Co czwarta ofiara udaru ma mniej niż 40 lat. Naukowcy alarmują

Jak wynika z raportu "Udar mózgu. Sytuacja chorych w Polsce" przygotowanego przez Fundację Udaru Mózgu, jedna czwarta chorych po udarze mózgu to osoby poniżej 40 roku życia, przy czym aż 70 procent pacjentów przynajmniej częściowo straciło sprawność fizyczną, a prawie połowa źle ocenia dostęp do rehabilitacji.

Raport jest wynikiem badania, jakie od listopada 2016 r. do października bieżącego roku przeprowadzono na czterystuosobowej grupie ankietowanych. Aż 68 procent badanych stanowiły osoby po udarze, pozostałą grupę opiekunowie chorych. Autorzy raportu przyglądają się w nim m.in. innowacyjnym metodom leczenia, opiece poszpitalnej, stosunkowi personelu medycznego wobec pacjentów oraz efektywności polskich oddziałów udarowych i rehabilitacyjnych.

Szacuje się, że co osiem minut ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu. Jest to obecnie trzecia w kolejności, zaraz po chorobach serca i nowotworach, przyczyna śmierci, a pierwsza w kolejności najczęstsza przyczyna niepełnosprawności Polaków.

Z przeprowadzonego przez Fundację Udaru Mózgu badania wynika, że 24 proc. ankietowanych po udarze stanowiła grupa osób poniżej 40 roku życia.

- Należy zmienić powszechną opinię, że udar mózgu to choroba ludzi starszych. Chociaż ryzyko wystąpienia udaru wzrasta razem z wiekiem, coraz głośniej mówi się o tym, że na oddziały udarowe trafiają ludzie młodzi, na pierwszy rzut oka wydawałoby się zdrowi. Dodatkowo liczba chorych z roku na rok wciąż wzrasta, a już teraz udarem mózgu zagrożonych jest ponad 5 mln Polaków - podkreśla wiceprezes Fundacji Udaru Mózgu Adam Siger.

Z raportu Fundacji wynika, że zaledwie 27 proc. uczestników badania z czasem mogło podjąć pracę zarobkową, 56 proc. ze względu na zbyt duży uszczerbek na zdrowiu było zmuszonych do pozostania na rencie lub emeryturze.

Według 53 proc. respondentów po udarze najtrudniejszy do zaakceptowania był fakt utraty sprawności fizycznej. U 70 proc. badanych pacjentów rozwinęła się także spastyczność poudarowa kończyn. Terminem tym określa się nadmierne i często bolesne napięcie mięśni, które może dotyczyć zarówno górnych, jak i dolnych kończyn (u 44 proc. ankietowanych spastyczność dotyczyła więcej niż jednej kończyny).

Blisko połowa uczestników badania nie wiedziała, że spastyczność może być bezpłatnie leczona w ramach programu lekowego z użyciem toksyny botulinowej. Informację o takiej możliwości leczenia usłyszało od swojego lekarza zaledwie 24 proc. badanych.

Według ankietowanych poprawy wymaga także inna strefa opieki zdrowotnej - blisko połowa respondentów dostęp do wczesnej rehabilitacji w Polsce oceniła źle lub bardzo źle. Dotyczy to także terapii neurologopedycznych (zaburzenia komunikacji zgłosiło 71 proc. ankietowanych) - po opuszczeniu oddziału udarowego aż 65 proc. respondentów miała problemy z dostępnością do terapii neurologopedycznych finansowanych przez państwo, a 51 proc. pacjentów korzystało z prywatnych terapii opłacanych z własnych pieniędzy.

Ryzyko wystąpienia udaru eksperci łączą go z wieloma czynnikami. Najczęściej wymieniają jednak podwyższony poziom cholesterolu, cukrzycę, otyłość czy choroby sercowo-naczyniowe, jak migotanie przedsionków lub nadciśnienie tętnicze. Udar mózgu może być spowodowany także nadużywaniem alkoholu, paleniem papierosów lub brakiem aktywności fizycznej.

Jak podkreśla Adam Siger z Fundacji Udaru Mózgu, za ryzyko wystąpienia udaru w dużej mierze odpowiadają czynniki, na które mamy wpływ, dlatego tak ważna jest profilaktyka.

Aby zwiększyć świadomość społeczną na temat zagrożeń związanych z udarem mózgu 29 października 2017 r. Fundacja Udaru Mózgu oraz ośrodek "Terapia neurologiczna samodzielni" pod patronatem Sekcji Neurorehabilitacji Polskiego Towarzystwa Neurologicznego organizuje w Warszawie społeczną akcję edukacyjną, podczas której będzie można zapoznać się z informacjami na temat profilaktyki udarowej, możliwości terapii oraz wsparcia osób po udarze mózgu.

Na tych, którzy tego dnia odwiedzą ośrodek "Terapia neurologiczna samodzielni" będą czekać bezpłatnie konsultacje ze specjalistami oraz prezentacje na temat najnowszych możliwości leczenia. Chętni będą mogli też dowiedzieć się, czy i jakie czynniki ryzyka udaru mózgu u nich występują, a także poznać metody i możliwości finansowania terapii osób po udarze w Polsce. Aby wziąć udział w spotkaniu należy zarejestrować się na stronie internetowej: www.samodzielni.com.pl/warsztaty.

Fundacja Udaru Mózgu to organizacja pozarządowa, której celem jest działalność na rzecz chorych i ich rodzin, cierpiących z powodu udaru mózgu i innych chorób neurologicznych oraz działalność na rzecz ochrony zdrowia i opieki społecznej. Fundacja prowadzi szereg działań związanych z profilaktyką udaru mózgu oraz radzenia sobie z jego skutkami.

Aby rozpoznać ofiarę udary badacze zalecają zwykle wykonanie krótkiego, trzyczęściowego testu. Polega on na tym, by "pacjent" wykonał trzy czynności.

1. Uśmiechnął się.

Jeżeli obie strony twarzy pozostają symetryczne, osoba raczej jest bezpieczna. Alarmujące powinno być opadanie kącika ust w jedną stronę.

2. Powtórzył trudne zwroty ("kalambur kaloryfera", "afera o kaftaniki").

Najlepiej byłoby, gdyby delikwent powtórzył je bezbłędnie. W przypadku udaru najczęściej podobne zwroty są wypowiedziane bełkotliwie i z błędami.

3. Niech uniesie w pozycji leżącej kończyny do góry - osobno nogi i ręce.

Jeżeli pacjent nie unosi jednej połowy ciała - ręki, nogi - lub natychmiast one opadają, prawdopodobieństwo udaru wzrasta.

Autor: sj/rp / Źródło: PAP, Fundacja Udaru Mózgu, Twoje Zdrowie