Amerykańska firma energetyczna Invenergy oczekuje od polskiego rządu ugody w sporze wokół inwestycji w farmy wiatrowe, grożąc arbitrażem o 700 milionów dolarów. Zarzuty Invenergy są bezpodstawne, a polski rząd nie jest stroną umów - wskazuje Ministerstwo Energii.
Jak poinformowało w poniedziałek Invenergy, firma przekazała rządowi formalne zawiadomienie o sporze na podstawie umowy z USA o wzajemnej ochronie i popieraniu inwestycji (BIT) oraz Traktatu Karty Energetycznej (TKE). Amerykanie zapowiedzieli, że jeżeli w ciągu sześciu miesięcy nie dojdzie do polubownego rozwiązania sporu, zwrócą się do międzynarodowego arbitrażu.
Polski rząd nie jest stroną umów. Spór dotyczy relacji handlowych między spółkami prawa handlowego. Bezpośrednia ingerencja Skarbu Państwa w działalność operacyjną tego typu podmiotów byłaby niezgodna z prawem - poinformowało w poniedziałek Ministerstwo Energii.
Zarzuty inwestora
Według Invenergy zawiadomienie opisuje "domniemane niezgodne z prawem i zorganizowane" działania Polski, "równoznaczne z wywłaszczeniem", które miały zniszczyć finansową opłacalność inwestycji w kilkanaście farm wiatrowych. Swoje szkody amerykańska firma określa na ok. 700 milionów dolarów. "Dwustronne umowy o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji chronią inwestorów, których prawa zostały naruszone przez inne państwo, co właśnie przydarzyło się Invenergy w Polsce" – powiedział, cytowany w komunikacie Invenergy, główny prawnik firmy Michael Blazer. W zawiadomieniu Invenergy zarzuca polskiemu rządowi "zaaranżowanie niezgodnego z prawem rozwiązania długoterminowych umów handlowych". Amerykanie przypominają, że w 2010 r. zawarli takie umowy na sprzedaż energii z farm wiatrowych po stałej cenie ze spółkami energetycznymi kontrolowanymi przez Skarb Państwa. Podkreślają, że zaakceptowali w nich ceny niższe wówczas od cen rynkowych w zamian za stabilność przychodów.
Pozwy przeciwko spółkom
Amerykańska firma twierdzi, że polski rząd podjął "celowe działania w celu obniżenia cen" certyfikatów, a "niezgodne z prawem rozwiązanie umów handlowych przez polski rząd w połączeniu z tymi działaniami zmusiło Invenergy do sprzedaży wytworzonej zielonej energii na rynku po cenach znacznie niższych niż ceny zakontraktowane w umowach, co spowodowało poważne straty finansowe". Invenergy przypomina, że w sprawie sądowej o rozwiązanie umowy przez spółkę Energa Obrót, polski Sąd Najwyższy wydał orzeczenie, z którego wynika, że umów takich nie można wypowiadać bez adekwatnego powodu. Amerykanie skierowali już do polskich sądów pozwy przeciwko spółkom energetycznym. Żądają m. in. 1,2 mld zł od Taurona i 32 mln zł od Energi. Tauron odpowiada, że nie był i nie jest stroną umów z farmami wiatrowymi - w tym ze spółkami powiązanymi z grupą Invenergy - i nigdy pośrednio czy bezpośrednio nie gwarantował wykonania takich umów; farmom wiatrowym nie przysługują żadne roszczenia wobec Tauronu. Przypomina, że umowy z farmami wiatrowymi zostały zawarte przez spółkę celową Tauronu, czyli Polska Energia – Pierwsza Kompania Handlowa (PE-PKH).
Energa nie komentuje sprawy do czasu rozstrzygnięcia.
Amerykański koncern
Invenergy to amerykański koncern, działający głównie w branży energii odnawialnej w wielu krajach. Firma i jej spółki na całym świecie w portfelu mają ponad 100 projektów energetycznych na różnych etapach. Ich łączna moc zainstalowana to prawie 16 GW, głównie w farmach wiatrowych i fotowoltaice oraz w sektorach gazowym i magazynowania energii.
Autor: MS / Źródło: PAP