Pięć pytań o Polskę po wyborach. Czy PiS pociągnie gospodarkę w dół?


Podczas gdy Prawo i Sprawiedliwość przygotowuje się do przejęcia władzy w Polsce, po wygraniu wyborów parlamentarnych, inwestorzy mają wiele pytań do rządu Beaty Szydło. Pytania te zebrała i sformułowała w pięć punktów agencja Bloomberga.

1. Czy wyborcze obietnice Prawa i Sprawiedliwości popsują budżet?

Partia sygnalizuje, że obierze bardziej miękki kurs dotyczący finansowania wyborczych obietnic, akcentując potrzebę dodatkowych dochodów budżetowych. Ma to utrzymać deficyt budżetowy poniżej 3 proc. PKB.

Koszt obietnic PiS wynosi 39 mld zł, a planowany deficyt budżetowy w 2016 roku ma wynieść 54,6 mld zł. Priorytetem Beaty Szydło jest wprowadzenie miesięcznego dodatku na dziecko w wysokości 500 zł. Program "500 plus" ma kosztować w przyszłym roku 19 mld zł.

Według Henryka Kowalczyka, który w rządzie Beaty Szydło będzie pełnił rolę ministra w KPRM, budżet zyska 27 mld zł dzięki poprawie ściągalności podatków i 8,5 mld zł z podatku bankowego i opodatkowaniu supermarketów. 2. Czy bank centralny straci niezależność?

Z większością w Sejmie i w Senacie PiS zdecyduje o obsadzie sześciu nowych członków w Radzie Polityki Pieniężnej. Kolejnych dwóch członków RPP wybierze prezydent, który w połowie 2016 roku wskaże także nowego szefa Narodowego Banku Polskiego.

Kowalczyk wezwał NBP do obniżenia głównej stopy procentowej o co najmniej ćwierć punktu procentowego. Jak powiedział, partia będzie sprzyjać tym bankierom w banku centralnym, którzy są bardziej skłonni do luzowania polityki monetarnej. Paweł Szałamacha, kandydat PiS na ministra finansów, chce wykorzystać NBP do ożywienia gospodarki.

Szydło chce, aby bank centralny pełnił bardziej aktywną rolę we wspieraniu wzrostu gospodarczego, np. poprzez udzielanie kredytów dla firm. Obecny prezes NBP Marek Belka uważa, że jest to niepotrzebne, ponieważ komercyjni kredytodawcy mają nadpłynność. - Nie obawiam się ograniczenia niezależności banku centralnego. Dziś mamy do czynienia z histerią w reakcji na pomysł PiS, aby włączyć bank w plan przyspieszenia tempa rozwoju gospodarczego - powiedział Belka pod koniec października. - Wszelkie zmiany mandatu NBP, który mają uniemożliwienie mu finansowanie deficytu budżetowego będą wymagały zmian w konstytucji - dodał.

3. Czy podatek bankowy sprawi, że banki staną się nierentowne?

- "Polityczne inicjatywy", które może przyjąć parlament, mogą zaszkodzić rentowności sektora bankowego - powiedział niedawno Belka. Prawo i Sprawiedliwość chce nałożyć 0,39 proc. podatek od aktywów bankowych już od stycznia. A prezydent Andrzej Duda pracuje nad projektem ustawy, która ma na celu umożliwienie dobrowolną zamianę wartych 37 mld dolarów walutowych kredytów hipotecznych na kredyty złotowe.

Szałamacha powiedział we wrześniu, że PiS chce uniknąć nakładania nadmiernych obciążeń na banki, a Piotr Gliński, który nadzorował gospodarczy program partii ocenił, że "nie można za bardzo wydoić sektora bankowego".

4. Kto zapłaci za zamianę kredytów we frankach szwajcarskich?

70 proc. kosztów przewalutowania kredytów poniosłyby banki. To może kosztować kredytodawców 28,6 mld zł - wynika z obliczeń Haitong Bank. W 2014 roku zysk netto sektora finansowego wyniósł 16,2 mld zł. To jeszcze przedwyborcze pomysły, ostatnio pojawiają się nowe, jak możliwość przewalutowania kredytu walutowego lub możliwość oddania nieruchomości z opcją pozbycia się całego długu. Tak przewiduje projekt ustawy, który w weekend pojawił się w sieci.

5. Czy PiS ma wrogów w Unii Europejskiej?

Prawo i Sprawiedliwość zakwestionowała podejście Niemiec do kryzysu związanego z napływem uchodźców do Europy. Partia skrytykowała też próby "szantażu", jak nazwała sprawę przyjmowania imigrantów w ramach kwot obowiązkowych. PiS będzie też walczyło o specjalne traktowanie w ramach pakietu klimatycznego UE. Polska, jako największy producent węgla na jednego mieszkańca w Europie, chce specjalnego traktowania, w przeciwnym razie będzie chciała wycofać się z przestrzegania przyjętych przez Brukselę zasad dotyczących emisji.

PiS obiecuje też odejście od "głównego nurtu UE" i zmiany taktyki przyjętej przez Platformę Obywatelską, która kultywowała bliskie więzi z Brukselą i kanclerz Niemiec Angelą Merkel w takich zagadnieniach jak kryzys na Ukrainie oraz greckie zadłużenie.

Powyborcza rzeczywistość. Zmiany w spółkach Skarbu Państwa?
Powyborcza rzeczywistość. Zmiany w spółkach Skarbu Państwa?TVN24 BiS

Autor: tol / Źródło: Bloomberg

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Donald Trump podpisał memorandum, które nakłada roczną opłatę w wysokości 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą dla specjalistów. Prezydent USA zatwierdził także program "złotych kart", który pozwala na stały pobyt za milion dolarów.

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

Źródło:
PAP

Zamiast wprowadzać trwałe strefy tylko dla pieszych, władze Sztokholmu stawiają na tymczasowe projekty, które okresowo wyłączają ulice z ruchu pojazdów - pisze Politico. Skuteczność programu potwierdza rosnąca liczba ulic objętych ograniczeniami - z dwóch w 2015 roku do ponad czterdziestu tego lata.

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Źródło:
Politico

Cyberatak zakłócił działalność kilku ważnych europejskich portów lotniczych - w tym londyńskiego Heathrow, Brukseli i Berlina. Operatorzy informują o opóźnieniach i odwołanych lotach - przekazał Reuters. "Na ten moment nie ma sygnałów o zagrożeniu dla lotnisk w Polsce" - poinformował wicepremier Krzysztof Gawkowski.

Cyberatak na europejskie lotniska. Opóźnione i odwołane loty

Cyberatak na europejskie lotniska. Opóźnione i odwołane loty

Źródło:
Reuters, tvn24.pl, PAP

Nad Jeziorem Żarnowieckim powstaje największy w Europie magazyn energii - przekazał premier Donald Tusk w mediach społecznościowych. Jak podkreślił, podobne inwestycje w przyszłości przyczynią się do obniżek cen prądu.

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Nowe założenia w zakresie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) zaszkodzą gospodarce, obniżą skuteczność zbiórki i recyklingu odpadów oraz doprowadzą do podwyżek cen produktów - uważa Konfederacja Lewiatan.

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Źródło:
PAP

Decyzja agencji Moody's o zmianie perspektywy na negatywną odzwierciedla słabszą perspektywę wskaźników fiskalnych i długu publicznego w porównaniu z wcześniejszymi oczekiwaniami - wyjaśnił resort finansów.

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

37 procent wszystkich mieszkań w Chorwacji kupują obcokrajowcy. Według eksperta branży nieruchomości Boro Vujovicia najczęściej inwestują Niemcy, Austriacy i Słoweńcy, ale coraz częściej pojawiają się nabywcy z Polski.

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska zaproponowała państwom Unii Europejskiej 19. pakiet sankcji wobec Rosji. Wśród tych propozycji znajduje się między innymi całkowity zakaz transakcji dla rosyjskich banków, objęcie Rosnieftu i Gazprom Nieftu zakazem transakcji, całkowity zakaz importu rosyjskiego LNG od 1 stycznia 2027 roku oraz rozszerzone restrykcje wobec tak zwanej rosyjskiej floty cieni.

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Źródło:
PAP

Agencja Moody’s zmieniła perspektywę ratingu Polski ze stabilnej na negatywną. Jednocześnie utrzymała długoterminowe ratingi Polski na poziomie A2. Moody's to jedna z tzw. wielkiej trójki agencji ratingowych. Wcześniej perspektywę ratingu zmieniła również agencja Fitch.

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

W piątek rząd ogłosił swoje priorytety, wśród których znalazły się: poprawa konkurencyjności gospodarki, wsparcie rozwoju sztucznej inteligencji, bezpieczeństwo dostaw energii i stabilizacja jej cen, rozwój Centralnego Portu Komunikacyjnego, renesans kolei, deregulacja oraz ochrona ziemi rolnej i funkcji produkcyjnych wsi.

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Źródło:
PAP

Piątkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej. W Polsce odnotowano wygraną trzeciego stopnia w wysokości niemal 2,4 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 19 września 2025 roku.

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W nadchodzącym tygodniu podwyżki cen paliw na stacjach będą kontynuowane - prognozują w piątek analitycy portalu e-petrol.pl. Ich zdaniem na razie nie ma ryzyka, że ceny paliw osiągną sześciozłotowe poziomy.

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Źródło:
PAP

Władze Bali zakazują budowy nowych hoteli i restauracji na rolniczych terenach wyspy. To skutek ostatnich powodzi, w których życie straciło 18 osób. Eksperci uważają, że do tak tragicznych skutków kataklizmu przyczyniła się masowa turystyka.

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl

Najwyższa Izba Kontroli poinformowała w piątkowym komunikacie, że przekazanie przez Skarb Państwa 551,3 miliona złotych z Funduszu Reprywatyzacji na dokapitalizowanie Polskiego Holdingu Hotelowego odbyło się niezgodnie z prawem. W związku z tym NIK złożyła zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

NIK: przekazanie pieniędzy państwowej spółce niezgodnie z prawem

NIK: przekazanie pieniędzy państwowej spółce niezgodnie z prawem

Źródło:
PAP

Wstępnie zweryfikowano wszystkie projekty z dofinansowaniem z KPO dla branży HoReCa; w przypadku 39 przeprowadzono pogłębioną kontrolę, stwierdzono 7 nieprawidłowości - poinformowała w piątek minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Dodała, że pogłębione kontrole będą kontynuowane.

Pełczyńska-Nałęcz o efektach kontroli kontrowersyjnych dotacji z KPO

Pełczyńska-Nałęcz o efektach kontroli kontrowersyjnych dotacji z KPO

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministrowie finansów na nieformalnym spotkaniu w Kopenhadze będą omawiać powstanie cyfrowego euro - stablecoina, czyli waluty cyfrowej powiązanej z euro i wspieranej przez Europejski Bank Centralny. Niektórzy chcieliby przyspieszyć proces, aby przeciwdziałać wzrostowi stablecoinów opartych na dolarze amerykańskim, napędzanych przez ustawę Genius Act prezydenta Donalda Trumpa.

Cyfrowe euro. Ministrowie planują kolejne kroki

Cyfrowe euro. Ministrowie planują kolejne kroki

Źródło:
EUR-Lex, eutoday.com

Zmiana na szczycie Inter IKEA Group. Obecny dyrektor generalny Jon Abrahamsson Ring ustąpi ze stanowiska z końcem 2025 roku. Od 1 stycznia 2026 roku stery przejmie Polak – Jakub Jankowski.

Polak stanie na czele IKEA

Polak stanie na czele IKEA

Źródło:
Reuters, IKEA

Zeszłoroczny pomysł wprowadzenia zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych utknął na mieliźnie. - Tego projektu nie mamy - przekazał w piątek minister ds. nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu Maciej Berek, zapytany o pracę nad pomysłem. Jak dodał, z nową minister zdrowia wrócą do rozmów o nim.

Co z zakazem sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. "Tego projektu nie mamy"

Co z zakazem sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. "Tego projektu nie mamy"

Źródło:
tvn24.pl

Kanada i Meksyk zgodziły się na pogłębienie więzi, zobowiązując się do bliższej współpracy w dziedzinie handlu i bezpieczeństwa. Przywódcy krajów podpisali w czwartek umowę o partnerstwie strategicznym i ogłosili nowy plan dwustronnej współpracy na następne lata. Oba kraje zmagają się z rosnącą presją gospodarczą ze strony USA.

Kanada i Meksyk pogłębiają współpracę w obliczu wojny handlowej Trumpa

Kanada i Meksyk pogłębiają współpracę w obliczu wojny handlowej Trumpa

Źródło:
PAP, BBC

Czwartkowa sesja na Wall Street zakończyła się wzrostami głównych indeksów. S&P 500 zanotował najwyższy poziom w historii. Czwartkowe ruchy następują dzień po tym, jak Fed po raz pierwszy w tym roku obniżył stopy procentowe.

Nowy rekord na amerykańskiej giełdzie

Nowy rekord na amerykańskiej giełdzie

Źródło:
PAP, CNBC

PKP Cargo planuje przeprowadzić zwolnienia grupowe, które obejmą do 500 pracowników. Spółka poinformowała w czwartek, że zgodę na ten krok wyrazili zarząd, rada nadzorcza oraz zarządczyni masy sanacyjnej. Proces wypowiadania umów ma zakończyć się do końca września.

Zwolnienia grupowe w kolejowym gigancie. "Trudna sytuacja finansowa"

Zwolnienia grupowe w kolejowym gigancie. "Trudna sytuacja finansowa"

Źródło:
PAP