W sercu Antarktydy leżą tajemnicze Góry Gamburcewa, które rozmiarem dorównują europejskim Alpom. Przez wiele osób nazywane są górami widmo. Nikt nie widział ich na własne oczy, ponieważ znajdują się pod pięciokilometrową warstwą lodu. Naukowcy opublikowali wyniki badań wyjaśniające, dlaczego wielki ciężar lodowej pokrywy nie zniekształcił szczytów Góry Gamburcewa.
Pierwszy raz o ich istnieniu poinformowali rosyjscy odkrywcy w 1950 roku. Rosjanie zarejestrowali nietypową siłę grawitacji pod grubą warstwą lodu. Dopiero po 60 latach okazało się, że pod lądolodem znajdują się góry.
Duży nacisk
Masyw pod naciskiem lodu powinien ulec spłaszczeniu. Ku zdziwieniu naukowców ciężar nie zmienił jednak kształtu gór widmo. Najnowsze badania wykazały, że lód nie przyśpieszył erozji, a pomógł zachować kształt grzbietów.
- Płaszcz lodu działa jak krem przeciwstarzeniowy - powiedział prowadzący badania Timothy Creyts. - Spowodowało to serię procesów termodynamicznych w Górach Gamburcewa - dodaje.
Odizolowane skały
Śnieg padający na powierzchnię lodu powoduje, że niższa temperatura przenika w dół, w kierunku szczytów górskich. Tymczasem ciepło emitowane ze skały sprawia, że lód od spodu zaczyna się topić, tworząc sieć rzek i jezior. Płynąca woda pod ciśnieniem płynie w górę po czym zamarza. Pozostała cienka warstwa wody chroni szczyty przed naciskiem lodu.
Według naukowców ten sam mechanizm mógł istnieć na łańcuchu górskim Torngat we wschodniej Kanadzie oraz w Skandynawii.
Południowy biegun niedostępności
Góry Gamburcewa znajdują się w najbardziej oddalonym od morza punkcie Antarktydy. Jest to tak zwany południowy biegun niedostępności.
Pasmo górskie zajmuje obszar o wymiarach 700 km na 200 km. Najwyższy szczyt wznosi się na wysokość około 2,8 tys. metrów. Mimo wszystko go nie widać, góry przykryte są pięciokilometrową warstwą lodu. Naukowcy przed odkryciem pasma sądzili, że powierzchnia Antarktydy jest płaska. Do tej pory istnienie gór widmo były wielką zagadką.
Autor: mab/map/rp / Źródło: IFL Science, www.earthinstitute.columbia.edu/
Źródło zdjęcia głównego: www.earthinstitute.columbia.edu