Maria będzie miała dodatkową przerwę

Z końcem kwietnia br. Państwowa Agencji Atomistyki (PAA) podała, że wyda zezwolenie na eksploatację reaktora, gdy Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) złoży odpowiednie dokumenty.

W czwartek odpowiedzialne za nadzór nad sektorem jądrowym Ministerstwo Przemysłu wydało komunikat ws. statusu reaktora Maria. Przypomniało w nim, że zakończenie trwającej od 1 kwietnia br. przerwy technicznej w eksploatacji reaktora, której termin powiązano z procesem odnowienia zezwolenia, zaplanowane było na 8 maja br. Dotychczasowe zezwolenie utraciło ważność 31 marca 2025 r.

Czytaj także: Jedyny taki reaktor w Polsce. Przestał działać>>>

"Obecnie nadal toczy się w trybie postępowania administracyjnego procedura uzyskania zezwolenia na eksploatację reaktora na podstawie przepisów ustawy - Prawo atomowe i rozporządzeń wykonawczych z uwzględnieniem zaleceń zawartych w przewodnikach Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej dotyczących bezpieczeństwa reaktorów jądrowych" - zaznaczyło w komunikacie MP.

"W związku z powyższym, od 9 maja 2025 r. reaktor Maria rozpocznie okres dodatkowej przerwy w eksploatacji, który potrwa do momentu uzyskania zezwolenia Prezesa PAA" - podał resort.

Zapewnił, że zespół NCBJ prowadzi intensywne konsultacje merytoryczne z ekspertami PAA w celu wprowadzenia oczekiwanych modyfikacji przedłożonej dokumentacji i jak najszybszego zakończenia procedury. Podkreślił też, że w części obszarów tematycznych wyjaśnienia NCBJ zostały już zaakceptowane przez PAA.

"Co szczególnie istotne, wspominana przerwa aktualnie nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa dostaw radiofarmaceutyków dla krajowych zakładów medycyny nuklearnej, bowiem od połowy kwietnia br. do ich wytwarzania wykorzystywany jest materiał radioaktywny kupowany u zewnętrznych dostawców" - zapewniło MP.

Dodało, że dostawy dla krajowych odbiorców są traktowane priorytetowo, możliwe są jednak "pewne korekty w harmonogramach wysyłek". Z kolei w przypadku produkcji eksportowej zmiany w dostawach są indywidualnie konsultowane z poszczególnymi odbiorcami.

NCBJ jako podmiot eksploatujący reaktor MARIA zawnioskowało o nowe zezwolenie na eksploatację reaktora w sierpniu 2024 r., przekazując wniosek z 53 załącznikami - łącznie ok. 1,5 tys. stron dokumentacji. Od tego czasu dokumentacja uzupełniana była kilkakrotnie.

NCBJ wskazuje, że w toku postępowania, w odpowiedzi na wezwania PAA, otrzymało blisko tysiąc pytań dot. złożonej dokumentacji. W odpowiedzi dostarczono ok. 50 dodatkowych załączników. Ostatnia seria pytań NCBJ obejmowała ponad sto zagadnień, a według NCBJ odpowiedzi na nie wymagają dodatkowych analiz i są przekazywane niezwłocznie, zgodnie z wyznaczonymi terminami.

"Ostateczny termin odpowiedzi na aktualnie ostatnią serię zapytań, wyznaczony przez dozór, przypada na 15 maja 2025 r." - poinformowało z końcem kwietnia br. Narodowe Centrum Badań Jądrowych.

Na początku kwietnia szef departamentu energetyki jądrowej Ministerstwa Przemysłu Paweł Gajda zapewniał, że trwają intensywne prace nad uzupełnieniem dokumentacji potrzebnej do wydania zezwolenia na eksploatację reaktora Maria. Przypomniał, że licencję dla reaktora trzeba odnawiać co 10 lat.

Na początku kwietnia minister przemysłu Marzena Czarnecka odwołała dyrektora Narodowego Centrum Badań Jądrowych prof. Krzysztofa Kurka. Decyzję uzasadniła koniecznością usprawnienia funkcjonowania NCBJ, a szczególnie priorytetowego traktowania eksploatacji reaktora Maria.

"Produkcja reaktora Maria zaspokaja główną część światowego zapotrzebowania na jod-131 wykorzystywany w leczeniu tarczycy. Reaktor wdrożył też technologię napromieniania tarcz uranowych do produkcji molibdenu służącego do uzyskiwania technetu-99m – najważniejszego obecnie nuklidu dla medycyny nuklearnej" - informuje NCBJ na stronie internetowej.