Polskie tradycje naukowe na Spitsbergenie sięgają końca XIX wieku. Nasi badacze od ponad 100 lat pilnie śledzą zmiany klimatyczne i biologiczne w tym rejonie świata. Ich historię przybliżają naukowcy z Polskiej Stacji Polarnej w Hornsundzie.
"Za nami mglisty i deszczowy dzień w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund. Topniejący śnieg zaczyna spływać strumieniami do fiordu" - relacjonuje kierownik bieżącej załogi stacji Adam Nawrot.
Średnia dobowa temperatura powietrza 24-05-2012 wyniosła 0,8°C, z minimum 0,2°C i maksimum 2,6°C. Przez cały dzień wiał słaby, zachodni wiatr.
Ziema Dickensa - serce Spitsbergenu
Na Ziemi Dicksona, w centralnej części Spitsbergenu, przy zatoce Petuniabukta położona jest stacja polarna Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – AMUPS. Wyprawy w ten rejon trwają już od 1984 roku, choć badania polarne Uniwersytetu Poznańskiego mają znacznie dłuższą tradycję. Jako bazy badawczej, do roku 2009 używano zabytkowej chatki traperskiej „Skottehytta” (tłum. szkocka chata). W związku z wprowadzeniem przez Gubernatora Svalbardu przepisów o ścisłej ochronie wszelkich obiektów sprzed 1946 roku, Skottehytta została zamknięta. Ekspedycja w 2010 roku rozbiła obóz namiotowy, który został otoczony potykaczami – ich zerwanie uruchamiało rakiety, mające odstraszać niedźwiedzie polarne. W lipcu 2011 postawiono dwa kontenery będące nową bazą naukową Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. To najbardziej na północ położona polska stacja naukowa, która jest użytkowana głównie w sezonie zimowo-wiosennym i letnim.
Cel badań
Obecne badania obejmują przede wszystkim współczesne funkcjonowanie geoekosystemów peryglacjalnych i glacjalnych oraz zmian obiegu energii i materii. Wykonuje się między innymi precyzyjne pomiary meteorologiczne, hydrologiczne, zmiany zasięgów lodowców, zmiany miąższości warstwy czynnej wieloletniej zmarzliny, procesów stokowych, dynamiki zmian wybrzeży oraz ich geomorfologiczny i dendrochronologiczny zapis.
Tradycja polskich badań na Spitsbergenie
Polskie badania polarne sięgają końca lat 90-tych XIX wieku. Wtedy to odbyła się wyprawa polarna statku Belgica. W składzie wyprawy znajdował się Henryk Arctowski i Antoni Bolesław Dobrowolski. Wraz z Roaldem Amundsenem, Frederickiem Cookiem oraz innymi odkrywcami i naukowcami prowadzili badania, zimując w lodach Antarktyki. Pomimo zawirowań historycznych, w pierwszej połowie XX wieku Polscy naukowcy prowadzili badania w Arktyce. Zgłębiali wiedzę o Wyspie Niedźwiedziej oraz tworzyli pierwsze mapy niezbadanych obszarów Spitsbergenu. W latach 50-tych, za sprawą III Międzynarodowego Roku Geofizycznego, polscy naukowcy wrócili na Spitsbergen. Powstała Polska Stacja Polarna w Hornsundzie. Dziś naukowcy z polskich uniwersytetów prowadzą na Spitsbergenie liczne badania z różnych dziedzin nauki. Polska flaga jest dobrze rozpoznawalnym znakiem, a polscy polarnicy cieszą się dużym uznaniem na Svalbardzie.
Autor: adsz/ŁUD/mj / Źródło: Kontakt Meteo