Rząd szuka miliardów na autostrady. Na szali bezpieczeństwo kierowców

Węzeł finansowy
Węzeł finansowy
tvn24
Węzeł finansowytvn24

Na dokończenie wielkiego autostradowego projektu brakuje dziewięćdziesięciu miliardów złotych. Tak przynajmniej twierdzi ministerstwo infrastruktury, które zarzuca poprzednikom poważne błędy w wyliczeniu wartości inwestycji. I mają pomysł na ratowanie sytuacji - zwężanie pasów zieleni i rezygnacja z części zabezpieczeń. Rozwiąże to problem czy stworzy nowy? Materiał z programu "Czarno na Białym" w TVN24.

"Autostrada wolności" ma połączyć zachód ze wschodem Polski. Do pełni sukcesu brakuje jednak jeszcze 182 kilometrów. Ukończenie budowy A2 jest elementem wielkiego planu budowy dróg, opracowanego jeszcze przez poprzedni rząd.

Jak jednak zaznacza Jerzy Szmit obecny wiceminister infrastruktury i budownictwa, "brakuje kilkudziesięciu miliardów złotych po to żeby ten cały program zrealizować". - Tego nikt, kto ma odrobinę dobrej woli nie może negować i odrobinę wie, o czym mówimy - dodaje.

Zdaniem PiS-u przedstawiona na konferencji ówczesnej premier Ewy Kopacz suma 107 miliardów złotych, na budowę sieci dróg, była zaniżona. - Nasi poprzednicy zostawili program, którego wartość jest szacowana na 200 mld złotych, a w planie finansowym znalazło się tylko 107 mld złotych, więc z jednej strony to, co musimy zrobić, to zaproponować zmiany w budownictwie drogowym - podkreśla Szmit.

Paweł Olszewski, wiceminister infrastruktury w rządzie Ewy Kopacz, który nadzorował plan budowy dróg zwraca jednak uwagę, że gdyby różnice rzeczywiście były, to niemożliwe byłoby przyjęcie programu. - Gdyby wartość tego programu wynosiła 200 miliardów, ani Rada Ministrów nie mogłaby przyjąć takiego programu, ani Komitet Stały Rady Ministrów, ani resort finansów nie rozpisałby konkretnie tych inwestycji - mówi.

Najdroższe drogi?

Kolejne zarzuty pojawiły się podczas raportu na temat rządów koalicji PO-PSL prezentowanego przez ministrów rządu Beaty Szydło. - Odnotowaliście swoisty sukces. Wybudowaliście najdroższe autostrady i drogi ekspresowe w Europie - mówił w środę w Sejmie minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. Politykowi PiS chodzi o dane Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad według których w 2012 roku koszt budowy 1 kilometra autostrady w Polsce wynosił 9,6 mln euro.

- W Niemczech w porównywanych warunkach geograficznych i geologicznych ok. 8,2 mln euro - dodał Adamczyk. Choć właśnie te warunki mają znaczenie i dlatego budowa kilometra autostrady kosztowała więcej także w Austrii (12,9 mln euro) i Norwegii (18,0 mln euro), czy Holandii (50,0 mln euro), gdzie warunki budowy są trudniejsze.

Polskie niecałe 10 mln euro za kilometr mieści się w unijnej średniej, podkreślał na czwartkowej konferencji były minister infrastruktury w rządzie PO Cezary Grabarczyk.

Z obecnej mapy drogowej Polski wynika, że mamy 1500 km autostrad i drugie tyle dróg ekspresowych. Kolejne 1400 km dróg jest w budowie, a według planu w 2025 roku będziemy mogli korzystać już z 7 tys. km dróg ekspresowych i autostrad, które oplotą całą Polskę.

Ten plan stoi jednak pod znakiem zapytania.

Szukanie oszczędności

Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa razem z grupą 100 ekspertów poszukuje brakujących 90 miliardów złotych i przedstawia pomysły jak budować taniej. - Ale co do tego podano przykłady, które nie rokują sukcesu - ostrzega prof. Wojciech Suchorzewski z Politechniki Warszawskiej, inżynier komunikacji, urbanista oraz autor wielu opracowań dotyczących ruchu drogowego, który tym tematem zajmuje się od 60 lat.

Ekspert zwraca uwagę m.in. na pomysł zwężenia pasa oddzielającego jezdnię z 5 do 2,5 metra. - To pogorszenie bezpieczeństwa jazdy - zaznacza prof. Suchorzewski.

- W przypadku, gdy kierowca prowadzący pojazd straci panowanie nad pojazdem, to zarazem jest bariera energochłonna, ona zatrzymuje pojazd i nawet jeśli bariera się wygina, to mamy pas dzielący (...) który zwiększa bezpieczeństwo - wyjaśnia Łukasz Oleszczuk ze Stowarzyszenia Integracji Stołecznej Komunikacji SISKOM.

- Zawężając ten pas i lokując barierę w środku przybliżamy przeszkodę do pojazdów, co nie jest dobrym rozwiązaniem. Ponadto mamy na autostradzie podniesioną prędkość do 130 km/h - zwraca uwagę prof. Stanisław Gaca z Katedry Budowy Dróg i Inżynierii Ruchu, Politechniki Krakowskiej. - Jak świadomie zawężamy ten pas, to znaczy, że pogarszamy bezpieczeństwo ruchu - podkreśla.

Niespójny plan

To co oczywiste jest dla prof. Stanisława Gacy, który od 40 lat zajmuje się planowaniem i bezpieczeństwem w ruchu drogowym, dla ministerstwa jest przede wszystkim kosztem.

- Przecież to kosztuje. Kosztuje wykup drogi, wykup gruntu, kosztuje później utrzymanie. Chociażby koszenie trawy, czy budowa urządzeń, które towarzyszą drodze - wylicza wiceminister Jerzy Szmit. Pytany o bezpieczeństwo odpowiada, że "to jeden z bardzo ważnych aspektów". Ale bariery zabezpieczające na skrajach dróg mają zniknąć. Te w okolicach zjazdów, czy wiaduktów. W ich miejsce mają powstać łagodne skarpy i to pierwszy przykład niespójności tego planu.

- Nie potrzeba być specjalistą żeby wiedzieć, że skoro łagodna skarpa, to wiele, wiele metrów szerszy pas drogowy, czyli zaoszczędziliśmy 2,5 metra na pasie dzielącym, natomiast dopłacimy dużo więcej za pomysł rezygnacji z barier - mówi prof. Suchorzewski.

"To trochę manipulacja"

MIB szuka także oszczędności w ochronie środowiska. I proponuje, by ekrany dźwiękochłonne, czy przejścia dla zwierząt były finansowane z budżetu Ministerstwa Środowiska, które na program budowy dróg musiało wygospodarować 15 mln złotych.

- Z budżetu tego samego rządu, czyli zmniejszymy koszty budowy dróg, ale zwiększymy koszty ochrony środowiska. Podatnik tego nie zauważy, więc jest to trochę manipulacja - zwraca uwagę prof. Wojciech Suchorzewski. Pytany o te zarzuty wiceminister Szmit odpowiada, że "wyłapywanie sprzeczności też jest rzeczą bardzo wskazaną". - Jesteśmy na tym etapie, że musimy dyskutować - dodaje.

Sprzeczności było widać także podczas kwietniowej konferencji prasowej na której wiceminister Szmit w towarzystwie ministra Adamczyka zaproponował podniesienie opłaty paliwowej.

- Zwiększenie wpływów z opłaty paliwowej między 20 a 40 miliardów złotych. Mówimy o 10 latach - mówił. Ogromny zastrzyk dla programu budowy dróg, ale i wzrost cen paliw dla kierowców. Tego samego dnia minister Adamczyk kategorycznie odrzucił jednak tę propozycję. - Nie będzie podwyżki opłaty paliwowej. Rząd takich planów dzisiaj nie ma - zapewnił w TVN24 BiS.

Szmit pytany o to, odpowiada "mogę mówić, że powinna być. Natomiast rzecz jest w tym, że ostateczne decyzje na ten temat podejmują ci, którzy są do tego kompetentni". Czy jednak bez podniesienia opłaty paliwowej da się sfinansować program? - Jeżeli mamy takie zadanie, że mamy korzystać z innych źródeł finansowania, to tych źródeł poszukujemy - mówi wiceminister.

Konsultacje społeczne

Przed ministrem i jego ekspertami eliminowanie sprzeczności i szukanie nowych źródeł, bo te gruntowe i paliwowe, które miały dać najwięcej oszczędności mogą być niemożliwe do realizacji. W sprawie zmian proponowanych przez PiS trwają konsultacje społeczne. Dzisiaj nie wiadomo, kiedy i gdzie zostanie wbita łopata pod budowę nowych dróg na nowych zasadach.

- Proces inwestycyjny w budowie dróg, to proces wieloletni. Dzisiaj podpisujemy umowy na które tak naprawdę dopiero za 2 lata wejdą spychacze na budowę - mówi Jerzy Szmit, wiceminister infrastruktury. Propozycję zmian są po to żeby "za kilka miesięcy będziemy mogli rozpisywać przetargi już na nowych zasadach, aby były dostosowane do nowych, lepszych zasad budowy dróg".

Prof. Suchorzewski pozostaje krytyczny. - Te zmiany, które wyczytałem będą miały minimalny wpływ na koszty, a efekty np. spraw dotyczących bezpieczeństwa mogą być niedobre - mówi.

Resort zapewnia jednak, że plan budowy dróg mimo brakujących 90 mld złotych realizowany jest zgodnie z planem. Jak choćby na fragmencie drogi ekspresowej S8 w okolicach podwarszawskich Marek.

Gościem programu "Bilans" w TVN24 BiS był minister Andrzej Adamczyk:

Cała rozmowa z ministrem Andrzejem Adamczykiem
Cała rozmowa z ministrem Andrzejem AdamczykiemTVN24 BiS

Autor: mb/gry / Źródło: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Modernizacja energetyczna budynków w Polsce w związku z unijną dyrektywą może kosztować do 2035 roku nawet 550 miliardów złotych. Zdaniem ekspertów inwestycje są jednak konieczne, żeby zmniejszyć rachunki za energię i ograniczyć import surowców. Jednocześnie, renowacje mają przynieść przyspieszyć rozwój gospodarczy Polski.

Wielka fala remontów. Koszt będzie olbrzymi

Wielka fala remontów. Koszt będzie olbrzymi

Źródło:
PAP

Wraz z końcem czerwca wygasają przepisy, które zawieszają opłatę mocową. To jedna ze składowych rachunku za prąd. Stawka opłaty mocowej na 2025 rok wynosi od 2,86 do 16,01 złotego netto miesięcznie w zależności od zużycia prądu.

Od lipca na rachunki wraca dodatkowa opłata

Od lipca na rachunki wraca dodatkowa opłata

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Szymon Hołownia, marszałek Sejmu i lider Polski 2050, wzywa do wprowadzenia dodatkowego podatku od nadmiarowych zysków banków. Prezes Związku Banków Polskich uznał ten pomysł "za wysoce nietrafiony".

Nowy pomysł Hołowni. "Wysoce nietrafiony"

Nowy pomysł Hołowni. "Wysoce nietrafiony"

Źródło:
PAP

Gotowy jest projekt dotyczący ponownego przeliczenia emerytury dla części Polaków. Przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej regulacja ma związek z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego.

Ponowne przeliczenie emerytur. Jest projekt

Ponowne przeliczenie emerytur. Jest projekt

Źródło:
PAP

Donald Trump nie wyklucza sprzedaży lub oddania Tesli Model S, którą kupił od Elona Muska w geście wsparcia - przekazały media. Prezydent USA określił Muska jako "człowieka, który stracił rozum" i stwierdził, że nie zamierza z nim rozmawiać.

Donald Trump myśli o sprzedaży tesli Elona Muska

Donald Trump myśli o sprzedaży tesli Elona Muska

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 90 milionów złotych. W Polsce odnotowano jedną wygraną czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 6 czerwca 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Jeszcze niedawno uśmiechali się do kamer w Gabinecie Owalnym. Donald Trump nazywał Elona Muska "geniuszem naszych czasów", a Musk deklarował, że "zawsze będzie przyjacielem prezydenta". Każdy miesiąc miodowy musi jednak kiedyś dobiec końca. Co wydarzyło się między dwoma najbardziej wpływowymi mężczyznami Ameryki?

Był "bromance", są wzajemne oskarżenia i wyciąganie brudów. Jak zmieniała się relacja Muska z Trumpem

Był "bromance", są wzajemne oskarżenia i wyciąganie brudów. Jak zmieniała się relacja Muska z Trumpem

Źródło:
TVN24+

Prezydent USA Donald Trump nie planuje rozmowy z szefem Tesli Elonem Muskiem - podała agencja Reuters, powołując się na informatora z Białego Domu.

Donald Trump nie chce rozmawiać z Elonem Muskiem

Donald Trump nie chce rozmawiać z Elonem Muskiem

Źródło:
PAP

"Nie ma i nie będzie dopłat do kredytów. Są jawne ceny ofertowe mieszkań" - napisała w mediach społecznościowych Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Ministra funduszy nawiązała do decyzji prezydenta o podpisaniu ustawy dotyczącej ochrony praw nabywcy nieruchomości.

Ministra: napiszę wam szczerze

Ministra: napiszę wam szczerze

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o ochronie praw nabywcy nieruchomości - podała Kancelaria Prezydenta RP w komunikacie. Chodzi o ustawę o jawności cen mieszkań.

Prezydent podpisał nowelę o ochronie praw nabywcy nieruchomości

Prezydent podpisał nowelę o ochronie praw nabywcy nieruchomości

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Komisja Europejska umieściła na tak zwanej czarnej liście wszystkie linie lotnicze z Tanzanii i Surinamu. Bruksela uznała przewoźników za niebezpiecznych i wykluczyła ich z lotów do i z Europy. Na liście jest już 169 linii z 17 krajów.

Unia dodała te linie lotnicze do czarnej listy

Unia dodała te linie lotnicze do czarnej listy

Źródło:
PAP

PKP Cargo zamierza przeprowadzić zwolnienia grupowe, które w 2025 roku mogą objąć do 1041 pracowników, a w 2026 roku do 1388 osób z różnych grup zawodowych - podano w komunikacie.

Zwolnienia w PKP Cargo

Zwolnienia w PKP Cargo

Źródło:
PAP

Zarząd Orlenu, włącznie z prezesem czeka cięcie wynagrodzenia. Obniżka ma wynieść około 13 proc. w porównaniu do dotychczas obowiązujących zasad. To skutek przyjęcia przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie uchwał porządkujących zasady wynagrodzeń władz spółki - przekazało w piątek biuro prasowe spółki.

Cięcie płac w zarządzie Orlenu

Cięcie płac w zarządzie Orlenu

Źródło:
PAP

Agencja Uzbrojenia, która kupuje sprzęt dla wojska unieważniła postępowania na zakup dla wojska 32 kolejnych śmigłowców S-70i Black Hawk z zakładów PZL Mielec dla Wojska Polskiego. - Wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć - powiedział rzecznik AU ppłk Grzegorz Polak.

Wojsko unieważnia przetarg na śmigłowce. "Istotna zmiana okoliczności"

Wojsko unieważnia przetarg na śmigłowce. "Istotna zmiana okoliczności"

Źródło:
PAP

Tegoroczna czerwcowa waloryzacja kont i subkont emerytalnych jest rekordowa - przekazał prezes ZUS, Zbigniew Derdziuk. Zakład podał, że tegoroczna czerwcowa waloryzacja konta objęła ponad 26,1 mln osób, a subkonta przeszło 22,3 mln osób. 

Rekordowa waloryzacja kont przyszłych emerytów

Rekordowa waloryzacja kont przyszłych emerytów

Źródło:
PAP

Ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska powiedziała w piątek na antenie Radia Zet, że decyzja o ewentualnym przedłużeniu zamrożenia cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych zapadnie po analizie nowych taryf zaproponowanych przez spółki energetyczne.

Co dalej z zamrożeniem cen prądu? Ministra zabiera głos

Co dalej z zamrożeniem cen prądu? Ministra zabiera głos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Polski Światłowód Otwarty podpisał przedwstępną umowę na kupno 100 proc. udziałów w Elsat, spółce zależnej Vectry - podało PŚO w komunikacie pasowym. Transakcja rozszerzy zasięg sieci PŚO o 670 tysięcy gospodarstw domowych w ponad 80 miastach.

Przetasowania na rynku telekomunikacyjnym

Przetasowania na rynku telekomunikacyjnym

Źródło:
PAP

Trwa spór między pracodawcami, związkami zawodowymi, a nawet między ministerstwami, w sprawie wysokości płacy minimalnej na 2026 rok. Związkowcy domagają się jak najwyższych podwyżek, przedsiębiorcy - ustawowego minimum. W tle debaty pojawia się problem wypłaszczania struktury wynagrodzeń, nasilający się wraz ze wzrostem liczby osób z minimalną płacą.

Minimalna osiągnęła maksimum? Spór o podwyżki dla milionów pracowników

Minimalna osiągnęła maksimum? Spór o podwyżki dla milionów pracowników

Źródło:
TVN24+

Między Donaldem Trumpem i Elonem Muskiem doszło do publicznej kłótni. Teraz obydwaj studzą nastroje, mimo że padły gorzkie słowa, a niektóre ciosy były poniżej pasa. Jak podaje Politico, doradcy z Białego Domu zaplanowali na piątek rozmowę z Muskiem w celu załagodzenia sytuacji.

Gorąco na linii Trump-Musk. Wymiana ciosów i oskarżeń między byłymi współpracownikami

Gorąco na linii Trump-Musk. Wymiana ciosów i oskarżeń między byłymi współpracownikami

Aktualizacja:
Źródło:
BBC, PAP

Zatrzymany w środę były członek zarządu Orlen S.A. Michał R. usłyszał w czwartek zarzut niedopełnienia obowiązków nadzorowania i dbania o majątek Orlen S.A. - poinformowała w czwartek Prokuratura Regionalna w Warszawie. Michał R. nie przyznał się do zarzucanych mu czynów i złożył wyjaśnienia.

Są zarzuty dla byłego członka zarządu Orlenu

Są zarzuty dla byłego członka zarządu Orlenu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump zapowiedział, że chińscy studenci będą mogli przyjeżdżać do Stanów Zjednoczonych. Tym samym zasugerował zmianę wcześniejszego stanowiska, zgodnie z którym wielu studentom z Chin miały zostać odebrane wizy.

Zwrot Trumpa w sprawie chińskich studentów. "Nie ma żadnego problemu"

Zwrot Trumpa w sprawie chińskich studentów. "Nie ma żadnego problemu"

Źródło:
PAP

Restauracja w Merano na północy Włoch została ukarana grzywną w wysokości czterech tysięcy euro za podanie innego sera niż zapowiedziany w menu. Zamiast chronionego certyfikatem Parmigiano Reggiano, klienci otrzymywali Grana Padano - co wykryli czujni przedstawiciele konsorcjum producentów parmezanu.

Słony rachunek za ser. Tysiące euro kary za zamianę w menu

Słony rachunek za ser. Tysiące euro kary za zamianę w menu

Źródło:
PAP