"Historia upadku grafenu". NIK ma całą listę zastrzeżeń

[object Object]
Prezes NIK o niegospodarności w spółce Nano CarbonTVN24 BiS
wideo 2/2

Przedwczesne, nieuzasadnione dokapitalizowanie spółki Nano Carbon i niegospodarność legły u podstaw zaprzestania produkcji grafenu - wynika z najnowszego raportu Najwyższej Izby Kontroli.

W 2011 roku Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych opracował technologię pozyskiwania dużych fragmentów grafenu. Powołano wówczas specjalną spółkę Nano Carbon, która miała szczegółowo opracować przemysłową technologię wytwarzania grafenu w różnych postaciach, w połączeniu z innymi substancjami, głównie z miedzią i niklem.

Udziałowcami spółki zostali Polska Grupa Zbrojeniowa i KGHM Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, a jej przychody miały pochodzić między innymi ze sprzedaży grafenu, jego pochodnych oraz usług badawczo-rozwojowych.

NIK skontrolowała działania spółki w okresie od 1 stycznia 2015 roku do 30 czerwca 2018 roku i oceniła je negatywnie. Izba zwróciła uwagę, że w okresie objętym kontrolą, w spółce nie przygotowano żadnej strategii działania. "Spółka funkcjonowała jedynie w oparciu o wieloletnie plany rzeczowo-finansowe. (...) Bilansowano wpływy i koszty funkcjonowania bez brania pod uwagę szczegółowych analiz dotyczących przyszłości rozwoju technologii" - wskazano.

W październiku 2015 roku spółka podpisała porozumienie w sprawie opracowania strategii dotyczącej tylko konkretnej grupy produktów. NIK ustaliła, że Nano Carbon nie miała innych dokumentów świadczących o zaangażowaniu w opracowanie strategii biznesowych dla grup produktów lub innych strategii szczegółowych.

Jak podała Izba, według prezesa spółki wynikało to z woli wspólników, a program strategiczny oraz jego realizacja wiązałyby się z wydatkami środków, których spółka nie miała.

Jakie zastrzeżenia

NIK wskazała, że od samego początku istnienia Nano Carbon utrzymywała się z wpływów od PGZ i KGHM TFI.

Działania spółki podzielono na dwa etapy, z których drugi miał się rozpocząć po spełnieniu czterech warunków. Na liście pojawiło się między innymi uruchomienie produkcji grafenu na specjalnie przygotowanej folii miedzianej w tak zwanej skali wielkolaboratoryjnej, do czego był potrzebny zakup specjalistycznego urządzenia, a także uzyskanie przychodów ze sprzedaży i wyniku finansowego zgodnie z planami finansowymi na 2013 i 2014 rok.

Jak wynika z kontroli NIK, wspólnicy zdecydowali jednak o zrealizowaniu drugiego etapu inwestycji, mimo iż powyższe cele biznesowe nie zostały osiągnięte.

"W grudniu 2014 r. podwyższono kapitał zakładowy do 28 mln zł. Kwota dokapitalizowania była wyższa o 14 mln niż ta zakładana w umowie inwestycyjnej" - poinformowała Izba. Według NIK "wniosek spółki o dokapitalizowanie był przedwczesny i nie opierał się na realnych przesłankach".

Krytycznie oceniono też zawartą w kwietniu 2013 roku umowę o współpracy z Instytutem Technologii Materiałów Elektronicznych. Nano Carbon zobowiązała się w niej do zakupu urządzeń umożliwiających opracowanie technologii produkcji grafenu. Zakupiony sprzęt dotarł jednak z ponad pięciomiesięcznym opóźnieniem. "Audyt prawno-gospodarczy wykazał, że w umowie nie zastrzeżono kar umownych za nieterminowe dostarczenie i uruchomienie tego urządzenia" - zastrzegła NIK.

Co więcej według Izby "umowa stwarzała ryzyko niegospodarności, bowiem dostawcy przekazano prawie 0,5 mln zł bez ustanowienia jakiegokolwiek zabezpieczenia zwrotu w przypadku niewykonania dostawy (kapitał zakładowy dostawcy wynosił tylko 50 tys. zł)".

NIK zwrócił uwagę, że kwestie związane z zawarciem tej umowy zostały zawarte w zawiadomieniu o możliwości popełnienia przestępstwa, skierowanym przez Zarząd Nano Carbon do Prokuratury Okręgowej w Warszawie w 2018 roku, a więc po upływie ponad 3 lat.

Kłopoty finansowe

W styczniu 2015 roku Nano Carbon podpisała szczegółową umowę z ITME dotyczącą opracowania technologii wzrostu grafenu i jego komercyjnej sprzedaży.

"Wartość porozumienia wyniosła 2 mln zł a termin jej realizacji ustalono na czerwiec 2016 r. Spółka nie otrzymała jednak technologii ani produktów umożliwiających stworzenie stałej oferty handlowej, w konsekwencji cele umowy nie zostały osiągnięte" - dodała NIK.

W czasie tej umowy Nano Carbon starała się także o kolejne dofinansowanie działalności z PGZ. Polska Grupa Zbrojeniowa odmówiła jednak wypłaty 3 mln 700 tys. zł, wskazując, że "dokapitalizowanie jest wysoce ryzykowne i zażądała dalszych informacji o stanie spółki lub jej likwidacji".

W tej sytuacji spółka podjęła próbę sprzedaży specjalistycznego sprzętu, w tym reaktora. "NIK oszacowała, że będzie się to wiązało ze stratą co najmniej 4 mln zł. Od czerwca 2017 r. spółka utrzymuje się z pożyczek udzielonych przez PGZ oraz ze środków pochodzących z udziału spółki w innym projekcie naukowym" - czytamy w raporcie.

Według NIK jedynie szybkie zakończenie wyprzedaży majątku trwałego oraz decyzja o ewentualnej kontynuacji programu przez inny podmiot może ograniczyć rosnące straty.

Ponadto Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę, że w badanym okresie spółka nie zawarła długoterminowych kontraktów eksportowych. Incydentalną sprzedaż prowadzono na podstawie zamówień składanych przez klientów drogą mailową. "Łączne przychody ze sprzedaży 2015-2017 wyniosły 140 tys. zł, w tym z eksportu 22 tys. zł" - podała Izba.

Negatywna ocena

W ocenie NIK w wyniku błędnie prowadzonej działalności podstawowej, która w założeniach miała doprowadzić do komercjalizacji technologii zastosowania grafenu, spółka cały czas ponosiła straty co wymusiło zaprzestanie działalności.

"Sytuacja ta spowodowana była przedwczesnym i nieuzasadnionym gospodarczo wnioskowaniem o dokapitalizowanie Nano Carbon w celu zakupu kosztownej aparatury, bez pozyskania technologii, która pozwoliłaby na efektywne wykorzystanie już wcześniej zakupionych urządzeń" - czytamy w raporcie.

Izba zwróciła uwagę, "w celu uzyskania tego dokapitalizowania ówczesne władze spółki, w sposób niezgodny ze stanem faktycznym informowały wspólników o sytuacji przedsiębiorstwa spółki". "Realizowane umowy gospodarcze, zawierane niekiedy bez należytej dbałości o interes Nano Carbon, nie przyniosły zamierzonych efektów ekonomicznych" - dodano.

Minister o programie

Na początku lutego w rozmowie z "Faktami" TVN minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz podkreślała, że program grafenowy nie umarł.

- Na badania, na rozwój tej technologii państwo polskie przeznacza ze środków publicznych naprawdę bardzo dużo środków. Są to środki jeszcze na prace badawczo-rozwojowe, ponieważ przed tą technologią jest jeszcze bardzo długa droga do wejścia na rynek - powiedziała.

Wiceprezes Polskiej Grupy Zbrojeniowej Radosław Domagalski-Łabędzki wskazał, że "komercjalizacja grafenu nie jest na dzień dzisiejszy opłacalna, ani w Polsce, ani na świecie, o czym świadczą liczby globalnej sprzedaży grafenu". - Grafen nigdzie nie upowszechnił się w skali komercyjnej - podkreślił.

Autor: mb / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Pozostałe wiadomości

One Big Beautiful Bill Act ("jedna wielka piękna ustawa"), łączący obiecane przez Donalda Trumpa cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i zwiększeniem wydatków na deportacje migrantów została we wtorek przyjęta przez amerykański Senat. "To świetna ustawa. Jest tam coś dla każdego" - chwalił we wtorek projekt Trump. Projekt ma podwyższyć dług USA o blisko 4 biliony dolarów.

"Wielka piękna ustawa" przyjęta. Flagowy projekt Trumpa coraz bliżej

"Wielka piękna ustawa" przyjęta. Flagowy projekt Trumpa coraz bliżej

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny opublikował komunikat dotyczący kilkunastu partii piwa. Są one wycofywane z obrotu. Powód? Możliwość wystąpienia wtórnej fermentacji, a następnie wybuchu butelki.

Wybuchowe piwo. Wycofano kilkanaście partii

Wybuchowe piwo. Wycofano kilkanaście partii

Źródło:
tvn24.pl

Firmy finansowe będą musiały udostępnić swoim klientom elektroniczny kanał składania reklamacji. Tak wynika z projektu ustawy, który przyjął dziś rząd.

Rewolucja w składaniu reklamacji. Decyzja rządu

Rewolucja w składaniu reklamacji. Decyzja rządu

Źródło:
PAP

Od 1 lipca w Singapurze obowiązują przepisy, które pozwalają policji na przejęcie kontroli nad czyimś kontem i zablokowanie przelewów, jeśli podejrzewają, że osoba ta padła ofiarą oszustów. Jak zauważa BBC, Singapur ma poważne problemy z oszustwami, tylko w zeszłym roku straty nimi spowodowane osiągnęły rekordowy poziom 860 milionów dolarów.

Policja może przejąć konto bankowe i zablokować przelewy

Policja może przejąć konto bankowe i zablokować przelewy

Źródło:
BBC

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zyska nowe uprawnienia i kompetencje - wynika z projektu, który trafił we wtorek do Rządowego Centrum Legislacyjnego. Będzie on mógł reprezentować nie tylko małych i średnich przedsiębiorców, ale także dużych i rolników. Zaproponowano też zmianę nazwy na Rzecznika Praw Przedsiębiorców.

Nie tylko dla "małych" i "średnich". Nowe uprawnienia dla Rzecznika Przedsiębiorców

Nie tylko dla "małych" i "średnich". Nowe uprawnienia dla Rzecznika Przedsiębiorców

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot ponownie nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 180 milionów złotych. W Polsce najwyższa była wygrana trzeciego stopnia w wysokości ponad 1,3 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 1 lipca 2025 roku.

Ogromna kumulacja w Eurojackpot jest jeszcze większa

Ogromna kumulacja w Eurojackpot jest jeszcze większa

Źródło:
tvn24.pl

Ceny za tygodniowy pobyt dla dwóch osób w hotelu przy plaży na Wyspach Kanaryjskich zaczynają się już od 2119 złotych. Tymczasem w Ustce ceny hoteli są nawet o 1400 złotych wyższe, i to bez gwarancji lokalizacji tuż przy morzu - wynika z wyliczeń przygotowanych przez Rankomat.pl.

Tydzień urlopu w Polsce i za granicą. Gdzie jest taniej?

Tydzień urlopu w Polsce i za granicą. Gdzie jest taniej?

Źródło:
tvn24.pl

Angielska Premier League i Microsoft we wtorek ogłosiły pięcioletnie partnerstwo, w ramach którego informatyczny gigant wdroży swoją sztuczną inteligencję Copilot na cyfrowych platformach ligi, aby zapewnić szybki dostęp do faktów i statystyk dotyczących meczów - donosi Reuters.

Premier League i Microsoft nawiązują współpracę. Skorzystają kibice i widzowie

Premier League i Microsoft nawiązują współpracę. Skorzystają kibice i widzowie

Źródło:
Reuters

Pasażerowie wycieczkowców płynących na wyspy Mykonos i Santorini muszą od wtorku uiścić dodatkową opłatę w wysokości 20 euro - poinformowało ministerstwo finansów Grecji. Nowe przepisy, które będą obowiązywać do 30 września, mają zmniejszyć ruch turystyczny, który latem wystawia na próbę miejscową infrastrukturę.

Od wtorku dodatkowa opłata dla turystów

Od wtorku dodatkowa opłata dla turystów

Źródło:
PAP

Możliwość złożenia wniosku o dowód osobisty, śledzenie statusu jego przygotowań, unieważnienie tego dokumentu czy zgłoszenie utraty lub uszkodzenia paszportu - to nowe funkcje, które zostały dodane do rządowej aplikacji mObywatel.

Nowe usługi w rządowej aplikacji. "Pomagają oszczędzać czas"

Nowe usługi w rządowej aplikacji. "Pomagają oszczędzać czas"

Źródło:
PAP

W Rumunii spłonął budynek centrum dystrybucyjnego, wynajmowany przez polską spółkę LPP. Firma poinformowała, że w wyniku pożaru uległ zniszczeniu towar o wartości około 300 milionów złotych, a także sprzęt o orientacyjnej wartości 100 milionów złotych.

Pożar magazynu polskiego giganta. Straty liczone w milionach

Pożar magazynu polskiego giganta. Straty liczone w milionach

Źródło:
PAP/profit.ro

Ceny gazu w dół o niemal 15 procent. Ma to związek z wejściem w życie 1 lipca nowej taryfy. Obniżka zostanie zastosowana automatycznie - przekazała w komunikacie spółka PGNiG Obrót Detaliczny z Grupy Orlen. Według koncernu nowe ceny to nawet tysiąc złotych oszczędności rocznie w przypadku domów ogrzewanych gazem.

Nowa taryfa wchodzi w życie. Zmiany dla klientów

Nowa taryfa wchodzi w życie. Zmiany dla klientów

Źródło:
PAP

Wskaźnik PMI w czerwcu 2025 roku wyniósł 44,8 punktu - przekazał S&P Global. To największe pogorszenie warunków w polskim przemyśle od października 2023 roku. Zdaniem analityków to "katastrofalny odczyt".

"Katastrofalny odczyt". Nieoczekiwane dane

"Katastrofalny odczyt". Nieoczekiwane dane

Źródło:
PAP

Donald Trump zasugerował, by Departament Wydajności Państwa (DOGE) przyjrzał się dotacjom przyznawanym firmom miliardera Elona Muska. Według prezydenta USA mogłoby to przynieść rządowi federalnemu znaczne oszczędności.

Donald Trump uderza w Elona Muska: nasz kraj zaoszczędziłby fortunę

Donald Trump uderza w Elona Muska: nasz kraj zaoszczędziłby fortunę

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny wydał ostrzeżenie dotyczące chochli sprzedawanej w sieci sklepów Kaufland. Stwierdzono bowiem przenikanie substancji chemicznych z tego produktu do żywności. Jak wyjaśniono, mogą one stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.

Popularna sieć wycofuje produkt ze sprzedaży. "Zagrożenie dla zdrowia ludzkiego"

Popularna sieć wycofuje produkt ze sprzedaży. "Zagrożenie dla zdrowia ludzkiego"

Źródło:
tvn24.pl

Elon Musk skrytykował projekt ustawy budżetowej Donalda Trumpa, nazywając ją "ustawą o niewolnictwie długu". Miliarder dodał, że w przypadku jej przegłosowania utworzy nowe ugrupowanie - Partię Ameryki.

Elon Musk krytykuje Donalda Trumpa i zapowiada nową partię

Elon Musk krytykuje Donalda Trumpa i zapowiada nową partię

Źródło:
PAP

Nie milkną komentarze na temat pierwszego połączenia kolejowego z Warszawy do Rijeki. Internauci krytykują zbyt małą ich zdaniem liczbę pasażerów, którzy pojechali do Chorwacji w ostatni piątek. PKP Intercity tłumaczy, że liczba ta jest zgodna z zakładaną. Dziś nad Adriatyk jadą kolejni pasażerowie.

Pierwszy pociąg do Chorwacji. Ile osób jechało? Fala komentarzy w sieci

Pierwszy pociąg do Chorwacji. Ile osób jechało? Fala komentarzy w sieci

Źródło:
tvn24.pl

Europejskie giełdy notują rekordowe wzrosty, a euro umacnia się najszybciej w historii. Przyczyną jest nieprzewidywalna polityka prezydenta USA Donalda Trumpa, która skłania inwestorów do przenoszenia kapitału na Stary Kontynent - podaje "Puls Biznesu".

Wycofują się przez Donalda Trumpa. "To zjawisko ma dwie twarze"

Wycofują się przez Donalda Trumpa. "To zjawisko ma dwie twarze"

Źródło:
PAP

We wtorek startuje dwudniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Eksperci przewidują, że stopy procentowe pozostaną bez zmian z powodu niepewnej sytuacji gospodarczej. Obniżek można oczekiwać najwcześniej we wrześniu 2025 roku.

Stopy procentowe. Rada podejmie decyzję

Stopy procentowe. Rada podejmie decyzję

Źródło:
PAP

Od debiutu narzędzi AI (sztucznej inteligencji) takich jak ChatGPT o jedną trzecią spadła liczba ogłoszeń o pracę dla początkujących pracowników w Wielkiej Brytanii - podał "The Telegraph".

Sztuczna inteligencja zastępuje ludzką. Drastyczny spadek

Sztuczna inteligencja zastępuje ludzką. Drastyczny spadek

Źródło:
PAP

Opłata mocowa od 1 lipca ponownie pojawi się na naszych rachunkach za prąd. To dlatego, że wygasły przepisy, które zawiesiły jej funkcjonowanie. Opłata wynosi od 2,86 do 16,01 złotego netto miesięcznie w zależności od zużycia prądu.

Na rachunki wraca dodatkowa opłata

Na rachunki wraca dodatkowa opłata

Źródło:
PAP

Od wtorku 1 lipca rodzice mogą składać wnioski o wypłatę świadczenia z programu Dobry start na wyprawkę szkolną dla dzieci. Dodatek w wysokości 300 złotych przysługuje na każde uczące się w szkole dziecko w wieku od 7 do 20 lat, a jeśli ma orzeczoną niepełnosprawność, to do ukończenia 24 lat.

Dodatkowe pieniądze dla rodziców. Można już składać wnioski

Dodatkowe pieniądze dla rodziców. Można już składać wnioski

Źródło:
PAP

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął pierwsze wypłaty renty wdowiej. We wtorek dodatkowe pieniądze otrzyma 86 tysięcy wdów i wdowców – poinformował dyrektor Departamentu Świadczeń Emerytalno-Rentowych w ZUS Bartosz Gaca. Dodał, że średnia kwota renty wdowiej wyniesie około 350 złotych. Wynikająca z przepisów kwota maksymalna to nieco ponad 5,6 tysiąca złotych.

Ruszyły wypłaty nowego świadczenia. Tyle wynosi przeciętnie

Ruszyły wypłaty nowego świadczenia. Tyle wynosi przeciętnie

Źródło:
PAP

Prezydent Andrzej Duda zgromadził oszczędności w wysokości około 150 tysięcy złotych, około 400 euro i około 1500 dolarów amerykańskich - wynika z oświadczenia majątkowego opublikowanego przez Sąd Najwyższy. Prezydent posiada też lokal mieszkalny oraz działkę o powierzchni 325 metrów kwadratowych.

Oto majątek prezydenta. Jest oświadczenie

Oto majątek prezydenta. Jest oświadczenie

Źródło:
PAP

W wakacje za granicą łatwo natknąć się na produkty z Polski. Na sklepowych półkach znajdziemy między innymi polskie jabłka, piwo czy lody - informuje "Rzeczpospolita".

Hity eksportowe z Polski

Hity eksportowe z Polski

Źródło:
PAP

We wtorek Unia Europejska podniesie cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Ograniczy to olbrzymie zyski Kremla, ale nie spowoduje to, że od razu rosyjskie i białoruskie nawozy znikną z rynku, na to trzeba będzie poczekać - uważa ekspert Tomasz Włostowski.

Podnoszą stawki na nawozy. "Rosjanie będą w stanie spokojnie połknąć nowe cła"

Podnoszą stawki na nawozy. "Rosjanie będą w stanie spokojnie połknąć nowe cła"

Źródło:
PAP

Donald Trump zareklamował w internecie perfumy "Zwycięstwo 45-47" (po angielsku "Victory 45-47"). Prezydent USA zarabia miliony dolarów rocznie na opłatach licencyjnych za wykorzystywanie swojej marki.

Donald Trump reklamuje perfumy

Donald Trump reklamuje perfumy

Źródło:
PAP

W maju Rada Polityki Pieniężnej ponownie odrzuciła wniosek o podwyżkę stóp procentowych o 200 punktów bazowych, który poparła jedynie członkini RPP Joanna Tyrowicz, a pozostali obecni na posiedzeniu byli przeciw - podał Narodowy Bank Polski.

Propozycja dużej podwyżki stóp procentowych

Propozycja dużej podwyżki stóp procentowych

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny wydał w poniedziałek ostrzeżenie dotyczące zanieczyszczenia pałeczkami Salmonelli partii jaj z chowu ściółkowego. Zaznaczył, że nie należy spożywać produktu z partii objętej komunikatem.

Salmonella w partii jaj

Salmonella w partii jaj

Źródło:
PAP, tvn24.pl