Jakim akwenem jest Morze Bałtyckie. Jak powstało i co charakteryzuje Bałtyk obecnie

● Morze Bałtyckie jest morzem śródlądowym, połączonym poprzez Cieśniny Duńskie z Morzem Północnym.

● Największą wyspą Bałtyku jest należąca do Szwecji Gotlandia.

● Linia brzegowa Morza Bałtyckiego jest rozwinięta i urozmaicona, a jej długość wynosi ponad 8 tysięcy kilometrów.

Morze Bałtyckie jest akwenem dość płytkim: jego średnia głębokość wynosi zaledwie 52,3 m, choć miejscami mierzy nawet kilkaset metrów. To morze dość słabo zasolone, za to o urozmaiconej linii brzegowej i sporych różnicach klimatycznych, których powodu szukać należy w dość dużej rozciągłości południkowej, czyli odległością pomiędzy punktami wysuniętymi najbardziej na północ i najdalej na południe.

Wymienione wyżej czynniki, słabe zasolenie i duża izolacja od oceanu, wpływają na to, jakie ryby żyją w Morzu Bałtyckim. Są to głównie gatunki takie jak śledź, dorsz, makrela, szprot i inne, którym niestraszne są warunki w dość nietypowym, jak na morskie, środowisku. Co ciekawe, odpowiedź na pytanie, jakie ryby żyją w Bałtyku, nie jest oczywista: Morze to zamieszkują nie tylko ryby morskie, ale i te słodkowodne, choć te ostatnie najczęściej w zatokach. Spotkamy tu leszcze, okonie, płocie, sandacze czy szczupaki. Bałtyk jest też siedzibą ryb dwuśrodowiskowych (węgorz, troć, łosoś).

Warto pamiętać, że Bałtyk zamieszkują również ssaki morskie, między innymi foka pospolita, morświn zwyczajny – i chociaż nie stanowią one dużej części biomasy, jednak znacząco wpływają na jego różnorodność i atrakcyjność.

ZOBACZ TEŻ: Polskie "Malediwy" powstały przez przypadek i niedługo znikną

Mało kto zdaje sobie sprawę, skąd na naszym kontynencie pojawił się słony zbiornik. Niegdyś tereny współczesnego Bałtyku porastała gęsta puszcza, a klimat przypominał taki, jaki występuje dzisiaj w strefie podzwrotnikowej. To właśnie dlatego na polskim wybrzeżu możemy znaleźć przepiękne bursztyny, będące w rzeczywistości żywicą gatunku drzewa o nazwie Pinus succinifera, czyli sosny żywicznej. Zawierające zatopione cząstki roślin i zwierząt tamtej epoki bursztyny dostarczają nam cennych informacji o warunkach wówczas panujących.

W wyniku następujących w Europie zlodowaceń, nasuwający się lądolód zajął kontynent. Następujące po sobie glacjały i interglacjały (okresy zlodowaceń i lodowcowych odwilży) wpływały na strukturę fizyczną i rzeźbę terenu niemal połowy obecnego terenu kontynentu europejskiego. Również ciężar zsuwającego się i cofającego lodowca powodował zmianę poziomu morza. Ostatecznie, gdy lądolód na dobre ustąpił, u jego czoła powstało olbrzymie słodkowodne jezioro, Bałtyckie Jezioro Lodowe.

Na skutek kolejnych zmian w obrębie skorupy ziemskiej, Bałtyckie Jezioro Lodowe uzyskało dostęp do słonych wód, tworząc morze o klimacie arktycznym. Około 8 tysięcy lat temu przez cieśniny duńskie zaczęły do niego wpływać mocno zasolone wody Morza Północnego. To wszystko wpłynęło na obecny kształt i zasolenie Morza Bałtyckiego. Część z tych procesów zachodzi również współcześnie, kształt i wielkość naszego akwenu nie jest dana raz na zawsze.

Dziś głównym źródłem zasilania Bałtyku są wpadające do niego rzeki oraz opady, stąd jego dość niskie, na tle światowych akwenów, zasolenie.

Morze Bałtyckie jest obszarem niewątpliwie bardzo atrakcyjnym turystycznie. Poza pięknymi krajobrazami, szerokimi piaszczystymi plażami, rozległymi wydmami (a na północy również licznymi wysepkami), sosnowymi lasami pełnymi grzybów i jagód, wiele osób wybiera polskie wybrzeże ze względów zdrowotnych. Przy korzyściach z pobytu nad Bałtykiem wymienia się przede wszystkim możliwość uzupełnienia zapasów jodu.

Warto więc zadać sobie pytanie, w czym jest jod, czyli co dokładnie powinno się zrobić, jeśli pobyt nad morzem ma być dla nas korzystny pod względem uzupełnienia niedoborów jodu (a problem ten dotyka większość naszego społeczeństwa). Jod jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Dostarczamy go wraz z dietą, ale nie jest to jedyne źródło tego cennego pierwiastka. Jod absorbujemy również z powietrza: poprzez skórę i układ oddechowy. Z powodzeniem można więc cieszyć się z typowych uroków pobytu w kurorcie, takich jak długie spacery wzdłuż plaży czy wizyty w lokalnych knajpkach oferujących menu oparte na lokalnych połowach, niejako przy okazji zapewniając sobie uzupełnienie tego pierwiastka.

Źródła: Polski Klub Ekologiczny Zeszyty Zielonej Akademii ncez.pzh.gov.pl