Likwidacja PIT dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i zastąpienie go podatkiem zryczałtowanym lub formą opodatkowania zbliżoną w konstrukcji prawnej do karty podatkowej - to jeden z postulatów zespołu ekspertów z Akademii Leona Koźmińskiego, który prowadził badania nad systemem podatków dochodowych w Polsce.
Obowiązujące dziś regulacje dotyczące opodatkowania dochodów są zbyt skomplikowane, mało wydajne i niespójne. Trzeba napisać nowe prawo podatkowe - takie wnioski wynikają z badań naukowców Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie.
Postulują oni więc, że trzeba na nowo napisać ustawy podatkowe, m.in. ustawy o PIT i CIT. - Głównym celem badania było opracowanie ogólnej koncepcji nowego modelu opodatkowania dochodów w Polsce. Koncepcji, która byłaby zgodna z klasycznymi zasadami podatkowymi i takiej, która by zapewniała realizację funkcji podatkowych oraz stabilność ich regulacji prawnopodatkowej - powiedział jeden z autorów badania, dr Robert Zieliński z Katedry Prawa Finansowego i Podatkowego Akademii Leona Koźmińskiego. Dodał, że pierwszy generalny postulat to "konieczność przygotowania trzech nowych aktów prawnych, dotyczących opodatkowania dochodów w Polsce, w zależności od źródeł ich uzyskania". - Chodzi tutaj o odrębną ustawę, która regulowałaby opodatkowanie dochodów osobistych, odrębną, która regulowałaby opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej i jeszcze inną, która normowałaby zasady opodatkowania dochodów z kapitału i majątku - tłumaczy ekspert. Powiedział również, że oznaczałoby to wprowadzenie innych zasad opodatkowania w stosunku do dochodów osobistych, a innych wobec podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej.
- Stąd przedsiębiorcy, którzy są dziś objęci PIT, powinni być opodatkowani w kompletnie inny sposób - podkreślił ekspert.
Prawo trzeba uprościć
Drugi postulat zespołu dotyczy "istotnego uproszczenia systemu opodatkowania dochodów, zwłaszcza osiąganych z działalności gospodarczej".
- Na przykład w przypadku opodatkowania dochodów osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, trzeba się zastanowić nad kategorią kosztów uzyskania przychodów, która mocno komplikuje zasady obciążenia - powiedział Zieliński. Dziś - jak podkreśla ekspert - konstrukcja prawna tych kosztów jest bardzo skomplikowana, trudna w stosowaniu oraz stanowi jedną z głównych przyczyn sporów podatników z organami skarbowymi, więc można by dla prowadzących działalność gospodarczą w ogóle wyeliminować je z rachunku podatkowego.
- Chodzi przede wszystkim o najmniejszych przedsiębiorców - powiedział Zieliński. - Trzeba by się zastanowić, czy nie opodatkować tych przedsiębiorców według zasad zbliżonych do karty podatkowej, czyli zakładających stałą kwotę płaconego podatku w każdym miesiącu, niezależną od poniesionych strat lub uzyskanych dochodów - dodał ekspert.
Zryczałtowany podatek
Inna możliwość to wprowadzenie w przypadku mniejszych przedsiębiorców zryczałtowanego podatku.
- Tylko w stosunku do dużych przedsiębiorców można by pozostawić obecny system, z kosztami uzyskania przychodu, ale ich konstrukcja prawna także wymagałaby istotnych zmian - ocenił Zieliński. Jak zaznaczył ekspert, z badań wynika również, że w podatku dochodowym od osób fizycznych w miejsce dwóch stawek i dwóch progów podatkowych można by wprowadzić cztery lub pięć. - Z naszych badań wynika, że stawki powinny mieścić się w przedziale od 10-11 do ok. 50 proc. Dodatkowo o tym, jaki kto płaci podatek, musi decydować nie tylko wysokość osiągniętego przez niego dochodu, ale również sytuacja osobista podatnika. Inne stawki powinny być stosowane wobec dochodów z rent i emerytur, a inne dla dochodów z pracy najemnej czy z działalności gospodarczej – podkreślił. Badania uczonych sfinansowało Narodowe Centrum Nauki. W zespole pod kierunkiem prof. Alicji Pomorskiej z Akademii Leona Koźmińskiego pracowało dwoje ekonomistów: dr Katarzyna Wójtowicz i dr Grzegorz Matysek z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, oraz prawnicy: dr hab. Artur Mudrecki i dr Robert Zieliński z Akademii Leona Koźmińskiego, a także dr Krzysztof Kandut z Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu.
Zobacz: Co dalej z jednolitym podatkiem? Morawiecki: nie będziemy tego wdrażali w takiej formie (Film z 21.12.2016)
Autor: azb / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock