnych os贸b, kt贸re mia艂y kontakt z badanymi obiektami.
Badania w tr贸jwymiarze
Wsp贸lnie z ekspertami geodezji i geologii z ETH Zurich zesp贸艂 archeolog贸w z Bazylei stara si臋 zbada膰 naturalne i sztuczne struktury obszaru wykopu i otaczaj膮cego go s膮siedztwa. Specjali艣ci opracowuj膮 obecnie precyzyjn膮 cyfrow膮 analiz臋 krajobrazu i tryby architektoniczne dla tego obszaru. Jest to mapa terenu wykonana technik膮 tr贸jwymiarow膮, kt贸ra ilustruje jego morfologi臋 oraz bada struktury podziemne. Na tej podstawie naukowcy chc膮 symulowa膰 rozw贸j cmentarza. Mo偶liwo艣ci technologiczne umo偶liwiaj膮 r贸wnie偶 rekonstrukcje faz jego u偶ytkowania.
Zobacz tak偶e inne znalezisko. Tym razem z Gda艅ska:
Autor: wd/aw / 殴r贸d艂o: unibas.ch
殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽University of Basel, LHTT. Image: Matja啪 Ka膷i膷nik