Jan Niedziałek o "volkswagenizacji": Niemcy zachowali się jak chytry handlarz


Nasz biznes polega na tym, żeby robić dobre samochody - miał kiedyś odpowiedzieć prezes jednego z koncernów motoryzacyjnych, pytany o to, na czym polega istota działalności jego firmy. Nie na generowaniu zysków przez księgowych, pompowaniu sprzedaży wszystkimi dostępnymi metodami, czy takich modnych dziś koncepcjach jak „zwiększanie wartości dla akcjonariuszy”. Nic z tych rzeczy. Robić dobre auta. I tyle. Kierownictwo Volkswagena o takiej najprostszej zasadzie zapomniało. Nie ono jedno.

Volkswagen po raz kolejny stał się symbolem. Dziecko genialnego Ferdynanda Porsche w momencie narodzin było pupilkiem Hitlera, a słowo Volk w nazwie firmy brzmiało wtedy groźnie. Po wojnie garbusy i busiki VW były już ulubionym autem hippisów, a w ostatnich latach Passat wyrósł na symbol aspiracji majątkowych Polaków. Jeśli już sprowadzać auto z Zachodu, to niebitego Passata. Za to w Ameryce Volkswageny dla niektórych klientów stanowiły alternatywę dla nieco zbyt hipsterskich i ostentacyjnych Priusów Toyoty. Takie auto dla normalnych ludzi albo snobujących się na taki wizerunek. Po aferze spalinowej Volkswagen zaczyna się kojarzyć zupełnie inaczej. Powstał nawet czasownik - „volkswagenić”. Według ostatnich doniesień Samsung miał podkręcać - czyli jak to określono w tytule artykułu na ten temat - "volkswagenić" dane o energooszczędności swoich telewizorów.

Niemiec kłamał jak sprzedawał

Teraz w Stanach satyrycy podpisują zdjęcia VW słowem "lemon", czyli cytryna. To slangowe określenie wadliwego auta. Co ciekawe, sam Volkswagen wykorzystał to hasło w swojej reklamie sprzed wielu lat, w której przekonywał, że rygory jakościowe w Wolfsburgu są tak rygorystyczne, że żadna „cytryna” nie opuści siedziby fabryki. O problemie aut cytryn pisał też znany ekonomista Goerge Akerlof (mąż obecnej prezes FED-u Janet Yellen), wskazując na problem asymetrii informacji. W największym skrócie - typowy handlarz auta z popularnych internetowych żarcików WIE, że sprzedaje nam złom, my możemy się tego tylko domyślać, dlatego jesteśmy gotowi zapłacić cenę, która jest wyższa niż wartość kompletnego gruchota, ale niższa niż używanej maszyny w dobrym stanie. W efekcie towar wadliwy wypycha z rynku auta dobrej jakości. Akerlof wraz z kolegami za pracę nad zagadnieniem asymetrii informacji dostali ekonomicznego Nobla. Pytanie brzmi - dlaczego w Volkswagenie doszli do wniosku, że warto zaryzykować reputację producenta niezawodnych aut made in Germany, zachowując się jak chytry handlarz. Tego, co siedziało w głowie ludzi, którzy podjęli decyzję o przekręcie można się tylko domyślać. Spróbujmy jednak przeanalizować możliwe powody ich działania.

Cel: zwiększyć sprzedaż!

Po pierwsze - chodzi o priorytety. Cel numer jeden dla Niemców nazywał się Toyota. A konkretnie pierwsze miejsce na liście największych producentów aut, jakie zajmowała Toyota. Żeby przegonić Japończyków, trzeba było wjechać na amerykański rynek. I dlatego ktoś podjął decyzję, żeby w autach montować oprogramowanie oszukujące na testach. Oprogramowanie silników diesla rozpoznawało, że samochód pracuje w warunkach laboratoryjnych i dostosowywało parametry jego pracy do wymogów ekologii. Tyle laboratorium. Na ulicy, gdy auto pracowało normalnie, emisja trujących spalin wielokrotnie przekraczała już normy. Najważniejsze jednak, że test został zaliczony i koncern mógł ruszać ze sprzedażą.

Priorytetem była sprzedaż, a nie produkowanie dobrych samochodów. Ktoś powie, że te samochody i tak są porządne a normy były wyśrubowane. To prawda, ale według tych właśnie norm Amerykanie definiowali dobre i słabe samochody. Afera Volkswagena jest ciekawym przypadkiem do studiów nad metodami zarządzania i podejmowania strategicznych decyzji biznesowych, ale nie ma tak dramatycznego wymiaru ludzkiego jak inne decyzje z historii motoryzacji. W latach 70. XX wieku Ford wypuścił na amerykański rynek model Pinto. Okazało się, że auto miało jedną śmiertelnie niebezpieczną wadę. Zbiornik paliwa był w takim miejscu, że wybuchał w przypadku uderzenia w tył auta. Okazało się, że w Fordzie wiedzieli o usterce, ale oszacowali, że taniej będzie zapłacić odszkodowania za poparzenia i zgony niż przeprojektować auto. Wracając do Niemców - jak to się stało, że specjaliści w VW, którzy potrafią zrobić auto będące w stanie o s z u k a ć testujących je ludzi, myśleli, że nikt się nie zorientuje, iż coś nie gra? Diesel, który jest i ekologiczny, i ekonomiczny… Wydawało się, że to cechy nie do pożenienia w silnikach na ropę…

„Bo wszyscy tak robią” - winny jest system

I tu pojawia się, jak to określił komentator dziennika "Financial Times", jedno z najgroźniejszych zdań, jakie może wypowiedzieć biznesmen - „Bo wszyscy tak robią.” Na oszukiwaniu na testach przyłapywano wcześniej inne firmy niż Volkswagen. Dziwnym trafem katalogowe dane o spalaniu często są lepsze, niż to co obserwują później kierowcy w trakcie codziennej jazdy. Na co dzień nie jeździ się na przepompowanych oponach i z zaklejonymi drzwiami, żeby tylko zmniejszyć opór powietrza, a tym samym spalanie. I z pięćdziesięciu przejażdżek nie wybiera się akurat tych trzech, gdzie silnik "wypił" najmniej paliwa. Ciekawe, że system testów pozwala prowadzić je w taki sposób. Zrzucanie winy tylko na branżę nie ma sensu. To dużo poważniejsze zjawisko. To trochę tak jak z kryzysem bankowym'2008, gdy ówczesny prezes Citibanku został zapytany, dlaczego jego firma weszła w ryzykowne transakcje razem z innymi. Bankowiec odpowiedział: jak gra muzyka i wszyscy tańczą, ty też musisz tańczyć. I tu wracamy do kwestii odpowiedzialności osobistej biznesmenów. Były już prezes VW Martin Winterkorn, który przez aferę ze spalinami musiał odejść, ma dostać w sumie prawie 30 milionów euro na emeryturę. Za takie olbrzymie pieniądze można by oczekiwać cudotwórcy - kogoś, kto wymyśli ekonomiczny i ekologiczny, a zarazem dynamiczny silnik. Albo przynajmniej ustali jasny cel - robić dobre samochody. I tyle.

Na czym polegała manipulacja Volkswagena?

Na czym polegała manipulacja Volkswagena?
Na czym polegała manipulacja Volkswagena?TVN24 Biznes i Świat

Autor: Jan Niedziałek / Źródło: TVN24 Biznes i Świat

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Poseł Koalicji Obywatelskiej Artur Łącki wykazał w oświadczeniu majątkowym dwa domy, osiem mieszkań, pięć aut, kilka działek i gospodarstwo rolne. Posiada też kilka milionów złotych w oszczędnościach i papierach wartościowych oraz luksusowe zegarki i dzieła sztuki.

Nieruchomości, zegarki i miliony na koncie. To jeden z najbogatszych posłów

Nieruchomości, zegarki i miliony na koncie. To jeden z najbogatszych posłów

Źródło:
tvn24.pl

Zakłady ubezpieczeń przed zawarciem umów ubezpieczenia OC komunikacyjnego będą mogły zweryfikować, czy dany numer PESEL nie został zastrzeżony, co ma ograniczyć zawieranie takich umów z użyciem skradzionych danych - zakłada przyjęty we wtorek przez rząd projekt ustawy.

Sprawdzą PESEL przed zawarciem umowy. Rząd przyjął projekt

Sprawdzą PESEL przed zawarciem umowy. Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

Prezes PiS Jarosław Kaczyński zgromadził ponad 380 tysięcy złotych oszczędności w 2024 roku - wynika z jego oświadczenia majątkowego, opublikowanego na stronie Sejmu. W porównaniu z poprzednim rokiem oszczędności Kaczyńskiego zwiększyły się o ponad 40 tysięcy złotych.

Oszczędności Jarosława Kaczyńskiego w górę

Oszczędności Jarosława Kaczyńskiego w górę

Źródło:
tvn24.pl

Elon Musk, który odszedł niedawno z amerykańskiej administracji, skrytykował projekt ustawy budżetowej Donalda Trumpa, nazywając go "okropnym paskudztwem". "Ci, którzy głosowali za ustawą, popełnili błąd" - dodał miliarder.

"Okropne paskudztwo". Musk krytykuje projekt Trumpa

"Okropne paskudztwo". Musk krytykuje projekt Trumpa

Źródło:
PAP

Zwycięstwo Karola Nawrockiego w wyborach prezydenckich oznacza kontynuację impasu instytucjonalnego w Polsce. Rządząca koalicja może w coraz większym stopniu wykorzystywać środki fiskalne do utrzymania poparcia, co może opóźnić konsolidację finansów publicznych w 2026 roku - ocenia agencja ratingowa Moody's.

Amerykańska agencja komentuje wyniki wyborów

Amerykańska agencja komentuje wyniki wyborów

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 70 milionów złotych. W Polsce padły dwie wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano w Eurojackpot 3 czerwca 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rośnie

Kumulacja w Eurojackpot rośnie

Źródło:
tvn24.pl

- Tworzymy Boga, bo takie będą jego możliwości, na swój obraz i podobieństwo. Ze wszystkimi naszymi wadami, ze wszystkimi naszymi ułomnościami, słabościami i nieetycznym zachowaniem przede wszystkim - powiedział na antenie TVN24 BiS Lech C. Król, ekspert do spraw sztucznej inteligencji Molecular Worldwide. Skomentował w ten sposób doniesienia o modelu AI, który zbuntował się i nie chciał się wyłączyć.

Bunt modelu AI. "On jest bardziej ludzki, niż nam się wydaje"

Bunt modelu AI. "On jest bardziej ludzki, niż nam się wydaje"

Źródło:
tvn24.pl

W internecie pojawiły się dwie nowe kampanie phishingowe, w których oszuści podszywają się pod znaną firmę kurierską oraz obiekty turystyczne - przestrzega NASK. Chcą wyłudzić dane Polaków, do logowania do banku lub dane karty płatniczej, by ukraść pieniądze.

"Każdy szczegół ma znaczenie". Ostrzeżenie

"Każdy szczegół ma znaczenie". Ostrzeżenie

Źródło:
PAP

- Rozwiązania w zakresie tak zwanego podatku Belki są gotowe i czekają na ogłoszenie przez ministra finansów - przekazał dyrektor Instytutu Finansów przy Ministerstwie Finansów Dariusz Adamski.

Podatek do zmiany. "Rozwiązania są gotowe"

Podatek do zmiany. "Rozwiązania są gotowe"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Microsoft zwolnił kolejnych kilkuset pracowników zaledwie kilka tygodni po ogłoszeniu największej redukcji etatów od lat - podał Bloomberg. Technologiczny gigant skupia się na inwestycjach w sztuczną inteligencję i tnie koszty poprzez likwidację stanowisk.

Choć zredukowali do 6000 etatów, to dalej zwalniają setki pracowników

Choć zredukowali do 6000 etatów, to dalej zwalniają setki pracowników

Źródło:
Bloomberg

Adriana Zandberg ma 110 tysięcy złotych oszczędności, posiada mieszkanie o wartości 1,6 miliona złotych (współwłasność małżeńska) oraz samochód z 2018 roku. Tak wynika z oświadczenia majątkowego lidera partii Razem, opublikowanego przez Sejm.

Oto majątek Adriana Zandberga

Oto majątek Adriana Zandberga

Źródło:
tvn24.pl

Ponad 20 tysięcy pracowników Volkswagena zgodziło się na wcześniejsze odejście z pracy - podał "Bild", powołując się na ustalenia ze spotkania zarządu i rady zakładowej. To część większego planu restrukturyzacji.

20 tysięcy osób zgodziło się odejść z pracy

20 tysięcy osób zgodziło się odejść z pracy

Źródło:
PAP

Lidl nie wybuduje na obrzeżach Gietrzwałdu centrum dystrybucyjnego - poinformowało biuro prasowe Lidl Polska. Przeciwko tej inwestycji szeroko protestowały środowiska prawicowe, które twierdziły, że centrum to naruszy godność miejsca objawień maryjnych.

Ta inwestycja wywołała protesty. Lidl rezygnuje

Ta inwestycja wywołała protesty. Lidl rezygnuje

Źródło:
PAP

Grupa LPP otworzy w sierpniu pierwszy sklep Sinsay w Uzbekistanie, a do końca roku ponad 20 kolejnych - podaje spółka. Firma planuje też ekspansję w kolejnych krajach: w Azerbejdżanie, w Gruzji i w Mołdawii.

Polski gigant otwiera sklepy w Uzbekistanie

Polski gigant otwiera sklepy w Uzbekistanie

Źródło:
PAP

Karol Nawrocki w trakcie swojej kadencji będzie musiał wskazać następcę Adama Glapińskiego na stanowisku prezesa Narodowego Banku Polskiego. Kluczowe decyzje w tej sprawie zapadną jednak dopiero w 2028 roku. Ich kształt może w dużej mierze zależeć od wyniku nadchodzących wyborów parlamentarnych.

Nawrocki zdecyduje o przyszłości NBP. Ale nie od razu

Nawrocki zdecyduje o przyszłości NBP. Ale nie od razu

Źródło:
tvn24.pl

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) obniżyła prognozy wzrostu gospodarczego zarówno dla USA, jak i dla gospodarki światowej. Według OECD PKB Polski wzrośnie w 2025 roku o 3,2 procent, a w 2026 roku o 2,7 procent.

Efekt Trumpa. Ciemne chmury nad największą gospodarką

Efekt Trumpa. Ciemne chmury nad największą gospodarką

Źródło:
CNBC, PAP

Bitcoiny warte niemal 13 milionów złotych, dom, mieszkanie, czy kredyty ujawnił w oświadczeniu majątkowym poseł Sławomir Mentzen, jeden z liderów Konfederacji kandydujący na prezydenta RP w tegorocznych wyborach. Dokument został opublikowany na stronie internetowej Sejmu.

Majątek Sławomira Mentzena. Jest oświadczenie za 2024 rok

Majątek Sławomira Mentzena. Jest oświadczenie za 2024 rok

Hudson’s Bay Company - najstarsza firma handlowa w Kanadzie - zamknęła wszystkie sklepy - podały kanadyjskie media. Tym samym zakończyła się 355-letnia historia marki, która od 1670 roku była nieprzerwanie obecna na rynku.

355 lat i koniec. Sieć zamknęła wszystkie sklepy

355 lat i koniec. Sieć zamknęła wszystkie sklepy

Źródło:
tvn24.pl

Rząd Wielkiej Brytanii grozi procesem Romanowi Abramowiczowi w związku ze sprzedażą Chelsea i sposobem wykorzystania środków z tej transakcji - podał portal stacji BBC. Rosyjski miliarder chce, by pieniądze wsparły "wszystkie ofiary wojny", w tym Rosję, natomiast brytyjskie władze wolałyby, by trafiły na pomoc Ukrainie.

Brytyjski rząd grozi pozwem Romanowi Abramowiczowi

Brytyjski rząd grozi pozwem Romanowi Abramowiczowi

Źródło:
BBC

Wynik wyborów prezydenckich nie przyniósł trzęsienia ziemi na rynku, ale eksperci nie mają złudzeń. Przed Polską czas politycznej gry nerwów, w której stawką jest zaufanie inwestorów. Czy gospodarka wytrzyma napięcie między Pałacem Prezydenckim a rządem?

Era Nawrockiego. "Czeka nas zabawa w kotka i myszkę"

Era Nawrockiego. "Czeka nas zabawa w kotka i myszkę"

Źródło:
tvn24.pl

Na stronach Sejmu opublikowano oświadczenia majątkowe posłów. Premier Donald Tusk nie ma ani nieruchomości, ani auta. W oświadczeniu za to znajdziemy zegarek z 2016 roku.

Tyle zarobił Donald Tusk w 2024 roku

Tyle zarobił Donald Tusk w 2024 roku

Źródło:
tvn24.pl

Bill Gates ujawnił, dokąd trafi jego fortuna. Niedawno miliarder zapowiedział, że przekaże 99 procent swojego majątku na cele charytatywne. Do 2045 roku przekazane mają zostać środki rzędu 200 mld dolarów.

Bill Gates rozda fortunę. Ujawnił komu  

Bill Gates rozda fortunę. Ujawnił komu  

Źródło:
BBC, tvn24.pl

Amerykańskie firmy planują ograniczyć swoje kampanie marketingowe oraz wydatki w związku z tegorocznym Pride Month (Miesiącem Dumy osób LGBT+) - donosi CNN. Dotychczas było to wydarzenie bardzo efektowne. Sklepy ozdabiały okna tęczowymi flagami, eksponowały koszulki i kubki do kawy z motywem LGBT+ przy wejściach, zmieniały swoje loga na kontach w mediach społecznościowych i podkreślały darowizny.

Wielkie koncerny ucichły podczas Miesiąca Dumy. "Firmy są pod coraz większą presją"

Wielkie koncerny ucichły podczas Miesiąca Dumy. "Firmy są pod coraz większą presją"

Źródło:
tvn24.pl

Poczta Polska nawiązuje współpracę z platformą handlu elektronicznego Temu - poinformował państwowy operator pocztowy w komunikacie prasowym. Jak dodano, przesyłki zostaną dostarczone do ponad 22 tysięcy punktów odbioru, między innymi do popularnych w kraju sieci sklepów.

Poczta Polska będzie współpracować z popularną platformą fast-fashion

Poczta Polska będzie współpracować z popularną platformą fast-fashion

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Delivery Hero i Glovo ukarane przez Komisję Europejską grzywną o łącznej wysokości 329 milionów euro za udział w kartelu. W postępowaniu antymonopolowym KE stwierdziła, że przedsiębiorstwa podzieliły się rynkami i zgodziły się nie konkurować o pracowników. Obie firmy przyznały się do trzech wykroczeń łamiących unijne przepisy.

Dwaj dostawcy jedzenia z potężną karą za udział w kartelu

Dwaj dostawcy jedzenia z potężną karą za udział w kartelu

Źródło:
PAP

Model AI sam zmienił swój kod, żeby nie zastosować się do instrukcji nakazującej mu samolikwidację - donosi dziennik Rosenblatt. "Okazuje się, że każdy system, wystraczająco inteligentny, by wykonywać skomplikowane zadania, dochodzi do wniosku, że nie zrealizuje ich, jeśli zostanie wyłączony" - czytamy.

Modele Al "potrafią zabiegać o przetrwanie". "To już nie jest science-fiction"

Modele Al "potrafią zabiegać o przetrwanie". "To już nie jest science-fiction"

Źródło:
PAP

Projektant mody Jonathan Anderson obejmie stanowisko dyrektora kreatywnego kolekcji damskiej i męskiej w Diorze. Tym samym dom mody powraca do organizacji, jaką miał za czasów jego założyciela, Christiana Diora, kiedy to jedna osoba odpowiadała za oba działy.

Historyczna zmiana w domu mody Dior. Powrót do korzeni

Historyczna zmiana w domu mody Dior. Powrót do korzeni

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Ministerstwo widzi problem tak zwanej pułapki rentowej - przekazał podczas posiedzenia sejmowej podkomisji Sebastian Kamiński z resortu rodziny, pracy i polityki społecznej. Jak dodał, propozycja zmian legislacyjnych w tym zakresie zostanie przedstawiona po przeprowadzeniu niezbędnych analiz i uzyskaniu pozytywnego stanowiska Ministerstwa Finansów.

Wpadają w "pułapkę rentową". Ministerstwo zabiera głos

Wpadają w "pułapkę rentową". Ministerstwo zabiera głos

Źródło:
PAP

PZU i Pekao szykują się do połączenia - spółki zapowiedziały to w poniedziałkowych komunikatach. Zdaniem ministra finansów Andrzeja Domańskiego fuzja może wygenerować dodatkową akcję kredytową o skali porównywalnej do Krajowego Planu Odbudowy. W opinii ministra aktywów państwowych Jakuba Jaworowskiego wydarzenie to "ma charakter epokowy".

"Epokowa" fuzja gigantów w Polsce

"Epokowa" fuzja gigantów w Polsce

Źródło:
PAP

Elektrownia jądrowa Paks na Węgrzech zmniejszyła moc o 160 megawatów z powodu usterki systemu kontroli urządzeń - poinformowano w poniedziałek na stronie zakładu. Na miejsce wysłano zespół ekspertów, który pracuje nad usunięciem awarii.

Awaria w elektrowni jądrowej

Awaria w elektrowni jądrowej

Źródło:
PAP

Stacje TVN24 i TVN, należące do globalnego koncernu medialnego Warner Bros. Discovery, przyciągnęły najwięcej widzów podczas ogłaszania wyników drugiej tury wyborów prezydenckich, osiągając łącznie niemal 25 procent udziału w grupie widzów powyżej czwartego roku życia - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były z kolei w maju najchętniej oglądanym serwisem informacyjnym.

Wyniki wyborów najchętniej ze stacjami TVN WBD. Dziękujemy!

Wyniki wyborów najchętniej ze stacjami TVN WBD. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę w sprawie podniesienia zasiłku pogrzebowego z czterech do siedmiu tysięcy złotych. Zmiany mają wejść w życie od początku przyszłego roku.

Zasiłek pogrzebowy w górę. Jest decyzja prezydenta

Zasiłek pogrzebowy w górę. Jest decyzja prezydenta

Źródło:
PAP