Oświadczenie sprawcy kolizji - wzór i znaczenie oświadczenia

● Spisanie oświadczenia sprawcy kolizji pozwala uzyskać odszkodowanie od ubezpieczyciela bez wzywania policji. ● Oświadczenie musi zawierać jak najwięcej szczegółów dotyczących zdarzenia. ● Jeżeli po zdarzeniu nie została wezwana policja ani spisane oświadczenie, poszkodowanemu pozostaje szukanie jego świadków lub zapisów monitoringu. ● Przy niektórych zdarzeniach drogowych wezwanie policji jest obowiązkowe, np. gdy w zdarzeniu drogowym są ranni, lub żaden z kierowców nie przyznaje się do winy.

Przepisy dotyczące zdarzeń drogowych zawarte są przede wszystkim w ustawie Prawo o ruchu drogowym oraz ustawie Kodeks wykroczeń. 

W świetle przepisów szczególne znaczenie ma rozróżnienie pomiędzy wypadkiem drogowym a kolizją (stłuczką) drogową. 

Wypadek drogowy to zdarzenie w ruchu lądowym spowodowane poprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa, którego skutkiem jest śmierć jednego z uczestników lub obrażenia ciała powodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające dłużej niż siedem dni. O tym, czy obrażenia ciała spełniały tę definicję, decyduje w każdym przypadku lekarz, a nie np. długość wystawionego zwolnienia lekarskiego.

Definicja kolizji drogowej nie występuje natomiast w polskim prawie i jest to pojęcie potoczne. Posługują się nim jednak zarówno służby mundurowe, sądy, jak i firmy ubezpieczeniowe jako pojęciem tożsamym z wypadkiem drogowym, ale w którym nie było ofiar lub w którym obrażenia osób poszkodowanych powodowały naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające nie dłużej niż siedem dni. Inaczej mówiąc, kolizją są te zdarzenia drogowe, których skutkiem są jedynie straty materialne, np. uszkodzenie pojazdów, infrastruktury drogowej, latarni czy ogrodzeń.

Jeżeli w zdarzeniu drogowym nikt nie odniósł obrażeń, a jego uczestnicy są zgodni co do przyczyn zdarzenia i tego, kto ponosił za nie winę, wzywanie policji nie jest konieczne. 

Wystarczy w takich przypadkach jedynie wspólnie spisać tak zwane oświadczenie sprawcy kolizji drogowej. Dokument ten, obowiązkowo podpisany przez wszystkich kierowców biorących udział w zdarzeniu, jest wystarczający do uzyskania później odszkodowania z polisy ubezpieczeniowej. Po spisaniu dwóch lub więcej kopii dokumentu kierowcy mogą rozjechać się w swoją stronę. 

Niewzywanie policji jest korzystnym rozwiązaniem dla sprawcy zdarzenia, ponieważ uniknie on w ten sposób mandatu i punktów karnych. Jednocześnie jednak prawidłowo spisany protokół jest dla poszkodowanego mocnym dowodem w przypadku, w którym sprawca kolizji po czasie zdecyduje się zmienić swoją wersję wydarzeń i nie brać na siebie odpowiedzialności za jej spowodowanie. Wystarczy wówczas zawiadomić policję i przedstawić jej sporządzone oświadczenie.

Istnieje wiele gotowych druków oświadczenia sprawcy kolizji drogowej. Druki takie znaleźć można np. na stronach internetowych firm ubezpieczeniowych. Jednak oświadczenie takie może zostać również spisane na kartce papieru. 

W każdym przypadku należy pamiętać, aby oświadczenie zawierało szereg najważniejszych danych, bez których ubezpieczyciel może uznać je za nieprawidłowe. Jak powinno wyglądać oświadczenie o kolizji? Oświadczenie sprawcy kolizji powinno zawierać:

- miejsce i datę spisania oświadczenia, - imiona i nazwiska kierowców, ich adresy zamieszkania i numery PESEL, - numery praw jazdy kierowców oraz informacje przez kogo, kiedy i gdzie zostały wydane, - markę, model i numery rejestracyjne pojazdów biorących udział w kolizji, - numery i daty ważności polis OC oraz nazwy ubezpieczycieli, - dokładny opis przebiegu zdarzenia – jego miejsce, nazwy ulic, kierunki jazdy, wskazanie przyczyn zdarzenia i jego sprawcy, opisanie powstałych w zdarzeniu szkód - pisemne oświadczenie sprawcy zdarzenia, że to on jest winowajcą, - podpisy obu kierowców na każdej stronie.

Jeżeli jest to możliwe, warto również znaleźć świadków zdarzenia i wziąć od nich dane kontaktowe oraz wykonać zdjęcia miejsca zdarzenia i powstałych szkód. Ułatwi to rozstrzygnięcie ewentualnych późniejszych wątpliwości.

W określonych przypadkach nie jest dopuszczalne jedynie spisanie oświadczenia sprawcy kolizji i należy obowiązkowo wezwać na miejsce zdarzenia policję. Sytuacja taka ma miejsce gdy:

- są osoby ranne lub ofiary śmiertelne, - wezwano już inne służby ratunkowe, np. straż pożarną lub pogotowie, - jeden z kierujących znajdował się pod wpływem alkoholu lub środków odurzających bądź można mieć takie podejrzenie, - sprawca wypadku bądź kolizji oddalił się z miejsca zdarzenia, - sprawca nie posiadał prawa jazdy, dokumentów pojazdu, lub ważnej polisy OC - z powodu zdarzenia drogowego doszło do zatrzymania lub znacznego utrudnienia ruchu drogowego.

Co w przypadku, w której policja nie została wezwana na miejsce zdarzenia ani nie spisaliśmy oświadczenia sprawcy kolizji? Sytuacja taka zdarza się w różnych okolicznościach, np. gdy jeden z uczestników kolizji bardzo się spieszył i zostawił jedynie swój numer telefonu obiecując spisanie oświadczenia później.

Na wypadek, gdyby sprawca chciał zmienić później zdanie i nie wziąć na siebie winy, warto wówczas znaleźć możliwych świadków zdarzenia, np. przechodniów, i zebrać od nich pisemne zeznania. Im bardziej szczegółowe zeznania, tym lepiej, oświadczenia świadków powinny również zawierać ich podpisy, dane osobowe oraz kontaktowe. Jeżeli było to możliwe dobrze również zrobić zdjęcia miejsca zdarzenia i poszkodowanych w nim pojazdów.

W niektórych przypadkach można rozważyć również wnioskowanie o wydanie zapisu z lokalnego monitoringu np. sklepu czy stacji benzynowej. Jeżeli na nagraniach uchwycone zostanie nasze zdarzenie drogowe będą one mocnym i bezstronnym dowodem dla policji czy ubezpieczyciela.

Oświadczenie sprawcy kolizji można spisać niezależnie od miejsca, w którym do tej kolizji doszło: na ulicy, prywatnej posesji, czy parkingu. 

W przypadku kolizji na parkingu częstym problemem bywa jednak sytuacja, gdy sprawca po uszkodzeniu zaparkowanego pojazdu odjeżdża z miejsca zdarzenia. Jeżeli zostawił wcześniej poszkodowanemu swoje dane kontaktowe, być może uda się jeszcze spisać oświadczenie woli. W przeciwnym razie poszkodowanemu pozostaje próbować znaleźć świadków zdarzenia lub nagrania z monitoringu. Można również wezwać policję i opisać jej całą sytuację licząc, że pomoże ona w ustaleniu sprawcy.

Jeżeli sprawca kolizji na parkingu zostanie ustalony, musi liczyć się w takiej sytuacji z dotkliwymi konsekwencjami. Koszt naprawy wyrządzonych szkód zostanie bowiem wówczas początkowo pokryty z jego polisy OC, ale ubezpieczyciel obciąży następnie sprawcę żądaniem zwrotu wypłaconej kwoty. Ubezpieczyciel ma bowiem do tego prawo w sytuacji, gdy sprawca zbiegnie z miejsca zdarzenia – to tak zwany regres ubezpieczeniowy.

Akty prawne: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym; Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń