Kobiety mogą znosić loty kosmiczne lepiej niż mężczyźni

Źródło:
PAP, nature.com, The Guardian
Tak długo w kosmosie nie był nikt. Rekord amerykańskiej astronautki
Tak długo w kosmosie nie był nikt. Rekord amerykańskiej astronautkiTVN24 BiS
wideo 2/3
Tak długo w kosmosie nie był nikt. Rekord amerykańskiej astronautkiTVN24 BiS

Kobiety mogą być bardziej odporne na stres związany z lotem w kosmos niż mężczyźni - wynika z opublikowanych badań. Zdaniem naukowców, aktywność genów u astronautów jest bardziej zaburzona niż u astronautek, a powrót do normy po wylądowaniu na Ziemi zajmuje im więcej czasu.

Zespół naukowców z Weill Cornell Medicine w Nowym Jorku (USA) zbadał, jak układ odpornościowy zareagował na lot kosmiczny u dwóch kobiet i dwóch mężczyzn. Astronautki i astronauci byli cywilami, którzy brali udział w lotach po orbicie Ziemi, w ramach misji SpaceX Inspiration4 w 2021 r. Ich wyniki medyczne zostały porównane z danymi uzyskanymi od 64 innych astronautów.

Wpływ lotów w kosmos na układ immunologiczny

Naukowcy w swej pracy potwierdzili, że loty kosmiczne wpływają na układ immunologiczny astronautów, między innymi zmianie uległo białko, które odpowiada za stan zapalny, procesy starzenia czy pracę mięśni. Odkryto także, że niektóre pojedyncze komórki miały "sygnaturę lotu kosmicznego", co może być wynikiem działania na organizm mikrograwitacji i promieniowania UV. Objawy kliniczne związane z rozregulowaniem układu odpornościowego zgłosiło 46 procent członków załóg misji kosmicznych. "Jak dotąd zbiorcze dane wskazują, że regulacja genów i odpowiedź immunologiczna na loty kosmiczne jest bardziej wyraźna u mężczyzn" - piszą naukowcy w artykule. Badania wykazały, że aktywność genów u astronautów była bardziej zaburzona niż u astronautek, a powrót do normy u mężczyzn po powrocie na Ziemię trwał dłużej. Zmiany te dotyczyły m.in. fibrynogenu, czyli białka, które odgrywa kluczową rolę w krzepnięciu krwi.

Kobiety bardziej odporne na loty kosmiczne niż mężczyźni

Naukowcy przyznają, że nie jest dla nich wiadome, dlaczego kobiety mogą być bardziej odporne na loty kosmiczne niż mężczyźni. Twierdzą, że czynnikiem, który może mieć na to wpływ, jest umiejętność radzenia sobie organizmu w okresie ciąży. - Możliwość tolerowania dużych zmian w fizjologii i dynamice płynów, które występują w czasie ciąży, mogą wpływać na lepsze radzenie sobie ze stresem na poziomie fizjologicznym, w trakcie lotu w kosmos - powiedział kierownik badań Christopher Mason, profesor fizjologii.

Jak twierdzą naukowcy, są to wstępne wyniki oparte na małej próbie. Jeśli jednak ten trend zostanie potwierdzony na większej liczbie osób zbadanych, może się to okazać ważne w przyszłości w kontekście programów powrotu astronautów do zdrowia i wyboru załóg do przyszłych misji na Księżyc i nie tylko.

Badacze stwierdzają, że rozwój medycyny lotniczej, w tym lepsze rozumienie zmian zachodzących w układzie immunologicznym, będzie pomocne przy zwiększającej się ilości komercyjnych lotów kosmicznych z udziałem cywilów. Od 1961 r. w przestrzeń kosmiczną poleciało ponad 600 astronautów i 72 astronautki.

Autorka/Autor:anw

Źródło: PAP, nature.com, The Guardian

Źródło zdjęcia głównego: stock.adobe.com

Pozostałe wiadomości

W nadchodzących dniach za pogodę w Polsce wciąż będzie odpowiadał niż Gabriel. W piątek i sobotę solidnie popada, ale od niedzieli opady mają być głównie przelotne. Lokalnie pojawią się burze. Koniec weekendu przyniesie wzrost temperatury, który utrzyma się na początku przyszłego tygodnia.

Deszczowa aura jeszcze nas nie opuści

Deszczowa aura jeszcze nas nie opuści

Źródło:
tvnmeteo.pl

Sławosz Uznański-Wiśniewski prawdopodobnie rozpocznie powrót na Ziemię na początku przyszłego tygodnia. Odłączenie się kapsuły Crew Dragon od ISS będzie jednak dopiero pierwszym etapem wielogodzinnej podróży.

Kiedy załoga Ax-4 wróci na Ziemię? NASA podała datę

Kiedy załoga Ax-4 wróci na Ziemię? NASA podała datę

Źródło:
NASA, PAP

Gdzie jest burza? W czwartek 10.07 w części Polski pojawiają się wyładowania atmosferyczne, którym towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Pod wieczór nadal grzmi

Gdzie jest burza? Pod wieczór nadal grzmi

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przygotował eksperymentalną prognozę pogody na drugą część wakacji i jesień. Jakiej pogody możemy się spodziewać w poszczególnych regionach? Sprawdź najnowsze prognozy na sierpień, wrzesień, październik i listopad 2025.

Co w pogodzie czeka nas jesienią? Prognoza długoterminowa IMGW

Co w pogodzie czeka nas jesienią? Prognoza długoterminowa IMGW

Źródło:
IMGW

Intensywne opady deszczu obserwowane od wtorku sprawiły, że Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia hydrologiczne. Obowiązują alerty pierwszego i drugiego stopnia.

Ostrzeżenia hydrologiczne. W mocy pomarańczowe alarmy

Ostrzeżenia hydrologiczne. W mocy pomarańczowe alarmy

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

W TVN24+ ruszył "Podcast o końcu świata" Magdy Łucyan. W programie reporterka "Faktów" TVN, wraz z gośćmi, będzie szeroko omawiała kwestie zmian klimatu, wokół których narasta niebezpieczna dezinformacja.

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Źródło:
TVN24

Stan wody w rzekach w Polsce. Jak podał IMGW, w czwartek po południu na niektórych stacjach przekroczony został stan ostrzegawczy. Sprawdź sytuację hydrologiczną w kraju.

Stan wody w rzekach. Są przekroczenia stanów ostrzegawczych

Stan wody w rzekach. Są przekroczenia stanów ostrzegawczych

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W niektórych województwach obowiązują żółte i pomarańczowe alarmy przed intensywnymi opadami deszczu. Lokalnie spodziewane są także silne podmuchy.

IMGW ostrzega przed ulewami i silnym wiatrem

IMGW ostrzega przed ulewami i silnym wiatrem

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W Stanach Zjednoczonych doszło do dwóch nietypowych zdarzeń z udziałem jeleni. W poniedziałek w stanie New Jersey dorosłe zwierzę wskoczyło przez okno do domu. Na Florydzie inny osobnik zdecydował się na morską wyprawę.

Jeleń wskoczył do domu. Wyciągnięto go za poroże

Jeleń wskoczył do domu. Wyciągnięto go za poroże

Źródło:
CNN, 6abc Action News, KGNS NEWS+

Mieszkańcy Gwatemali walczą ze skutkami serii trzęsień ziemi. Od wtorkowego popołudnia kraj położony w Ameryce Środkowej nawiedziło łącznie ponad 150 wstrząsów, z czego najsilniejszy miał magnitudę 5,7. Władze poinformowały o pięciu ofiarach śmiertelnych.

Budynki pęknięte na pół, ciała pod gruzami

Budynki pęknięte na pół, ciała pod gruzami

Źródło:
PAP, AFP, Reuters

Władze Stanów Zjednoczonych przygotowują się na walkę z muchą śrubową, groźnym pasożytem zwierząt i ludzi, który pojawił się w Meksyku. Departament Rolnictwa USA planuje wyhodować miliony wysterylizowanych samców tego gatunku i wypuścić je z samolotów.

Wyhodują miliony much i zrzucą je z samolotów

Wyhodują miliony much i zrzucą je z samolotów

Źródło:
CNN

W środkowym Teksasie wciąż trwają poszukiwania osób zaginionych w powodzi błyskawicznej. - To ogromna tragedia, ale mogło być o wiele gorzej - powiedział policjant z miasta Kerrville.

"Słyszę krzyki ludzi. Prześladują mnie"

"Słyszę krzyki ludzi. Prześladują mnie"

Źródło:
CNN, Reuters

Blisko tysiąc razy interweniowali w środę strażacy w związku z ulewnymi opadami deszczu - poinformował rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP Karol Kierzkowski. Większość akcji przeprowadzono w południowych i centralnych regionach.

Ulewy i burze w Polsce. Bilans interwencji

Ulewy i burze w Polsce. Bilans interwencji

Źródło:
PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski przebywa w ramach misji Axiom 4 na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) podała, że stan realizacji celów misji to 87 procent.

Polak na ISS. Misja wykonana w 87 procentach

Polak na ISS. Misja wykonana w 87 procentach

Źródło:
PAP

Niż genueński Gabriel przyniósł części kraju obfite opady deszczu. Padało tak mocno, że na jedenastu stacjach hydrologicznych padł rekord dobowego opadu deszczu.

Na tych stacjach padł rekord dobowego opadu deszczu

Na tych stacjach padł rekord dobowego opadu deszczu

Źródło:
IMGW, PAP

Co najmniej dziesięć osób zginęło, a kilka samochodów runęło do rzeki po zawaleniu się mostu w zachodnim stanie Gudźarat w Indiach. Do tragedii doszło w czasie intensywnych opadów deszczu w dystrykcie Vadodara.

Auta runęły do rzeki. Nie żyje co najmniej 10 osób

Auta runęły do rzeki. Nie żyje co najmniej 10 osób

Źródło:
PAP

We wtorek południową część stanu Nowy Meksyk w USA nawiedziła powódź błyskawiczna. Lokalne władze poinformowały o co najmniej trzech ofiarach śmiertelnych, w tym dwójce dzieci. Żywioł niszczył wszystko, co spotkał na swojej drodze. Na jednym z nagrań widać, jak rwąca woda porywa i doszczętnie niszczy jeden z domów.

Woda porwała budynek. "Byłam w tym domu i mam z nim wspomnienia"

Woda porwała budynek. "Byłam w tym domu i mam z nim wspomnienia"

Źródło:
CNN

W związku z intensywnymi, nawalnymi opadami deszczu aż 10 województw jest objętych alertem wydawanym przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Przedstawiciele RCB zaznaczają jednak, że może dojść do sytuacji, gdy nie otrzymamy SMS-owego ostrzeżenia, pomimo że przebywamy na zagrożonym terenie.

Dlaczego niektórzy mogą nie otrzymać alertu RCB?

Dlaczego niektórzy mogą nie otrzymać alertu RCB?

Źródło:
PAP

Co najmniej kilkadziesiąt osób zostało rannych w wyniku burzy, jaka nawiedziła chorwackie miasto Split. Żywioł przyniósł intensywne opady deszczu oraz wiatr, który powalał drzewa i łamał gałęzie. Na Kontakt24 otrzymaliśmy materiały ze sparaliżowanego miasta.

Gwałtowna burza na chorwackim wybrzeżu. Rannych jest kilkadziesiąt osób

Gwałtowna burza na chorwackim wybrzeżu. Rannych jest kilkadziesiąt osób

Źródło:
PAP, Kontakt24

Ponad 60-letni mężczyzna w piątek nie wrócił ze swojej plantacji na wyspie Sulawesi w Indonezji, a rodzina zgłosiła jego zaginięcie. Dzień później mieszkańcy wioski, którzy przeszukiwali okolicę, odnaleźli jego ciało w brzuchu ośmiometrowego pytona. Gad został przez nich zabity, bo wzbudzał podejrzenia swoim nietypowym wyglądem.

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Źródło:
NDTV, Antara News

Naukowcy odkryli na Krecie bakterię, która może pomóc w zwalczaniu komarów. W testach laboratoryjnych okazała się mieć stuprocentową skuteczność w zabijaniu larw tych owadów.

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Co najmniej 1200 interwencji przeprowadzili w poniedziałek strażacy z samego tylko Podkarpacia po nawałnicy, która przetoczyła się nad regionem. Skutki burz straż usuwała przez całą noc także w innych regionach Polski - łącznie wyjeżdżano do akcji 2200 razy. W jednym miejscu konieczna była prewencyjna ewakuacja obozu harcerskiego.

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Źródło:
PAP

Grecja od niedzieli zmaga się z falą upałów - we wtorek w niektórych miejscach temperatura może osiągnąć 42 stopnie Celsjusza. Gorąco jest m.in. w Atenach, stolicy kraju. Z tego powodu władze podjęły decyzję o zamknięciu słynnego zabytku na część dnia.

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Źródło:
PAP, Reuters

Setki pszczół zaatakowały ludzi na ulicy w miejscowości Aurillac w południowej Francji. Obrażenia odniosły 24 osoby, trzy z nich przewieziono do szpitala w stanie krytycznym. Media podkreślają, że tego typu ataki pszczół na ludzi to rzadkość.

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Źródło:
Guardian, BFM TV, France Bleu, franceinfo.fr

Sławosz-Uznański Wiśniewski ma za sobą już jedenaście dni misji IGNIS. Polski astronauta osiągnął podstawowe cele w ponad 80 procentach. W poniedziałek Polak połączył się z Warszawą, a dziś zrobi to ponownie.

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Źródło:
PAP

Przez Europę przechodzi burzowy front atmosferyczny. We wtorek w kilkunastu regionach Włoch obowiązują alerty pogodowe. Silne burze przeszły przez Węgry, gdzie doszło do przerw w dostawie prądu i wody, a także paraliżu kolei i lotniska.

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Źródło:
PAP

Zalany terminal i zablokowane pasy startowe - to skutki burzy, jaka przeszła dziś nad największym międzynarodowym lotniskiem na Węgrzech. Przez załamanie pogody port lotniczy im. Ferenca Liszta w Budapeszcie wstrzymał prace na niecałe dwie godziny. Część lecących do stolicy Węgier samolotów została przekierowana do innych miast.

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Źródło:
PAP, dailynewshungary.com