Planowane zmiany w 500 plus. Wnioski i wypłata świadczeń po nowemu

Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw. Organem odpowiedzialnym za opracowanie projektu jest Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.

Z informacji zamieszczonych w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów wynika, że projekt ma zostać przyjęty w drugim kwartale 2021 roku.

W projekcie mają się znaleźć zapisy wprowadzające zmianę dotychczasowej formy składania wniosku o ustalenie prawa do świadczenia.

Zniknąć ma możliwość składania wniosków w formie papierowej bezpośrednio w siedzibie jednostki właściwej bądź za pośrednictwem przesyłki listowej. Po zmianach ma pozostać wyłącznie możliwość składania wniosku poprzez systemy teleinformatyczne.

Dodatkowo w wyniku wejścia nowych przepisów zniknąć ma obowiązek corocznego składania wniosków. Zmiana ma wejść w życie począwszy od 2023 roku. Prawo do świadczenia na kolejny okres rozliczeniowy ma być odnawiane automatycznie.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Po wejściu w życie ustawy zmieni się również sposób wypłaty świadczenia 500 plus. Proponuje się odejście od wypłaty w formie gotówkowej i przekazem pocztowym na rzecz wypłaty w formie bezgotówkowej na wskazany przez wnioskodawcę numer rachunku bankowego.

Ponadto ma się zmienić jednostka obsługująca program Rodzina 500 plus. Tym organem ma być Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jak wskazano, to instytucja dysponująca odpowiednimi zasobami oraz systemami informatycznymi, a tym samym będąca w stanie sprawnie i efektywnie obsługiwać świadczenia 500 plus.

W obecnym kształcie programu obsługą spraw związanych ze świadczeniem wychowawczym zajmują się jednostki samorządu terytorialnego, czyli wójt, burmistrz lub prezydent miasta. W sprawach zaś wymagających decyzji i rozstrzygnięć związanych z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego, instytucją właściwą jest wojewoda.

Jak poinformowano, sprawy dotyczące prawa do świadczenia wychowawczego za okresy sprzed 1 stycznia 2022 roku nadal będą realizowane, do zakończenia postępowania, przez dotychczasowe organy. Organy te będą również kontynuować wypłacanie świadczeń wychowawczych przyznanych przed 1 stycznia 2022 roku do końca okresu, na jaki zostały przyznane, czyli do 31 maja 2022 roku w okresie styczeń – maj 2022 roku.

Projektowana ustawa zakłada również modyfikację w zakresie przyznawania świadczenia wychowawczego w sprawach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w taki sposób, że świadczenie to przysługiwać będzie w Polsce w pełnej wysokości niezależnie od ustalenia pierwszeństwa w wypłacie świadczeń w innym kraju.

"Rozwiązanie to dąży do zapewnienia osobom migrującym największej korzyści w zakresie uprawnień do świadczeń spośród oferowanych przez system rozporządzenia unijnego i przez ustawodawstwo krajowe" - wyjaśniono.

Jak wskazano, wzrost wydatków na świadczenia wychowawcze związany z przyznawaniem świadczeń w pełnej wysokości w ramach przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego wyniesie ok. 174 mln zł w latach 2022–2032.

Koszty obsługi świadczenia wychowawczego określone są ustawowo, jako procent od kwoty wypłaconych świadczeń. Autorzy projektu zwracają uwagę, że proponowane określenie kosztów obsługi jako 0,1 proc. kwoty przeznaczonej na wypłatę świadczeń wychowawczych stanowić będzie wielokrotną oszczędność względem dotychczasowych regulacji.

W okresie 2022–2032 łączne szacowane koszty obsługi mają wynieść ok. 427 mln zł, co oznacza oszczędności dla budżetu państwa na poziomie ok. 3,1 mld zł w okresie 10 lat.

Z informacji zamieszczonej na rządowych stronach wynika, że obecnie z programu Rodzina 500 plus korzysta ponad 6,5 mln dzieci. Od momentu uruchomienia na program wydatkowano ponad 134 mld złotych (stan na grudzień 2020 roku). Łączne koszty obsługi świadczenia 500 plus w latach 2016–2020, czyli od początku funkcjonowania programu, wyniosły przeszło 1,6 mld zł.