Rząd szuka miliardów na autostrady. Na szali bezpieczeństwo kierowców

Węzeł finansowy
Węzeł finansowy
tvn24
Węzeł finansowytvn24

Na dokończenie wielkiego autostradowego projektu brakuje dziewięćdziesięciu miliardów złotych. Tak przynajmniej twierdzi ministerstwo infrastruktury, które zarzuca poprzednikom poważne błędy w wyliczeniu wartości inwestycji. I mają pomysł na ratowanie sytuacji - zwężanie pasów zieleni i rezygnacja z części zabezpieczeń. Rozwiąże to problem czy stworzy nowy? Materiał z programu "Czarno na Białym" w TVN24.

"Autostrada wolności" ma połączyć zachód ze wschodem Polski. Do pełni sukcesu brakuje jednak jeszcze 182 kilometrów. Ukończenie budowy A2 jest elementem wielkiego planu budowy dróg, opracowanego jeszcze przez poprzedni rząd.

Jak jednak zaznacza Jerzy Szmit obecny wiceminister infrastruktury i budownictwa, "brakuje kilkudziesięciu miliardów złotych po to żeby ten cały program zrealizować". - Tego nikt, kto ma odrobinę dobrej woli nie może negować i odrobinę wie, o czym mówimy - dodaje.

Zdaniem PiS-u przedstawiona na konferencji ówczesnej premier Ewy Kopacz suma 107 miliardów złotych, na budowę sieci dróg, była zaniżona. - Nasi poprzednicy zostawili program, którego wartość jest szacowana na 200 mld złotych, a w planie finansowym znalazło się tylko 107 mld złotych, więc z jednej strony to, co musimy zrobić, to zaproponować zmiany w budownictwie drogowym - podkreśla Szmit.

Paweł Olszewski, wiceminister infrastruktury w rządzie Ewy Kopacz, który nadzorował plan budowy dróg zwraca jednak uwagę, że gdyby różnice rzeczywiście były, to niemożliwe byłoby przyjęcie programu. - Gdyby wartość tego programu wynosiła 200 miliardów, ani Rada Ministrów nie mogłaby przyjąć takiego programu, ani Komitet Stały Rady Ministrów, ani resort finansów nie rozpisałby konkretnie tych inwestycji - mówi.

Najdroższe drogi?

Kolejne zarzuty pojawiły się podczas raportu na temat rządów koalicji PO-PSL prezentowanego przez ministrów rządu Beaty Szydło. - Odnotowaliście swoisty sukces. Wybudowaliście najdroższe autostrady i drogi ekspresowe w Europie - mówił w środę w Sejmie minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. Politykowi PiS chodzi o dane Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad według których w 2012 roku koszt budowy 1 kilometra autostrady w Polsce wynosił 9,6 mln euro.

- W Niemczech w porównywanych warunkach geograficznych i geologicznych ok. 8,2 mln euro - dodał Adamczyk. Choć właśnie te warunki mają znaczenie i dlatego budowa kilometra autostrady kosztowała więcej także w Austrii (12,9 mln euro) i Norwegii (18,0 mln euro), czy Holandii (50,0 mln euro), gdzie warunki budowy są trudniejsze.

Polskie niecałe 10 mln euro za kilometr mieści się w unijnej średniej, podkreślał na czwartkowej konferencji były minister infrastruktury w rządzie PO Cezary Grabarczyk.

Z obecnej mapy drogowej Polski wynika, że mamy 1500 km autostrad i drugie tyle dróg ekspresowych. Kolejne 1400 km dróg jest w budowie, a według planu w 2025 roku będziemy mogli korzystać już z 7 tys. km dróg ekspresowych i autostrad, które oplotą całą Polskę.

Ten plan stoi jednak pod znakiem zapytania.

Szukanie oszczędności

Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa razem z grupą 100 ekspertów poszukuje brakujących 90 miliardów złotych i przedstawia pomysły jak budować taniej. - Ale co do tego podano przykłady, które nie rokują sukcesu - ostrzega prof. Wojciech Suchorzewski z Politechniki Warszawskiej, inżynier komunikacji, urbanista oraz autor wielu opracowań dotyczących ruchu drogowego, który tym tematem zajmuje się od 60 lat.

Ekspert zwraca uwagę m.in. na pomysł zwężenia pasa oddzielającego jezdnię z 5 do 2,5 metra. - To pogorszenie bezpieczeństwa jazdy - zaznacza prof. Suchorzewski.

- W przypadku, gdy kierowca prowadzący pojazd straci panowanie nad pojazdem, to zarazem jest bariera energochłonna, ona zatrzymuje pojazd i nawet jeśli bariera się wygina, to mamy pas dzielący (...) który zwiększa bezpieczeństwo - wyjaśnia Łukasz Oleszczuk ze Stowarzyszenia Integracji Stołecznej Komunikacji SISKOM.

- Zawężając ten pas i lokując barierę w środku przybliżamy przeszkodę do pojazdów, co nie jest dobrym rozwiązaniem. Ponadto mamy na autostradzie podniesioną prędkość do 130 km/h - zwraca uwagę prof. Stanisław Gaca z Katedry Budowy Dróg i Inżynierii Ruchu, Politechniki Krakowskiej. - Jak świadomie zawężamy ten pas, to znaczy, że pogarszamy bezpieczeństwo ruchu - podkreśla.

Niespójny plan

To co oczywiste jest dla prof. Stanisława Gacy, który od 40 lat zajmuje się planowaniem i bezpieczeństwem w ruchu drogowym, dla ministerstwa jest przede wszystkim kosztem.

- Przecież to kosztuje. Kosztuje wykup drogi, wykup gruntu, kosztuje później utrzymanie. Chociażby koszenie trawy, czy budowa urządzeń, które towarzyszą drodze - wylicza wiceminister Jerzy Szmit. Pytany o bezpieczeństwo odpowiada, że "to jeden z bardzo ważnych aspektów". Ale bariery zabezpieczające na skrajach dróg mają zniknąć. Te w okolicach zjazdów, czy wiaduktów. W ich miejsce mają powstać łagodne skarpy i to pierwszy przykład niespójności tego planu.

- Nie potrzeba być specjalistą żeby wiedzieć, że skoro łagodna skarpa, to wiele, wiele metrów szerszy pas drogowy, czyli zaoszczędziliśmy 2,5 metra na pasie dzielącym, natomiast dopłacimy dużo więcej za pomysł rezygnacji z barier - mówi prof. Suchorzewski.

"To trochę manipulacja"

MIB szuka także oszczędności w ochronie środowiska. I proponuje, by ekrany dźwiękochłonne, czy przejścia dla zwierząt były finansowane z budżetu Ministerstwa Środowiska, które na program budowy dróg musiało wygospodarować 15 mln złotych.

- Z budżetu tego samego rządu, czyli zmniejszymy koszty budowy dróg, ale zwiększymy koszty ochrony środowiska. Podatnik tego nie zauważy, więc jest to trochę manipulacja - zwraca uwagę prof. Wojciech Suchorzewski. Pytany o te zarzuty wiceminister Szmit odpowiada, że "wyłapywanie sprzeczności też jest rzeczą bardzo wskazaną". - Jesteśmy na tym etapie, że musimy dyskutować - dodaje.

Sprzeczności było widać także podczas kwietniowej konferencji prasowej na której wiceminister Szmit w towarzystwie ministra Adamczyka zaproponował podniesienie opłaty paliwowej.

- Zwiększenie wpływów z opłaty paliwowej między 20 a 40 miliardów złotych. Mówimy o 10 latach - mówił. Ogromny zastrzyk dla programu budowy dróg, ale i wzrost cen paliw dla kierowców. Tego samego dnia minister Adamczyk kategorycznie odrzucił jednak tę propozycję. - Nie będzie podwyżki opłaty paliwowej. Rząd takich planów dzisiaj nie ma - zapewnił w TVN24 BiS.

Szmit pytany o to, odpowiada "mogę mówić, że powinna być. Natomiast rzecz jest w tym, że ostateczne decyzje na ten temat podejmują ci, którzy są do tego kompetentni". Czy jednak bez podniesienia opłaty paliwowej da się sfinansować program? - Jeżeli mamy takie zadanie, że mamy korzystać z innych źródeł finansowania, to tych źródeł poszukujemy - mówi wiceminister.

Konsultacje społeczne

Przed ministrem i jego ekspertami eliminowanie sprzeczności i szukanie nowych źródeł, bo te gruntowe i paliwowe, które miały dać najwięcej oszczędności mogą być niemożliwe do realizacji. W sprawie zmian proponowanych przez PiS trwają konsultacje społeczne. Dzisiaj nie wiadomo, kiedy i gdzie zostanie wbita łopata pod budowę nowych dróg na nowych zasadach.

- Proces inwestycyjny w budowie dróg, to proces wieloletni. Dzisiaj podpisujemy umowy na które tak naprawdę dopiero za 2 lata wejdą spychacze na budowę - mówi Jerzy Szmit, wiceminister infrastruktury. Propozycję zmian są po to żeby "za kilka miesięcy będziemy mogli rozpisywać przetargi już na nowych zasadach, aby były dostosowane do nowych, lepszych zasad budowy dróg".

Prof. Suchorzewski pozostaje krytyczny. - Te zmiany, które wyczytałem będą miały minimalny wpływ na koszty, a efekty np. spraw dotyczących bezpieczeństwa mogą być niedobre - mówi.

Resort zapewnia jednak, że plan budowy dróg mimo brakujących 90 mld złotych realizowany jest zgodnie z planem. Jak choćby na fragmencie drogi ekspresowej S8 w okolicach podwarszawskich Marek.

Gościem programu "Bilans" w TVN24 BiS był minister Andrzej Adamczyk:

Cała rozmowa z ministrem Andrzejem Adamczykiem
Cała rozmowa z ministrem Andrzejem AdamczykiemTVN24 BiS

Autor: mb/gry / Źródło: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Musimy szukać rozwiązań i działań, które uchronią lub przynajmniej złagodzą skutki wysokich ceł - podkreślił we wtorek premier Donald Tusk podczas spotkania z przedstawicielami branży motoryzacyjnej. Minister finansów Andrzej Domański stwierdził z kolei, że amerykańskie cła z pewnością "istotnie" wpłyną na gospodarkę światową.

Premier o cłach: musimy szukać rozwiązań

Premier o cłach: musimy szukać rozwiązań

Źródło:
TVN24, PAP

Decyzja Donalda Trumpa w sprawie nałożenia nowych ceł spowodowała kilkunastoprocentowy spadek kursu Apple na amerykańskiej giełdzie. Według Bloomberga efekt był jeszcze jeden - klienci rzucili się do sklepów, aby kupić iPhone'y, zanim ich ceny wzrosną.

Rzucili się do sklepów w obawie przed wzrostem cen

Rzucili się do sklepów w obawie przed wzrostem cen

Źródło:
Bloomberg

PZU skierowało do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa w związku z wypłatą nienależnego odszkodowania dla fundacji Lux Veritatis - potwierdziła tvn24.pl spółka. Prezesem fundacji jest Tadeusz Rydzyk. Według RMF FM chodzi o wypłatę 10 milionów złotych w związku z projektem Geotermii Toruńskiej. Jednocześnie drugie tyle miała zapłacić spółka z Grupy Orlen.

Odszkodowanie dla Lux Veritatis. PZU idzie do prokuratury

Odszkodowanie dla Lux Veritatis. PZU idzie do prokuratury

Źródło:
tvn24.pl/ PAP

Cła Donalda Trumpa odbiją się na amerykańskich rodzinach i zwiększą koszty utrzymania wielu gospodarstw domowych - podała telewizja ABC News. Według szacunków ubytek w portfelach Amerykanów wyniesie kilka tysięcy dolarów.

Tysiące mniej w portfelu. Skutki działań Trumpa

Tysiące mniej w portfelu. Skutki działań Trumpa

Źródło:
PAP

Czy Rada Polityki Pieniężnej powinna obniżyć stopy procentowe? - Chodzi o to, by uznać realia. Presja inflacyjna w Polsce słabnie i to od kilku miesięcy, w związku z tym należy łagodzić politykę pieniężną - powiedział profesor Marek Belka, były premier oraz były szef Narodowego Banku Polskiego w programie "Rozmowa Piaseckiego".

Belka: róbmy to, po prostu

Belka: róbmy to, po prostu

Źródło:
TVN24

Izera, polski samochód elektryczny, może nie powstać. Tomasz Kędzierski, prezes ElectroMobility Poland - spółki, która miała auto produkować - chce by projekt Izery ustąpił miejsca wizji nowoczesnego hubu produkcyjno-rozwojowego. Celem jest między innymi produkcja europejskiej marki samochodów wspólnie z globalnym partnerem.

"Flagowy projekt ugrzązł na mieliźnie". Nowy plan

"Flagowy projekt ugrzązł na mieliźnie". Nowy plan

Źródło:
PAP

Najbogatszy człowiek świata Elon Musk osobiście apelował do prezydenta USA Donalda Trumpa, by wycofał się z ceł - podał dziennik "Washington Post". To największa różnica zdań między prezydentem i jego bliskim współpracownikiem.

Elon Musk osobiście apelował do Donalda Trumpa

Elon Musk osobiście apelował do Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Sprawiedliwe roczne wynagrodzenie ze strony Google'a na rzecz polskich mediów za wykorzystanie ich treści powinno wynosić 78,67 miliona euro, czyli około 335 milionów złotych - szacuje Fehradvice & Partners w raporcie "Media w Polsce i ich wartość dla Google" stworzonym we współpracy z Związkiem Pracodawców Wydawców Cyfrowych.

Jakie wynagrodzenie dla mediów? Raport

Jakie wynagrodzenie dla mediów? Raport

Źródło:
tvn24.pl/PAP

Prezydent Zimbabwe zapowiedział zniesienie wszystkich ceł na towary z USA. To reakcja na wprowadzone przez administrację Donalda Trumpa nowe wysokie cła na produkty z innych państw. Emmerson Mnangagwa twierdzi, że w ten sposób poprawi stosunki ze Stanami Zjednoczonymi. Zdaniem opozycji prezydent może jednak mieć także powody osobiste dla swojej decyzji.  

Pierwsze państwo ugina się pod presją Trumpa. Likwiduje wszystkie cła na produkty z USA

Pierwsze państwo ugina się pod presją Trumpa. Likwiduje wszystkie cła na produkty z USA

Źródło:
BBC, Business Insider Africa, PAP, tvn24.pl

Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła zarządzanie procesem wykonywania zadań oraz nadzór nad działalnością Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w latach 2021-2024 - przekazał dyrektor NIK Rafał Ostrowski.

Wyniki kontroli w RARS. Nieprawidłowości w wysokości 70 milionów złotych

Wyniki kontroli w RARS. Nieprawidłowości w wysokości 70 milionów złotych

Źródło:
PAP

- Błąd na błędzie - tak rzecznik chińskiego ministerstwa handlu nazwał cła Donalda Trumpa. Oznajmił także, że Chiny "stanowczo sprzeciwiają się groźbom Stanów Zjednoczonych podniesienia ceł na chińskie towary o 50 procent i zapowiadają zdecydowaną odpowiedź".

Groźby Trumpa, jest reakcja Pekinu. "Błąd na błędzie"

Groźby Trumpa, jest reakcja Pekinu. "Błąd na błędzie"

Źródło:
PAP

Chińska ambasada w USA opublikowała w mediach społecznościowych wideo z przemówienia Ronalda Reagana. Prezydent USA w 1987 roku wskazywał na zgubne skutki wojen handlowych. To jedna z reakcji na groźbę nałożenia kolejnych ceł na Chiny przez Donalda Trumpa.

Ambasada Chin przypomina przemówienie Ronalda Reagana

Ambasada Chin przypomina przemówienie Ronalda Reagana

Źródło:
PAP

Szef JPMorgan Chase Jamie Dimon ostrzegł, że wojna celna może mieć długotrwałe i negatywne konsekwencje - podał Reuters. "Czy cła wywołają recesję, czy nie - pozostaje kwestią sporną, ale spowolnią wzrost" - podkreślił jeden z najważniejszych ludzi na amerykańskim rynku finansowym.

Ostrzeżenie dla Trumpa i USA. List od jednego z najważniejszych ludzi na rynku

Ostrzeżenie dla Trumpa i USA. List od jednego z najważniejszych ludzi na rynku

Źródło:
Reuters

Komisja Europejska (KE) zaproponowała cła odwetowe w wysokości 25 procent na szereg towarów z USA - wynika z dokumentu, do którego dotarł Reuters.

Europejski odwet na USA. Nawet 25-procentowe cła. Lista artykułów

Europejski odwet na USA. Nawet 25-procentowe cła. Lista artykułów

Źródło:
Reuters, PAP

Doradca prezydenta Donalda Trumpa do spraw handlu Peter Navarro stwierdził, że Elon Musk nie rozumie mechanizmów, za pomocą których inne kraje "oszukują" USA w sprawach handlowych - przekazał portal Axios.

Doradca Trumpa: Musk "tego nie rozumie"

Doradca Trumpa: Musk "tego nie rozumie"

Źródło:
PAP

Giełda Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie zawiesiła w poniedziałek notowania na godzinę. W komunikacie wyjaśniła, że wynikało to "z rekordowej liczby zleceń maklerskich od początku sesji, co mogło doprowadzić do zachwiania stabilności systemu".

Giełda zawiesiła notowania. Przekroczono średnią o 300 procent

Giełda zawiesiła notowania. Przekroczono średnią o 300 procent

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Wszystkie wojny celne były przegrane przez tych, którzy je wywołali. Nie wiem, na co liczył prezydent USA Donald Trump - powiedział w "Tak jest" w TVN24 profesor Marian Noga, były członek Rady Polityki Pieniężnej.

"Pachnie to bardzo dużymi komplikacjami"

"Pachnie to bardzo dużymi komplikacjami"

Źródło:
TVN24, PAP

Donald Trump zagroził nałożeniem dodatkowych 50-procentowych ceł na Chiny, jeśli Pekin nie wycofa się z zapowiadanych ceł odwetowych. Prezydent USA dodał, że "wszystkie rozmowy z Chinami dotyczące ich żądanych spotkań z nami zostaną zakończone".

Rośnie napięcie między USA a Chinami. "Pomimo mojego ostrzeżenia"

Rośnie napięcie między USA a Chinami. "Pomimo mojego ostrzeżenia"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Cena rosyjskiej ropy Urals spadła do poziomu 52 dolarów za baryłkę - przekazał w poniedziałek Bloomberg. Tymczasem Kreml na 2025 rok zakładał cenę 69,7 dolara - podkreślił portal Moscow Times, dodając, że około 30 procent budżetu Rosji pochodzi z dochodów z ropy naftowej i gazu.

Cena spadła poniżej założeń Kremla

Cena spadła poniżej założeń Kremla

Źródło:
PAP

- W USA nie produkuje się fety, oliwek czy oliwy, więc nałożenie na nie ceł przez Waszyngton nie ma sensu - ocenił w poniedziałek premier Grecji Kyriakos Micotakis, cytowany przez agencję ANA-MPA. Zadeklarował jednocześnie, że grecka gospodarka jest gotowa stawić czoło zmienionym przez USA "zasadom gry".

Ta decyzja Waszyngtonu "nie ma sensu"

Ta decyzja Waszyngtonu "nie ma sensu"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Unia Europejska zaproponowała USA całkowite wzajemne zwolnienie z ceł towarów przemysłowych - przekazała szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Z kolei ministrowie handlu z państw UE byli zgodni, że należy pracować nad cłami odwetowymi, jednocześnie próbując negocjować z USA obniżenie stawek celnych. 

Choć oferta "jest na stole", to UE szykuje się na odwet

Choć oferta "jest na stole", to UE szykuje się na odwet

Źródło:
PAP

Ryzyko wystąpienia recesji w USA jest większe, niż wcześniej zakładano i wynosi 45 procent - ocenił bank inwestycyjny Goldman Sachs. Wyjaśnił, że powodem jest wzrost niepewności co do polityki gospodarczej oraz zagraniczne bojkoty konsumenckie.

Większe ryzyko recesji. Prognoza Goldman Sachs

Większe ryzyko recesji. Prognoza Goldman Sachs

Źródło:
PAP

Pracujemy nad utworzeniem bezpośredniego połączenia kolejowego do Chorwacji - ogłosił w mediach społecznościowych minister infrastruktury Dariusz Klimczak. W 2024 roku Polacy byli na czwartym miejscu, jeśli chodzi o przyjeżdżających do Chorwacji. Pierwsze trzy pozycje zajmowali Niemcy, Słoweńcy i Austriacy.

Pociągiem bezpośrednio do Chorwacji. Zapowiedź ministra

Pociągiem bezpośrednio do Chorwacji. Zapowiedź ministra

Źródło:
tvn24.pl

Ponad połowa ankietowanych internautek i internautów uważa, że spędza "raczej dużo" lub "bardzo dużo" czasu, korzystając z urządzeń z ekranami. Zdecydowana większość badanych (ponad 90 procent) przyznawała się do długiego używania telefonów lub tabletów w bezruchu, czyli siedząc lub leżąc. To wnioski z drugiego Ogólnopolskiego Badania Higieny Cyfrowej Dorosłych.

Niepokojące wyniki badania. "Ważne, że zaczynamy rozmawiać o stawianiu granic"

Niepokojące wyniki badania. "Ważne, że zaczynamy rozmawiać o stawianiu granic"

Źródło:
tvn24.pl

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów poinformował w komunikacie prasowym, że Medicover otrzymał warunkową zgodę na przejęcie spółek prowadzących kluby fitness CityFit i CityFit Blue. Planowana transakcja zakłada przejęcie przez ABC Medicover Holdings kontroli nad 16 spółkami z grupy CityFit

Przejęcie w branży fitness. Jest zielone światło

Przejęcie w branży fitness. Jest zielone światło

Źródło:
PAP