Co czyha na dzieci w sieci. Rusza kampania #keepCTRL

Z badania przeprowadzonego na zlecenie Urzędu Komunikacji Elektronicznej wynika, że ponad 8 na 10 dzieci w wieku od 7 do 15 lat posiada telefon komórkowy. Odsetek ten wzrasta wraz z wiekiem dzieci (7-9 lat - 63,6 proc., 10-12 lat - 91,7 proc., 13-15 lat - 100 proc.). Dzieci zaczęły korzystać z własnego telefonu komórkowego najczęściej pomiędzy 7. a 10. rokiem życia. Niemal co dziesiąty młody użytkownik posiadał telefon komórkowy przed ukończeniem 7 lat.

Dzieci najczęściej korzystają z telefonu, aby dzwonić do rodziców lub znajomych oraz do pisania i odbierania SMS-ów. Telefon bardzo często jest wykorzystywany także do grania w gry, słuchania muzyki oraz przeglądania internetu. Blisko co drugi młody użytkownik telefonu komórkowego korzysta z aplikacji internetowych, komunikatorów czy portali społecznościowych. Najmniej popularne wśród dzieci są usługi typu wideo lub streaming oraz SMS-y premium.

Dziewięć na dziesięć dzieci w wieku od 7 do 15 lat korzysta z internetu. Wiek, w jakim dzieci zaczęły korzystać z internetu, to najczęściej 7-8 lat (30,6 proc.). Po 17,9 proc. badanych wskazało na wiek 5-6 lat oraz 9-10 lat. Niewielki odsetek badanych dzieci zaczął korzystać z sieci przed 5. lub po 10. roku życia - wynika z badania.

Rodzice dostrzegają inne niż dzieci zagrożenia i niebezpieczne zachowania wynikające z korzystania przez dziecko z internetu.

Według dzieci zagrożenia te to przede wszystkim kontakt z nieznajomymi (39,5 proc.), możliwość stania się ofiarą oszustwa (35,5 proc.) oraz wchodzenia na strony, gdzie mogą być wirusy (30,9 proc.). Tymczasem, zdaniem rodziców, niebezpieczeństwa są związane w szczególności z kontaktem z nieodpowiednimi treściami (45,8 proc.), kontaktem z nieznajomymi (41,2 proc.) oraz możliwością uzależnienia się od internetu (37 proc.).

Jak wynika z badania, wśród zagrożeń i niebezpiecznych zachowań w internecie dziewczynki znacznie częściej niż chłopcy wskazywały na kontakt z nieznajomymi. Różnice w udzielanych odpowiedziach zaobserwowano także ze względu na wiek – dzieci pomiędzy 10. a 12. rokiem życia nieco częściej deklarowały kontakt z nieznajomymi, natomiast starsze (13-15 lat) możliwość zastania ofiarą oszustwa czy cyberprzemocy.

Dziewczynki częściej wskazywały również na takie zagrożenia, jak kontakt z nieodpowiednimi treściami czy publikowanie własnych treści, natomiast chłopcy na uzależnienie od internetu, zagrożenia dla zdrowia czy negatywny wpływ na relacje z otoczeniem. W przypadku wieku największa różnica dostrzegalna jest w zagrożeniu związanym z publikowaniem własnych treści – zachowanie to częściej deklarowały dzieci pomiędzy 13. a 15. rokiem życia. Młodsze dzieci dostrzegają częściej możliwość uzależnienia od internetu i kontakt z nieodpowiednimi treściami.

Co siódme badane dziecko zadeklarowało, iż ich rodzic opublikował w sieci informacje o nim bez jego wiedzy. W opinii 6,4 proc. badanych dzieci, przez treści publikowane z ich udziałem przez rodziców miały nieprzyjemne sytuacje w ciągu ostatniego roku.

Jednym z niebezpiecznych zjawisk w internecie jest sexting, czyli przesyłanie treści o charakterze erotycznym. Zjawisko to wśród badanych nastolatków w wieku 13-15 lat ma charakter incydentalny. Znikomy odsetek odpowiadających dzieci przyznało, że zdarzyło się, by ono lub ktoś ze znajomych przesłał swoje intymne zdjęcie innej osobie.

Kolejnym zagrożeniem czyhającym w sieci jest sextorion, czyli wykorzystanie materiałów o charakterze erotycznym do szantażu. To zjawisko także występuje epizodycznie. Jedynie dwoje nastolatków zadeklarowało, że osobiście lub ktoś ze znajomych spotkał się z szantażem związanym z udostępnieniem intymnych treści. Osoby te zadeklarowały, że zgłosiły tę sytuację rodzicom.

Badanie pokazuje, że 3 na 10 młodych internautów (10-15 lat) w ciągu ostatniego roku zetknęło się w internecie z hejtem. Ponadto zbliżony odsetek dzieci słyszało o tym zjawisku, jednak nie czytało tego typu treści. Tymczasem jedynie 13,3 proc. rodziców oznajmiło, iż dziecko w ciągu ostatniego roku spotkało się w internecie z hejtem.

Dzieci, zapytane o to, jak zareagowałyby na obraźliwy komentarz na swój temat w internecie, najczęściej wskazywały, że powiedziałyby o tym swoim rodzicom/opiekunom. Często wskazywano także na zablokowanie autora komentarza (45,3 proc.) lub usunięcie komentarza (40 proc.). Co drugie dziecko i co drugi rodzic wie, jaka jest różnica między hejtem a mową nienawiści.

Hejt jest najbardziej znanym pojęciem wśród badanych. Ponad połowa rodziców i dzieci zna również challenge, cyberbullying i trolling. Do najrzadziej kojarzonych zjawisk zaliczyć należy: FOJI, JOMO, MOMO oraz FOMO.

Ponad połowa młodych (10-15 lat) użytkowników portali społecznościowych zamieszcza na portalach jakieś treści. Zazwyczaj publikują oni treści średnio raz w tygodniu (41,9 proc.). Co czwarte dziecko przyznało, że robi to częściej (klika razy dziennie - 9,5 proc., raz dziennie 17,6 proc.).

Spośród dzieci zamieszczających na portalach społecznościowych jakieś treści ponad połowa kilka razy w ciągu dnia sprawdza reakcję innych na zamieszczone przez nich zdjęcie lub komentarz. Co piąty odpowiadający robi to rzadziej, a co dziesiąty - częściej.

Spośród młodych (10-15 lat) czynnych użytkowników portali społecznościowych 14,9 proc. odczuwa niepokój, gdy ich znajomi nie piszą do nich lub nie publikują żadnych postów. Niemal 3 na 10 dzieci przyznało, że czasem martwi się, że zdjęcie lub komentarz, które zamierza opublikować na portalu społecznościowym, nie spotka się z zainteresowaniem znajomych.

4 na 10 dzieci przyznało, że niemal cały czas nosi przy sobie telefon i reaguje na każdy dźwięk wiadomości. Odpowiedzi rodziców są na ogół zgodne z deklaracjami dzieci. Nie zaobserwowano różnic w odpowiedziach dzieci ze względu na ich płeć. Różnice odnotowano natomiast ze względu na wiek dziecka. Wraz ze wzrostem wieku wzrastał odsetek dzieci, które deklarowały, że nie rozstają się z telefonem.

Ponad połowa dzieci potrafi bez problemu zrezygnować z korzystania z telefonu, w tym mobilnego internetu na cały dzień. Co więcej, większy odsetek odpowiedzi twierdzących zaobserwowano wśród dziewczynek niż wśród chłopców (60,3 proc. względem 53,8 proc.) oraz wśród młodszych dzieci (10-12 lat - 61,8 proc., 13-15 lat - 51,4 proc.).

Co piąte dziecko prawie wcale nie korzysta z telefonu podczas spotkania ze znajomymi czy na wakacjach, a 6 na 10 dzieci w takich sytuacjach ogranicza korzystanie z telefonu.

6 na 10 dzieci w wieku 10-15 lat korzystających z internetu wie, na czym polegają internetowe wyzwania. Spośród nich ponad połowa przyznała, że ono lub jego znajomi oglądali w internecie nagranie, w który ktoś wykonuje challenge.

Tymczasem wśród rodziców odsetek osób, które wiedzą na czym polega challenge, wynosi 55,1 proc. Spośród nich co trzeci rodzic przyznał, iż oglądał tego typu nagrania.

Spośród dzieci w wieku 10-15 lat, które wiedzą na czym polegają internetowe wyzwania, 8,2 proc. przyznało, że zdarzyło się, że one lub ich znajomi przekonali kogoś do nagrania i umieszczenia w internecie filmu z challenge'em lub sami nagrali taki film.

Blisko 4 na 10 osób (zarówno wśród dzieci, jak i rodziców) słyszało o sytuacji, kiedy ktoś zrobił sobie krzywdę podczas wykonywania wyzwania internetowego. Jednak tylko znikomy odsetek odpowiadających przyznał, że zna osobę, której przytrafiła się taka sytuacja.

Badanie przeprowadzono w październiku i listopadzie bieżącego roku na próbie 500 dorosłych i 500 dzieci w wieku od 7 do 15 lat. W grupie rodziców objętych badaniem zdecydowanie przeważały kobiety - 82,0 proc. Natomiast wśród ankietowanych dzieci nieco większy odsetek stanowili chłopcy (52,2 proc.) niż dziewczynki.

W ramach kampanii edukacyjnej UKE powstały cztery filmy ukazujące wyżej wymienione negatywne zjawiska. Przedstawiciele Urzędu będą je pokazywać młodzieży podczas specjalnych zajęć prowadzonych w szkołach w całej Polsce. Pokazom będą towarzyszyć spotkania z ekspertami UKE, którzy doradzą, jak chronić się przed cyberprzemocą. Pilotażowe zajęcia prowadzone są już od września w województwie mazowieckim. Od grudnia kampania startuje na terenie całej Polski.

Autor: tol / Źródło: tvn24bis.pl