Mała luka płacowa, ministerstwo się cieszy. Sprawdzamy, o ile mniej zarabiają kobiety

[object Object]
Zarobki kobiet i mężczyzn zostaną zrównane. "Przełomowa" ustawa przyjętaTVN24 BiS
wideo 2/5

Jest lepiej niż dobrze, w Polsce dyskryminacji płciowej nie ma, a luka płacowa jest jedną z najniższych w Unii Europejskiej - do takich wniosków można dojść po wysłuchaniu sobotniej wypowiedzi minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbiety Rafalskiej. Czy szklany sufit i lepka podłoga nad Wisłą nie istnieją?

Polska ma jeden z najniższych wskaźników luki płacowej w UE, kobiety w naszym kraju zarabiają o 7,2 procent mniej niż mężczyźni, podczas gdy średnia unijna to 16,2 procent - powiedziała szefowa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej powołując się na dane Eurostatu za 2016 rok.

Według minister Rafalskiej mniejsza luka płacowa wynika m.in. ze spadku bezrobocia. Przy okazji przypomniała, że w Polsce obowiązuje zakaz dyskryminacji ze względu na płeć i wiek - czynniki te nie mogą być powodem do różnicy w wynagrodzeniu.

"Kłamstwa, bezczelne kłamstwa i statystyka"

Wskaźnik zróżnicowania wynagrodzeń kobiet i mężczyzn (tzw. Gender Pay Gap – GPG), na który powołuje się minister Rafalska, przedstawia różnicę między przeciętną godzinową stawką wynagrodzenia brutto mężczyzn i kobiet zatrudnionych we wszystkich sektorach z wyjątkiem rolnictwa i administracji publicznej.

- Statystyka Eurostatu jest myląca. To jest tylko średnia różnica w średnich płacach godzinowych kobiet i mężczyzn, która jest tworzona tylko dla kilku wybranych sektorów gospodarki. Gdy dla Polski uwzględni się wszystkie sektory, to wtedy ta wyżej wspomniana średnia skacze z siedmiu procent do kilkunastu - wyjaśniła w rozmowie z tvn24bis.pl dr Iga Magda, wiceprezes Instytutu Badań Strukturalnych.

Dodała też: - Jako ekonomiści nie lubimy tego pojęcia surowej luki, bo trzeba wziąć pod uwagę, że mężczyźni i kobiety pracują w różnych zawodach, mają różne wykształcenie, staż pracy itd. Gdy uwzględnimy wszystkie czynniki i policzymy lukę skorygowaną, to skacze ona wtedy do 15, 20, a czasem nawet do 25 procent. Wtedy uzyskujemy prawdziwą różnicę w zarobkach kobiet i mężczyzn, bo są w podobnym wieku, mają to samo wykształcenie, staż pracy, pracują w tych samych branżach, w podobnej wielkości firmach i na podobnych stanowiskach.

- W ostatnich latach luka skorygowana się lekko zmniejszyła, ale nadal utrzymuje się na poziomie kilkunastu procent. Wiązano to z kryzysem, bo dużo dobrze zarabiających mężczyzn straciło wtedy pracę i to po części przełożyło się na mniejszą lukę - tłumaczyła dr Iga Magda.

Zróżnicowanie płac kobiet i mężczyzn wg EurostatAdam Ziemienowicz / PAP

Minister Rafalska w swojej wypowiedzi powołała się także na ranking PwC z 2018 roku, w którym analizowana jest sytuacja kobiet na rynku pracy oraz ich wpływ na gospodarkę w 33 krajach należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Polska znalazła się na dziewiątej pozycji i zanotowała najwyższy awans od 2000 roku - o 10 pozycji.

Rafalska zwróciła uwagę, że w krajach EU luka płacowa jest wyższa wśród pracowników sektora prywatnego, a niższa dla sektora publicznego. - W sektorze prywatnym zróżnicowanie w wynagrodzeniach pomiędzy kobietami i mężczyznami w Polsce wyniosło 16,1 procent i kształtowało się na poziomie średnim w porównaniu z innymi krajami EU - wskazała minister. Zaznaczyła jednocześnie, że w Polsce w 2016 roku w sektorze publicznym wskaźnik ten wyniósł 2,8 procent, podczas gdy w większości krajów UE kształtował się na poziomie wyższym niż 10 procent.

Pozostałe dane i inne badania

Nie są to jednak jedyne dostępne dane na temat wielkości luki płacowej w Polsce i na świecie. Po nawet pobieżnym spojrzeniu na informacje z innych źródeł stwierdzimy, że sytuacja w Polsce nie przedstawia się tak różowo, jak mogłoby to wynikać ze słów minister. GPG Eurostatu jest tylko jednym ze wskaźników, niekoniecznie najbardziej miarodajnym, i nie jest w stanie wyjaśnić wszystkich mechanizmów społecznych, które wpływają na różnice na rynku pracy kobiet i mężczyzn.

Z danych zebranych przez GUS wynika, że w październiku 2016 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie mężczyzn wyniosło 4705,63 złotych, czyli o 18,5 procent brutto więcej niż kobiet (3971,13 złotych). Dodać należy jednak, że jeśli chodzi o wynagrodzenie godzinowe, różnica ta zmniejszała się do 12,1 procent.

Warto przyjrzeć się również strukturze zatrudnienia kobiet i mężczyzn pod względem wykształcenia. Prawie połowa pracujących kobiet ma wyższe wykształcenie, wśród mężczyzn jest to niecała jedna trzecia. Jest to o tyle istotne, że w tej grupie zatrudnionych różnica w wynagrodzeniach wynosi wg GUS prawie 30 procent. Kobiety z wyższym wykształcenie zarabiają ok. 5 tysięcy złotych, a mężczyźni ok. 7 tysięcy złotych.

Według danych Pracuj.pl w 2017 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie mężczyzn wynosiło średnio 5 tysięcy złotych, a kobiety otrzymywały 800 złotych mniej. Daje to różnicę w wysokości ok. 16 procent. Podobnie wyglądają szacunki Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (OBW) tworzonego przez firmę Sedlak&Sedlak. Według nich w 2018 r. mężczyźni zarabiali 5 tysięcy złotych, a kobiety o 1000 złotych mniej. Oznacza to, że tzw. luka płacowa wyniosła aż 20 procent.

Jaka jest przyczyna luki płacowej?

Zdaniem Rafalskiej, przyczynami nierównych płac między kobietami i mężczyznami są m.in. długość stażu pracy wynikająca z wykonywanych ról społecznych, niższa samoocena czy mniejsze oczekiwania finansowe. - Kobiety też bardziej nieśmiało upominają się o swoje wynagrodzenia, może powinny stawiać pracodawcom bardziej twarde warunki i dopominać się o lepszą płacę - podkreśliła minister.

- Najbardziej na lukę płacową wpływa macierzyństwo. Posiadanie dzieci sprawia, że kobiety mają znacznie niższe wynagrodzenie, podczas gdy mężczyźni po pojawieniu się potomstwa zaczynają zarabiać zdecydowanie więcej - stwierdziła w komentarzu dla TVN24 BiS dr Magda, która jest również adiunktem w Katedrze Ekonomii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

- Problemem dla kobiet jest nieelastyczny czas pracy. Często są zmuszone do wyboru pomiędzy trudnymi do spełnienia żądaniami pracodawcy a opieką nad dziećmi. I przez to częściej decydują się na wybór mniej płatnej pracy. Poza tym dochodzi jeszcze przerwa związana z macierzyństwem i problem z powrotem, a także trudności w łączeniu pracy zawodowej z opieką oraz niskie zaangażowanie mężczyzn, szczególnie w Polsce - dodała.

Rafalska również dostrzegła, w której grupie wiekowej problem jest największy, ale odrobinę inaczej zdiagnozowała przyczyny tego stanu rzeczy. Według minister luka płacowa w krajach UE jest najwyższa wśród osób w wieku 35-44 lata i wynosi 12 procent. - To jest ten wiek, w którym kobiety ciągle są obciążone opieką nad małymi dziećmi, maja przerwy w pracy zawodowej spowodowane urlopami wychowawczymi, macierzyńskimi. W tym okresie jest im trudniej o awans - wyjaśniła.

Ekspert Pracuj.pl Maciej Bąk zauważył z kolei, że luka płacowa w Polsce jest skutkiem tego, że "kobiety rzadziej decydują się na kształcenie w obszarach, w których płaca zdecydowanie odbiega od średniej (np. IT)" oraz "częściej pracują w niepełnym wymiarze godzin". - Badania wskazują też, że kobiety cechują się przeciętnie niższą skłonnością do podejmowania ryzyka i mniejszym zamiłowaniem do negocjacji, co ogranicza potencjał do osiągnięcia wyższych stawek i zajęcia lepiej płatnych stanowisk - argumentował Bąk.

Szklane fenomeny

W Polsce wciąż funkcjonują i mają się dobrze takie fenomeny jak "szklany sufit" czy "lepka podłoga". Ten pierwszy polega na tym, że trudniej dojść kobietom (ale także różnego rodzaju mniejszościom) do wysokich pozycji w biznesie czy polityce. Tzw. lepka podłoga opisuje sytuacje, w których kobiety praktycznie nie mają szans na awans na wyższe stanowisko.

Z badania przeprowadzonego w 2018 roku przez Fundację ePaństwo wynika, że na ponad milion stanowisk w zarządach 29,7 procent zajmowanych jest przez kobiety. W firmach jest to 23,9 procent, a w organizacjach społecznych - 34,6 procent. - Na wysokim szczeblu decydują np. nieformalne spotkania na grze w golfa czy wieczorne w restauracji. Kobiety w nich nie uczestniczą, bo próbują jednocześnie łączyć pracę zawodową oraz rodzinę i większą wagę przywiązują do spędzania czasu z partnerem i dziećmi - wyjaśniała rok temu dla tvn24bis.pl dr Magda.

Z badania przeprowadzonego na 2 milionach użytkowników portalu PayScale wynika, że kobiety zatrudnione na tych samych stanowiskach zarabiają 98 procent tego co mężczyźni. Jest to mała różnica, ale jeśli porównamy obie płcie bez względu na zajmowane stanowisko, to okaże się, że kobiety zarabiają tylko 78 procent tego co mężczyźni.

W raporcie PayScale możemy przeczytać, że w trakcie kariery mężczyźni częściej dochodzą do stanowisk zarządczych niż kobiety. W połowie kariery (wiek 30-44 lata) szanse mężczyzn na awans na któreś z najwyższych stanowisk są o 70 proc. wyższe niż szanse kobiet, pod koniec kariery (powyżej 45 r.ż.) aż o 142 procent.

Trzeba podkreślić, że PayScale jest porównywarką wynagrodzeń głównie dla użytkowników w USA, choć korzystają z niej nie tylko Amerykanie. Niemniej idealnie obrazuje zarówno szklany sufit, jak i lepką podłogę - zjawiska, które występują pod każdą długością i szerokością geograficzną.

Różnica na korzyść kobiet

Powiew optymizmu można znaleźć w raporcie opublikowanym na Pracuj.pl, gdzie autorzy wymieniają branże, w których kobiety mają lepiej. "Jest to m.in. marketing oraz finanse/ekonomia, gdzie różnice w płacach wynoszą przeciętnie 600 zł brutto na korzyść pań" - czytamy.

Z danych GUS wynika też, że w grupie poprodukcyjnej (powyżej 65. roku życia) więcej zarabiają kobiety, a w wieku 60-64 prawie nie ma różnicy w zarobkach pomiędzy oboma płciami. Niewielka luka jest w przypadku dopiero wchodzących na rynek pracy osób (24 lata i mniej).

Jeśli chodzi o słowniczek płacowej dyskryminacji płciowej, warto jeszcze wspomnieć o szklanych: ruchomych schodach oraz klifie. Pierwszy termin odnosi się do sytuacji, gdy mężczyźni są faworyzowani w zawodach uważanych za typowo kobiece lub na odwrót. Natomiast nad szklanym klifem stanęła na przykład Theresa May. Chodzi o postawienie kobiety na czele i powierzenie jej niewykonalnej misji. A wydaje się, że taką w tym momencie jest wyjście Wielkiej Brytanii z UE.

Autor: Krzysztof Krzykowski / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: TVN24/PAP

Pozostałe wiadomości

- Pracownik versus duża organizacja, czy nawet mała organizacja, naprawdę nie ma szans - stwierdza w rozmowie z tvn24.pl Adriana Rychter, zajmująca się HR-em, jedna z autorek ogólnopolskiego badania o mobbingu "Pracować po ludzku". - To jest bardzo trudne zjawisko, bo z konsekwencjami trzeba potem bardzo długo pracować - dodaje psycholożka Joanna Kolenda, druga autorka raportu.

"Widać, że system nie działa". Alarmujący raport

"Widać, że system nie działa". Alarmujący raport

Źródło:
tvn24.pl

Korea Południowa może stracić nawet 85 procent populacji w ciągu 100 lat - ostrzegają demografowie z think tanku Korean Peninsula Population Institute. W najczarniejszym scenariuszu do 2125 roku kraj będzie zamieszkiwać 7,5 miliona osób, czyli mniej niż obecnie liczy Seul.

Szokująca prognoza. Mogą stracić nawet 85 procent populacji

Szokująca prognoza. Mogą stracić nawet 85 procent populacji

Źródło:
PAP

Trybunał Arbitrażowy w Sztokholmie wydał częściowy wyrok w sprawie rozliczeń z Gazpromem za zakup gazu w ramach kontraktu jamalskiego od listopada 2017 roku - poinformował Orlen. Trybunał oddalił roszczenie Orlenu o obniżenie ceny kontraktowej od listopada 2017 roku lub od stycznia 2018 roku, ale też roszczenie Gazpromu o podwyższenie ceny kontraktowej od listopada 2017.

Spór Orlenu z Gazpromem. Jest wyrok

Spór Orlenu z Gazpromem. Jest wyrok

Źródło:
PAP

W środowe popołudnie setki pasażerów utknęły w długich kolejkach na czwartym terminalu lotniska Barajas w Madrycie. Awaria kontroli paszportowej doprowadziła do poważnych utrudnień, przez które około pięciuset pasażerów nie zdążyło na swoje loty.

Setki pasażerów nie zdążyły na swoje loty

Setki pasażerów nie zdążyły na swoje loty

Źródło:
PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał w środę ustawę o ustanowieniu 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci o Polakach - Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej. Nie będzie to jednak dzień ustawowo wolny od pracy.

Nowe święto państwowe. Jest podpis prezydenta

Nowe święto państwowe. Jest podpis prezydenta

Źródło:
PAP

W środę premier Węgier Viktor Orban ogłosił w mediach społecznościowych uruchomienie rządowego programu preferencyjnych pożyczek na zakup pierwszego domu lub mieszkania.

Szykują pożyczki mieszkaniowe. Nowy program na Węgrzech

Szykują pożyczki mieszkaniowe. Nowy program na Węgrzech

Źródło:
PAP

Rada Polityki Pieniężnej (RPP) podjęła decyzję o obniżeniu stóp procentowych - o 0,25 punktu procentowego każdą - podano w komunikacie. Oznacza to, że stopa referencyjna wynosi 5,00 procent. 

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
tvn24.pl

Po decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżce stóp procentowych złoty stracił wobec głównych walut. Dolar kosztuje obecnie 3,62 złotego, frank szwajcarski - 4,57 złotego, a euro - 4,26 złotego.

Złoty reaguje na decyzję RPP

Złoty reaguje na decyzję RPP

Źródło:
PAP

Rada Polityki Pieniężnej (RRP) obniżyła główną stopę procentową do 5,00 procent. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 złotych na 30 lat spadnie o 85 złotych.

Raty kredytów po decyzji RPP

Raty kredytów po decyzji RPP

Źródło:
tvn24.pl

"Rada Polityki Pieniężnej zaskoczyła rynek", "Mamy niespodziankę" - tak ekonomiści komentują obniżkę stóp procentowych o 25 punktów bazowych. Analitycy wskazują jednak, że decyzja RPP jak najbardziej ma sens.

"Mamy niespodziankę". Zaskoczenie decyzją w sprawie stóp procentowych

"Mamy niespodziankę". Zaskoczenie decyzją w sprawie stóp procentowych

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Pierwsze takie transakcje na świecie już przeprowadzono. - Udział w nieruchomości można było nabyć za około dwa tysiące złotych - opowiada o dubajskim projekcie w rozmowie z TVN24+ Krzysztof Piech, dyrektor Centrum Technologii Blockchain na Uczelni Łazarskiego. Jak dodaje, jeden z apartamentów objętych tokenizacją został sprzedany w ciągu dwóch minut. W aukcji wzięło udział 49 inwestorów z 35 krajów, a w kolejce czekało 10 tysięcy osób. Czy taka transakcja będzie możliwa w Polsce? - Projekt ustawy o kryptoaktywach jest tragedią - ocenia radca prawny Radosław Nosowski.

Jeden z apartamentów sprzedano w dwie minuty. "W kolejce czekało 10 tysięcy osób"

Jeden z apartamentów sprzedano w dwie minuty. "W kolejce czekało 10 tysięcy osób"

Źródło:
TVN24+

Na Morzu Czerwonym cały czas trwają działania wojenne, dlatego coraz więcej statków transportowych zmienia trasę i opływa Afrykę dookoła. To nie tylko wydłużenie czasu dostaw przeróżnych towarów, ale także ryzyko, że nie dotrą one w ogóle. Przez burzliwe wody na południu kontynentu coraz więcej kontenerów trafia za burtę.

Nie dotarło twoje zamówienie? Może pływać nieopodal Przylądka Dobrej Nadziei

Nie dotarło twoje zamówienie? Może pływać nieopodal Przylądka Dobrej Nadziei

Źródło:
PAP

Mediana wynagrodzeń w styczniu 2025 roku wyniosła 6882,80 złotego i była niższa o 21 procent od przeciętnego wynagrodzenia brutto - podał Główny Urząd Statystyczny (GUS).

Tyle naprawdę zarabiają Polacy

Tyle naprawdę zarabiają Polacy

Źródło:
PAP

Do Polski dotarła fala upałów. Warto przypomnieć, że w Kodeksie pracy znajdują się rozwiązania prawne, które nakładają dodatkowe obowiązki na pracodawcę, gdy pojawią się wysokie temperatury. Co więcej, resort rodziny od dłuższego czasu pracuje nad poprawieniem przepisów, a zmiany mają wejść życie w 2027 roku.

Praca w upał. To jest obowiązkowe

Praca w upał. To jest obowiązkowe

Źródło:
PAP

Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie wydała zgodę na powołanie Andrzeja Klesyka na stanowisko prezesa Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń S.A. - podano w komunikacie. Klesyk sprawował już tę funkcję w latach 2007-2015.

Nowy prezes polskiego giganta. KNF dała zielone światło

Nowy prezes polskiego giganta. KNF dała zielone światło

Źródło:
PAP

Po izraelskich atakach na cele jądrowe w Iranie, dokonanych w połowie czerwca, Teheran przygotowywał się do zaminowania cieśniny Ormuz – poinformował Reuters, powołując się na amerykańskie źródła.

Iran szykował się do zaminowania cieśniny Ormuz

Iran szykował się do zaminowania cieśniny Ormuz

Źródło:
PAP

Za 15 lat kraje Unii Europejskiej miałyby drastycznie zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych. Komisja Europejska zaproponowała w środę wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r.

Ambitny cel Brukseli. Nowe wytyczne klimatyczne na 2040 rok

Ambitny cel Brukseli. Nowe wytyczne klimatyczne na 2040 rok

Źródło:
PAP

W zeszłym tygodniu odbył się pokaz Prady w Mediolanie, który wywołał skandal w... Indiach. Powodem było obuwie, które wyglądało jak tradycyjne indyjskie sandały "Kolhapuri". Dom mody stał się obiektem ataków, gdyż nie pochwalił się skąd zaczerpnął inspirację. Indyjscy rzemieślnicy jednak już widzą wzrost zainteresowania ich produktem.

Sandałowy skandal po pokazie Prady

Sandałowy skandal po pokazie Prady

Źródło:
Reuters

Zainteresowanie na rynku pierwotnym niższe niż przed rokiem. Sprzedaż nowych mieszkań w czerwcu br. spadła o 8,7 proc. wobec maja - wynika z Barometru Cen Mieszkań portalu Tabelaofert.pl. W porównaniu z ubiegłym rokiem, ceny mieszkań są wyższe o 6,1 proc. Największy wzrost odnotowano w Bydgoszczy.

Ceny rosną, sprzedaż "mocno hamuje". Lista miast z dwucyfrowymi podwyżkami

Ceny rosną, sprzedaż "mocno hamuje". Lista miast z dwucyfrowymi podwyżkami

Źródło:
PAP

Spółka medialna Paramount Global, właściciel stacji CBS, zawarła ugodę z prezydentem USA Donaldem Trumpem w sprawie pozwu dotyczącego emisji wywiadu z wiceprezydent Kamalą Harris w programie "60 Minutes". Firma ma zapłacić aż 16 milionów dolarów.

Trump zawiera ugodę z mediami. Zapłacą aż 16 milionów dolarów

Trump zawiera ugodę z mediami. Zapłacą aż 16 milionów dolarów

Źródło:
Reuters, CNN

Resort sprawiedliwości przygotował nową wersję projektu przyspieszającego sprawy sądowe dotyczące kredytów frankowych - podano na stronie Rządowego Centrum Legislacji. "Sprawy frankowe charakteryzują się niezwykle powtarzalnym stanem faktycznym" - napisano w uzasadnieniu.

Sprawy frankowiczów mają przyspieszyć. Nowa wersja projektu

Sprawy frankowiczów mają przyspieszyć. Nowa wersja projektu

Źródło:
PAP

We wtorek rząd przyjął projekt nowelizacji przepisów mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drogach. Nowe regulacje przewidują między innymi zaostrzenie kar za driftowanie samochodami oraz wykonywanie akrobacji na motocyklach. Za tamowanie ruchu podczas nielegalnych zgromadzeń minimalna grzywna wyniesie 10 tysięcy złotych.

Surowe kary dla driftujących i motocyklistów-akrobatów

Surowe kary dla driftujących i motocyklistów-akrobatów

Źródło:
PAP

Informacje o przedsiębiorcach w jednym miejscu. Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy, która umożliwić dostęp do scentralizowanych danych o podmiotach gospodarczych. Ma to ułatwić sprawdzanie kontrahentów. Obecnie, aby sprawdzić, z kim mamy współpracować trzeba zajrzeć do kilku rejestrów.

Będzie można łatwiej sprawdzić przedsiębiorcę

Będzie można łatwiej sprawdzić przedsiębiorcę

Źródło:
PAP

Prezydent USA Donald Trump oświadczył we wtorek, że wbrew wcześniejszym wypowiedziom nie rozważa przedłużenia dekretu o zawieszeniu wyższych ceł dla prawie 70 krajów i UE, które upływa 9 lipca. Wyjaśnił, że napisze listy do przywódców innych państw, w tym Japonii, informujące o nowym poziomie ceł. Prezydent ponownie skrytykował także szefa amerykańskiej Rezerwy Federalnej. Tym razem nazwał go "kretynem".

Zapowiedź Trumpa. "Niektórym nie pozwolimy nawet na handel z nami"

Zapowiedź Trumpa. "Niektórym nie pozwolimy nawet na handel z nami"

Źródło:
PAP