Projekt B+R jako noworoczne postanowienie. Sięgnij po Fundusze Europejskie 

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło drugi konkurs Ścieżka SMART dla projektów realizowanych w konsorcjach w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. To szansa na partnerską realizację projektów badawczo-rozwojowych (B+R). Budżet konkursu wynosi 1,3 mld zł, a nabór wniosków o dofinansowanie innowacyjnych projektów rozpocznie się już 10 stycznia i potrwa do 28 marca 2025 r. (w ostatnim dniu naboru do godz. 16:00).

 - Projekty badawczo-rozwojowe charakteryzują się dużym skomplikowaniem prac naukowych. W końcu chodzi o opracowanie zupełnie nowego produktu, usługi czy technologii. Często przedsiębiorstwa, mimo że ich projekty mają potencjał badawczy czy wdrożeniowy, samodzielnie nie są w stanie zrealizować swoich pomysłów. Dlatego NCBR organizuje konkurs, którego ideą jest tworzenie innowacji w partnerstwie z innymi firmami, organizacjami badawczymi lub organizacjami pozarządowymi. W przypadku innowacji współpraca zazwyczaj daje dużo większą szansę na sukces – wskazuje prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.    

Konkurs Ścieżka SMART skierowany jest do konsorcjów, planujących realizację kompleksowych projektów z zakresu: prac B+R, wdrożeń innowacji, rozwoju infrastruktury B+R, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji pracowników i osób zarządzających przedsiębiorstwem, cyfryzacji i zazieleniania działalności przedsiębiorstw. W ramach modułu B+R dofinansowanie można otrzymać na badania przemysłowe i/lub eksperymentalne prace rozwojowe, których efektem jest opracowanie innowacyjnego rozwiązania (nowego lub znacząco ulepszonego produktu, usługi lub technologii) możliwego do wdrożenia. W przypadku realizacji projektu przez konsorcjum, w skład którego wchodzi duże przedsiębiorstwo lub organizacja badawcza, wniosek o dofinansowanie obowiązkowo musi obejmować moduł B+R. W przypadku realizacji projektu przez konsorcjum, w skład którego nie wchodzi duże przedsiębiorstwo ani organizacja badawcza, wniosek o dofinansowanie obowiązkowo musi obejmować moduł B+R lub Wdrożenie innowacji. Pozostałe moduły mają charakter fakultatywny. 

O dofinansowanie mogą ubiegać się konsorcja, w skład których mogą wchodzić: 

Liderem konsorcjum musi być przedsiębiorstwo.  

Nabór Ścieżka SMART Projekty realizowane w konsorcjach realizowany jest w ramach Priorytetu I. Wsparcie dla przedsiębiorców programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki.  

Końcówka roku to wytężona praca nad wnioskami także dla wielu uczelni. Blisko 200 mln zł z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) wesprze szkoły wyższe w walce z drop-outem, czyli poważnym problemem przedwczesnego kończenia nauki przez studentki i studentów. Do końca stycznia 2025 r. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju prowadzi nabór wniosków w konkursie "Efektywne zarządzanie uczelnią w celu minimalizowania zjawiska drop-outu". 

Aktywna postawa uczelni to jeden z kluczowych czynników, które mają wpływ na zniwelowanie zjawiska kończenia nauki przed uzyskaniem dyplomu. Skala problemu jest poważna: eksperci Ośrodka Przetwarzania Informacji (OPI), na podstawie analizy danych z systemu POL-on, stwierdzili, że w naszym kraju w latach 2012-2020 ponad 1,3 mln osób zrezygnowało ze studiów i nie wznowiło nauki w ciągu roku od skreślenia z listy studentów. To aż 40 proc. ogółu studentów w tym okresie.  

– Liczę na to, że konkurs "Efektywne zarządzanie uczelnią w celu minimalizowania zjawiska drop-outu" zahamuje, a może nawet odwróci trend przedwczesnego kończenia nauki w naszym kraju. Powodzenie całego przedsięwzięcia zależy od pracy analitycznej i koncepcyjnej, jaką mają do wykonania uczelnie, jeszcze zanim złożą wnioski o dofinansowanie zaplanowanych przez siebie działań. Mamy do dyspozycji poważne środki europejskie, wykorzystajmy je z jak największym pożytkiem – mówi prof. Jerzy Małachowski, dyrektor NCBR. 

Eksperci zwracają uwagę, że młodym ludziom często brakuje praktycznego wymiaru kształcenia. Zjawisko drop-outu uwarunkowane jest także wieloma innymi przyczynami i okolicznościami, takimi jak np. brak zainteresowania przedmiotem kształcenia, zbyt wysoki lub zbyt niski poziom nauczania, podjęcie pracy w pełnym wymiarze. Co ważne, może dotknąć osoby na różnych etapach studiów, od najwcześniejszego aż po okres przed samym dyplomem. 

Przyczyny drop-outu mogą się różnić w zależności od uczelni, dlatego kluczowe jest, aby każdy z aplikujących do NCBR podmiotów określił je samodzielnie – i dopiero na tej podstawie zdecydował, jak im skutecznie zaradzić. Opis zadań przewidzianych do realizacji w projekcie musi zatem poprzedzać przeprowadzenie wnikliwej analizy i diagnozy przyczyn zjawiska przedwczesnego kończenia nauki i przerywania kształcenia w danej uczelni. NCBR zachęca do wykorzystania w niej m.in. funkcjonalności i danych ilościowych Ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych. Analiza może dotyczyć również czynników defaworyzacji, czyli niekorzystnej sytuacji społecznej, ekonomicznej czy edukacyjnej studentów, które wpływają na zjawisko drop-outu.  

Dofinansowanie w konkursie mogą otrzymać projekty, w których wnioskodawca zaplanuje systemowe działania przeciwdziałające zjawisku drop-outu. Działania te mogą mieć charakter horyzontalny dla całej uczelni lub specyficzny dla określonych kierunków lub grup kierunków. 

W swoich projektach uczelnie mogą się skupić np. na: zwiększaniu efektywności procesu rekrutacji, tworzeniu lub wsparciu funkcjonowania struktur, takich jak akademickie biura karier, odpowiedzialnych za aktywizację zawodową studentek i studentów, współpracę ze szkołami średnimi, podmiotami doradztwa zawodowego i pracodawcami w zakresie kształcenia, zmianach w zakresie sposobu realizacji procesu kształcenia (m.in. systemu kształcenia na odległość lub hybrydowego), wdrożeniu zajęć wyrównawczych, pomocy psychologicznej, wsparciu o charakterze materialnym. W projekcie możliwe jest także sfinansowanie stworzenia lub rozwijania istniejącego na uczelni systemu monitorowania zjawiska drop-outu. 

Nabór wniosków o dofinansowanie projektów realizowanych przez uczelnie prowadzony jest przez NCBR w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego, Priorytet 1 Umiejętności, Działanie Umiejętności w szkolnictwie wyższym. 

Szczegóły dotyczące obu naborów znajdują się na stronie NCBR: gov.pl/ncbr