ZUS o wyższych świadczeniach dla ponad 750 tysięcy osób

Renta wdowia to połączone świadczenia, z których jedno jest rentą rodzinną. Jako rentę wdowią można otrzymać 100 proc. własnego świadczenia (emerytury lub renty) oraz 15 proc. świadczenia przysługującego po zmarłym małżonku lub odwrotnie. Określa się to jako zbieg świadczeń.

Część uprawnionych osób otrzyma świadczenie z dwóch instytucji: z ZUS i z innego organu emerytalno-rentowego. Tacy klienci dostaną w jednym miesiącu dwie wypłaty w różnych terminach. Osoby te otrzymają jedną decyzję - od tej instytucji, która będzie im wypłacała 15 proc. świadczenia. Druga instytucja poinformuje je, że nadal będzie im wypłacać dotychczasowe świadczenie w wysokości 100 proc.

ZUS zwrócił uwagę, że w zbiegu świadczeń może wystąpić kombinacja aż 145 różnych świadczeń. Proces przyznawania i wypłacania renty wdowiej jest zautomatyzowany w maksymalnym możliwym zakresie, czyli wszędzie tam, gdzie pozwalają na to przepisy i dostępność danych w systemach, oraz pod warunkiem, że wniosek klienta jest kompletny.

Do 31 lipca tego roku świadczeniobiorcy złożyli 1 mln 65 tys. wniosków o rentę wdowią. ZUS uruchomił wypłaty świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną na łączną sumę 2 mld 433 mln zł (z czego kwota świadczeń wypłacanych w 15 proc. wynosi 264,4 mln zł). Renta wdowia to średnio 353,94 zł dodatkowej wypłaty co miesiąc.

Lipcowe wypłaty ZUS realizował zarówno w dotychczasowych terminach płatności, jak i w inne dni. Od sierpnia łączne wypłaty świadczeń w zbiegu od ZUS świadczeniobiorcy otrzymają 1., 6., 10., 15., 20. i 25. dnia miesiąca.

Jeśli jedno ze świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną wypłaca inny organ emerytalno-rentowy, ZUS rozpocznie wypłaty po zakończeniu postępowania z tą instytucją. Takie renty wdowie ZUS będzie wypłacał 6. dnia każdego miesiąca.

Według danych ZUS 65 proc. rent wdowich to 100 proc. renty rodzinnej plus 15 proc. własnego świadczenia.

Jeśli wniosek o rentę wdowią wpłynął do ZUS do 31 lipca 2025 r. i ZUS rozpatrzył go pozytywnie, to osoba wnioskująca otrzyma świadczenie także za lipiec. Osoby, które złożą wnioski po tym terminie, otrzymają wypłaty od miesiąca, w którym wniosek trafi do ZUS.

ZUS jest jedną z instytucji, które wypłacają połączone świadczenia. Obsłuży ok. 90 proc. wszystkich rent wdowich, a do tej pory do ZUS wpłynęło 1 mln 65 tys. wniosków. Inne organy emerytalno-rentowe, które przyjmują wnioski, to: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), Biuro Emerytalne Służby Więziennej (BESW), Wojskowe Biuro Emerytalne (WBE) oraz Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (ZER MSWiA).

Aby ZUS mógł wypłacić rentę wdowią, osoba wnioskująca musi spełnić łącznie wszystkie cztery warunki. Kobieta powinna mieć co najmniej 60 lat, a mężczyzna - co najmniej 65 lat, do dnia śmierci małżonka pozostawać z nim we wspólności małżeńskiej, nie być obecnie w związku małżeńskim oraz nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu ukończenia 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni).

Równolegle do wypłat świadczeń ZUS wysyła także decyzje odmowne. Jest ich obecnie 93,9 tys.

ZUS odmówi ustalenia zbiegu świadczeń, jeżeli wdowa lub wdowiec nie spełnią choć jednego ze wskazanych warunków lub jeżeli wysokość przynajmniej jednego ze świadczeń będzie równa kwocie limitu, czyli trzykrotności kwoty najniższej emerytury, lub ją przekroczy. Dotychczas ZUS ograniczył do trzykrotności kwoty najniższej emerytury 5 proc. wypłaconych świadczeń w zbiegu.

Do najczęstszych przyczyn decyzji odmownych należą: zbyt wysoka kwota świadczenia aktualnie wypłacanego (powyżej trzykrotności kwoty najniższej emerytury), nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, brak prawa do renty rodzinnej.

Od decyzji ZUS w sprawie renty wdowiej można się odwołać do sądu.