Australia kojarzy się z jednymi z najbardziej niebezpiecznych zwierząt na świecie. Ale nie wszyscy wiedzą, że dużym zagrożeniem są też niektóre rośliny. Jedna z nich potrafi "atakować" toksyną, którą charakteryzują się jadowite węże czy pająki.
Roślina o łacińskiej nazwie Dendrocnide moroides, co oznacza "kłujące drzewo", w trakcie kontaktu z ludzką skórą może "wstrzykiwać" do niej jad, podobny do tych, którym atakują skorpiony, pająki i stożki, czyli rodziny morskich ślimaków. Można spotkać ją przede wszystkim w lasach deszczowych i innych nasłonecznionych miejscach północno-wschodniej części Australii, w stanie Queensland.
Dotknięcie liści Dendrocnide moroides skutkuje bardzo silnym pieczeniem i intensywnym bólem, mogącym utrzymywać się do kilku godzin, a w niektórych przypadkach nawet tygodni. Początkowo pojawia się uczucie pieczenia, a później ból części ciała, która miała kontakt z rośliną. Ból porównywalny jest do bólu po przytrzaśnięciu drzwiami. W ostatnim etapie bolesne jest nawet drapanie poparzonego miejsca czy branie prysznica.
Dlaczego tak parzy?
Na liściach rośliny występują parzące igiełki zawierające niebezpieczne toksyny. Mechanizm powstawania bólu jest więc podobny jak w przypadku pokrzywy i innych parzących roślin, zawierających na przykład kwas mrówkowy. Dlaczego jednak wywołuje tak bardzo silny ból?
Poprzednie badania tego gatunku pozwoliły sądzić, że odpowiedzialny jest za to, występujący w jego składzie, związek chemiczny moroidin. Eksperymenty polegające na wstrzykiwaniu go ludziom nie wywoływały jednak takiej reakcji, jaka jest obserwowana po poparzeniu samą rośliną.
"Naprawdę jadowita roślina"
Zespół badawczy z Uniwersytetu Queensland odkrył w składzie Dendrocnide moroides nowy typ neurotoksyny określony jako "gympietides". Pochodzi od terminu "gympie-gympie", którego używają rdzenni mieszkańcy Australii dla rośliny, o której mowa. W swojej strukturze neurotoksyna ta podobna jest do toksyn znajdujących się w jadzie pająków czy wspomnianych wcześniej ślimaków i celuje w te same receptory bólu. Jak powiedziała Irina Vetter, profesor nadzwyczajna z Instytutu Biologii Molekularnej Uniwersytetu Queensland, to sprawia, że Dendrocnide moroides jest "naprawdę 'jadowitą' rośliną". Badania opublikowano w środę w czasopiśmie naukowym "Science Advances".
Badacze mają nadzieję, że zrozumienie, jak odkryta toksyna działa na układ nerwowy, pozwoli na opracowanie lepszych i skuteczniejszych sposobów leczenia poparzonych osób.
Autor: ps/aw / Źródło: ScienceAlert, CNN
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock