Europa idzie w ślady USA. Czym był amerykański pomysł na ratowanie gospodarki

22.01.2015 | Bilion euro w dwa lata. Tyle Europejski Bank Centralny wpompuje w unijną gospodarkę
22.01.2015 | Bilion euro w dwa lata. Tyle Europejski Bank Centralny wpompuje w unijną gospodarkę
Fakty TVN
22.01.2015 | Bilion euro w dwa lata. Tyle Europejski Bank Centralny wpompuje w unijną gospodarkęFakty TVN

Eksperci różnią się w ocenach programu luzowania ilościowego (QE) w USA. Panuje jednak dość powszechna zgoda, że to niestandardowe działanie Rezerwy Federalnej miało decydujące znaczenie zwłaszcza w początkowej fazie kryzysu, po załamaniu finansowym w 2008 r.

Prowadzony do końca października ubiegłego roku przez amerykańską Rezerwę Federalną bezprecedensowy program polegający na zasilaniu gospodarki bilionami dolarów poprzez skupowanie aktywów stanowił trzon polityki pokryzysowej Fed. Celem tego programu, podjętego po załamaniu finansowym w 2008 roku, było stymulowanie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.

Ożywienie gospodarki

W grudniu 2008 roku Fed obniżył stopy procentowe do zera, ale inflacja wciąż była za niska, a ożywienie gospodarki słabe - przypomina ekspert ds. polityki monetarnej Brookings Institution, David Walles. Dlatego Fed sięgnął wówczas po luzowanie ilościowe, by zapewnić więcej bodźców monetarnych i doprowadzić do obniżenia długoterminowych stóp. Podobne decyzje podjęły banki centralne Wielkiej Brytanii i Japonii.

Program w USA miał trzy rundy, w których skupowanie aktywów było ukierunkowane na poszczególne rynki. Pierwsza, ogłoszona pod koniec 2008 roku, która polegała na skupie długoterminowych obligacji skarbu państwa i papierów wartościowych o skumulowanej wartości ok. 1,75 biliona USD przez okres jednego roku, miała na celu obniżenie zwłaszcza długoterminowych stóp kredytów hipotecznych. W drugiej, analogicznej fazie ogłoszonej w listopadzie 2010 roku Fed kupił dodatkowe 600 mld długoterminowych obligacji skarbu państwa. Trzecia runda, ogłoszona we wrześniu 2012 roku, polegała na comiesięcznym skupie aktywów o wartości 85 mld dolarów, w tym obligacji skarbowych oraz obligacji zabezpieczonych przez kredyty hipoteczne. W tej rundzie QE, nieograniczonej z góry czasowo, zakup aktywów został powiązany z poprawą sytuacji na rynku pracy. Program, stopniowo wygaszany od grudnia 2013 roku, zakończył się w październiku ubiegłego roku.

Czy skup pomógł gospodarce?

Eksperci na ogół zgadzają się, że QE pomógł obniżyć długoterminowe stopy procentowe, ale nie ma już konsensusu w kwestii, na ile skupowanie aktywów rzeczywiście wpłynęło na całą gospodarkę, w tym np. na ceny nieruchomości.

Sam Fed i jego zwolennicy bronią programu, przekonując, że przyczynił się do znacznego ożywienia gospodarki. W trzecim kwartale ubiegłego roku gospodarka USA wzrosła o 5 proc. (najszybciej od ponad dekady), o czym inne rozwinięte kraje czy strefa euro mogą tylko pomarzyć. Szefowa Fed Janet Yellen przekonywała w ubiegłym roku, że dzięki programowi oprocentowanie kredytów hipotecznych spadło do rekordowo niskich poziomów i nastąpiło pobudzenie aktywności na rynku nieruchomości. Wskazywała, że program przyczynił się też do spadku bezrobocia. Teraz wynosi ono jeszcze mniej - 5,6 proc.

Krytyka programu

Krytycy podważają jednak skuteczność programu, przekonując, że zasilenie gospodarki tanim pieniądzem doprowadziło głównie do najdłużej utrzymujących się w historii USA zwyżek na rynkach i dramatycznych wzrostów na giełdzie. Gdy Fed kończył program w ubiegłym roku, indeks Standard & Poor 500 był o 131 proc. wyższy niż w chwili, gdy rozpoczynano pierwszą rundę zakupów aktywów sześć lat wcześniej. A to, w ocenie wielu ekonomistów, doprowadziło tylko do pogłębienia się nierówności społecznych w USA (bo na zwyżkach rynków finansowych jeszcze bardziej wzbogacili się najbogatsi), a także wzrostu ryzyka kolejnej potencjalnej bańki spekulacyjnej, bo na rynku jest za dużo taniego pieniądza.

Zwracał na to uwagę m.in. dziennik "New York Times", podsumowując niedawno działanie programu QE. Dziennik przyznał jednak, że wiele z czarnych scenariuszy, jakie przedstawiali przeciwnicy QE, nie ziściło się. "Nie nastąpiła ani dewaluacja dolara, ani nadmierna inflacja, wręcz przeciwnie. Amerykańska gospodarka rozwija się lepiej niż inne rozwinięte części świata, co przyczynia się do wzmocnienia dolara, a inflacja pozostaje tak niska, że dziś większym zmartwieniem jest to, iż ceny rosną zbyt wolno" - napisał "NYT".

Po wybuchu kryzysu

Zdaniem profesora ekonomii na Uniwersytecie w Nowym Jorku Kima Schoenholtza program skupu aktywów był szczególnie skuteczny i ważny dla ustabilizowania systemu finansowego i stymulowania gospodarki bezpośrednio po wybuchu kryzysu finansowego. "Pochwalam agresywność Fed zwłaszcza na początku kryzysu" - powiedział Schoenholtz cytowany w "NYT". Podobne zdanie wyraził na antenie radia NPR były prezes Rezerwy Federalnej w Dallas, obecnie analityk Narodowego Centrum Analizy Politycznej (National Center for Policy Analysis) Bob McTeer. W jego przekonaniu Fed "wykonał doskonałą robotę, zapobiegając w 2008 i 2009 roku drugiej Wielkiej Depresji (po tej z lat 30. - PAP)".

Zarówno McTeer, jak i Schoenholtz zgodzili się jednak, że w miarę jak sytuacja gospodarcza się poprawiała, wpływ programu malał i Fed podjął dobrą decyzję o wygaszeniu QE. "Bardzo zabawne jest, że wielu z wczesnych krytyków QE w USA teraz obarcza Europejski Bank Centralny winą za to, że nie rozpoczął tego samego wcześniej" - napisał na swym blogu McTeer.

Autor: /gry / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Wynik wyborów w Stanach Zjednoczonych będzie miał wpływ nie tylko na gospodarkę USA, ale również będzie wiązał się z konsekwencjami dla rynków całego świata - zwracają uwagę analitycy Credit Agricole.

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Źródło:
tvn24.pl

Magazyny energii oraz montaż mikroinstalacji wiatrowych będą objęte ulgą termomodernizacyjną - wynika z projektu rozporządzenia przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jednocześnie nowe przepisy wykluczą możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej w przypadku zakupu i montażu kotłów olejowych i gazowych.

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nam przepisami umożliwiającymi ponowne przeliczenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emerytur i rent rodzinnych przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019. Według zapowiedzi wniosek o przeliczenie świadczenia będzie można złożyć od 1 czerwca 2025 roku.

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Źródło:
PAP

- Zmiana daty startu systemu kaucyjnego ze stycznia na październik 2025 roku to kompromisowe, realne rozwiązanie - ocenili uczestnicy poniedziałkowej dyskusji na Forum Rynku Spożywczego i Handlu. Przedstawiciel jednego z operatorów systemu zwrócił jednak uwagę, że przesunięcie terminu oznacza koszty finansowe.

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Źródło:
PAP

W poniedziałek doszło do awarii w przedsiębiorstwie chemicznym Anwil we Włocławku. Jak przekazała spółka, część pracowników została ewakuowana. "Nie ma zagrożenia dla mieszkańców miasta" - poinformowano w komunikacie zamieszczonym w mediach społecznościowych włocławskiego urzędu miasta.

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska wezwała w poniedziałek amerykański koncern Apple, aby dostosował do unijnych przepisów działanie systemu operacyjnego tabletów iPadOS. W przeciwnym wypadku KE grozi firmie nałożeniem grzywny.

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Źródło:
PAP

Licytacja pakietu akcji spółki Manufaktura Piwa Wódki i Wina, której prezesem jest Janusz Palikot, rozpocznie się 2 grudnia, a cenę wywoławczą określono na niemal 1,2 miliona złotych - przekazał komornik sądowy z Lublina.

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Źródło:
PAP

Stacja TVN24 w październiku była najchętniej oglądanym kanałem informacyjnym w kraju z 5,83 procent udziału w widowni w grupie ogólnej (widzowie powyżej 4. roku życia) - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były najchętniej wybieranym serwisem informacyjnym, a portal tvn24.pl najczęściej czytanym serwisem internetowym stacji telewizyjnej.

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

Sławomir Staszak został powołany na prezesa Energi - poinformowała spółka w poniedziałkowym komunikacie. Staszak dotychczas zajmował stanowisko wiceprezesa.

Nowy prezes spółki energetycznej

Nowy prezes spółki energetycznej

Źródło:
PAP

Prezes UOKiK postawił zarzuty naruszenia zbiorowych interesów konsumentów firmie Zrzutka.pl oraz wszczął postępowania wyjaśniające wobec operatorów dwóch innych serwisów crowdfundingowych: Pomagam.pl i Siepomaga.pl - poinformował w poniedziałek urząd.

Serwis do tworzenia zbiórek z zarzutami

Serwis do tworzenia zbiórek z zarzutami

Źródło:
PAP

W rozpoczynającym się tygodniu notowania złotego pozostaną pod wpływem globalnych nastrojów i trendów, a te kształtować będzie wynik wyborów prezydenckich w USA, dane makroekonomiczne i wynik posiedzenia amerykańskiej Rezerwy Federalnej - wskazują w porannych komentarzach ekonomiści.

Co z kursem złotego? Kluczowy moment

Co z kursem złotego? Kluczowy moment

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Ładowarka iPower B3+ nie spełnia wymagań dla sprzętu elektrycznego - poinformował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Wezwał także "przedsiębiorcę do wycofania wyrobu z obrotu, zaprzestania udostępniania wyrobu".

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Źródło:
tvn24.pl

Wskaźnik PMI dla przemysłu w październiku wyniósł 49,2 punktu - podał S&P Global. Wskazał, że oznacza to "ogólne pogorszenie warunków gospodarczych w polskim sektorze wytwórczym".

Przemysł pod kreską. "Obawy o niemiecką gospodarkę"

Przemysł pod kreską. "Obawy o niemiecką gospodarkę"

Źródło:
PAP

Od 1 listopada, przez trzy doby, przedsiębiorcy złożyli 48,2 tysiąca wniosków o wakacje składkowe - poinformował w poniedziałek Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorcy mogą raz w roku za wybrany miesiąc nie płacić za siebie składek. W tym roku z wakacji od składek będzie można skorzystać jedynie w grudniu.

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Źródło:
PAP

Wigilia, w tym tegoroczna, może stać się kolejnym dniem objętym zakazem handlu. Tak zakłada projekt złożony przez Lewicę. Przeciwna "nagłym zmianom legislacyjnym" jest Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD), która przygotowała własną propozycję w tej sprawie.

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Źródło:
tvn24.pl

Mrożenie cen prądu musi być stopniowo wygaszane - stwierdziła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. Dodała, że "w tym procesie trzeba uwzględnić różne sytuacje życiowe obywateli i obywatelek".

Co z cenami energii? Jasna zapowiedź ministry

Co z cenami energii? Jasna zapowiedź ministry

Źródło:
PAP

W tym tygodniu czekamy na decyzję Rady Polityki Pieniężnej, zarys najnowszej projekcji i konferencję prezesa Narodowego Banku Polskiego (NBP). Poznamy wysokość wskaźnika PMI dla polskiego przemysłu, a przeglądu ratingu Polski dokonają Fitch i S&P. Wyniki podadzą między innymi PKO BP, Pekao, BNP Paribas, Zabka Group i GPW.

Stopy, ratingi i wyniki wielkich banków. To nas czeka w najbliższych dniach

Stopy, ratingi i wyniki wielkich banków. To nas czeka w najbliższych dniach

Źródło:
PAP

Otwieranie wirtualnych skrzynek, w których mogą kryć się nagrody, to rozrywka szalenie popularna wśród dzieci. A według specjalistów - pierwszy krok do uzależnienia od hazardu. Za cyfrowe przedmioty płaci się prawdziwymi pieniędzmi - czasami setki, a nawet tysiące złotych.

"Jedna z największych patologii" polskiego internetu

"Jedna z największych patologii" polskiego internetu

Źródło:
tvn24.pl

Niby mam dach nad głową w domu pomocy społecznej, ale jak rozglądam się wokół, to widzę, że jestem za zdrowa, aby tu być. Otrzymałam dużą pomoc od ludzi, od sąsiadów, od urzędu miasta, ale chciałabym wrócić do swoich 27 metrów kwadratowych - mówi w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl blisko 90-letnia Anna Wilkus, która straciła w pożarze budynku wielorodzinnego mieszkanie. - Byłem przekonany, że skoro opłacamy co roku ubezpieczenie, to w razie dramatu możemy liczyć na pomoc ubezpieczyciela - dodaje Paweł Jaskulski, jej sąsiad.

"Przyjmij mnie, bo pali się nasz dom"

"Przyjmij mnie, bo pali się nasz dom"

Źródło:
tvn24.pl

IKEA ma przeznaczyć sześć milionów euro (ponad 26 milionów złotych) na odszkodowania dla więźniów byłej NRD - podaje CNN. Z dziennikarskiego śledztwa sprzed lat wynikało, że szwedzki koncern wykorzystywał przymusową pracę między innymi więźniów politycznych, z czego miało zdawać sobie sprawę ówczesne kierownictwo firmy.

Miliony na odszkodowania. "Wierzchołek góry lodowej"

Miliony na odszkodowania. "Wierzchołek góry lodowej"

Źródło:
CNN

Przez Polskę w ciągu najbliższych pięciu lat przetoczy się rewolucja cyfrowa z wykorzystaniem sztucznej inteligencji - uważa Katarzyna Śledziewska z Uniwersytetu Warszawskiego. Będzie to szybka i intensywna zmiana, a to, ile osób straci pracę, zależy od sposobu jej przeprowadzenia - wskazała ekspertka.

"Nowy etap rewolucji to kwestia pięciu lat". Część osób może stracić pracę

"Nowy etap rewolucji to kwestia pięciu lat". Część osób może stracić pracę

Źródło:
PAP

Allegro w ostatniej chwili wycofało się z zapowiadanego pilotażu sprzedaży alkoholu przez internet. Spółka tłumaczy, że ma to związek ze zmianą przepisów szykowaną przez rząd. Część sklepów ma obecnie w internetowej ofercie alkohol, pomimo, że resort zdrowia stoi na stanowisku, że taka sprzedaż jest zakazana. Tą kwestią zajmowały się sądy administracyjne.

Gigant w ostatniej chwili zmienił zdanie. "Będziemy uważnie obserwować sytuację"

Gigant w ostatniej chwili zmienił zdanie. "Będziemy uważnie obserwować sytuację"

Źródło:
tvn24.pl