Ile mieszkań w Polsce ma ponad 100 lat? W jednym powiecie stanowią blisko połowę zasobów

Departament Analiz Ekonomicznych PKO BP przeanalizował jakość zasobów mieszkaniowych ilustrowaną udziałem najstarszych mieszkań w zasobach poszczególnych powiatów, odsetkiem mieszkań poniżej współczesnych standardów cywilizacyjnych, a także sposobem ogrzewania mieszkań.

W analizie opublikowanej w środę podkreślono, że "pomimo znacznego odnowienia zasobów mieszkaniowych w Polsce w okresie międzyspisowym, w dalszym ciągu udział mieszkań wybudowanych przed 1918 w zasobach ogółem jest znaczący". Jak wskazano, w skali kraju takie mieszkania w 2021 roku stanowiły 1,027 mln mieszkań, czyli 6,9 proc. zasobów ogółem.

Ekonomiści PKO BP zaznaczyli, że wśród ponad 100-letnich mieszkań są m.in. odrestaurowane kamienice po generalnych remontach czy modernizacjach, które cieszą oko. "Niemniej znaczna większość tych zasobów mieszkań jest niedoinwestowana i nadaje się prawdopodobnie do wymiany. W układzie regionalnym sytuacja jest silnie zróżnicowana" - czytamy.

Z przytoczonych danych wynika, że w 21 powiatach najstarsze zasoby stanowią ponad jedną piątą ich zasobów mieszkaniowych. W przypadku powiatu wałbrzyskiego, kamiennogórskiego i ząbkowickiego przekraczają 35 proc. "W ujęciu absolutnym najwięcej mieszkań wybudowanych przed 1918 jest zlokalizowanych w Łodzi, Wrocławiu i Poznaniu" - dodano.

Z drugiej strony, autorzy analizy zwrócili uwagę, że praktycznie nie ma takich mieszkań w powiecie zwoleńskim (woj. mazowieckie), Gdyni i Jastrzębiu-Zdroju.

"Rozmieszczenie tego zasobu w kraju ilustruje historię – wysoki udział tych mieszkań na terenach Ziem Odzyskanych, przez wiele lat niedoinwestowanych, zniszczenia wojenne w Polsce centralnej i południowo-wschodniej, słaby stan zasobów na terenach wschodnich, czy większe nasilenie budownictwa w miastach" - ocenili autorzy analizy.

Jak wskazano, standardy cywilizacyjne spełnia większość mieszkań, ale nadal znacząca jest liczba mieszkań bez wodociągu czy ustępu. W 2021 roku brak kranu z bieżącą wodą w mieszkaniu występował w 774 tys. mieszkań. "Najwięcej takich mieszkań jest na Mazowszu (np. powiat pruszkowski, wołomiński), Lubelszczyźnie (np. powiat zamojski, chełmski), w Świętokrzyskiem oraz kilku powiatach pomorskich (m.in. kartuski, wejherowski), kujawskich i małopolskich (m.in. krakowski, nowosądecki)" - czytamy.

Ekonomiści PKO BP zwrócili uwagę, że kolejnym miernikiem standardu cywilizacyjnego mieszkania jest brak ustępu w mieszkaniu - definiowany jako brak urządzenia sanitarnego podłączonego do sieci kanalizacyjnej lub kanalizacji lokalnej. W 2021 nie spełniało tego standardu 1,2 mln mieszkań w Polsce. Jak podano, mieszkania takie koncentrują się na Podlasiu (m.in. powiat siedlecki, węgrowski, sokólski), Lubelszczyźnie (powiat chełmski, zamojski), wschodnim Mazowszu oraz w Świętokrzyskiem (np. powiat szydłowiecki). "W ujęciu bezwzględnym najwięcej mieszkań bez ustępu jest w Warszawie (37 tys.), Wrocławiu (31 tys.) i Łodzi (30 tys.)" - dodano.

Ponadto 2,5 mln mieszkań jest bez centralnego ogrzewania, co stanowi 16,8-proc. udział w krajowych zasobach mieszkaniowych.

W analizie zwrócono także uwagę, że na jakość warunków mieszkaniowych istotnie wpływa wielkość mieszkania. W okresie ostatnich 30 lat przeciętny standard powierzchniowy mieszkań odczuwalnie poprawił się. W 2021 roku przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania wynosiła 75 metrów kwadratowych.

Z przytoczonych danych wynika, że w 19 powiatach przekraczała 100 m2 - 110 m2 w powiecie warszawskim zachodnim, kartuskim i leszczyńskim. Z drugiej strony przeciętnie najmniejsze mieszkania były w kilku miastach śląskich - 52 m2 w Świętochłowicach i Chorzowie, 54 m2 w Wałbrzychu oraz Siemianowicach.

Jednocześnie wskazano, że pomimo znacznej poprawy warunków powierzchniowych w ostatnich latach, na tle innych krajów polskie mieszkania cechuje niska liczba pokoi na osobę. Nasz kraj pod tym względem wyprzedził jedynie Rumunię, biorąc pod uwagę jedynie mieszkania na własność (bez kredytu hipotecznego).