Wrzesień był najcieplejszy w historii pomiarów. Wyrównał rekord z 2015 roku


Jak podała amerykańska Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), odchylenie od średniej globalnej temperatury lądów i oceanów we wrześniu 2019 roku było najwyższe w historii pomiarów. Ubiegły miesiąc dorównał rekordowemu wrześniowi z 2015 roku.

We wrześniu średnia temperatura powierzchni lądów i oceanów była o 0,95 stopnia Celsjusza wyższa od średniej dla tego miesiąca z XX wieku, wynoszącej 15 stopni Celsjusza. To oznacza, że został wyrównany dotychczasowy rekord, który należy do września 2015 roku.

Od 2005 roku doświadczyliśmy dziesięciu najcieplejszych wrześni, a ostatnie pięć lat uplasowało się na pierwszych pięciu miejscach. Wrzesień 2019 to także 43. wrzesień i 417. miesiąc z rzędu, w którym średnia miesięczna temperatura była wyższa od średniej z XX wieku.

Goręcej na obu półkulach

Cała półkula północna również odnotowała najcieplejszy wrzesień, w którym temperatura była wyższa o około 1,24 st. C od średniej, przebijając poprzedni rekord z 2016 roku o 0,03 st. C. Od 2015 roku odnotowano tam również pięć największych odchyleń temperatury lądu i oceanu od średniej.

Z kolei na półkuli południowej średnia temperatura lądów i oceanów była o około 0,64 st. C wyższa od średniej. Tym samym zarejestrowano tam siódmy najcieplejszy wrzesień w historii pomiarów.

Rekordowo wysoką temperaturę odnotowano w różnych częściach północnego i zachodniego Pacyfiku, Morzu Barentsa, centralno-południowych Stanach Zjednoczonych, północnej Kanadzie, na Atlantyku, Oceanie Indyjskim, w Środkowym Wschodzie, Mongolii, północnych Chinach i Afryce. Nie trzeba zapewne dodawać, że w żadnym miejscu na Ziemi nie wystąpiła rekordowo niska temperatura.

Najcieplejszy wrzesień od 140 lat

Średnia globalna temperatura lądów we wrześniu była o 1,42 stopnia wyższa od średniej temperatury z XX wieku, wynoszącej 12 stopni Celsjusza. To najwyższa wrześniowa średnia dla lądów w historii 140-letnich badań. Wrzesień 2016 to obecnie drugi co do wielkości wrzesień z odchyleniem około 1,38 st. C od średniej globalnej temperatury na lądzie.

Najbardziej zauważalne odchylenia temperatury od średniej były obserwowane na wielu obszarach Alaski, zachodniej Kanady, południowych i południowo-wschodnich regionów USA, północnego Oceanu Spokojnego, na Morzu Beringa, Morzu Barentsa, w centralnej Ameryce Południowej, Mongolii, północnej Rosji. W tych regionach odchylenie wynosiło co najmniej 2 stopnie.

Lokalnie w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Afryce, Azji, Zatoce Meksykańskiej i na Hawajach wystąpiły odchylenia od średniej temperatury, które znalazły się w pierwszej trójce najwyższych odnotowanych dla września.

Należy wspomnieć, że dla Ameryki Północnej był to najcieplejszy wrzesień, który pobił rekord z 1998 roku. Teraz temperatura była wyższa o 1,72 st. C od średniej, wyprzedzając poprzedni rekord o 0,01 stopnia. Rejon Zatoki Meksykańskiej również przeżył swój najcieplejszy wrzesień - temperatura sięgnęła 0,98 st. C powyżej średniej, czyli o około 0,4 st. C więcej od rekordu ustanowionego w 2016 roku.

Odchylenie od średniej temperatury we wrześniu 2019 roku (noaanoaa.gov

Oceany rekordu nie pobiły

Średnia temperatura powierzchni oceanów na świecie we wrześniu tego roku roku wzrosła o 0,78 st. C ponad średnią miesięczną z XX wieku, wynoszącą 16,17 st. C. Wrzesień 2015 był cieplejszy - wtedy odchylenie od średniej wyniosło 0,84 st. C.

Anomalie temperatury powierzchni lądu i oceanów dla września 2019 (noaanoaa.gov

Wrzesień w Arktyce

Zasięg pokrywy lodowej na Morzu Arktycznym we wrześniu 2019 był trzecim rekordowo niskim poziomem, wynoszącym ponad 2,09 miliona kilometrów kwadratowych (32,6 proc.) poniżej średniej z lat 1981-2010. Tym samym była o ponad 751 tysięcy kilometrów kwadratowych większa od rekordowo niskiego poziomu pokrywy lodowej z września 2012 roku - podało Krajowe Centrum Danych dotyczących Śniegu i Lodu (NSIDC) przy wykorzystaniu danych z NOAA i NASA.

18 września Arktyka osiągnęła minimalny roczny zasięg lodu morskiego wynoszący ponad 4,14 miliona kilometrów kwadratowych. To oznacza, że zakończył się już okres topnienia. Minimalny zakres występowania lodu morskiego w Arktyce na rok 2019 jest równy latom 2007 i 2016 jako drugi najniższy zakres minimalny zarejestrowany w okresie 41 lat.

17 września 2012 roku odnotowano rekordowe minimum wynoszące ponad 3,39 mln kilometrów kwadratowych. Według NSIDC w ciągu ostatnich 13 lat pojawiło się 13 najniższych rocznych wartości minimalnych.

Na biegunie południowym

Zasięg występowania lodu na Antarktyce wynosił we wrześniu ponad 258 tysięcy kilometrów kwadratowych (1,3 procent) powyżej średniej z lat 1981-2010. W kategorii najmniejszych odnotowanych zasięgów w okresie 41 lat uplasował się na 13. miejscu. Antarktyka zazwyczaj osiąga swoje roczne maksimum pod koniec września lub na początku października. Według NSIDC maksymalny zasięg lodu antarktycznego mógł osiągnąć 30 września z wynikiem ponad 18,38 milionów kilometrów kwadratowych, czyli nieco poniżej średniej z lat 1981-2010.

Zasięg pokrywy lodowej we wrześniu 2019 w porównaniu do okresu z lat 1981-2010 (noaanoaa.gov

Dziewięć miesięcy ciepła

Od początku roku do końca września średnia temperatura lądów i oceanów była o 0,94 st. C stopnia wyższa od średniej z XX wieku, wynoszącej 14,17 st. C. W analizach prowadzonych od 140 lat to druga najwyższa temperatura w okresie styczeń-wrzesień. Cieplej było jedynie w tej części roku w 2016 - temperatura wzrosła wtedy o 1,06 st. C.

Najbardziej zauważalne odchylenia od średniej występowały w tym roku na wielu obszarach Alaski, zachodniej Kanady i centralnej Rosji, gdzie wynosiły co najmniej 1,5 st. C.

W tym okresie duże części południowej Afryki, zachodniego Oceanu Indyjskiego, Madagaskaru oraz w całej Australii, zachodniej części Oceanu Spokojnego, Nowej Zelandii, Azji, Oceanu Atlantyckiego i w Ameryce Północnej i Południowej doznawały rekordów temperatury. W sezonie od stycznia do września 2019 roku nie pojawiły się obszary z rekordowo niską temperaturą.

Sezon na półkulach

Na półkuli północnej średnia temperatura lądów i oceanów dorównała tej w 2017 roku, tym samym są na drugim miejscu pod kątem odchylenia od średniej z okresu styczeń-wrzesień (o 1,12 stopnia). Ustępują jedynie 2016, kiedy temperatura wzrosła o 1,31 st. C.

Na półkuli południowej temperatura powierzchni lądów i oceanów w okresie styczeń-wrzesień wyniosła 0,75 st. C powyżej średniej. To również drugi najcieplejszy okres w historii, wyprzedził je tylko rok 2016, kiedy temperatura była wyższa o 0,81 st. C.

Wybrane anomalie klimatyczne i wydarzenia we wrześniu 2019 roku (tvnmeteonoaa.gov

Autor: kw/map / Źródło: ncei.noaa.gov

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/noaa.gov

Pozostałe wiadomości

Pogoda na majówkę 2025. W kolejnych dniach czeka nas sporo słońca i będzie coraz cieplej. Początek długiego weekendu majowego może przynieść lokalnie nawet 25 stopni Celsjusza. Zmiana na termometrach prognozowana jest jednak pod koniec tygodnia.

Pogoda na majówkę. Może być nawet 25 stopni

Pogoda na majówkę. Może być nawet 25 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Warto dziś wczesnym wieczorem iść na spacer, bo będzie okazja do zobaczenia na niebie cienkiego sierpa Księżyca. "Zobaczy go absolutnie każdy!" - napisał Karol Wójcicki, autor profilu "Z głową w gwiazdach".

"Dziś czeka nas prawdziwa perełka na niebie"

"Dziś czeka nas prawdziwa perełka na niebie"

Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach"

Nadchodzące dni przyniosą zmianę aury. Do Polski napłynie ciepłe powietrze, które sprawi, że 1 maja temperatura może sięgnąć miejscami 24-25 stopni Celsjusza. - To ciepłe powietrze będzie wdzierać się nieco okrężną drogą - powiedział we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl.

Idzie ocieplenie. "1 maja z temperaturą zupełnie letnią"

Idzie ocieplenie. "1 maja z temperaturą zupełnie letnią"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Strażacy walczą z pożarem, który szaleje w pobliżu miasta Taegu w Korei Południowej. Z powodu zagrożenia zamknięto kilka lokalnych szkół. Ogień strawił obszar o powierzchni około 260 hektarów.

Zamknięto szkoły. Trwa walka z pożarem

Zamknięto szkoły. Trwa walka z pożarem

Źródło:
Reuters, The Korea Herald

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej planuje wydać ostrzeżenia pierwszego stopnia przed silnym wiatrem. Żółte alarmy mogą obowiązywać na północy kraju. Sprawdź, gdzie mocno powieje.

Tutaj może mocno wiać. Prognoza zagrożeń IMGW

Tutaj może mocno wiać. Prognoza zagrożeń IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Zespół jelita drażliwego, świąd skóry czy astma to w wielu przypadkach trudne do wyleczenia schorzenia. Ich wspólną cechą jest to, że są wywoływane przez nadmierną odpowiedź immunologiczną, która w ciężkich przypadkach może zagrażać życiu. Zespół naukowców z Uniwersytetu w Bonn zidentyfikował obiecujący, bioaktywny związek, który może skutecznie zmniejszyć objawy tych dolegliwości. Związek ten blokuje receptor na niektórych komórkach, zapobiegając w ten sposób silnej odpowiedzi immunologicznej.

Nowo odkryty, bioaktywny związek może leczyć alergie

Nowo odkryty, bioaktywny związek może leczyć alergie

Źródło:
Science Daily

Pogoda na dziś, czyli wtorek, 29.04. W większości kraju dominować będzie słoneczna i pogodna aura. Jedynie na północnym wschodzie mogą pojawić się słabe, przelotne opady deszczu. Temperatura maksymalna wyniesie do 20-22 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - wtorek, 29.04. Termometry pokażą nawet 22 stopnie Celsjusza

Pogoda na dziś - wtorek, 29.04. Termometry pokażą nawet 22 stopnie Celsjusza

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wzrost temperatury powietrza powoduje, że w Tatrach powoli topnieje śnieg. Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR) zawiesiło od wtorku wydawanie codziennych komunikatów lawinowych. Komunikaty zostaną wznowione, gdy ponownie pojawią się opady śniegu tworzące zagrożenie lawinowe.

Śniegu ubywa, koniec zagrożenia lawinowego

Śniegu ubywa, koniec zagrożenia lawinowego

Źródło:
PAP

27-letni student z Chin dwukrotnie potrzebował pomocy ratowników podczas wspinaczki na szczyt góry Fudżi w Japonii. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby obie interwencje nie wydarzyły się w tym samym miejscu w przeciągu jednego tygodnia.

Dwukrotnie w ciągu tygodnia ściągali go ze słynnej góry. 27-latek wrócił po telefon

Dwukrotnie w ciągu tygodnia ściągali go ze słynnej góry. 27-latek wrócił po telefon

Źródło:
BBC, The Guardian

Zagrożenie pożarowe w wielu regionach Polski jest wysokie - wynika z danych Instytutu Badawczego Leśnictwa. Takie warunki tuż przed zbliżającym się długim weekendem majowym wzbudziły obawy o możliwość zamknięcia lasów. Do sprawy odniósł się minister spraw wewnętrznych i administracji, Tomasz Siemoniak.

Czy lasy na majówkę zostaną zamknięte? Minister odpowiada

Czy lasy na majówkę zostaną zamknięte? Minister odpowiada

Źródło:
PAP

Brazylijscy naukowcy zidentyfikowali najstarszy znany nauce gatunek mrówki. Okaz znajdował się w zbiorach muzeum zoologicznego należącego do Uniwersytetu w Sao Paulo. Według badań prehistoryczna mrówka żyła wśród dinozaurów 113 milionów lat temu.

Jej szczęki przypominały sierpy. Żyła 113 milionów lat temu

Jej szczęki przypominały sierpy. Żyła 113 milionów lat temu

Źródło:
CNN, PAP

W Płocku w weekend pojawił się wir pyłowy. Nagranie tego zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Nagle przed nami wyrósł ten wir". Nagranie

"Nagle przed nami wyrósł ten wir". Nagranie

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W weekend południowo-zachodnią Oklahomę nawiedziły ulewy. Co najmniej jedna osoba zginęła. To nie koniec gwałtownych zjawisk w tej części USA. W poniedziałek alarmami pogodowymi objęto ponad 36 milionów mieszkańców.

Auto stoczyło się do głębokiej wody. Wydobyto ciało

Auto stoczyło się do głębokiej wody. Wydobyto ciało

Źródło:
PAP, NBC News

Bulusan, czynny wulkan położony na filipińskiej wyspie Luzon, niepokoi mieszkańców. W poniedziałek doszło do erupcji. Z krateru wydobyła się kolumna popiołu, która wzbiła się na wysokość 4,5 kilometra.

Kłęby popiołu spadły na wyspę

Kłęby popiołu spadły na wyspę

Źródło:
Reuters

Na przełomie kwietnia i maja czeka nas duże, ale krótkie ocieplenie. Jaka będzie majówka? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: początek majówki zupełnie inny niż jej koniec

Pogoda na 16 dni: początek majówki zupełnie inny niż jej koniec

Źródło:
tvnmeteo.pl

Szczeniak przeżył potężną eksplozję, do której doszło w weekend w największym porcie handlowym Iranu. Jak pisze agencja Reuters, małego czworonoga wyciągnięto spod gruzów. Pomocy udzielili mu wolontariusze irańskiego Czerwonego Półksiężyca.

Szczeniak przeżył potężną eksplozję

Szczeniak przeżył potężną eksplozję

Źródło:
Reuters

Puma złożyła nietypową wizytę mieszkańcom okolic ruchliwej drogi w rejonie miasta Las Vegas. Zwierzę spacerowało nocą po podwórkach. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

"Nie widzimy tutaj takich zwierząt". Nietypowy gość na nagraniu

"Nie widzimy tutaj takich zwierząt". Nietypowy gość na nagraniu

Źródło:
FOX5

W niedzielę w Tatrach, w rejonie Rysów, doszło do dwóch śmiertelnych wypadków. Turyści spadli z dużej wysokości. Warunki były trudne, dlatego też ratownicy ewakuowali ze szczytu też trzy inne osoby.

Spadli z dużej wysokości w Tatrach. Nie udało się ich uratować

Spadli z dużej wysokości w Tatrach. Nie udało się ich uratować

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, PAP

Osobom cierpiącym na alergię pokarmową towarzyszą nieustanne obawy, że zjedzą coś nieodpowiedniego, co może się skończyć dla nich wstrząsem. Jak mówił doktor Wojciech Feleszko, dla tych, którzy nie mogą spożywać jajek, mleka, glutenu czy orzechów, niemal 95 procent potraw jest wykluczonych.

"Nawet 95 procent potraw jest wykluczonych". Te alergeny są szczególnie groźne

"Nawet 95 procent potraw jest wykluczonych". Te alergeny są szczególnie groźne

Źródło:
PAP

Suczka o imieniu Valerie, która uciekła właścicielom w czasie kempingu w 2023 roku, została odnaleziona dzięki organizacji Kangala Wildlife Rescue. Jamniczka spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu - podaje BBC.

Spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu. Odnaleziono zaginioną suczkę

Spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu. Odnaleziono zaginioną suczkę

Źródło:
Reuters, BBC

Niektóre gatunki ptaków, które rozmnażają się na większych obszarach geograficznych, mogą wcale nie być tak odporne na zmiany klimatu, jak wcześniej sądzono - wynika z analizy naukowców. Badacze sprawdzili też, czy wielkość mózgów tych zwierząt może pomagać w radzeniu sobie ze skutkami kryzysu klimatycznego.

Duży mózg i większa odporność na zmiany klimatu? Są wątpliwości

Duży mózg i większa odporność na zmiany klimatu? Są wątpliwości

Źródło:
University of Texas at Austin, tvnmeteo.pl

Indyjskie miasto Byrnihat zostało okrzyknięte najbardziej zanieczyszczonym miastem 2024 roku na świecie. Mieszkańcy opowiadają o tym, jak żyje się w takim miejscu.

"Wszędzie sadza", "córka oddychała jak ryba"

"Wszędzie sadza", "córka oddychała jak ryba"

Źródło:
Reuters, CNN, tvnmeteo.pl

Gwałtowne burze, którym towarzyszyły obfite opady deszczu, doprowadziły do powstania powodzi w południowo-zachodniej części Oklahomy. Ulice w Norman, trzecim co do wielkości mieście tego amerykańskiego stanu, zmieniły się w rwące potoki.

Ulice jak rwące potoki. "Straciliśmy wszystko"

Ulice jak rwące potoki. "Straciliśmy wszystko"

Źródło:
Reuters, CNN, foxweather.com

Przełom kwietnia i maja to idealny moment, aby posłuchać ptasich śpiewów. Dla zwierząt tych nie jest to jednak taka prosta umiejętność. Jak opowiadał ekoaustyk doktor habilitowany Michał Budka, niektóre gatunki potrzebują czasu na naukę śpiewania. Inne, aby zrobić miejsce na nowe dźwięki, muszą "usunąć" stare odgłosy ze swojej pamięci.

Tego o śpiewie ptaków na pewno nie wiedziałeś

Tego o śpiewie ptaków na pewno nie wiedziałeś

Źródło:
PAP

Kilkumetrowa anakonda narobiła strachu pewnej rodzinie z brazylijskiego stanu Amazonas. Na miejsce przyjechali strażacy, którzy schwytali pokaźnych rozmiarów zwierzę. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Źródło:
Portaldo Holanda, The Reptarium, Amazon Agency

Czerwony alert wulkaniczny wydano na Kostaryce w związku z wybuchem wulkanu Poas. Trwającej od kilku dni erupcji towarzyszą wyrzuty ogromnej ilości materiału wulkanicznego - kolumny pyłu wznoszą się na wysokość ponad 4000 metrów. Popioły osadziły się także w okolicznych rzekach.

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Źródło:
cne.go.cr, The Tico Times

Pod powierzchnią Parku Narodowego Yellowstone leży superwulkan, który drzemie od setek tysięcy lat. Naukowcy odkryli pod nim twór o zaskakujących właściwościach.

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Źródło:
Live Science

W stanie New Jersey trwa walka z gigantycznym pożarem lasu. Od wtorku płomienie strawiły ponad 6100 hektarów, niszcząc kilka budynków i zagrażając wielu innym. Jak podali strażacy, do zaprószenia ognia doszło na skutek niewłaściwie zgaszonego ogniska.

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Źródło:
Reuters, ABC News

Kwiecień dobiega końca, a na horyzoncie już maj, który w Polsce jest miesiącem dość ciepłym, choć nocne przymrozki nie są rzadkie. Tak stoi w meteorologicznych annałach i w tej materii niewiele się w Polsce zmieniło. Na najbliższe dni rysują się w prognozach trzy fale chłodu, które przynieść mogą lekki mróz. O ile mieszkańcom miast ujemna temperatura po prostu uprzykrzy życie, o tyle ogrodników zmobilizuje do "działań obronnych". Często polegają one na wstawianiu zapalonych zniczy pomiędzy rabatki, sadzonki, pod tunele oraz w skrzynki z kwiatami, co sprawia, że ogrody w kwietniu i maju roztaczają cmentarną aurę.

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Źródło:
TVN24+

Nawet 1,5 miliona mieszkańców Polski może nie wiedzieć o tym, że ma astmę. Jak tłumaczą eksperci, nieleczona choroba może prowadzić do poważnego pogorszenia jakości życia. Sama diagnoza jednak nie wystarczy - wśród leków na astmę narosło wiele mitów, które mogą zniechęcać chorych do terapii.

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

Źródło:
PAP

Na hawajskiej wyspie Oahu odkryto mięsożerny gatunek gąsienicy. Porusza się po pajęczynach, żywiąc się uwięzionymi owadami. Nazwano ją "kolekcjonerką kości", bo kamufluje się przed pająkami, które chętnie by ją zjadły, "ubierając" się w szczątki martwych owadów.

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Źródło:
Reuters, AP News, science.org