Wrzesień był najcieplejszy w historii pomiarów. Wyrównał rekord z 2015 roku


Jak podała amerykańska Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), odchylenie od średniej globalnej temperatury lądów i oceanów we wrześniu 2019 roku było najwyższe w historii pomiarów. Ubiegły miesiąc dorównał rekordowemu wrześniowi z 2015 roku.

We wrześniu średnia temperatura powierzchni lądów i oceanów była o 0,95 stopnia Celsjusza wyższa od średniej dla tego miesiąca z XX wieku, wynoszącej 15 stopni Celsjusza. To oznacza, że został wyrównany dotychczasowy rekord, który należy do września 2015 roku.

Od 2005 roku doświadczyliśmy dziesięciu najcieplejszych wrześni, a ostatnie pięć lat uplasowało się na pierwszych pięciu miejscach. Wrzesień 2019 to także 43. wrzesień i 417. miesiąc z rzędu, w którym średnia miesięczna temperatura była wyższa od średniej z XX wieku.

Goręcej na obu półkulach

Cała półkula północna również odnotowała najcieplejszy wrzesień, w którym temperatura była wyższa o około 1,24 st. C od średniej, przebijając poprzedni rekord z 2016 roku o 0,03 st. C. Od 2015 roku odnotowano tam również pięć największych odchyleń temperatury lądu i oceanu od średniej.

Z kolei na półkuli południowej średnia temperatura lądów i oceanów była o około 0,64 st. C wyższa od średniej. Tym samym zarejestrowano tam siódmy najcieplejszy wrzesień w historii pomiarów.

Rekordowo wysoką temperaturę odnotowano w różnych częściach północnego i zachodniego Pacyfiku, Morzu Barentsa, centralno-południowych Stanach Zjednoczonych, północnej Kanadzie, na Atlantyku, Oceanie Indyjskim, w Środkowym Wschodzie, Mongolii, północnych Chinach i Afryce. Nie trzeba zapewne dodawać, że w żadnym miejscu na Ziemi nie wystąpiła rekordowo niska temperatura.

Najcieplejszy wrzesień od 140 lat

Średnia globalna temperatura lądów we wrześniu była o 1,42 stopnia wyższa od średniej temperatury z XX wieku, wynoszącej 12 stopni Celsjusza. To najwyższa wrześniowa średnia dla lądów w historii 140-letnich badań. Wrzesień 2016 to obecnie drugi co do wielkości wrzesień z odchyleniem około 1,38 st. C od średniej globalnej temperatury na lądzie.

Najbardziej zauważalne odchylenia temperatury od średniej były obserwowane na wielu obszarach Alaski, zachodniej Kanady, południowych i południowo-wschodnich regionów USA, północnego Oceanu Spokojnego, na Morzu Beringa, Morzu Barentsa, w centralnej Ameryce Południowej, Mongolii, północnej Rosji. W tych regionach odchylenie wynosiło co najmniej 2 stopnie.

Lokalnie w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Afryce, Azji, Zatoce Meksykańskiej i na Hawajach wystąpiły odchylenia od średniej temperatury, które znalazły się w pierwszej trójce najwyższych odnotowanych dla września.

Należy wspomnieć, że dla Ameryki Północnej był to najcieplejszy wrzesień, który pobił rekord z 1998 roku. Teraz temperatura była wyższa o 1,72 st. C od średniej, wyprzedzając poprzedni rekord o 0,01 stopnia. Rejon Zatoki Meksykańskiej również przeżył swój najcieplejszy wrzesień - temperatura sięgnęła 0,98 st. C powyżej średniej, czyli o około 0,4 st. C więcej od rekordu ustanowionego w 2016 roku.

Odchylenie od średniej temperatury we wrześniu 2019 roku (noaanoaa.gov

Oceany rekordu nie pobiły

Średnia temperatura powierzchni oceanów na świecie we wrześniu tego roku roku wzrosła o 0,78 st. C ponad średnią miesięczną z XX wieku, wynoszącą 16,17 st. C. Wrzesień 2015 był cieplejszy - wtedy odchylenie od średniej wyniosło 0,84 st. C.

Anomalie temperatury powierzchni lądu i oceanów dla września 2019 (noaanoaa.gov

Wrzesień w Arktyce

Zasięg pokrywy lodowej na Morzu Arktycznym we wrześniu 2019 był trzecim rekordowo niskim poziomem, wynoszącym ponad 2,09 miliona kilometrów kwadratowych (32,6 proc.) poniżej średniej z lat 1981-2010. Tym samym była o ponad 751 tysięcy kilometrów kwadratowych większa od rekordowo niskiego poziomu pokrywy lodowej z września 2012 roku - podało Krajowe Centrum Danych dotyczących Śniegu i Lodu (NSIDC) przy wykorzystaniu danych z NOAA i NASA.

18 września Arktyka osiągnęła minimalny roczny zasięg lodu morskiego wynoszący ponad 4,14 miliona kilometrów kwadratowych. To oznacza, że zakończył się już okres topnienia. Minimalny zakres występowania lodu morskiego w Arktyce na rok 2019 jest równy latom 2007 i 2016 jako drugi najniższy zakres minimalny zarejestrowany w okresie 41 lat.

17 września 2012 roku odnotowano rekordowe minimum wynoszące ponad 3,39 mln kilometrów kwadratowych. Według NSIDC w ciągu ostatnich 13 lat pojawiło się 13 najniższych rocznych wartości minimalnych.

Na biegunie południowym

Zasięg występowania lodu na Antarktyce wynosił we wrześniu ponad 258 tysięcy kilometrów kwadratowych (1,3 procent) powyżej średniej z lat 1981-2010. W kategorii najmniejszych odnotowanych zasięgów w okresie 41 lat uplasował się na 13. miejscu. Antarktyka zazwyczaj osiąga swoje roczne maksimum pod koniec września lub na początku października. Według NSIDC maksymalny zasięg lodu antarktycznego mógł osiągnąć 30 września z wynikiem ponad 18,38 milionów kilometrów kwadratowych, czyli nieco poniżej średniej z lat 1981-2010.

Zasięg pokrywy lodowej we wrześniu 2019 w porównaniu do okresu z lat 1981-2010 (noaanoaa.gov

Dziewięć miesięcy ciepła

Od początku roku do końca września średnia temperatura lądów i oceanów była o 0,94 st. C stopnia wyższa od średniej z XX wieku, wynoszącej 14,17 st. C. W analizach prowadzonych od 140 lat to druga najwyższa temperatura w okresie styczeń-wrzesień. Cieplej było jedynie w tej części roku w 2016 - temperatura wzrosła wtedy o 1,06 st. C.

Najbardziej zauważalne odchylenia od średniej występowały w tym roku na wielu obszarach Alaski, zachodniej Kanady i centralnej Rosji, gdzie wynosiły co najmniej 1,5 st. C.

W tym okresie duże części południowej Afryki, zachodniego Oceanu Indyjskiego, Madagaskaru oraz w całej Australii, zachodniej części Oceanu Spokojnego, Nowej Zelandii, Azji, Oceanu Atlantyckiego i w Ameryce Północnej i Południowej doznawały rekordów temperatury. W sezonie od stycznia do września 2019 roku nie pojawiły się obszary z rekordowo niską temperaturą.

Sezon na półkulach

Na półkuli północnej średnia temperatura lądów i oceanów dorównała tej w 2017 roku, tym samym są na drugim miejscu pod kątem odchylenia od średniej z okresu styczeń-wrzesień (o 1,12 stopnia). Ustępują jedynie 2016, kiedy temperatura wzrosła o 1,31 st. C.

Na półkuli południowej temperatura powierzchni lądów i oceanów w okresie styczeń-wrzesień wyniosła 0,75 st. C powyżej średniej. To również drugi najcieplejszy okres w historii, wyprzedził je tylko rok 2016, kiedy temperatura była wyższa o 0,81 st. C.

Wybrane anomalie klimatyczne i wydarzenia we wrześniu 2019 roku (tvnmeteonoaa.gov

Autor: kw/map / Źródło: ncei.noaa.gov

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/noaa.gov

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W środę 21.05 w części Polski grzmi, lokalnie zaczyna padać silniejszy deszcz. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju na tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Miejscami pada grad, silnie wieje

Gdzie jest burza? Miejscami pada grad, silnie wieje

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) ostrzega przed burzami, którym miejscami będą towarzyszyć silne opady deszczu. Żółte alarmy obowiązują w dziesięciu województwach. Sprawdź szczegóły.

Burze z gradem i silnym deszczem. Ostrzeżenia dla 10 województw

Burze z gradem i silnym deszczem. Ostrzeżenia dla 10 województw

Źródło:
IMGW

Za nami trzy koszmarne tygodnie maja. Średnia temperatura maksymalna dla Warszawy wynosi na dziś zaledwie 14,6 stopnia Celsjusza, podczas gdy średnio w maju osiąga około 19-20 stopni Celsjusza. Po pierwszych ciepłych dniach maja, które napompowały tę wartość, notujemy nieubłagany spadek. Wiry niżowe, nurkujące z rejonów podbiegunowych nad wschodnią i środkową Europę, wtłoczyły kolejne porcje zimnego powietrza w nasz rejon, zamieniając maj w marzec.

Upał po koszmarnie zimnym maju? Co mówią prognozy

Upał po koszmarnie zimnym maju? Co mówią prognozy

Źródło:
TVN24+

Po raz pierwszy naukowcy zaobserwowali zdarzenie rozerwania pływowego gwiazdy (ang. tidal disruption event, w skrócie TDE) przez masywną czarną dziurę znajdującą się daleko od centrum galaktyki. Co ciekawsze, niezwykły układ oddalony o 600 milionów lat świetlnych od Ziemi zawiera nie jedną, a dwie supermasywne czarne dziury.

Po tej galaktyce krąży wyjątkowo rzadka czarna dziura

Po tej galaktyce krąży wyjątkowo rzadka czarna dziura

Źródło:
PAP, University of California, Berkeley

W 2024 roku bezpowrotnie straciliśmy 6,7 miliona hektarów dziewiczych lasów tropikalnych - to niemal tyle, ile wynosi powierzchnia całej Panamy. Jak wynika z opracowania Global Forest Watch, to rekordowy wynik, najwyższy od co najmniej 20 lat.

Lasy znikają w tempie 18 boisk piłkarskich na minutę. "Czerwony alert dla świata"

Lasy znikają w tempie 18 boisk piłkarskich na minutę. "Czerwony alert dla świata"

Źródło:
PAP

Mieszkańcy południowo-wschodnich regionów Australii zmagają się z ekstremalną powodzią. W niektórych miejscach w ciągu dwóch dni spadła ilość wody odpowiadająca pięciu miesiącom opadów. Media informują o tysiącach osób odciętych od świata i czekających na pomoc ratowników.

Szukają schronienia na dachach. Wielka woda odcina miasta

Szukają schronienia na dachach. Wielka woda odcina miasta

Źródło:
ABC News, The Guardian, Reuters

Pan Szymon z Władysławowa (województwo pomorskie) we wtorek wybrał się do Wejherowa. Pod tamtejszym szpitalem miał okazję podziwiać dwa białe daniele.

Zawiózł kolegę do rodzącej żony, jego oczom ukazał się widok jak z bajki

Zawiózł kolegę do rodzącej żony, jego oczom ukazał się widok jak z bajki

Źródło:
Kontakt24

Fale upałów nie odpuszczają w Meksyku. W wielu stanach temperatury sięgają ponad 40 stopni Celsjusza, a skutki są tragiczne - od początku roku potwierdzono już sześć zgonów i 400 przypadków udaru słonecznego. Służby meteorologiczne i sanitarne apelują o ostrożność.

Sześć ofiar śmiertelnych fal upałów, kilkaset przypadków udaru

Sześć ofiar śmiertelnych fal upałów, kilkaset przypadków udaru

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Naukowcy ostrzegają: ponad trzy i pół tysiąca gatunków zwierząt jest zagrożonych globalnym ociepleniem. Jak wynika z analiz badaczy z Uniwersytetu Stanowego Oregonu, w dużej mierze dotyczy to gatunków morskich.

"Stoimy u progu egzystencjalnego kryzysu dzikich zwierząt na Ziemi"

"Stoimy u progu egzystencjalnego kryzysu dzikich zwierząt na Ziemi"

Źródło:
PAP

Pogoda na dziś. W środę 21.05 niebo spowiją chmury, pojawią się opady deszczu oraz burze. Lokalnie może sypnąć gradem. Termometry pokażą w całym kraju 20-22 stopnie.

Pogoda na dziś - środa 21.05. Zagrzmi i popada, ale będą 22 stopnie

Pogoda na dziś - środa 21.05. Zagrzmi i popada, ale będą 22 stopnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni przyniosą nam kolejne ochłodzenie. Przez kraj przejdzie front chłodny związany z niżem Magnus. Przyniesie deszcz, a miejscami mogą wystąpić także burze.

Idzie ochłodzenie. Mogą je poprzedzić burze z silnym deszczem

Idzie ochłodzenie. Mogą je poprzedzić burze z silnym deszczem

Źródło:
tvnmeteo.pl

Władze włoskiego regionu Umbria stworzyły na jeziorze Trazymeńskim sztuczną, pływającą wyspę wyłapującą gatunek podobnych do komarów owadów. Owady te od lat są utrapieniem okolicznych mieszkańców i przybywających w ten rejon turystów.

Włochy mają nową "wyspę". Z powodu owadów

Włochy mają nową "wyspę". Z powodu owadów

Źródło:
PAP, ANSA, tvn24.pl

Załoga misji Axiom-4 (Ax-4), w tym Polak Sławosz Uznański-Wiśniewski, poleci na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) w nowej kapsule Dragon - przekazała Sarah Walker z firmy SpaceX Elona Muska.

Polak poleci na orbitę w nowej kapsule Dragon

Polak poleci na orbitę w nowej kapsule Dragon

Źródło:
PAP

Gwałtowne burze nawiedziły w nocy z poniedziałku na wtorek południowe departamenty Francji. W wyniku gwałtownej aury co najmniej trzy osoby zginęły, a dwie są poszukiwane - przekazała francuska żandarmeria. Służby wprowadziły pomarańczowy poziom alertu pogodowego, drugi najwyższy w skali zagrożenia. Niebezpieczna aura ma utrzymać się nad regionem także dzisiaj.

Strumyk wezbrał i porwał samochód. Nie żyje para

Strumyk wezbrał i porwał samochód. Nie żyje para

Aktualizacja:
Źródło:
sudouest.fr, tvnmeteo.pl

Temperatura maksymalna na Grenlandii była w poniedziałek wyższa niż w Polsce. Termometry w południowej części wyspy pokazały prawie 20 stopni Celsjusza. Jeszcze cieplej jest na Islandii, gdzie niedawno padł majowy rekord temperatury.

Na Grenlandii cieplej niż w Polsce, na Islandii padają rekordy

Na Grenlandii cieplej niż w Polsce, na Islandii padają rekordy

Źródło:
IMGW, Copernicus, tvnmeteo.pl

Gromy dźwiękowe powstające podczas startu rakiet SpaceX mogą przypominać niewielkie trzęsienia ziemi. Jak wynika z badań amerykańskich naukowców, moment startu bywa słyszalny - lub odczuwalny - nie tylko w sąsiedztwie bazy kosmicznej. Typ gromu zależy od wielu czynników.

Starty rakiet SpaceX mogą być odczuwane jak trzęsienie ziemi

Starty rakiet SpaceX mogą być odczuwane jak trzęsienie ziemi

Źródło:
Acoustical Society of America

Organizacja non profit CEEW opublikowała we wtorek niepokojący raport. Wynika z niego, że blisko 60 procent indyjskich dystryktów, zamieszkanych przez trzy czwarte ludności kraju, jest narażonych na wysokie lub bardzo wysokie ryzyko związane z ekstremalnymi upałami. Rosnąca temperatura powietrza i wilgotność względna mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie mieszkańców Indii.

Niepokojący raport o ekstremalnych upałach

Niepokojący raport o ekstremalnych upałach

Źródło:
Reuters, ceew.in

Piorun uderzył w zaparkowany radiowóz. Moment zarejestrowała kamera bezpieczeństwa obserwującą parking przed komisariatem. Do zdarzenia doszło podczas burzy, która przechodziła w poniedziałek nad stanem Oklahoma.

Piorun uderza w radiowóz. Zobacz nagranie

Piorun uderza w radiowóz. Zobacz nagranie

Źródło:
News on 6, Newcastle Emergency Management

Ponad 700 strażaków walczy z pożarem Greer Fire, jaki wybuchł na północnym wschodzie Arizony. Do tej pory ogień strawił już ponad osiem tysięcy hektarów terenu. W regionie obowiązują lokalne stany wyjątkowe. Służby ewakuują mieszkańców najbardziej zagrożonych terenów.

Tysiące hektarów w ogniu. Ogłoszono stan wyjątkowy

Tysiące hektarów w ogniu. Ogłoszono stan wyjątkowy

Źródło:
ABC News, AZ Dept. Forestry and Fire Management

Mikroplastik może zakłócać działanie układu odpornościowego. Jak ustalili badacze z Uniwersytetu w Pittsburghu, malutkie cząstki tworzyw sztucznych, które trafią do układu oddechowego, osłabiają działanie obecnych w płucach makrofagów - komórek pochłaniających patogeny. Zaburzenia w ich pracy wpływają nie tylko na płuca.

Wdychamy je codziennie. Mogą być szkodliwe dla całego organizmu

Wdychamy je codziennie. Mogą być szkodliwe dla całego organizmu

Źródło:
PAP, American Thoracic Society

W hrabstwie Laurel w stanie Kentucky trwa sprzątanie po przejściu tornada. Żywioł wyrządził spore zniszczenia na lotnisku, które jest kluczowe dla usług transportu medycznego. Jak donoszą amerykańskie media, silny wiatr podnosił śmigłowce i rzucał nimi jak zabawkami.

Tornado zdewastowało lotnisko. Nagrania

Tornado zdewastowało lotnisko. Nagrania

Źródło:
ENEX, avweb.com, Fox Weather, lex18.com,

Burza przeszła przez francuską miejscowość Longages w departamencie Górna Garonna. Podczas wyładowań mocno sypnęło gradem. Załamanie pogody zostało uchwycone na nagraniu.

Załamanie pogody. Mocno sypnęło gradem

Załamanie pogody. Mocno sypnęło gradem

Źródło:
Reuters, Meteo France

Ulewne opady deszczu doprowadziły do powstania gwałtownych powodzi w mieście Bengaluru w Indiach. Ludzi ewakuowano z zalanych domów za pomocą pontonów. - Woda wdarła się do ponad stu domów - powiedział Neelufar Ahmad, jeden z mieszkańców.

Zalane domy i ulice. Ludzi ewakuowano za pomocą pontonów

Zalane domy i ulice. Ludzi ewakuowano za pomocą pontonów

Źródło:
Reuters, The Hindu

Za kilka dni będzie ponad 20 stopni. Jaką aurę przyniesie druga połowa maja i początek czerwca? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gorące powietrze napłynęło w weekend do południowej Hiszpanii. W Andaluzji termometry pokazały w niedzielę ponad 30 stopni.

Jest ponad 30 stopni, a ma być jeszcze więcej

Jest ponad 30 stopni, a ma być jeszcze więcej

Źródło:
ENEX, andaluciainformacion.es, europapress.es

Co najmniej sześć osób zginęło na skutek ulew, które nawiedziły południowe Chiny. W prowincji Guangdong osuwisko uszkodziło trzypiętrowy blok mieszkalny - życia trzech mieszkańców nie udało się uratować. Trwają poszukiwania jednej osoby.

Masy błota osunęły się na budynek. Tragiczny bilans ulew

Masy błota osunęły się na budynek. Tragiczny bilans ulew

Źródło:
PAP, Xinhua

Rzeka Kuiseb pojawiła się na pustyni Namib. Ciek ten rozdziela dwa różne ekosystemy - "morze piasków" na południu i kamieniste bezdroża północy. Co ciekawe, rzeka zazwyczaj pojawia się tylko na kilka miesięcy w roku, a czasami nie widać jej wcale.

Rozdziela dwa różne światy, ale znika po kilku miesiącach

Rozdziela dwa różne światy, ale znika po kilku miesiącach

Źródło:
Copernicus, NASA Earth Observatory, Gobabeb

Choroby przenoszone przez komary egipskie mogą stać się endemiczne dla Europy. Według badań niemieckich i szwedzkich naukowców, do 2060 roku na Starym Kontynencie będzie dochodziło do regularnych wybuchów epidemii dengi i czikunguni. Liczba przypadków może wzrosnąć nawet pięciokrotnie.

Choroby tropikalne coraz częstsze na południu Europy. Jeden winowajca

Choroby tropikalne coraz częstsze na południu Europy. Jeden winowajca

Źródło:
Politico, AFP, Columbia University

Wstrząsy zostały zanotowane przez sejsmometry w poniedziałek rano w południowo-zachodniej Polsce. Według USGS ich magnituda wynosiła 4,1. Co było przyczyną tej aktywności?

Trzęsienie ziemi w Polsce

Trzęsienie ziemi w Polsce

Źródło:
USGS, EMSC, KGHM, fabrykiwpolsce.pl

Co najmniej jedna osoba nie żyje, a dwie są poszukiwane w wyniku powodzi, jaka nawiedziła region Buenos Aires w Argentynie. Kataklizm wywołały ekstremalne opady deszczu. Lokalne media podały, że swoje domy musiało opuścić ponad 7500 osób.

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Źródło:
CNN, Portal Montevido