Minecraft, czyli fenomen z klocków. Co zbuduje z nich Microsoft?

Na całym świecie sprzedało się dotychczas ponad 50 mln egzemplarzy gry Minecraftminecraft.net

Prosta grafika, olbrzymie możliwości, pełna swoboda i szeroka dostępność - taka właśnie jest gra Minecraft, która od 2011 roku podbija serca i umysły graczy z całego świata. Microsoft na zakup Mojang - studia, które stworzyło grę - wydał 2,5 mld dolarów. Gigant z Redmond już teraz może zacząć liczyć zyski.

Minecraft to fenomen na rynku gier. Jej użytkownicy budują z klocków wielkie wirtualne światy, a później dzielą się swoimi osiągnięciami w sieci. Odkąd trafiła do sprzedaży, wykupiono ponad 54 mln jej egzemplarzy.

Dostępna jest na wielu platformach: konsolach, komputerach i urządzeniach mobilnych. Na liście najlepiej sprzedających się gier na konsole Playstation 3 i Xbox 360 Minecraft zajęła w lipcu drugie miejsce. Gra od początku miesiąca dostępna jest także na najnowszą konsolę Xbox (produkowaną przez Microsoft) oraz Playstation 4 sygnowaną przez Sony.

Cel

Wygląda na to, że Microsoft kupując Minecrafta chce wykorzystać ogromny potencjał tej marki. To inwestycja, która zapewne szybko się zwróci. Już teraz Microsoft szacuje, że nastąpi to w ciągu kilku najbliższych miesięcy. Oczywiście suma 2,5 miliarda może szokować, ale biorąc pod uwagę możliwości marki Minecraft, to niewielkie pieniądze.

Praktycznie przesądzone jest pojawienie się Minecrafta na Windows Phone (system operacyjny dla platform mobilnych opracowany przez Microsoft). Po zakupie za ponad siedem mld dolarów działu telefonów komórkowych Nokii, jest to idealny sposób na promowanie tego systemu. Zwłaszcza że na systemach iOS i Android gra Minecraft Pocket Edition cieszy się wielką popularnością i do maja obecnego roku pobrano ją ponad 20 mln razy. Prawdopodobnie pojawi się także na Windows 8.

- Przy okazji tej transakcji, widać logikę w innych inwestycjach Microsoftu, jak chociażby przejęciu działu telefonów komórkowych Nokii. Wszystko zaczyna się układać w jedną całość. Microsoft dzięki zakupie Mojang zyska świetne narzędzie do spopularyzowania własnego systemu mobilnego jak i telefonów własnej marki. Czy w końcu uda mu się dogonić Apple i Samsunga? Na pewno nie w najbliższym czasie, ale zakup studia za 2,5 miliarda to inwestycja długofalowa - tłumaczy tvn24 bis.pl Robert Ocetkiewicz z serwisu PlanetaGracza.pl

Fenomen

Fenomen Minecrafta jest prosty, żadna inna gra nie oferuje tak dużej swobody. Gra pozwala budować niesamowite rzeczy, odtwarzać prawdziwe obiekty, bawić się narzędziami, które oferuje. Każdy pojedynczy mechanizm, który wprowadzili twórcy pozwala na tysiące form rozgrywki.

- Gracze nie tylko budują, ale też eksplorują. Bawią się w przetrwanie, organizują turnieje, zabawy w chowanego... czego się nie wymyśli, to pewnie da się w Minecrafcie zrobić. Dobrze się w to bawi ze znajomymi, ale samotni konstruktorzy też mogą wsiąknąć na dłużej - mówi tvn24bis.pl Kacper Pitala z GRY-OnLine.pl.

Poza tym - jak zaznacza Pitala - Minecraft jest jak klocki LEGO, z tą różnicą, że grę uruchomić w szkole, na telefonie, czy gdziekolwiek tam, gdzie jest komputer.

Do tego gra świetnie się wstrzeliła w rosnącą popularność YouTube. Gracze często oglądają w tym serwisie, co zbudowali inni. Takie filmiki mają po kilka milionów wyświetleń.

Aby budować coraz bardziej zaawansowane krajobrazy, Minecraft wymaga zaangażowania. To nie jest gra, którą znudzeni porzucimy po dwóch czy trzech miesiącach. Mimo prostej grafiki.

- Gra rzuca gracza od razu na głęboką wodę, nie prowadzi za rączkę, nie daje kolejnych szans, ale daje olbrzymie możliwości. Gracz zaczyna przygodę z niczym i tylko od jego chęci i uporu zależy, jak wiele osiągnie. Dzięki takiemu podejściu i olbrzymiej swobodzie, grafika nie ma znaczenia. Uproszczenie świata do tej postaci jest idealnym rozwiązaniem i gracze szybko się do niego przyzwyczaili – mówi tvn24bis.pl Michał Król z HCgamer.pl.

Rodzice też kochają Minecraft, bo wiedzą, że dzieci z jej pomocą mogą rozwijać swoją kreatywność. Dorosłym nie przeszkadza, kiedy ich pociechy spędzają całe noce i dnie nad komputerem, bo są spokojni o to, że te nie bawią się np. symulatorem wojny czy innymi grami naznaczonymi przemocą; nie strzelają do nikogo z karabinu i nie podkładają bomb. Poza tym, niektórzy rodzice konfigurują serwery gry w ten sposób, że mogą kontrolować, z kim ich dziecko wchodzi w interakcje podczas zabawy.

- To gra, która opiera się na bardzo prostych zasadach, a w prostocie zwykle tkwi siła. Gry ze swojego założenia mają być bowiem przyjemne i dawać poczucie relaksu. Taki właśnie jest Minecraft. Poza tym dużą rolę odgrywa tutaj aspekt społecznościowy, gdzie gracze wspólnie budują wielki świat – w zasadzie bez ograniczeń. Minecraft świetnie pokazuje czym jest rozrywka XXI wieku - tłumaczy Ocetkiewicz.

Minecraft - cenna marka

Nie można też zapomnieć o stronie marketingowej i sprzedaży gadżetów - począwszy od koszulek, dedykowanego sprzętu komputerowego, poprzez maskotki czy współpracę z producentami przekąsek i napojów. Logo Minecrafta na wielu ludzi działa jak magnes, więc może sprzedać praktycznie wszystko.

Satya Nadella, dyrektor generalny Microsoftu, wspomniał też ostatnio o zastosowaniu Minecrafta jako narzędzia edukacyjnego dla przyszłych inżynierów (z resztą Minecraft już wiele razy był używany do uczenia dzieci).

- Pomysłów co zrobić z taką inwestycją jest cała masa. Minecraft to dzisiaj jeden z największych fenomenów kulturowych i prawdopodobnie najpopularniejsza gra na świecie. Microsoft będzie więc zarabiać nie tylko na sprzedaży samej gry, ale też na gadżetach, takich jak maskotki, książki, czy filmy. Zresztą w przypadku ekranizacji kinowej już wiadomo, że powstaje. Zysk z jej premiery jest niemal pewny - zaznacza Ocetkiewicz.

Przyszłość

Jak będzie przyszłość Minecrafta? Z pewnością jest ciężka do przewidzenia, zwłaszcza że po sprzedaży marki, studio Mojang opuszcza trójka jego założycieli - Markus Persson, Carl Manneh i Jonas Martensson. - Na pewno pojawi się kolejna część, która będzie tytułem ekskluzywnym na platformy i systemy powiązane z Microsoftem. Począwszy od konsol Xbox 360 i Xbox One, po systemy Windows Phone, Windows 8 i zapewne powstający Windows 9 - mówi Król.

Zdaniem Ocetkiewicza, Microsoft nie zdecyduje się na drastyczne zmiany w grze. - Będzie dalej rozwijana i pojawi się na kolejnych sprzętach oraz systemach. Oczywiście gracze obawiają się, że skoro Minecrafta przejęła ogromna korporacja, zacznie się wyciskanie z nich kasy. Owszem, tak może się stać, ale nie będzie to wielka skala. Co najwyżej spodziewam się płatnych dodatków do gry i wdrożenia mikropłatności. Ewentualnie Microsoft może także dodawać różnego rodzaju bonusy do Minecrafta w wersji wyłącznie na Xbox 360, czy Xbox One. To by było naturalne posunięcie, które przyciągnie nowych klientów do zakupu konsol Microsoftu - uważa Ocetkiewicz.

Według niego możemy spodziewać się drugiej części gry, ale nie szybko. - Najpierw Microsoft będzie chciał wycisnąć jak najwięcej pieniędzy z obecnej wersji gry. Dopiero za kilka lat możemy się spodziewać Minecrafta 2. Jeśli pierwsza część pozwoli sprzedać miliony urządzeń opartych na systemie Windows Phone, Windowsów na komputery oraz konsol Xbox One, wtedy Microsoft może się zdecydować na wydanie drugiej części gry wyłącznie na swoich urządzeniach - podkreśla Ocetkiewicz.

Autor: Tomasz Leżoń / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: minecraft.net

Pozostałe wiadomości

Przed południem w środę, 22 stycznia, euro spadło poniżej poziomu 4,24 złotego. Oznacza to, że kurs euro znalazł się na najniższym poziomie od pięciu lat. Jak wskazali analitycy, została przełamana pewna symboliczna bariera.

Euro najtańsze od pięciu lat

Euro najtańsze od pięciu lat

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Piotr Kubicki, członek zarządu pełniący jednocześnie stanowisko dyrektora do spraw transformacji cyfrowej PKP Polskich Linii Kolejowych, został w środę odwołany z pełnionych funkcji - poinformował w środę zarządca kolejowej infrastruktury. W ubiegłym miesiącu reporterki "Czarno na białym" ujawniły skalę opóźnienia we wdrażaniu w Polsce nowoczesnego systemu sterowania ruchem kolejowym.

Członek zarządu PKP PLK odwołany. Wcześniej był reportaż "Czarno na białym"

Członek zarządu PKP PLK odwołany. Wcześniej był reportaż "Czarno na białym"

Źródło:
PAP, TVN24

Podatnicy mają możliwość skorzystania z ulgi w PIT, jeśli sprzedali mieszkanie przed upływem pięciu lat od nabycia, a otrzymane środki przeznaczyli na zakup, remont i wyposażenie nowego. Krajowa Administracja Skarbowa poinformowała w indywidualnej interpretacji o sprzęcie AGD, który może być zaliczony do wydatków objętych odliczeniem.

Ulga w PIT. Ten sprzęt domowy można odliczyć

Ulga w PIT. Ten sprzęt domowy można odliczyć

Źródło:
tvn24.pl

TEDi wycofuje ze swoich sklepów poduszkę na szyję - poinformowała sieć w komunikacie. Jako powód wskazano stwierdzenie podwyższonej zawartości niebezpiecznych dla zdrowia substancji.

Znana sieć wycofuje produkt

Znana sieć wycofuje produkt

Źródło:
tvn24.pl

Francję odwiedziło w ubiegłym roku 100 milionów turystów - taki wynik plasuje ją na pierwszym miejscu najpopularniejszych kierunków turystycznych. Szefowa francuskiego resortu turystyki zauważa jednak, że jej kraj ma silną konkurencję.

Ten kraj odwiedziło w 2024 roku najwięcej turystów

Ten kraj odwiedziło w 2024 roku najwięcej turystów

Źródło:
France24, UNWTO

KIA, Opel i Honda poinformowały, że właściciele niektórych aut tych marek powinni zgłaszać się do autoryzowanych stacji obsługi w celu naprawy usterek. W pewnych modelach stwierdzono awarię poduszek powietrznych, a w innych - wyciek płynu hamulcowego. Naprawy mają dotyczyć ponad 33 tysięcy samochodów.

Wielka akcja serwisowa. Kilkadziesiąt tysięcy aut do warsztatów

Wielka akcja serwisowa. Kilkadziesiąt tysięcy aut do warsztatów

Źródło:
PAP

Czekamy na wypłaty świadczeń - alarmują nas czytelnicy piszący na Kontakt24. Rodzice skarżą się na brak pieniędzy z rządowego programu Aktywny Rodzic, który obowiązuje od 1 października ubiegłego roku. Jak dowiadujemy się w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, sytuacja dotyczy nawet 48 tysięcy dzieci, to 12 proc. wszystkich wniosków. - Rozumiem niezadowolenie tych, którzy czekają na pieniądze, biorę to na klatę i przepraszam - mówi wiceministra Aleksandra Gajewska.

Co ósme dziecko bez pieniędzy z programu Aktywny Rodzic. Wiceministra przeprasza

Co ósme dziecko bez pieniędzy z programu Aktywny Rodzic. Wiceministra przeprasza

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Czy polskie babcie korzystają z "babciowego"? Według danych na dodatek dla opiekunek i opiekunów małych dzieci, zostających z nimi w domu, wydano z budżetu już ponad 200 mln zł. Ale eksperci ostrzegają, że nie jest to rozwiązanie dla wszystkich. Nie każda babcia będzie chciała zostać z wnukiem. - Kobieta ma prawo do swojej aktywności, wolnego czasu, że już nie wspomnę, jak takie wcześniejsze przejście na emeryturę wpłynie na wysokość świadczeń - podkreśla psycholożka Aleksandra Piotrowska. O ocenę programu pytamy też wiceministrę Aleksandrę Gajewską.

Babcie na umowie. "Przekonało ją dopiero, że to pieniądze od państwa"

Babcie na umowie. "Przekonało ją dopiero, że to pieniądze od państwa"

Źródło:
tvn24.pl

W 2024 roku artykuły codziennego użytku podrożały średnio o 4,3 procent rok do roku - wynika z raportu UCE Research i Uniwersytetu WSB Merito. Najbardziej wzrosły ceny słodyczy i deserów, napojów bezalkoholowych i warzyw.

Te produkty zdrożały najbardziej

Te produkty zdrożały najbardziej

Źródło:
PAP

Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w grudniu 2024 roku wyniosło 8821,25 złotego, co oznacza wzrost o 9,8 procent rok do roku - przekazał Główny Urząd Statystyczny. Dane dotyczą firm zatrudniających powyżej dziewięciu osób.

Tyle zarabiają Polacy. "Dane nieco zaskoczyły"

Tyle zarabiają Polacy. "Dane nieco zaskoczyły"

Źródło:
tvn24.pl

Produkcja przemysłowa w grudniu 2024 roku wzrosła o 0,2 procent rok do roku, a w ujęciu miesięcznym spadła o 8,0 procent - podał Główny Urząd Statystyczny (GUS). 

Nowe dane z przemysłu. "Produkcja rozczarowała"

Nowe dane z przemysłu. "Produkcja rozczarowała"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prokuratura przekazała Zjednoczonym Emiratom Arabskim (ZEA) przetłumaczony wniosek ekstradycyjny wobec Samera A. - poinformowała rzeczniczka Prokuratora Generalnego Anna Adamiak. Dodała, że wniosek trafi do ministerstwa sprawiedliwości ZEA, gdzie zostanie poddany ocenie.

Prokuratura: wniosek o ekstradycję Samera A. został przekazany

Prokuratura: wniosek o ekstradycję Samera A. został przekazany

Źródło:
PAP

Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) wycofał z obrotu na terenie całego kraju jedną serię leku o nazwie Monover. Decyzja została podjęta ze względu na wykrycie obecności szkła w jednej fiolce produktu.

Szkło w fiolce. Seria leku na receptę wycofana z obrotu

Szkło w fiolce. Seria leku na receptę wycofana z obrotu

Źródło:
PAP

Nawet 500 miliardów dolarów zostanie przeznaczone na budowę centrów danych i architekturę potrzebną do rozwoju sztucznej inteligencji - ogłosili prezydent Donald Trump i szefowie japońskiego Softbanku, koncernu Oracle i firmy OpenAI. Projekt Stargate ma doprowadzić do powstania superinteligencji.

Zainwestują nawet pół biliona dolarów. Ma powstać superinteligencja

Zainwestują nawet pół biliona dolarów. Ma powstać superinteligencja

Źródło:
PAP

Inspektorzy Przewodnika Michelin mają zakaz wstępu do restauracji we francuskim kurorcie narciarskim Megeve. To decyzja właściciela i szefa kuchni Marca Veyrata, który sześć lat temu wytoczył przewodnikowi kulinarnemu proces za zabranie mu jednej z gwiazdek - poinformował portal stacji CNN.

Szef kuchni nie chce gwiazdek Michelin. Zakazał inspektorom wstępu

Szef kuchni nie chce gwiazdek Michelin. Zakazał inspektorom wstępu

Źródło:
PAP, CNN

We wtorkowym losowaniu Lotto ponownie żaden z graczy nie trafił szóstki. Oznacza to, że w najbliższym losowaniu można będzie wygrać aż 19 milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 21 stycznia 2025 roku.

Potężna kumulacja w Lotto

Potężna kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Włoski Sąd Najwyższy przyznał rację zdradzonemu mężczyźnie, który zażądał zwrotu luksusowego mieszkania, jakie podarował swojej ówczesnej narzeczonej. To była nie tylko zdrada, ale także niewdzięczność osoby obdarowanej - orzekł sąd w uzasadnieniu.

Zdradziła i nie okazała wdzięczności. Musi oddać mieszkanie

Zdradziła i nie okazała wdzięczności. Musi oddać mieszkanie

Źródło:
PAP

Serwis BBC Travel przygotował zestawienie 25 najlepszych miejsc z całego świata, które warto odwiedzić w 2025 roku. W tych lokalizacjach turyści mają poczuć się mile widziani i nie zostać przytłoczeni liczbą przyjezdnych. Na czele rankingu znalazła się Dominika.

Turyści mile widziani. Ranking 25 najlepszych miejsc

Turyści mile widziani. Ranking 25 najlepszych miejsc

Źródło:
PAP, BBC

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 150 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygraną w wysokości ponad 1,1 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 21 stycznia 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot. Duża wygrana w Polsce

Rośnie kumulacja w Eurojackpot. Duża wygrana w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Rozporządzenie Donalda Trumpa dotyczące "obrony kobiet przed ekstremizmem ideologii gender" wprowadza zmiany w paszportach i innych oficjalnych dokumentach. Stanowi ono, że płeć jest "niezmiennym faktem biologicznym".

Zmiany w paszportach po decyzji Donalda Trumpa

Zmiany w paszportach po decyzji Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Ericsson i Spotify to szwedzkie firmy, które wpłaciły pieniądze na fundusz inauguracyjny prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa. Według szwedzkich mediów w przypadku Ericcsona decyzja ta spotkała się z wewnątrzną krytyką, gdyż firma z zasady stara się nie angażować w sprawy polityczne.

I cóż, że ze Szwecji. Dwa przelewy od gigantów

I cóż, że ze Szwecji. Dwa przelewy od gigantów

Źródło:
PAP

Unijni ministrowie finansów zawarli w trzech punktach wspólne stanowisko dotyczące relacji transatlantyckich. - Zakłada ono potrzebę utrzymania partnerstwa ze Stanami Zjednoczonymi, jedności w relacjach oraz wzmocnienie gospodarki Wspólnoty - przekazał szef resortu finansów Andrzej Domański.

Powrót Donalda Trumpa. Andrzej Domański o trzypunktowym planie

Powrót Donalda Trumpa. Andrzej Domański o trzypunktowym planie

Źródło:
PAP

Wiceszefowa Komisji Europejskiej (KE) Henna Virkkunen ostrzegła, że w związku z niszczeniem infrastruktury przez rosyjską flotę cieni, Unia Europejska (UE) powinna przygotować się na najgorszy scenariusz.

Niebezpieczeństwo na Bałtyku. "Musimy przygotować się na najgorszy scenariusz"

Niebezpieczeństwo na Bałtyku. "Musimy przygotować się na najgorszy scenariusz"

Źródło:
PAP

Według greckich władz Rosja może odpowiadać za serię niedawnych cyberataków na sieć sektora publicznego - podał serwis eKathimerini. Administracja zapewniła, że nie doszło do wycieku danych.

Seria ataków była testem. Grecy wskazali na Rosjan

Seria ataków była testem. Grecy wskazali na Rosjan

Źródło:
PAP

Rząd przyjął projekty nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia - poinformowała ministra zdrowia Izabela Leszczyna. Ministra wyjaśniła, że regulacje będą dotyczyć rynku e-papierosów. Nowe przepisy mają wprowadzać zakaz ich sprzedaży osobom niepełnoletnim, dotyczą także produktów, które nie zawierają nikotyny.

Zakaz dla nieletnich. Jest decyzja rządu

Zakaz dla nieletnich. Jest decyzja rządu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Przełom roku to w firmach czas ustalania planu urlopów. Jak wyjaśnia radczyni prawna Monika Wieczorek, pracodawca musi w tym zakresie uwzględnić wnioski pracowników oraz konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Zaznaczyła, że w wyjątkowych lub nagłych sytuacjach wypoczynek może być przesunięty.

Nagła zmiana w urlopach. "Stanie się tak w dwóch przypadkach"

Nagła zmiana w urlopach. "Stanie się tak w dwóch przypadkach"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

PKO BP 6 maja 2025 roku wprowadzi zmiany w regulaminie bankowości elektronicznej, by dodatkowo zwiększyć bezpieczeństwo transakcji w internecie - poinformował bank w komunikacie. Wprowadzone zostaną "nowe limity dzienne na przelewy, które klienci robią w serwisie internetowym".

Największy bank w Polsce szykuje duże zmiany dla klientów. "Nowe limity dzienne"

Największy bank w Polsce szykuje duże zmiany dla klientów. "Nowe limity dzienne"

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump zawiesił na 90 dni wszystkie programy amerykańskiej pomocy zagranicznej w celu oceny ich zgodności z jego polityką zagraniczną - wynika z rozporządzenia opublikowanego w poniedziałek na stronie Białego Domu.

Trump zawiesza amerykańską pomoc zagraniczną

Trump zawiesza amerykańską pomoc zagraniczną

Źródło:
PAP

Grenlandzkie złoża są szansą dla Unii Europejskiej na uniezależnienie się od Chin - ocenił Polski Instytut Ekonomiczny. Dodał, że na wyspie znajduje około 30 procent światowych złóż pierwiastków ziem rzadkich. W poniedziałek prezydent USA Donald Trump ponownie wspomniał o kwestii pozyskania Grenlandii "na potrzeby międzynarodowego bezpieczeństwa".

Wyspa skarbów. Złoża są gigantyczne

Wyspa skarbów. Złoża są gigantyczne

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy PZU powołało we wtorek Andrzeja Klesyka, byłego prezesa ubezpieczyciela, w skład rady nadzorczej spółki.

Wielki powrót do giganta. Nowa rola

Wielki powrót do giganta. Nowa rola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Bez żadnych reform publicznego systemu emerytalnego do 2050 roku średni wskaźnik świadczeń emerytalnych spadnie w Polsce z 45 procent do 29 procent przeciętnego wynagrodzenia - prognozuje Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) w raporcie po misji w Polsce.

Czarne chmury nad emeryturami w Polsce. MFW alarmuje

Czarne chmury nad emeryturami w Polsce. MFW alarmuje

Źródło:
PAP

W sobotę zakończył się XXXV Międzynarodowy Festiwal Szachowy CRACOVIA, największe wydarzenie szachowe w Polsce i jedno z najważniejszych w Europie w zakresie szachów klasycznych. W Krakowie zawodnicy rywalizowali aż w dziewięciu grupach turniejowych a specjalnie do stolicy Małopolski przyjechali szachiści nawet z odległych Filipin!

CRACOVIA jeszcze bardziej międzynarodowa. Na festiwal szachowy nawet z Filipin

CRACOVIA jeszcze bardziej międzynarodowa. Na festiwal szachowy nawet z Filipin

Źródło:
Materiał promocyjny