Banki w polskich rękach. Klienci zapłacą za droższe usługi

W ostatnich latach polski sektor bankowy uległ znacznemu przeobrażeniuShutterstock

Zachwianie płynności całego sektora, spadek podaży kredytów i droższe usługi – takich konsekwencji wycofywania się zagranicznego kapitału z banków spodziewają się eksperci na podstawie dotychczasowych doświadczeń. Analitycy i ekonomiści przyznają też, że tzw. renacjonalizacja banków może mieć też pozytywne skutki.

W ostatnich latach polski sektor bankowy uległ znacznemu przeobrażeniu. Z Polski wyszły m.in. amerykański AIG Bank, niemiecki Allianz Bank czy skandynawski Nordea Bank. O ile jeszcze w 2011 roku, według danych Komisji Nadzoru Finansowego, działało w Polsce 50 banków komercyjnych, o tyle teraz jest ich już tylko 38. Są zapowiadane kolejne konsolidacje w sektorze, m.in. ostatnio głośno na rynku o możliwości wycofania się włoskiego Unicredit z Pekao SA.

Ucieczka kapitału

Prof. Aneta Hryckiewicz z Katedry Rachunkowości Akademii Leona Koźmińskiego ocenia, że jednym z następstw może być podniesienie cen usług bankowych, obniżenie płynności sektora bankowego, a nawet zmniejszenie akcji kredytowej. Zespół pod jej kierownictwem przebadał skutki wycofywania się banków zagranicznych w 54 krajach.

Wyniki badania potwierdziły po takim wycofaniu się wzrost siły pojedynczych graczy, obniżenie płynności całego sektora bankowego oraz spadek podaży kredytów - przyznaje prof. Hryckiewicz.

- Wycofywanie się dużego gracza zwykle powoduje, iż konkurencja się zmniejsza - zaznacza. Skutkiem tego jest z kolei wzrost cen usług bankowych, bo ci znaczący uczestnicy rynku, którzy pozostają, narzucają swoją strategię cenową.

- Z ostatnich badań wychodzi, że mniejsze banki w takich sytuacjach nie usiłują konkurować z dużymi, np. poprzez obniżenie cen usług, ale raczej podnoszą ceny w ślad za dużymi - mówi prof. Hryckiewicz. W efekcie wzrostu cen usług bankowych, dodaje ekspertka, ogranicza się do nich dostęp, a tym samym do zdobycia finansowania dla wielu małych i średnich przedsiębiorstw. Możliwym skutkiem jest też, według niej, obniżenie płynności całego sektora. Ma ono miejsce zwłaszcza wtedy, gdy z rynku bankowego wycofuje się jeden z ważniejszych graczy, który dostarczał kapitał dla pozostałych banków.

Renacjonalizacja banków

- Wycofanie ważnego kredytodawcy na rynku międzybankowym może powodować obniżenie podaży kapitału na tym rynku, a tym samym problemy płynnościowe banków. Są one o tyle niebezpieczne, gdyż mogą wywoływać wiele sprzężeń zwrotnych w sektorze bankowym, a tym samym zachwiać stabilnością całego sektora bankowego – wyjaśnia prof. Hryckiewicz. Analityk bankowy DM BOŚ Michał Sobolewski komentuje w rozmowie, że jeśli skutkiem wycofywania się zagranicznego kapitału z banków byłaby częściowa "renacjonalizacja" sektora, to może to mieć pozytywne i negatywne konsekwencje.

- Jeżeli nowym właścicielem banków miałoby być państwo, to wiąże się z tym szereg problemów. Podmioty państwowe są mniej efektywne" - ocenia Sobolewski. I przypomina, że jeśli popatrzymy ma wycenę PKO BP versus Pekao SA, to ten pierwszy ma mniej korzystne wskaźniki.

- Co dowodzi, że rynek chce dodatkowej premii za ryzyko w przypadku państwa jako właściciela - dodaje. Jednak sam większy udział kapitału krajowego w sektorze oznacza, zdaniem analityka, że "ośrodki decyzyjne pozostają w kraju".

- Podczas kryzysu 2008-09 większe grupy bankowe, bądź to przez presję płynnościową, czy konieczność racjonowania kapitału, dużo bardziej zachowawczo podchodziły do kwestii finansowania. Jednocześnie, sytuacja w polskiej gospodarce, nie była tak zła jak na innych rynkach - mówi Sobolewski. W jego opinii miało to związek m.in. z faktem, że "buforem był PKO BP", który jest największym bankiem w Polsce. Zdaniem analityka DM BOŚ właśnie zabezpieczenie rynku na wypadek kryzysu to główny argument na rzecz "repolonizacji". Sobolewski zaznacza, że w takich krajach jak Niemcy czy Francja udział krajowego kapitału w sektorze bankowym jest dominujący. Tym niemniej na tle innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej i tak udział polskiego kapitału w naszym sektorze bankowym jest dosyć duży, bo stanowi ponad ok. 40 proc. rynku.

Powiązania właścicieli

Na ten aspekt zwraca też uwagę ekonomistka prof. Leokadia Oręziak z SGH, według której nawet prywatne banki kierują się przede wszystkim pochodzeniem narodowym kapitału.

- Banki służą interesom tych, którzy są ich właścicielami - zaznacza. - A nigdy nie wiadomo, jakie są powiązania właścicieli banku w kraju, w którym ma on siedzibę, z politykami tego kraju - dodaje. W połączeniu z tym, że przejmowanie rynku bankowego przez obcy kapitał ma miejsce przede wszystkim w krajach słabych ekonomicznie, rodzi to określone negatywne konsekwencje dla tych krajów - uważa ekspertka. Jej zdaniem jest to "jakieś ograniczenie suwerenności", bo nie ma się wpływu na cele, który realizuje zagraniczny bank. Także Piotr Kuczyński z firmy Xelion uważa, że w sektorze bankowym powinna być równowaga między kapitałem zagranicznym i krajowym, a nawet lekka przewaga kapitału danego kraju.

- Wbrew temu co się kiedyś twierdziło, pieniądz jednak ma ojczyznę - zaznacza analityk. - W normalnej działalności nie ma to znaczenia, czy bank jest krajowy czy zagraniczny, ale jak pojawia się kryzys, wtedy to ma znaczenie - dodaje.

Nowa ustawa frankowa. Wyliczamy, ile banki zwrócą za spready:

Nowa ustawa frankowa. Wyliczamy, ile banki zwrócą za spready
Nowa ustawa frankowa. Wyliczamy, ile banki zwrócą za spreadyTVN24 BiS

Autor: MS / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Senatorowie bez poprawek przyjęli nowelę o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego, która zakłada objęcie rękojmią deweloperów wad mieszkań i domów nabytych również na podstawie umów deweloperskich. "Prawdziwa zmiana w polityce mieszkaniowej" - podkreśliła Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. "Prawdziwa zmiana"

Nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. "Prawdziwa zmiana"

Źródło:
PAP

Microsoft stał się drugą spółką na świecie, która osiągnęła kapitalizację czterech bilionów dolarów. Kwartalne zyski firmy przekroczyły oczekiwania inwestorów z Wall Street, dzięki czemu akcje technologicznego giganta poszybowały w górę - podał Bloomberg.

Bariera przekroczona. To druga taka firma na świecie

Bariera przekroczona. To druga taka firma na świecie

Źródło:
Bloomberg

Donald Trump ogłosił utrzymanie 25-procentowych ceł na towary z Meksyku. Prezydent USA odroczył także wprowadzenie wyższych taryf, które miały wejść w życie w piątek.

Trump przesunął termin. "Będziemy rozmawiać"

Trump przesunął termin. "Będziemy rozmawiać"

Źródło:
CNN, PAP

Donald Trump po raz kolejny zaatakował prezesa banku centralnego Jerome'a Powella. Prezydent USA stwierdził, że szef Fed jest "totalnym nieudacznikiem", a jego działania kosztują Stany Zjednoczone "biliony dolarów".

Trump znów atakuje. "To totalny nieudacznik"

Trump znów atakuje. "To totalny nieudacznik"

Źródło:
PAP

Nie ma planów likwidacji możliwości wypłat z Pracowniczych Planów Kapitałowych - poinformowało Ministerstwo Finansów. Dodało, że zgromadzone w PPK środki są własnością prywatną oszczędzającego.

Wypłaty z PPK. Resort wyjaśnia

Wypłaty z PPK. Resort wyjaśnia

Źródło:
PAP

- Monitorujemy sytuację związaną z potencjalnym przejęciem udziałów w gdyńskim terminalu kontenerowym przez amerykańskie konsorcjum - przekazał wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka. Konglomerat CK Hutchison, właściciel terminala, chciałby włączyć do transakcji "strategicznego" inwestora z Chin.

Wiceminister o terminalu w Gdyni: transakcja jest nadzorowana

Wiceminister o terminalu w Gdyni: transakcja jest nadzorowana

Źródło:
PAP

Senat bez poprawek przyjął nowelę, która ma umożliwić ograniczenie dostępu do umów koncesji i zamówień publicznych wykonawcom spoza Unii Europejskiej. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Większa ochrona dla firm. 91 głosów za

Większa ochrona dla firm. 91 głosów za

Źródło:
PAP

Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała o odwołaniu Sebastiana Skuzy z funkcji wiceprzewodniczącego. Decyzję o odwołaniu Skuzy podjął Donald Tusk na wniosek szefa KNF.

Odwołanie w KNF. Decyzja Tuska

Odwołanie w KNF. Decyzja Tuska

Źródło:
PAP

Senat bez poprawek przyjął nowelę, która nakłada na banki obowiązek zweryfikowania w bazie PESEL, czy klient żyje w przypadku braku aktywności na jego koncie przez pięć lat. Ustawa trafi teraz do prezydenta.

Sprawdzą, czy klient żyje. Czas na ruch prezydenta

Sprawdzą, czy klient żyje. Czas na ruch prezydenta

Źródło:
PAP

Senat przyjął bez poprawek ustawę upraszczającą rachunki za prąd i zwiększającą ich przejrzystość. Nowe regulacje umożliwią prowadzenie korespondencji elektronicznej między klientem a dostawcą. Ustawa trafi następnie na biurko prezydenta.

Rachunki za prąd po nowemu. Senat dał zielone światło

Rachunki za prąd po nowemu. Senat dał zielone światło

Źródło:
PAP

Senat przyjął z jedną poprawką ustawę umożliwiającą ubezpieczycielom sprawdzenie, czy PESEL osoby kupującej polisę OC nie jest zastrzeżony. Jeśli się okaże, że tak - firma będzie mogła odmówić sprzedaży ubezpieczenia. Ustawa wraca do Sejmu.

Zmiany w zawieraniu umów OC. Ustawa wraca do Sejmu

Zmiany w zawieraniu umów OC. Ustawa wraca do Sejmu

Źródło:
PAP

Inflacja w lipcu 2025 roku wyniosła 3,1 procent rok do roku - wynika z tak zwanego wstępnego szacunku Głównego Urzędu Statystycznego. W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 0,3 procent.

Wzrost cen w Polsce. Są nowe dane

Wzrost cen w Polsce. Są nowe dane

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Tablice alimentacyjne są fatalnie skalibrowane; słyszymy, że te alimenty są za niskie albo za wysokie - powiedział szef Ministerstwa Sprawiedliwości Waldemar Żurek. Poinformował, że celem prawa rodzinnego jest także regulacja konfliktu rodziców, dlatego będzie dążył do zagwarantowania obu stronom równej pozycji przed sądem.

"Fatalnie skalibrowane". Minister o tablicach alimentacyjnych

"Fatalnie skalibrowane". Minister o tablicach alimentacyjnych

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Premier Donald Tusk skomentował czwartkowe dane GUS dotyczące wzrostu cen w Polsce. "Inflacja ostro w dół! Trzeba było pogonić PiS, żeby uwolnić polskie rodziny od drożyzny" - napisał szef rządu w mediach społecznościowych.

"Trzeba było pogonić PiS, żeby uwolnić polskie rodziny od drożyzny"

"Trzeba było pogonić PiS, żeby uwolnić polskie rodziny od drożyzny"

Źródło:
PAP

Adidas ostrzega, że amerykańskie cła podniosą jego koszty o kolejne 200 milionów euro. Firma zapowiedziała już, że ceny jej produktów w Stanach Zjednoczonych pójdą w górę.

Skutek ceł Trumpa. Znana marka zapowiada podwyżki

Skutek ceł Trumpa. Znana marka zapowiada podwyżki

Źródło:
BBC

W 2026 roku nie będzie podwyżki kwoty wolnej od podatku; w 2027 roku jej wprowadzenie może być bardzo trudne - poinformował w czwartek minister finansów i gospodarki Andrzej Domański.

"Może być bardzo trudne". Minister o kwocie wolnej od podatku

"Może być bardzo trudne". Minister o kwocie wolnej od podatku

Źródło:
PAP

Musimy położyć na stole kwestię kwoty wolnej od podatku - powiedział w programie "Jeden na Jeden" na antenie TVN24 Ryszard Petru, poseł Polski 2050. Polityk mówił też o składce zdrowotnej. - Jeżeli nic nie zrobimy, to ona wzrośnie w przyszłym roku - przekonywał.

Petru o składce zdrowotnej. "Będzie to nasza wina"

Petru o składce zdrowotnej. "Będzie to nasza wina"

Źródło:
TVN24

Koszty ceł ponoszone przez koncern motoryzacyjny Ford sięgną w 2025 roku około dwóch miliardów dolarów - poinformowała spółka. To więcej, niż zakładano wcześniej, mimo że większość produkcji Forda odbywa się na terenie Stanów Zjednoczonych.

Cła Trumpa uderzają w giganta. Potężny rachunek

Cła Trumpa uderzają w giganta. Potężny rachunek

Źródło:
BBC

Propozycja dokładania nowych środków jest atrakcyjna z punktu widzenia beneficjentów, jednak jej realizacja wiąże się z koniecznością znalezienia źródeł finansowania, co oznacza zwiększenie zadłużenia - powiedział prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Zbigniew Derdziuk, komentując pomysł prezydenta elekta Karola Nawrockiego dotyczący waloryzacji emerytur.

"I to jest fair rozwiązanie". Ważny głos w sprawie propozycji Nawrockiego

"I to jest fair rozwiązanie". Ważny głos w sprawie propozycji Nawrockiego

Źródło:
PAP

Maciej Berek, minister nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu, poinformował, że niedługo zostanie przedstawiona nowa koncepcja zmiany podatku Belki. Podatek nie będzie zlikwidowany, ale ma być "inaczej wyskalowany.

"Inaczej wyskalowany". Minister o zmianach w podatku

"Inaczej wyskalowany". Minister o zmianach w podatku

Źródło:
PAP

- Na pewno na rok 2026 tego nie będzie - powiedział w programie "Fakty po Faktach" w TVN24 premier Donald Tusk o podniesieniu kwoty wolnej od podatku. Podwyżka kwoty wolnej była jednym ze "stu konkretów" KO w kampanii z 2023 roku. - Pracujemy na tym - zapewnił szef rządu.

Kiedy podwyżka kwoty wolnej od podatku? Premier stawia sprawę jasno

Kiedy podwyżka kwoty wolnej od podatku? Premier stawia sprawę jasno

Źródło:
TVN24

Rezerwują bilety, tygodniami planują wymarzony wyjazd, a na lotnisku przy bramkach słyszą, że nie polecą - bo brakuje miejsc. Spędzający sen z powiek urlopowiczom overbooking to stała i całkowicie legalna praktyka linii lotniczych. Pasażer może liczyć na odszkodowanie, czasem też na dodatkowe świadczenia, ale nie zawsze rekompensuje to wydatki i stracony urlop. Eksperci nie mają złudzeń: overbooking to pewne ryzyko, ale jest sposób, by je ograniczyć.

Masz bilet, ale nie polecisz. "Tacy pasażerowie są wygodniejsi do usunięcia"

Masz bilet, ale nie polecisz. "Tacy pasażerowie są wygodniejsi do usunięcia"

Źródło:
TVN24+