Możliwość ubiegania się o dopłaty do czynszów mieszkaniowych w pierwszych latach najmu zakłada projekt ustawy, który w poniedziałek został skierowany do konsultacji publicznych. Programem dopłat mogłoby zostać objęte nawet 40 procent gospodarstw domowych.
Za projekt ustawy o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania odpowiedzialne jest Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. Propozycja nowych przepisów została skierowana już do konsultacji publicznych.
Limit dochodów
Zgodnie z proponowanymi przepisami z dopłat do czynszów będą mogły skorzystać gospodarstwa domowe, których dochody nie przekroczą określonego w ustawie limitu. Jedna osoba (jednoosobowe gospodarstwo domowe) będzie mogła ubiegać się o wsparcie, jeśli jej średni miesięczny dochód nie przekracza 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (według Głównego Urzędu Statystycznego w 2017 roku było to 4271,51 zł).
Za każdą kolejną osobę w gospodarstwie domowym limit 60 proc. jest zwiększany o 30 pkt proc. Oznacza to, że w przypadku dwuosobowego gospodarstwa limit wynosi 90 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, a w przypadku trzyosobowego - 120 procent.
Wysokość dopłat
Wysokość dopłat będzie zależała od kosztów budownictwa mieszkaniowego na danym terenie oraz powierzchni mieszkania. Im bardziej liczne gospodarstw,o tym wyższe mają być dopłaty. Dopłaty będą przyznawane na dziewięć lat. Po trzech i sześciu latach mają być stopniowo zmniejszane.
Dodatkowo co trzy lata beneficjenci będą weryfikowani.
Kryteria pierwszeństwa
Kryteria pierwszeństwa w sprawie dopłat do czynszów określi rada gminy w drodze uchwały. Rada gminy będzie miała do dyspozycji zawarty w ustawie katalog, z którego będzie wybierała najważniejsze dla niej kryteria. Do katalogu trafiło 13 kryteriów, m.in.: wysokość dochodów, liczba dzieci w gospodarstwie domowym, niepełnosprawność jednego z członków gospodarstwa, utrata mieszkania w skutek działania żywiołu bądź katastrofy budowlanej. Rada gminy może nadać części kryteriów charakter bezwzględnie obowiązujący.
Specjalne umowy
Dopłaty będą stosowane w przypadku mieszkań po raz pierwszy zasiedlanych - wtedy, gdy zasiedlenie miało miejsce w ciągu 12 miesięcy od dnia zakończenia inwestycji mieszkaniowej. Mogą to być nowo wybudowane mieszkania lub lokale w budynku znajdującym się w specjalnej strefie rewitalizacji, który wyremontowano lub przebudowano. Dopłaty będą mogły zostać udzielone, gdy inwestor i gmina zawrą umowę dotyczącą danej inwestycji mieszkaniowej. W takiej umowie będą określone pewne warunki inwestycji, m.in. minimalne standardy mieszkań, planowana liczba lokali, maksymalna wysokość czynszów czy planowane terminy pierwszego zasiedlenia.
Źródło finansowania
Źródłem finansowania systemu dopłat będą środki zaplanowane w Narodowym Programie Mieszkaniowym. Dopłaty do czynszów mają pochodzić z Funduszu Dopłat Banku Gospodarstwa Krajowego. Fundusz będzie mógł być dodatkowo zasilany pieniędzmi ze sprzedaży nieruchomości gruntowych znajdujących się w Krajowym Zasobie Nieruchomości.
Rząd planuje, że pierwsze dopłaty miałyby być przyznawane w 2019 roku. Na ten cel przewidziano 400 mln złotych, w 2020 roku - 800 mln złotych, w 2021 roku - 1,2 mld złotych, w 2022 roku - 1,6 mld złotych, a począwszy od 2023 roku do 2027 roku - 2 mld złotych rocznie.
Nabór wniosków
Nabór wniosków o zawarcie umowy najmu będzie prowadziła gmina lub jej spółka. Wnioski te będą podlegały punktacji zgodnie z uchwalonymi przez radę gminy kryteriami pierwszeństwa najmu. Na tej podstawie gmina sporządzi listę najemców, którym przysługuje dopłata do czynszu. Następnie gmina będzie występowała do BGK z wnioskiem o zawarcie umowy w sprawie dopłat. Po jej zawarciu lista najemców zostanie przekazana przez gminę inwestorowi. Ten zawrze umowy najmu z najemcami według kolejności, która wynika z ustalonej przez gminę listy. W przypadku jeżeli mieszkań na wynajem będzie więcej niż osób na liście, inwestor może zawierać umowy najmu z najemcami posiadającymi zdolność czynszową, a niewskazanymi na liście.
Od kiedy
Zakłada się, że efektem programu będzie stworzenie sektora mieszkań na wynajem, które są budowane przez podmioty zarządzające tymi budynkami. Zgodnie z projektem, czynsze w tych mieszkaniach, dzięki dopłatom, mają być dostępne też dla osób o przeciętnych dochodach. Proponuje się, by część przepisów w projektowanej ustawie weszła w życie w połowie 2018 roku. Dzięki temu samorządy będą mogły podpisywać umowy w sprawie realizacji budynków mieszkalnych z inwestorami. Cała ustawa ma wejść w życie od stycznia 2019 roku i wtedy najemcy otrzymają pierwsze dopłaty.
Autor: mb / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock