Zapewnienie mieszkańcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycie kosztów przeprowadzki, w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku gminnego - to główny cel noweli ustawy, o ochronie praw lokatorów, którą bez poprawek uchwalił Senat. Zdaniem Komitetu Obrony Praw Lokatorów w ustawie znajduje się niekorzystny dla lokatorów zapis dotyczący wysokości czynszu.
Za uchwaleniem noweli głosowało 83 senatorów. Nikt nie był przeciw. Żaden senator nie wstrzymał się od głosu.
Prawo do lokalu
Najważniejszym punktem noweli jest wydłużenie do 31 grudnia 2019 okresu, w którym to na gminie spoczywa obowiązek zapewnienia najemcom prawa do lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku. Projekt uzasadniano tym, że zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie praw lokatorów jedynie do końca 2017 r. gminy miały obowiązek zapewnienia najemcom lokalu zamiennego oraz pokrycia kosztów przeprowadzki. Warunkiem było opłacenie czynszu regulowanego. Nowela zakłada ochronę lokatorów od 1 stycznia 2018 roku. "To rozwiązanie spowodowane jest koniecznością objęcia regulacją ewentualnych sytuacji, (...) które mogły mieć miejsce od 1 stycznia 2018 roku, do dnia wejścia w życie ustawy" - wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy.
Wsteczna data
Przedstawiciele Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu w trakcie prac w komisji sejmowej zauważyli, że określenie czasu obowiązywania noweli z datą wsteczną jest rozwiązaniem krytykowanym przez Trybunał Konstytucyjny. Będzie też zaskakiwało gminy. Prawnicy przyznali jednak, że jest to uzasadnione w sytuacjach, gdy chodzi o realizację innej wartości konstytucyjnej, uznanej za ważniejszą. Przedstawiciele Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju w trakcie prac w komisji sejmowej także poparli te rozwiązania. - Interes społeczny w tym przypadkach jest, bo zagrożone jest zdrowie, a czasami życie lokatorów, w związku z fatalnym stanem budynków, w których zamieszkują - mówił zastępca dyrektora departamentu mieszkalnictwa w resorcie inwestycji i rozwoju Eliza Chojnicka.
Kryterium dochodowe
Zdaniem Komitetu Obrony Praw Lokatorów w ustawie znajduje się niekorzystny dla lokatorów zapis polegający na konfiskacyjnym podwyższaniu czynszu w razie otrzymania podwyżki wynagrodzenia przez lokatorów. "Skutkiem weryfikacji, w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego, będzie de facto konfiskata całości dochodu gospodarstwa domowego przekraczającego pułap określony w uchwale gminy. Taka groźba będzie zniechęcała lokatorów do podejmowania działań zmierzających do poprawy sytuacji bytowej oraz, z drugiej strony, zachęcała do czynności takich jak nieujawnianie części uzyskiwanych dochodów" - czytamy w świadczeniu organizacji. Według KOPL jedynym ograniczeniem wysokości czynszu przewidzianym w projekcie jest mglisty zapis brzmiący "czynsz po podwyższeniu o kwotę nadwyżki nie może przekroczyć czynszu, jaki mógłby otrzymać z tytułu najmu właściciel takiego lokalu mieszkalnego, gdyby lokal ten nie wchodził w skład mieszkaniowego zasobu gminy". - Zważywszy na to, że nie ma żadnych ustawowych ograniczeń wysokości czynszu w zasobie prywatnym, zapis ten nie daje żadnej ochrony - uważa Jakub Żaczek z KOPL. Według organizacji ustawa nie rozwiązuje też wielu innych problemów, takich jak brak określenia standardów technicznych jakie powinny spełniać lokale socjalne. Chodzi o bardzo niskie normy metrażowe na osobę i brak realistycznych kryteriów dochodowych, które zdaniem KOPL wykluczają pomoc dla tzw. biednych pracujących osiągających dochód minimalnie przekraczający najniższą pensję krajową. "Niestety projekt nowelizacji Ustawy stanowi kolejny atak na lokatorów pracujących i zarabiających bardzo niewiele" - czytamy w oświadczeniu KOPL.
Przepisy mają wejść w życie z dniem następującym po ogłoszeniu, z mocą od 1 stycznia 2018 roku. Teraz nowela trafi do prezydenta.
Autor: msz/ms / Źródło: PAP, tvn24bis.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock