Sejmowa Komisja Finansów Publicznych zajmie się dalszymi pracami nad projektem o Systemie Teleinformatycznym Izby Rozliczeniowej, którego głównym celem jest walka z wyłudzeniami VAT. Umożliwi on między innymi blokowanie kont bankowych, które mogłyby służyć przestępcom.
Chodzi o projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. Pierwsze czytanie projektu odbyło się w środę w Sejmie.
Szybka reakcja
Wiceminister finansów Paweł Gruza powiedział przedstawiając projekt, że jest on dedykowany wyłudzeniom skarbowym, w szczególności wyłudzeniom VAT. - Projekt przeciwdziała tej patologii, buduje po stronie administracji skarbowej potencjał, narzędzia i zasób danych, który pozwoli na przeciwdziałanie wypływowi pieniędzy z tych przestępstw za granicę - stwierdził. Wskazał, że projekt kreuje system wymiany informacji między systemem bankowym a administracją skarbową. Umożliwia administracji dokonywanie analiz finansowych, pozwalających na identyfikację przepływów symptomatycznych dla wyłudzeń skarbowych, dzięki czemu można zawczasu reagować.
Wyjaśnił, że budowany System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej (STIR) ma umożliwić Krajowej Administracji Skarbowej uzyskiwanie odpowiednich danych do odpowiednio szybkiej reakcji.
Wskazał, że zmiana umożliwia systemowi bankowemu prowadzenie analiz, które pozwolą identyfikować rachunki zakładane przez tak zwane słupy, czyli podmioty powoływane w celu popełnienia przestępstwa skarbowego.
Uszczelnienie systemu podatkowego
Gruza podkreślił, że STIR jest kluczowym elementem uszczelnienia systemu podatkowego poza rejestrem faktur i mechanizmem podzielonej płatności. - System STIR jest dopełnieniem tych instrumentów uszczelnieniowych - poinformował.
Dodał, że ustawa jest jedną z kluczowych dla osiągnięcia zakładanych wpływów budżetowych w przyszłym roku.
Iwona Michałek z PiS powiedziała, że najważniejszym celem ustawy jest ograniczenie luki w VAT spowodowanej wyłudzeniami podatku. - Projekt przełoży się na poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej dla wszystkich podatników poprzez przywrócenie uczciwej konkurencji na rynku - powiedziała. Zaznaczyła, że klub PiS pozytywnie go opiniuje.
Poparcie opozycji
Także Izabela Leszczyna z PO oświadczyła, że cel zmian jest chlubny, PO go popiera i pewnie wszyscy inni też go poprą. - Pozostaje tylko pytanie, czy nawet najszczytniejszy cel uświęca wszystkie środki - mówiła. Wyraziła m.in. obawy o to, kto będzie miał dostęp do danych, czy nie staną się łupem osób nieuczciwych.
Paulina Hennig-Kloska z Nowoczesnej poinformowała, że jej klub też jest za skierowaniem projektu do komisji i kontynuowaniem prac nad zmianami. Zwróciła uwagę na konieczność usunięcia wątpliwości interpretacyjnych i wprowadzenia odpowiednich zmian, które zabezpieczą interes legalnie działających firm.
Genowefa Tokarska z PSL zwróciła uwagę, że projekt jest obszerny, ale w związku z wyłudzeniami VAT jest potrzeba wprowadzenia odpowiednich zmian. - Podobną problematykę podejmują także inne państwa na szczeblu UE - zastrzegła. Wskazała na wysokie koszty wprowadzenia zmian.
Cel projektu
Według Centrum Informacyjnego Rządu głównym celem projektu jest walka z wyłudzaniem podatku VAT.
Projekt zakłada, że szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) będzie analizował ryzyko wykorzystywania działalności banków lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do popełniania przestępstw oraz przestępstw skarbowych. Chodzi o przestępstwa związane z wyłudzeniami VAT, w tym także polegające np. na wystawianiu pustych faktur.
"Analiza ryzyka będzie dokonywana przy uwzględnieniu wskaźnika ryzyka ustalanego przez izbę rozliczeniową w jej systemie teleinformatycznym, zwanym STIR" - wyjaśniono w komunikacie CIR.
Przewidziano m.in: automatyczne ustalanie w STIR wskaźnika ryzyka wykorzystywania banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do popełniania wyłudzeń skarbowych. STIR będzie analizował dane z banków i SKOK-ów oraz dane publicznie dostępne, przekazane z Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP).
Na banki i SKOK-i zostanie nałożony obowiązek przekazywania do STIR niektórych danych, w tym stanowiących tajemnicę bankową lub tajemnicę zawodową SKOK – w celu ustalenia wskaźnika ryzyka. Izba rozliczeniowa będzie przekazywać informacje o wskaźniku ryzyka szefowi KAS oraz bankom i SKOK-om.
Nowe zadania
Szef KAS będzie miał możliwość uzyskiwania (na wniosek) za pośrednictwem STIR dodatkowych informacji od banków i SKOK-ów związanych z dokonywaną analizą ryzyka. Prowadzony będzie elektroniczny wykaz podmiotów, które nie zostały zarejestrowane jako podatnicy VAT, zostały wykreślone z rejestru z urzędu bez konieczności zawiadamiania tego podmiotu. Bądź zostały przywrócone jako podatnicy VAT. Wykazy te będą udostępniane na stronach internetowych w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów.
Zadania KAS zostaną poszerzone o rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw związanych z tzw. praniem brudnych pieniędzy.
"Dane przekazywane do STIR będą dotyczyły rachunków przedsiębiorców niezależnie od tego, czy są oni podatnikami VAT (...). W razie uzyskania informacji, że dany podmiot może prowadzić działania zmierzające do wykorzystania działalności banków lub SKOK-ów do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi naczelnik urzędu skarbowego będzie miał możliwość odmowy jego rejestracji jako podatnika VAT" - poinformowano.
Przewidziano też mechanizmy przeciwdziałające wyłudzeniom VAT z wykorzystaniem tzw. znikającego podatnika: blokadę rachunku na żądanie szefa KAS (środki zabezpieczone w ten sposób zostaną zwolnione, jeżeli zapłacony zostanie podatek należny wynikający z wystawionych faktur); odmowę rejestracji i wykreślenie z urzędu podmiotu, jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania tego podmiotu.
Większość nowych przepisów wejdzie w życie po 14 dniach od publikacji.
Autor: mb/gry / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock