Jak podała amerykańska Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), odchylenie od średniej globalnej temperatury lądów i oceanów we wrześniu 2019 roku było najwyższe w historii pomiarów. Ubiegły miesiąc dorównał rekordowemu wrześniowi z 2015 roku.
We wrześniu średnia temperatura powierzchni lądów i oceanów była o 0,95 stopnia Celsjusza wyższa od średniej dla tego miesiąca z XX wieku, wynoszącej 15 stopni Celsjusza. To oznacza, że został wyrównany dotychczasowy rekord, który należy do września 2015 roku.
Od 2005 roku doświadczyliśmy dziesięciu najcieplejszych wrześni, a ostatnie pięć lat uplasowało się na pierwszych pięciu miejscach. Wrzesień 2019 to także 43. wrzesień i 417. miesiąc z rzędu, w którym średnia miesięczna temperatura była wyższa od średniej z XX wieku.
Goręcej na obu półkulach
Cała półkula północna również odnotowała najcieplejszy wrzesień, w którym temperatura była wyższa o około 1,24 st. C od średniej, przebijając poprzedni rekord z 2016 roku o 0,03 st. C. Od 2015 roku odnotowano tam również pięć największych odchyleń temperatury lądu i oceanu od średniej.
Z kolei na półkuli południowej średnia temperatura lądów i oceanów była o około 0,64 st. C wyższa od średniej. Tym samym zarejestrowano tam siódmy najcieplejszy wrzesień w historii pomiarów.
Rekordowo wysoką temperaturę odnotowano w różnych częściach północnego i zachodniego Pacyfiku, Morzu Barentsa, centralno-południowych Stanach Zjednoczonych, północnej Kanadzie, na Atlantyku, Oceanie Indyjskim, w Środkowym Wschodzie, Mongolii, północnych Chinach i Afryce. Nie trzeba zapewne dodawać, że w żadnym miejscu na Ziemi nie wystąpiła rekordowo niska temperatura.
Najcieplejszy wrzesień od 140 lat
Średnia globalna temperatura lądów we wrześniu była o 1,42 stopnia wyższa od średniej temperatury z XX wieku, wynoszącej 12 stopni Celsjusza. To najwyższa wrześniowa średnia dla lądów w historii 140-letnich badań. Wrzesień 2016 to obecnie drugi co do wielkości wrzesień z odchyleniem około 1,38 st. C od średniej globalnej temperatury na lądzie.
Najbardziej zauważalne odchylenia temperatury od średniej były obserwowane na wielu obszarach Alaski, zachodniej Kanady, południowych i południowo-wschodnich regionów USA, północnego Oceanu Spokojnego, na Morzu Beringa, Morzu Barentsa, w centralnej Ameryce Południowej, Mongolii, północnej Rosji. W tych regionach odchylenie wynosiło co najmniej 2 stopnie.
Lokalnie w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Afryce, Azji, Zatoce Meksykańskiej i na Hawajach wystąpiły odchylenia od średniej temperatury, które znalazły się w pierwszej trójce najwyższych odnotowanych dla września.
Należy wspomnieć, że dla Ameryki Północnej był to najcieplejszy wrzesień, który pobił rekord z 1998 roku. Teraz temperatura była wyższa o 1,72 st. C od średniej, wyprzedzając poprzedni rekord o 0,01 stopnia. Rejon Zatoki Meksykańskiej również przeżył swój najcieplejszy wrzesień - temperatura sięgnęła 0,98 st. C powyżej średniej, czyli o około 0,4 st. C więcej od rekordu ustanowionego w 2016 roku.
Oceany rekordu nie pobiły
Średnia temperatura powierzchni oceanów na świecie we wrześniu tego roku roku wzrosła o 0,78 st. C ponad średnią miesięczną z XX wieku, wynoszącą 16,17 st. C. Wrzesień 2015 był cieplejszy - wtedy odchylenie od średniej wyniosło 0,84 st. C.
Wrzesień w Arktyce
Zasięg pokrywy lodowej na Morzu Arktycznym we wrześniu 2019 był trzecim rekordowo niskim poziomem, wynoszącym ponad 2,09 miliona kilometrów kwadratowych (32,6 proc.) poniżej średniej z lat 1981-2010. Tym samym była o ponad 751 tysięcy kilometrów kwadratowych większa od rekordowo niskiego poziomu pokrywy lodowej z września 2012 roku - podało Krajowe Centrum Danych dotyczących Śniegu i Lodu (NSIDC) przy wykorzystaniu danych z NOAA i NASA.
18 września Arktyka osiągnęła minimalny roczny zasięg lodu morskiego wynoszący ponad 4,14 miliona kilometrów kwadratowych. To oznacza, że zakończył się już okres topnienia. Minimalny zakres występowania lodu morskiego w Arktyce na rok 2019 jest równy latom 2007 i 2016 jako drugi najniższy zakres minimalny zarejestrowany w okresie 41 lat.
17 września 2012 roku odnotowano rekordowe minimum wynoszące ponad 3,39 mln kilometrów kwadratowych. Według NSIDC w ciągu ostatnich 13 lat pojawiło się 13 najniższych rocznych wartości minimalnych.
Na biegunie południowym
Zasięg występowania lodu na Antarktyce wynosił we wrześniu ponad 258 tysięcy kilometrów kwadratowych (1,3 procent) powyżej średniej z lat 1981-2010. W kategorii najmniejszych odnotowanych zasięgów w okresie 41 lat uplasował się na 13. miejscu. Antarktyka zazwyczaj osiąga swoje roczne maksimum pod koniec września lub na początku października. Według NSIDC maksymalny zasięg lodu antarktycznego mógł osiągnąć 30 września z wynikiem ponad 18,38 milionów kilometrów kwadratowych, czyli nieco poniżej średniej z lat 1981-2010.
Dziewięć miesięcy ciepła
Od początku roku do końca września średnia temperatura lądów i oceanów była o 0,94 st. C stopnia wyższa od średniej z XX wieku, wynoszącej 14,17 st. C. W analizach prowadzonych od 140 lat to druga najwyższa temperatura w okresie styczeń-wrzesień. Cieplej było jedynie w tej części roku w 2016 - temperatura wzrosła wtedy o 1,06 st. C.
Najbardziej zauważalne odchylenia od średniej występowały w tym roku na wielu obszarach Alaski, zachodniej Kanady i centralnej Rosji, gdzie wynosiły co najmniej 1,5 st. C.
W tym okresie duże części południowej Afryki, zachodniego Oceanu Indyjskiego, Madagaskaru oraz w całej Australii, zachodniej części Oceanu Spokojnego, Nowej Zelandii, Azji, Oceanu Atlantyckiego i w Ameryce Północnej i Południowej doznawały rekordów temperatury. W sezonie od stycznia do września 2019 roku nie pojawiły się obszary z rekordowo niską temperaturą.
Sezon na półkulach
Na półkuli północnej średnia temperatura lądów i oceanów dorównała tej w 2017 roku, tym samym są na drugim miejscu pod kątem odchylenia od średniej z okresu styczeń-wrzesień (o 1,12 stopnia). Ustępują jedynie 2016, kiedy temperatura wzrosła o 1,31 st. C.
Na półkuli południowej temperatura powierzchni lądów i oceanów w okresie styczeń-wrzesień wyniosła 0,75 st. C powyżej średniej. To również drugi najcieplejszy okres w historii, wyprzedził je tylko rok 2016, kiedy temperatura była wyższa o 0,81 st. C.
Autor: kw/map / Źródło: ncei.noaa.gov
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/noaa.gov