Inflacja we wrześniu przyspieszyła. GUS podał dane o wzroście cen towarów i usług

Z szybkiego szacunku GUS, który został opublikowany na początku października wynikało, że inflacja we wrześniu 2021 roku wyniosła 5,8 proc. rdr oraz 0,6 proc. mdm. Natomiast w sierpniu ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły rok do roku o 5,5 procent.

Ostatni raz inflacja była wyższa w czerwcu 2001 roku, gdy wynosiła 6,2 procent.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

GUS poinformował, że we wrześniu br. w porównaniu z poprzednim miesiącem największy wpływ na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem miały wyższe ceny w zakresie mieszkania (o 0,7 proc.), transportu (o 1,2 proc.), odzieży i obuwia (o 3,1 proc.) oraz łączności (o 2,3 proc.).

Z kolei w porównaniu z miesiącem analogicznym poprzedniego roku największy wpływ na wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych miały wyższe ceny w zakresie transportu (o 18,5 proc.), mieszkania (o 6,4 proc.) oraz żywności (o 4,2 proc.).

"Presja inflacyjna nie zwalnia. Według finalnego szacunku inflacja we wrześniu wzrosła jednak trochę mocniej niż zakładał to flash (do 5,9% r/r). Duży skok inflacji bazowej do 4,3% z 3,9%. Już w październiku przekroczymy 6%..." - napisali na Twitterze analitycy Pekao.

"Inflacja za wrzesień rewizja w górę do 5,9%r/r, 6% na koniec roku o którym mówi RPP zostanie przebite już w październiku, koniec roku około 7%r/r, w 2022 CPI średnio 4,8%r/r vs 4,8%r/r w 2021. 40pb podwyżki to zdecydowanie nie jest ucieczka do przodu, docelowa stopa około 2%: - skomentowali ekonomiści ING.

"Inflacja we wrześniu jednak nie 5,8 proc., a nawet 5,9 proc. Szóstka w październiku gwarantowana. Rozpoczyna się gra o siódemkę na początku 2022 roku" - napisał mBank.

W komentarzu do danych analitycy Credit Agricole podkreślili, że inflacja kształtuje się na najwyższym poziomie od czerwca 2001 r. i od sześciu miesięcy pozostaje powyżej górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego NBP.

Analitycy zauważyli, że w kierunku wzrostu inflacji oddziaływała wyższa dynamika cen w kategorii "żywność i napoje bezalkoholowe" (4,4 proc. rdr we wrześniu wobec 3,9 proc. w sierpniu), co wynikało przede wszystkim ze wzrostu dynamiki cen owoców i warzyw (efekt na ogół niesprzyjających warunków agrometeorologicznych w tym roku). Ponadto, do wzrostu inflacji przyczyniła się również wyższa dynamika cen nośników energii (7,3 proc. rdr we wrześniu wobec 6,6 proc. w sierpniu), będąca skutkiem wyższych cen gazu, energii cieplnej oraz opału oraz wyższa dynamika cen paliw (28,6 proc. rdr we wrześniu wobec 28,0 proc. w sierpniu), będąca konsekwencją wzrostu światowych cen ropy naftowej - wskazano w komentarzu.

Zdaniem analityków Credit Agricole na wzrost inflacji wpływ miała również wyższa inflacja bazowa, która zgodnie z szacunkami banku wzrosła we wrześniu do 4,3 proc. rdr wobec 3,9 proc. w sierpniu. Jak wskazano, jej wzrost odnotowano w kategoriach: "łączność" (efekt podwyżek cen usług telekomunikacyjnych), "inne wydatki na towary i usługi" (głównie ze względu na wyższe ceny artykułów do higieny osobistej i kosmetyków), "wyposażenie i prowadzenie gospodarstwa domowego" (m.in. ze względu na wyższe ceny mebli, artykułów dekoracyjnych, sprzętu oświetleniowego oraz urządzeń gospodarstwa domowego), "transport, z wyłączeniem paliw" (m.in. ze względu na wyższe ceny samochodów osobowych i usług transportowych), "restauracje i hotele", "odzież i obuwie" (skutek wzrostu cen odzieży), "napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe" (efekt wyższych cen napojów alkoholowych) oraz "zdrowie" (m.in. ze względu na rosnące ceny wyrobów farmaceutycznych) - podano.

Analitycy zwrócili uwagę, że inflacja bazowa rośnie, mimo silnych efektów wysokiej bazy związanych z falą podwyżek covidowych w pierwszej fazie pandemii. "Podobnie jak w poprzednich miesiącach struktura danych o inflacji bazowej wskazuje, że częściowo wynika to z realizacji odłożonego popytu w zamrożonych w poprzednich miesiącach sektorach gospodarki, którego kumulacja ma proinflacyjny charakter. Wsparcie dla takiej oceny stanowi utrzymujący się wzrost inflacji w kategorii >>restauracje i hotele<<" - zaznaczyli ekonomiści.

W ich ocenie warto zauważyć, że do przyczyn wzrostu cen dołącza również efekt barier podażowych, który ze względu na mniejszą dostępność niektórych towarów podbija dynamikę cen m.in. w takich kategoriach jak "urządzenia gospodarstwa domowego", "meble, artykuły dekoracyjne, sprzęt oświetleniowy", "sprzęt wizualny, fotograficzny i informatyczny" czy też "samochody osobowe".

Jak przewidują analitycy, kolejne miesiące przyniosą dalszy wzrost inflacji, która na przełomie lat 2021 i 2022 zbliży się do 7 proc., a średniorocznie wyniesie 4,8 proc. w 2021 r. i 4,9 proc. w 2022 r. Ich zdaniem w najbliższych miesiącach w kierunku przyspieszenia wzrostu cen będą oddziaływać wyższe dynamiki cen w kategoriach "żywność i napoje bezalkoholowe", "nośniki energii", "paliwa" oraz wyższa inflacja bazowa. W prognozie nie uwzględniono zapowiadanego przez rząd podniesienia akcyzy na alkohol i papierosy w 2022 r.

Według Michała Gniazdowskiego z Polskiego Instytutu Ekonomicznego główną przyczyną zaskoczeń związanych z inflacją w ostatnich miesiącach jest szybszy wzrost cen żywności - ich dynamika przekroczyła we wrześniu 4 proc. - Dotychczas był to efekt rosnących kosztów zboża, na przykład pszenicy czy żyta, na rynkach globalnych. Obecnie cegiełkę dokładają też wyższe ceny drobiu na skutek rozpowszechnienia się przypadków ptasiej grypy - wyjaśnił.

W jego ocenie wzrost cen żywności będzie wysoki także w przyszłym roku. - Na europejskich rynkach skokowo wzrosły ceny gazu ziemnego. Skutkiem tej zmiany będzie wzrost kosztów produkcji nawozów, a w efekcie produkcji rolnej - wskazał. Podwyżki cen dla konsumenta prawdopodobnie nastąpią z pewnym opóźnieniem – może wynieść ono nawet pół roku. - Skutki będą jednak długotrwałe - zaznaczył.

W ocenie eksperta do końca roku inflacja CPI będzie oscylować wokół 6 proc. - Indeks podwyższy między innymi kolejna podwyżka cen gazu. Spowolnienie nastąpi dopiero na początku przyszłego roku - wskazał.